Werkgroep eigen kracht en preventie November 2014 Advies aan gemeenten over preventie voor ouders en jeugdigen binnen het CJG Werkgroep eigen kracht en preventie November 2014
Werkgroep eigen kracht en preventie bureau Jeugdzorg, kwadraad, Halt, GGD, MEE, jeugd en gezinsteam, Stek, GGZ Rivierduinen kinder en jeugd, JSO, Spel aan Huis, pedagogen, Jes Rijnland, Cardea, vrijgevestigde kindertherapeuten, ipse de bruggen, jes Rijnland, brijder, de buitenwereld, mika, gemiva, ASVZ, leger des heils, kwintes, Humanitas
Preventie vormt het hart van het nieuwe jeugdstelsel
Preventie loont Investeren in opvoeden en opgroeien loont Het is economisch rendabel Steeds meer bewezen effectieve interventies Groot bereik met minste middelen
Preventie werkt Ongeveer driekwart van de ouders met thuiswonende kinderen heeft vaak of regelmatig vragen over opvoeden, opgroeien of de gezondheid van de kinderen. Dat blijkt uit het eerste Opvoed- en Opgroei-onderzoek van Stichting Opvoeden.nl onder ruim 1200 ouders en opvoeders, uitgevoerd door Maurice de Hond
Preventie heeft een wettelijke basis Jeugdwet Wet op de publieke gezondheid De ondersteuning bij een individueel risico of een individuele vraag, waarbij er nog geen sprake is van een probleem waarvoor een voorziening op het gebied van jeugdhulp nodig is. Gezondheidsbeschermende en gezondheidsbevorderende maatregelen voor de bevolking of specifieke groepen daaruit, waaronder begrepen het voorkomen en het vroegtijdig opsporen van ziekten”. Voorbeelden van preventie op basis van de Jeugdwet zijn programma’s als Stevig Ouderschap, preventieve zorg voor kinderen van ouders met psychiatrische of verslavingsproblemen en opvoedingsondersteuning. Het gaat om activiteiten die nu onder prestatieveld 2 van de Wmo en het maatwerkdeel van de Wet publieke gezondheidszorg (Wpg) vallen, zoals licht pedagogische hulp, ondersteuning, informatie en advies en het toeleiden naar hulpaanbod. Ook een deel van de huidige preventie in de ggz-sector die nu onder de Wmo valt, bijvoorbeeld de preventieve zorg, zoals die voor kinderen van ouders met psychiatrische of verslavingsproblematiek (KOPP/KVO) valt hieronder Er worden geen wettelijke kwaliteitseisen aan preventie voorgeschreven
Samengevat advies aan gemeenten Waardeer en investeer Bepaal wat nodig is (regel lokaal wat moet en regionaal wat kan) De CJG coordinator is de spil Werk zo regel-arm mogelijk
Ouders missen de steun bij het realiseren van hun eigen initiatieven Wat gebeurt er als gemeenten niet waarderen wat er al gedaan wordt in het CJG en onvoldoende investeren in de eigen kracht van ouders en jeugdigen en preventie Ouders missen de steun bij het realiseren van hun eigen initiatieven Er zijn onvoldoende activiteiten om aan de behoefte van ouders te voldoen, ouders zijn ontevreden Er komt een grote toestroom naar jeugd en gezinsteams Er gaat expertise en ervaring verloren van de medewerkers
Wat gebeurt er als gemeenten niet vaststellen wat er nodig is Er ontstaan verschillen tussen gemeenten, die kunnen leiden tot onrust bij ouders en jeugdigen Gemeenten waar veel wordt geinvesteerd betalen voor de gemeenten waar weinig wordt geinvesteerd
Wat gebeurt er als er geen CJG coordinator is ? Dan heeft de gemeente geen aanspreekpunt over preventieve voorveld en de behoefte van de burger Dan heeft de gemeenten weinig zicht op monitoring en regsitratie Dan ontbreekt het de gemeente aan een vooruitgeschoven post om regie te voeren op de pedagogische civil society Dan is er geen makelaar tussen vraag en antwoord van ouders en jeugdigen
Wat gebeurt er als de gemeenten niet proberen om zo regel-arm mogelijk te werken? Dan moeten alle aanbieders 23 keer subsidie aanvragen, een enorme administratieve last Dan wordt er gewerkt vanuit controle ipv op grond van vertrouwen
Preventie binnen het nieuwe jeugdstelsel Niet vrij toegankelijke hulp Hulp in gedwongen kader Sociaal team Jeugdteam JGZ CJG preventie algemene basis voorzieningen/onderwijs (pedagogische )civil society
Pedagogische civil society Een positief opvoed –en opgroei klimaat is van grote waarde voor opgroeien en opvoeden De sociale omgeving van de jeugd is de pedagogische gemeenschap waarin de gemeenschappelijke activiteiten van burgers plaatsvinden voor het grootbrengen van kinderen.
