Verschillen tussen scholen en klassen 1. Inleiding 2. Kenmerken van scholen 3. Kenmerken van klassen 4. Op weg naar effectiviteitsonderzoek 5. Verschillen in effectiviteit qua prestaties 6. Verschillen in effectiviteit qua welbevinden 7. Slotbeschouwingen Verschillen tussen scholen

2. Kenmerken van scholen - de LOSO-scholen - hoe schoolkenmerken meten? - de school benaderd langs de leraren - de school benaderd langs de leerlingen - de recrutering Verschillen tussen scholen

Aantal LOSO-scholen (met eerste graad) Type Net ARGO VRIJ OND. Totaal ASO AUT MS MLTLAT TSOBSO 3 12 5 7 4 7 6 12 15 12 11 18 56 Totaal 18 38 Verschillen tussen scholen

Hoe zicht krijgen op schoolkenmerken? - objectieve informatie - observatie -vragen aan participanten directie leraren leerlingen Verschillen tussen scholen

Leraren over hun school - beleving van het werk als leraar - dagelijkse onderwijspraktijk - visie - school als organisatie - ‘externe’ relaties - oriëntatie op studiepakketten Verschillen tussen scholen

- beleving van het werk als leraar - dagelijkse onderwijspraktijk arbeidstevredenheid - dagelijkse onderwijspraktijk leerlingen actief betrekken ordelijk verloop - visie leerlinggericht gerichtheid op leerstof - school als organisatie goed functioneren - ‘externe’ relaties PMS ouders - oriëntatie op studiepakketten hiërarchie tussen richtingen gerichtheid op leerlingenbehoud Verschillen tussen scholen

Grote verschillen tussen scholen voor gerichtheid op leerlingenbehoud houding tegenover PMS hiërarchie tussen studierichtingen functioneren als organisatie Kleine verschillen tussen scholen voor leerlinggerichtheid houding tegenover ouders mate van persoonlijke relatie met leerlingen Verschillen tussen scholen

Leerlingen actief betrekken in lesgebeuren AUT MS MLTLAT Sterk in van Gemeenschaps- ond. Gemiddeld in de vier schooltypes van Vrij ond. ASO-scholen TSO/BSO-scholen Zwak in van Gemeenschaps- ond. Verschillen tussen scholen

Leerlingen over hun school - begeleidende, behulpzame leraars - discipline - duidelijke regels en structuren - ruim vormingsaanbod - gelijkberechtiging door leraars - afwezigheid van kliekjesvorming Verschillen tussen scholen

Verschillen in recrutering (Eerste leerjaar A) Vb. aanvangsniveau wiskunde 0,62 ASO vrij 0,31 0,37 MLTLAT vrij AUT MS vrij 0,11 ASO gemeenschapsond. -0,27 TSO/BSO vrij -0,37 AUT MS gemeenschapsond. -0,55 MLTLAT gemeenschapsond. -0,60 TSO/BSO gemeenschapsond. Verschillen tussen scholen

3. Kenmerken van klassen Leraren over 1. Klasgroepen 2. Het onderwijs in de klas 3. OTL Verschillen tussen scholen

De klas als groep HOOG LAAG - studiegerichtheid - rustige klas KT + MOD KT + MOD + TECHN_T KT LAAG TECHN_T + P BVL - studiegerichtheid - rustige klas -samenhangende klas Verschillen tussen scholen

Onderwijs in de klas - positieve houding en verwachtingen - overleg over didactische aangelegenheden - aandacht voor individuele ontwikkeling - overleg over leerlingen - klassikaal bespreken van fouten - individuele bespreking van fouten - (voor wiskunde bovendien): - gestructureerd lesgeven - percentage verdiepings- en inzichtsvragen in een doorsnee toets Verschillen tussen scholen

Onderwijs wiskunde HOOG LAAG POSVERWACHT OVERDIDKL AANDONTW OVERLLN STRUCTLES AANDST AANDZW FTKLAS FTINDI TOETSV HOOG KT KT + MOD + TECHN_T KT + MOD LAAG BVL TECHN_P KT + MOD TECHN_T + P BVL MOD Verschillen tussen scholen

OTL per basisoptie (wiskunde) TECHN_T KT MOD 2,12 TECHN_P 2,40 2,31 2,22 KT + MOD + TECHN_T 2,29 2,28 2,18 KT + MOD TECHN_T + P Verschillen tussen scholen

4. Op weg naar effectiviteitsonderzoek -effectiviteit m.b.t. wat? - hoe? multiniveau-onderzoek - beperking van het aantal kenmerken - op welk niveau situeren de kenmerken zich echt? Verschillen tussen scholen

- wiskunde: prestaties 2e leerjaar op zich - welbevinden 2e leerjaar Effectiviteit m.b.t. wat? - wiskunde: prestaties 2e leerjaar op zich - welbevinden 2e leerjaar goedvoelen relatie met leerkrachten belangstelling concentratie inzet huiswerkattitude academisch zelfconcept integratie omgeving werk zelf peers Globaal welbevinden Verschillen tussen scholen

Multiniveau onderzoek School 1 School 2 Leraar 1 Leraar 2 Leraar 3 Klas 1 Klas 2 Klas 3 Klas 4 Klas 5 Verschillen tussen scholen

Beperking aantal niveaus welbevinden -school - klas (of lesgroep) - individuele leerling wiskunde - school - lesgroep - individuele leerling leraar klasgroep Verschillen tussen scholen

Individueel niveau o.a. - cognitief aanvangsniveau - motivatie en faalangst - socio-economische achtergrond Verschillen tussen scholen

lesgroepniveau o.a. - leerklimaat - overleg - feedback - OTL - aandacht individ. ontwikkeling - gestructureerd lesgeven - % inzichtsvragen Verschillen tussen scholen

Schoolniveau o.a. - gemiddeld cognitief niveau - gemiddeld overleg - goed functioneren volgens leerlingen - goed functioneren volgens leerkrachten - discipline en cognitieve ontw. (vlg. lkn) - aandacht voor indiv. verschillen (vlg. lkn) Verschillen tussen scholen

Op welk niveau? lesgroep leraar school 84% 14% 2% 16% 72% 12% Vb. 1. Een goed leerklimaat in de lesgroep 84% 14% 2% Vb. 2. Overleg tussen de leerkrachten 16% 72% 12% Verschillen tussen scholen

Op welk niveau? (vervolg) leerling klas school Vb. 3. Discipline op school volgens de leerlingen 71% 19% 10% Vb. 4. Cognitieve aanvangsverschillen tussen lln 39% 30% 31% Vb. 5. Socio-economische aanvangsverschillen tussen lln 84% 5% 11% Vb. 6. Welbevinden eind tweede leerjaar 88% 6% 5% Verschillen tussen scholen

Op welk niveau? (slot) leerling lesgroep leraar school 42% 19% 13% 26% Vb. 7. Wiskundeprestaties eind tweede leerjaar 42% 19% 13% 26% 32% Verschillen tussen scholen