Recyclage gaspakdrager 2014-2015

Inhoud Herkennen Verschil gaspaktypes Limieten Vuistregels Decontaminatie & nooddeco Meten ifv inzetoefening Afdichting ifv inzetoefening

Herkennen

Gebruiksverpakking Globally Harmonised System (GHS) Wereldwijde gelijkschaling van reglementering mbt labelling van gebruiksverpakking chemische stoffen Timing Begin: 2007 Einde overschakelingsperiode: 2015 Belangrijkste wijzigingen Oude pictogrammen  nieuwe pictogrammen R(isk) & S(afety)-zinnen  H(azard) en P(recautionary) zinnen Material Safety Data Sheet (MSDS)  Safety Data Sheet (SDS)

Gebruiksverpakking Etiket Etiketgegevens Naam product Inhoud (L/kg) Signaalwoord Stoffen met hoogste risico: ‘gevaar’ (danger) Stoffen met hoog risico: ‘waarschuwing’ (warning) H(azard) en P(recautionary) zinnen (uitgeschreven) Gegevens leverancier/producent Soms identificatienummer bv CAS-nummer Pictogram (witte ruit met rode rand)

Gebruiksverpakking Etiket OUDE REGELGEVING

Gebruiksverpakking Pictogrammen OUDE REGELGEVING

Gebruiksverpakking Etiket

Gebruiksverpakking Pictogram Ontvlambare stoffen Oxiderende stoffen Ontplofbare stoffen Corrosieve stoffen Giftige stoffen Irriterend Sensibiliserend Schadelijk Houder onder druk Gevaarlijk voor het aquatisch milieu Lange termijn gezondheids- gevaarlijk (kanker, …)

Wegtransport ADR Kemmlerplaat GEVI-nummer = gevaarsidentficatie-nummer UN-nummer = productidentificatie-nummer Gevaarspictogram (ruit) Vrachtbrief Geen vaste vorm Vereist bij elk transport door derde In cabine bij chauffeur Bevat info omtrent lading, verpakking, inhoud CMR (Convention Relative au Contrat de Transport International de Marchandises par Route)

Indien herhaling van cijfers: toename van het gevaar! Wegtransport ADR GEVI-nummer: 0 Geen betekenis (omdat het GEVI-nummer minimaal uit 2 cijfers bestaat) 2 Gevaar voor vrijkomen gassen 3 Brandgevaar (vloeistof of gas) 4 Brandgevaar (vaste stof) 5 Brand bevorderende stof of organisch peroxide Giftig Radioactief 8 Bijtend Als 1ste cijfer : milieugevaarlijke of verwarmde stof Als 2de cijfer : gevaar voor heftige reactie X Gevaarlijke reactie met water (steeds vóór GEVI-nummer) Indien herhaling van cijfers: toename van het gevaar!

Wegtransport ADR UN-nummer: Intervallen: UN-nummer kan wijzen op: Kleiner dan 1000 = springstoffen Groter dan 1000 = vaste stoffen, vloeistoffen, gassen UN-nummer kan wijzen op: Een benoemde stof, bv “methylamine” Een groep van stoffen bv “pesticiden met vlampt >55°C” Veelvoorkomende UN-nummers: 1203: benzine / 1202: mazout / 1965: LPG, butaan, propaan 1223: koolwaterstoffen vlampt 21-55°C (bv petroleum, white spirit) Let op: UN-nummer is dat van het hoofdgevaar, maw gesmolten stof kan nu omwille van temperatuur een ander nummer krijgen …

Wegtransport ADR Plaatsing vooraan, zijkanten en achteraan Kemmlerplaat (oranje bord) Kemmlerplaat aanwezig, met nummers Eén bepaald product Kemmlerplaat aanwezig, zonder nummers Collitransport Transport tankcontainers (zie container) Transport container van en naar zeehaven (zie container) Tankwagen diverse compartimenten (zie zijkant!) Geen Kemmlerplaat aanwezig Leeg en gereinigd Soms geïnertiseerd met bv stikstof

Wegtransport ADR Trekker enkel oranje plaat – container sticker en picto met UN

Trekker enkel oranje plaat – container sticker en picto met UN Wegtransport ADR Trekker enkel oranje plaat – container sticker en picto met UN UN nr kan ook in picto

Wegtransport Pictogram

Wegtransport Pictogram Explosieven Gassen Brandbaar Gas / Vloeistof vatbaar voor zelfontbranding Brandbare vaste stof In contact met water brandbare gassen

Wegtransport Pictogram Brand- bevorderend peroxide Organisch Peroxide Giftig Infectueus Radioactief Cat I<Cat II<Cat III Fissile = Splijtbaar

Wegtransport Pictogram Verwarmd transport Hoge temp. Corrosief Andere gevaren Milieugevaarlijk Limited quantities (Y= luchttransport) - Verpakte hoeveelheden < grenshoeveelheid (ADR) - Typisch voor colli (bv aerosol, paletten met bidons, … - Kijk naar vrachtbrief 2015

