Het complexe België

Deel 1: Overstromingsproblematiek Het complexe België Deel 1: Overstromingsproblematiek

Inleiding Artikel ‘Gevaar voor overstroming dreigt’ (2010) 11-14 nov. 2010: 40-50, zelfs 60 mm neerslag Ter info: gemiddelde voor hele maand november: 76,4 mm (Bron: KMI) Grote overstromingen dreigen: Denderbekken Bovenscheldebekken Zennebekken Pajottenland Vlaamse Ardennen

1. Lokalisatie overstromingsgebied?

Aantal schadeclaims na de overstromingen

Oorzaken van de overstroming? Reportage Panorama: ‘Verdronken land’, http://deredactie.be/permalink/1.1161607 Verouderde sluizen in Vlaanderen ; te weinig investeringen Water kan niet in de grond dringen door betonering, erosie, bebouwing Slecht ruimtelijk beleid: veel huizen in overstromingsgebied ‘Watertoets’ wordt niet gevolgd Veel instanties zijn bevoegd

2. Wat zijn de oorzaken voor dit probleem? Samenvatting Slecht ruimtelijk beleid  toelating te bouwen in overstromingsgebied (tot 1997) Goed waterbeleid: vasthouden, bergen, afvoeren Vasthouden: probleem betonering, verharding, erosie akkers Bergen (opvangen): geen ruimte, oude sluizen, ‘watertoets’ wordt nauwelijks gevolgd… Afvoeren: verschillend beleid: te veel instanties

2. Wat zijn de oorzaken voor dit probleem? Vele oorzaken Wat vaak terugkomt: verschillende overheden, verschillend beleid Waarom? Complexiteit van de Belgische staat Probleem van ruimtelijke ordening in Vlaanderen

Deel 2 Oorzaak: complexe staatsstructuur (pp. 5-7) Het complexe België Deel 2 Oorzaak: complexe staatsstructuur (pp. 5-7)

Historisch overzicht WO I: ‘Hier ons bloed, wanneer ons recht?’ Radicalisering binnen Vlaamse Beweging vanaf WO I De communautaire breuklijn na WO II (zie bron 1) Vlaamse Beweging eist culturele autonomie Waalse Beweging eist economische autonomie 2de helft 20ste eeuw: naar een federaal België 1962: vastlegging taalgrens (p. 5) Opkomst communautaire partijen: FDF, Rassemblement Wallon (RW), Volksunie (VU)

Het federale België: staatshervormingen 1970: basis federale België Staatshervormingen (vanaf jaren ’70) Einde unitaire staat (Eyskens, 18/02/1970: bronnen 2 en 3) Gewesten: ‘plaatsgebonden’ (vooral economie) Vlaamse Gewest, Waalse Gewest, Brusselse Hoofdstedelijke Gewest Gemeenschappen: ‘persoonsgebonden’ (vooral taal / cultuur) Vlaamse Gemeenschap, Franse Gemeenschap (Fédération Wallonie-Bruxelles), Duitstalige Gemeenschap

Gemeenschappen in België

Gewesten in België

“O, dierbaar België…”: de federale staat (p.7) Uitvoerende macht: Koning + federale ministers (max. 15) en staatssecretarissen Wetgevende macht: Kamer (150 leden) + Senaat (hervormd in 2014, 60 leden) Bevoegdheden: Defensie, justitie, buitenlands beleid, deel van het monetair beleid (Nationale Bank van België), binnenlandse zaken (o.a. federale politie), sociale zekerheid, Grondwet

De federale uitvoerende macht: de Koning, de ministers en de staatssecretarissen

De gefedereerde entiteiten (1) GEMEENSCHAPPEN Uitvoerende macht: Vlaamse Regering (11), Franse Gemeenschapsregering (8), Duitstalige Gemeenschapsregering (4) Wetgevende macht: Vlaams Parlement (124), Parlement van de Franse Gemeenschap (84), Parlement van de Duitstalige Gemeenschap (25) Bevoegdheden: Persoonsgebonden (gezondheidszorg, persoonsbijstand), cultuur (in brede zin), onderwijs / wetenschappelijk onderzoek, taal

De gefedereerde entiteiten (2) GEWESTEN Uitvoerende macht: Vlaamse Regering (11), Waalse Regering (9), Brusselse Hoofdstedelijke Regering (8) Wetgevende macht: Vlaams Parlement (124), Waals Parlement (75), Brussels (Hoofdstedelijk) Parlement (89) Bevoegdheden: Ruimtelijke ordening / huisvesting, milieu, landbouw, energie, economie, buitenlandse handel, openbare werken / vervoer, provincies / gemeenten, wetenschappelijk onderzoek

Belangrijke opmerkingen Federale staat: Koning: weinig echte macht, wel ‘levend symbool’ van Belgische natie + rol bij regeringsvorming Senaat: minieme rol  vooral ‘ontmoetingsplaats’ van deelstaten (‘bemiddelen’, ‘adviseren’,…) Gewesten en gemeenschappen: Eén Vlaamse Regering en één Vlaams Parlement voor Gewest en Gemeenschap De Franse Gemeenschap noemt zich sinds 21/05/2011 ‘Fédération Wallonie-Bruxelles’ (Grondwettelijk?)

Belangrijke opmerkingen (2) Federale regelgeving = wetten Regelgeving van deelstaten = decreten MAAR: regelgeving van Brusselse Hoofdstedelijke Gewest = ordonnanties

Belangrijke opmerkingen (3) Rechterlijke macht: Hoven en rechtbanken niet geregionaliseerd: geen aparte rechtbanken voor federale / regionale niveaus

Koning + Federale Regering Kamer + Senaat Vlaamse Regering Niveau Uitvoerende macht Wetgevende macht FEDERALE STAAT Koning + Federale Regering Kamer + Senaat VLAAMS GEWEST Vlaamse Regering Vlaams Parlement WAALS GEWEST Waalse Regering Waals Parlement BRUSSELS-HOOFDSTEDELIJK GEWEST Brusselse Hoofdstedelijke Regering Brussels Hoofdstedelijk Parlement VLAAMSE GEMEENSCHAP FRANSE GEMEENSCHAP (Fédération Wallonie-Bruxelles) Franse Gemeenschapsregering Parlement van de Franse Gemeenschap DUITSTALIGE GEMEENSCHAP Duitstalige Gemeenschapsregering Parlement van de Duitstalige Gemeenschap