M-Decreet Decreet betreffende maatregelen voor leerlingen met specifieke onderwijsbehoeften 16-10-2014 CLB Brussel GO!

Het M-decreet Waarom? 16-10-2014 CLB Brussel GO!

Waarom? 1994: The Salamanca-statement http://www.unesco.org/education/pdf/SALAMA_E.PDF 1998: Advies over inclusief onderwijs – VLOR http://www.vlor.be/sites/www.vlor.be/files/advies/AR07071998.pdf 2006: VN-Verdrag inzake rechten van personen met een handicap http://www.ond.vlaanderen.be/specifieke-onderwijsbehoeften/leerzorg/VN/verdrag.pdf 2008: Vlaamse Gelijkekansen- en Gelijkebehandelingsdecreet http://www.ejustice.just.fgov.be/cgi/api2.pl?lg=nl&pd=2008-09-23&numac=2008203387 Protocol van 19 juli 2007 betreffende het begrip redelijke aanpassingen in België http://www.ejustice.just.fgov.be/cgi_loi/loi_a.pl 16-10-2014 CLB Brussel GO!

Gevolgen: inclusief onderwijs als streefdoel Salamanca- verdrag en advies Vlaamse Onderwijsraad Het principe van inclusief onderwijs wordt wettelijk of beleidsmatig aangenomen: ‘alle leerlingen worden in het regulier onderwijs geplaatst tenzij er uitdrukkelijke redenen zijn om dat niet te doen’ Inclusief onderwijs veronderstelt dat de omgeving zich aanpast aan de (onderwijs)behoeften (en niet omgekeerd). 16-10-2014 CLB Brussel GO!

Gevolgen: recht op inschrijving en op redelijke aanpassingen VN verdrag voor personen met een handicap (art. 24) Recht op inschrijving in school naar keuze. Waarborgen van een inclusief onderwijssysteem op alle niveaus. Recht op redelijke aanpassingen (niet disproportioneel). opm.: juridisch afdwingbaar! Streefdoel: shift in denken: Van: wat is er met deze leerling aan de hand ? Naar: wat heeft deze leerling nodig? Dus: van diagnose naar (specifieke)onderwijsbehoeften. 16-10-2014 CLB Brussel GO!

Inschrijvingsrecht Een school weigert een leerling dus niet meer op basis van draagkrachtafweging. Men maakt per leerling een afweging over de redelijkheid van de nodige aanpassingen. 16-10-2014 CLB Brussel GO!

Redelijke aanpassingen - zijn de aanpassingen doeltreffend? - is er sprake van evenwaardige participatie? - is er sprake van zelfstandige participatie? - waarborgt men de veiligheid van de leerling? - wat is de financiële impact? 16-10-2014 CLB Brussel GO!

Redelijke aanpassingen(2) - wat is de organisatorische impact? - wat is de impact op de omgeving en gebruiksmogelijkheden voor andere gebruikers? - wat is de te verwachten frequentie en duur van het gebruik? - wat is de mate waarin de persoon daadwerkelijk kan participeren? - in hoeverre ontbreekt er een alternatief? - wat met het verzuim van voor de hand liggende of wettelijke voorschriften? 16-10-2014 CLB Brussel GO!

Recht op redelijke aanpassingen…school 16-10-2014 CLB Brussel GO!

Recht op redelijke aanpassingen…werkvloer 16-10-2014 CLB Brussel GO!

Buitengewoon onderwijs: enkele vaststellingen Het leerlingenaantal in het buitengewoon onderwijs, nam over ongeveer 25 jaar, met 50%, toe! % veel meer leerlingen in BuO dan in andere (vergelijkbare) Europese landen. De meerderheid van de leerlingen in buitengewoon basisonderwijs volgde onderwijs in type 1 en 8 (nu basisaanbod). Onderwijsbehoeften, anderstaligheid en SES-indicatoren zijn vaak doorslaggevend. Op dit ogenblik volgt op 11 jarige leeftijd 1 jongen op de 10 het buitengewoon onderwijs. 16-10-2014 CLB Brussel GO!

Voor wie M-decreet? Voor leerlingen met specifieke onderwijsbehoeften: Langdurige en belangrijke participatiebehoeften, door samenspel van: één of meer functiebeperkingen beperkingen bij uitvoer activiteiten persoonlijke en externe factoren = Bio-psychosociaal model van ‘handicap’. Voorbeelden ‘handicap’: chronische ziekte, fysieke handicap, leerstoornis, ASS, ADHD, gedragsstoornis,… 16-10-2014 CLB Brussel GO!

Belangrijkste bepalingen M-decreet School en CLB: Principes handelingsgericht samenwerken verankeren. Nemen van gepaste maatregelen en doen van redelijke aanpassingen (eigenlijk voor alle leerlingen). Definiëren van aanpassingen aan de onderwijsomgeving (remediëren, differentiëren, compenseren, dispenseren binnen de context van een gemeenschappelijk curriculum). 16-10-2014 CLB Brussel GO!