Algemene basisvoorzieningen Dit zijn de vrij toegankelijke voorzieningen Huisarts Primair en speciaal onderwijs Voortgezet en speciaal onderwijs Centrum voor jeugd en gezin Algemeen- en school maatschappelijk werk Welzijnswerk
Jeugdgezondheidszorg Alle kinderen in beeld en Een beeld van alle kinderen Gezondheidsonderzoek Vaccineren Inschatten zorgbehoefte Monitoren Voorlichting en advies 1Gezin/1Plan Waakvlamfunctie
Jeugd en gezinsteam/sociaal team Consultatie en advies Het uitvoeren van een vraaganalyse gezin Inzet eigen kracht, preventieve interventie en/of 1G1P Kortdurende hulp / ambulante hulpverlening De toegang tot maatwerkvoorzieningen d.w.z. specialistische niet vrij toegankelijke hulp Nazorg na hulpverlening
Niet vrij toegankelijke hulp Dit is de specialistische hulp aan jeugdigen en ouders bij: problematische (gezins)situaties en/of psychiatrische stoornissen van de jeugdige en/of verslaving van de jeugdige en/of (licht) verstandelijke beperking van de jeugdige en/of zintuigelijke, lichamelijke beperking van de jeugdige en/of somatische aandoening Het gaat om (ambulante) crisiszorg, daghulp, residentiele zorg (open en gesloten), pleegzorg De specialistische zorg is over het algemeen kostbare zorg, om deze reden is het noodzakelijk dat er, conform de verordening van uit de gemeente, een beschikking voor nodig is.
Hulp in gedwongen kader De hulp in gedwongen kader kan alleen geboden worden door een gecertificeerde instelling jeugdzorg plus jeugdbescherming jeugdreclassering
Centrum voor jeugd en gezin Wet Publieke Gezondheid Jeugdwet JGZ Sociaal Team Jeugd Gezinswerker PREVENTIE In gezin, onderwijs en vrije tijd
Preventie in gezin, onderwijs en vrije tijd Universele preventie informatie ontsluiten Selectieve preventie vindplaats is actieplaats Geindiceerde preventie expertise naar voren
PREVENTIE In gezin, onderwijs en vrije tijd Gericht op ontwikkeling van kind Gericht op ouderschap Gericht op omgevingsfactoren
Functies gericht op ontwikkeling kind Gezondheidsonderzoek Ontwikkelingsstimulering Gezondheidsbevordering Competentie vergroting Voorlichting (mondeling, digitaal, telefonisch) Advies (individueel en groep)
Functies gericht op ouderschap Vraag verheldering Voorlichting Advies Bevordering van eigen kracht Vergroting van competenties Gezinsondersteuning
Functies gericht op leefomgeving Versterking van sociaal netwerk Schuldhulpverleing Verbetering woonomstandigheden Arbeidsbemiddeling Hulp bij acceptatie life events
Wat gebeurt er met dit advies? In ZHN gaat advies in januari 2015 naar de werkgroep inhoud In beide regio’s gaat het advies naar de ambtelijke overleggen ter voorbereiding op bestuurlijk overleg Besluitvorming in bestuurlijk overleg omstreeks maart 2015 (voor de deadline subsidie aanvragen 2016)