Hoofdstuk 14 Openbare aanbestedingen

(2/11) Van openbare aanbesteding is sprake wanneer: een overheidsinstantie aan een particulier een bepaalde opdracht wil verlenen. Het orgaan – binnen een overheidsinstantie – dat deze opdracht verleent, heet: aanbestedende dienst.

Het begrip overheidsinstantie omvat: de staat, de territoriale lichamen binnen de staat (provincies, gewesten, regio’s, gemeenten, etc), en ‘publiekrechtelijke instellingen’, zoals musea, uitkeringsinstanties, onderwijsinstellingen, etc. (3/11)

De opdracht kan betrekking hebben op: Levering van producten (zoals de levering van kantoorinrichtingen) Verrichten van diensten (zoals diensten van transportbedrijven) Uitvoering van werken (zoals de uitvoering van een bouwproject). Bij uitvoering van werken is steeds sprake van een combinatie van levering van goederen en het verrichten van diensten. (4/11)

Bij openbare aanbesteding zijn de lidstaten verplicht alle in het EG neergelegde regels te respecteren, met name: Het algemeen discriminatieverbod van artikel 12 Het beginsel van het vrije goederenverkeer (artikel 28) Het beginsel van het vrije vestigingsrecht (artikel 43) Het beginsel van het vrije dienstenverkeer (artikel 49) Het beginsel van het vrije kapitaalverkeer (artikel 56) (5/11)

Deze algemene regels uit het EG-verdrag zijn nader uitgewerkt in twee richtlijnen: Richtlijn 2004/18 betreffende coördinatie van procedures voor het plaatsen van overheidsopdrachten voor werken, leveringen en diensten. Richtlijn 2004/17 betreffende coördinatie van procedures voor het plaatsen van opdrachten in de sectoren water- en energievoorziening, vervoer en postdiensten. 6/11)

Richtlijn 2004/18 bevat regels voor de aanbestedende diensten bij het verlenen van grote opdrachten. De richtlijn bevat de volgende basisprincipes: Beginsel van gelijke behandeling Bekendmakingvereisten Regels voor te stellen kwaliteitseisen Toewijzingscriteria (7/11)

Beginsel van gelijke behandeling: Alle potentiële inschrijvers moeten gelijke kansen worden gegarandeerd, ongeacht hun nationaliteit. Bekendmakingvereisten: Alle gegadigden in de lidstaten van de EU moeten tijdig alle noodzakelijke informatie krijgen om zich op tijd te kunnen inschrijven. (8/11)

Regels voor te stellen kwaliteitseisen (zoals vakbekwaamheidseisen): Er mogen alleen kwaliteitseisen worden gesteld die door de richtlijn worden erkend. De richtlijn bepaalt op welke manieren een ondernemer het bewijs mag leveren, dat hij voldoet aan de gestelde kwaliteitseisen. (9/11)

Toewijzingscriteria: De economisch voordeligste inschrijving of De laagste prijs. Wanneer voor de economisch voordeligste inschrijving wordt gekozen, moet worden aangegeven welke factoren van belang zijn en hoe zwaar deze wegen. Voorbeelden van zulke factoren: Milieukenmerken Leveringstermijn Rentabiliteit Technische bijstand (10/11)

De gemeente Milaan schreef een aanbestedingsprocedure uit voor de verbetering van een voetbalstadion: Het aanbestedingscriterium was de laagste prijs. De gebroeders Costanzo schreven zich in voor de laagste prijs. Het bedrag van hun inschrijving was abnormaal laag. De aanbestedende dienst van de gemeente Milaan kan nu slechts twee dingen doen: De gebroeders Costanzo vragen het bewijs te leveren dat hun inschrijving serieus is. Als dat inderdaad het geval blijkt te zijn, dan moet de opdracht aan hen verleend worden. De opdracht aan de gebroeders Costanzo verlenen, zonder bewijs te vragen dat de inschrijving serieus is. (11/11)

Rechtsbescherming: Europese regels om ervoor te zorgen dat een onderneming bij de nationale rechter een vuist kan maken tegen het niet naleven van de Europese aanbestedingsregels: Een onderneming, die is benadeeld door een beslissing van een aanbestedende dienst, kan in kort geding snel en gemakkelijk eisen dat dit besluit wordt opgeschort. In een latere procedure kan deze onderneming snel en gemakkelijk eisen dat het genomen besluit nietig wordt verklaard en dat de geleden schade wordt vergoed. De Commissie is bovendien verplicht een actieve rol te spelen bij de handhaving van de aanbestedingsregels. (2/11)