Belangrijkste bepalingen M-decreet (2) Definiëren van de fasen van zorgcontinuüm (basiszorg, verhoogde zorg, uitbreiding van zorg). Definiëren van disproportionaliteit. Definitie leerlingen met specifieke onderwijsbehoeften. 16-10-2014 CLB Brussel GO!

Continuüm van zorg 16-10-2014 CLB Brussel GO!

Belangrijkste bepalingen M-decreet (3) Wetenschappelijke criteria voor de types buitengewoon onderwijs: Geleidelijke evolutie van medisch naar sociaal model. Basisaanbod vervangt type 1 en 8 en opleidingsvorm 3 type 1 (na elke 2 schooljaren evaluatie). Oprichting type 9 voor leerlingen met ASS (geen verstandelijke beperking). Behoud van o.a. medische criteria voor de types 2, 3, 4, 5, 6, 7, 9 ( nieuwe definities). 16-10-2014 CLB Brussel GO!

Besluit… De inclusiegedachte stelt ook bij leerlingen die ingeschreven zijn in het buitengewoon onderwijs continu de vraag of verdere inschrijving een noodzaak vormt. Op regelmatige basis dient het CLB dan ook in nauw overleg met de school voor buitengewoon onderwijs na te gaan of de aanwezige onderwijsbehoeften eventueel gewijzigd zijn en een mogelijke inschrijving in het gewoon onderwijs een opportuniteit vormt. 16-10-2014 CLB Brussel GO!

Overzicht typologie buitengewoon onderwijs (*=nieuw) Type basisaanbod* BuO (niet in buitengewoon kleuter) Type 2: Verstandelijke beperking Type 3: Emotionele - of gedragsstoornis ( ADHD, angst, stemming, hechting) Type 4: Motorische beperking Type 5: Ziekenhuis, residentiële setting of preventorium Type 6: Visuele beperking Type 7: Auditieve beperking of spraak- of taalstoornis* Type 9: Autismespectrumstoornis* 16-10-2014 CLB Brussel GO!

Overzicht organisatie buitengewoon secundair onderwijs Basis-aanbod T2 T3 T4 T5 T6 T7 T9 OV1 x OV2 OV3 OV4 16-10-2014 CLB Brussel GO!

Organisatie buitengewoon secundair onderwijs Vier Opleidingsvormen (OV) en zes types buitengewoon onderwijs OV1 voor types: 2/3/4/6/7/9: Gericht op maatschappelijk functioneren en participeren in een omgeving waar ondersteuning voorzien is en in voorkomend geval op arbeidsdeelname in een omgeving waar ondersteuning voorzien is. OV2 voor types: 2/3/4/6/7/9: Gericht op maatschappelijk functioneren en participeren in een omgeving waar ondersteuning voorzien is en op tewerkstelling in een werkomgeving waar ondersteuning voorzien is. 16-10-2014 CLB Brussel GO!

Organisatie buitengewoon secundair onderwijs OV 3 voor types: basisaanbod/3/4/6/7/9 Gericht op maatschappelijk functioneren en participeren en op tewerkstelling in het gewone arbeidsmilieu. OV 4 voor types: 3/4/5/6/7/9 Gericht op maatschappelijk functioneren en participeren, al dan niet in een omgeving waar in ondersteuning voorzien is, en op het aanvatten van vervolgonderwijs of op tewerkstelling in het gewone arbeidsmilieu, al dan niet met ondersteuning. Bijkomend (voor alle OV): de inzet van paramedisch, sociaal, medisch, psychologisch of orthopedagogisch personeel in een gespecialiseerde onderwijsomgeving is noodzakelijk om de onderwijsdoelen te bereiken 16-10-2014 CLB Brussel GO!

Bijkomende specificering in opdrachtbepaling van CLB Het CLB wordt de enige doorverwijzer voor buitengewoon en geïntegreerd onderwijs. De regering legt voor de oriëntering protocollen vast (uitz.: het type basisaanbod), Het CLB heeft de opdracht tot het opstellen van het verslag voor het buitengewoon onderwijs en het gemotiveerd verslag voor GON/ION. Het verslag voor BuO beschrijft de doorlopen fasen van het zorgcontinuüm en de verrichte aanpassingen (STICORDI) die onvoldoende of disproportioneel blijken. Nadruk op de onderwijsbehoeften bij het bepalen van het type BuO ( en niet het gevolg van een SES- of Gok-indicator). 16-10-2014 CLB Brussel GO!

Besluit M: aanzet tot… Vóór M-decreet: problemen beoordelen voornamelijk op basis van de stoornisgebonden typologie focus te eenzijdig op de stoornissen en problemen bij de leerlingen. gaat voorbij aan de aanpassingen aan de onderwijsomgeving die nodig zijn om aan die noden tegemoet te komen. Nu: focus prioritair op afstemming van onderwijsomgeving op onderwijsbehoeften van de leerling. 16-10-2014 CLB Brussel GO!

Afsluiter Vragen/ opmerkingen? 16-10-2014 CLB Brussel GO!