Wegtransport Pictogram

Wegtransport Vrachtbrief Wat, UN, verpakking, hoeveelheden, van, naar, … In de chauffeurscabine

Transport Hoeveelheden Hoeveelheden inschatten Fles, bidon 2,5L - 5 L - 25 L - 50L Drum, vat 200 à 220 L IBC 1000 L Intermediate tank 1200 à 3000 L Tankwagen/tankcontainer 20 à 30 m³ Ketelwagen (treinwagon) 60-90 m³

Lekkage Hoeveelheden Druppellekkage 1l/min Lek van dichting bv flens DN 25 = 25 lpm DN 50 = 50 lpm DN100 = 100 lpm Lek van buis DN25 - 1”= 125 lpm DN50 - 2” = 500 lpm DN80 - 3”=1300lpm DN100 - 4” = 2000 lpm DN150 - 6”= 4500 lpm Diameter inschatten ? Vingerdik = DN25 Armdik = DN80-100 Vuistdik= DN100-150 http://www.engineeringtoolbox.com/nps-nominal-pipe-sizes-d_45.html / Quelle vfdb Richtline 10/05 Teil 3, Juli 2004

Verschil gaspaktypes

Verschil TSB & VPS Vroeger TSB viton/butyl Formaat gelaatscherm & losse helm Ingewerkte radiohoes Gebruik oversok silicone Andere ritssluiting (tanden naar buiten) Andere plaatsing van de overdrukventielen Handschoen met bajonetsysteem Vroeger TSB viton/butyl Nu VPS chloropreen/polyamide/chloropr./polymeerfilm. Handschoen kevlar/viton/butyl/polymeerfilm/katoen

Verschil TSB & VPS Alarmtoestel Waarschuwt zodra afgekoppeld wordt van de externe voeding Auditief en visueel alarmsysteem De werking van het systeem vereist een klein luchtlek, wat tot verwarring kan leiden

Verschil VPS & TSB Alarmsysteem Aankoppelen Testen Zoemer gaat aan / Groene led 1x / Gele ledjes om beurt op Batterij vervangen : 2 gele ledjes tegelijk /2 s + zoemer

Verschil VPS & TSB Alarmsysteem Gebruiken Breng schakelaar naar stand inzet Indien gekoppeld externe lucht - groen Indien geen externe lucht meer Alarmzoemer 10s & afwisselend gele led Daarna zoemer elke 3 min Indien externe lucht tijdens inzet wordt afgekoppeld nooit herkoppelen zonder ontsmetting aankoppelnippel & zone errond

Verschil VPS & EVO

Het pak kan er tegen, de drager ? Verschil VPS & EVO VPS chloropreen/polyamide/chloropr./polymeerfilm. Zelfdovend na vlamcontact indien direct uit de vlam EVO viton/butyl/nomex/chloropr./polymeerfilm NFPA 1991 optie Flashfire test 7s propaanbrander Simuleert ontsteken damp/gaswolk met drager erin NFPA 1991 optie liquefied gas -80°C test mechanisch Het pak kan er tegen, de drager ?

Verschil VPS & EVO EVO toestel buiten pak tov VPS toestel binnen Kleinere omvang van drager (bv kooiladder) Ademlucht niet beschermd - Overkap ? Ook koeling, lichte overdruk Ademlucht moet worden afgelegd voor uittrekken pak Elk type heeft voor- en nadelen Toestel buiten pak vereist aangepaste uitkleedprocedure

Limieten

Limieten Inzetlimieten gaspak VPS ministerie van -40°C tot +65°C “zelfdovend” na 10s lokale bevlamming ~ door chloropreen

Limieten Probleem Brandbaar en giftig Demo thermoman test VPS flash vergelijkbaar EVO NFPA 4s geen brandwonden drager, meer dan 4s …?

Limieten Probleem Brandbaar en giftig Brand vanop afstand bestrijden Brandgevaar wegnemen bv beschuimen Bijkomend dragen alu overall bv akavarex cover Overschakelen van VPS naar EVO of andere types Zorgen voor dekking bv beschuiming aanhouden Inzet bij brand asap afbreken

Limieten Probleem Extreme koude Cryogene gassen VPS tot -40°C Rechtstreeks contact vloeibaar gas vermijden ! Draag overkledij trellcover werkpositie boven hoofd mouw in handschoen Gevaar vastvriezen (geen kevlar) Beperkte isolatie extra sokken en thermisch onderpak vereist Gecompresseerd tot vloeistof CO2 -78°C NH3 -33°C Cl2 -34°C SO2 -10°C LPG -42°C Cryogene gassen

Limieten Resistentielijst ! Let op bij mengsels bekijk de producten samen kan bv solvent giftige stof sneller doen indringen Let op bij hogere product temperatuur Hoge T verhoogt doorbraaksnelheid Hoge omgevingstemperatuur Interne koeling – vereist externe luchttoevoer Coolvest met “koelelementen” Inzetduur voor drager verkorten !

Vuistregels

Vuistregels Inzet - minimaal 2 personen per inzetteam Inzet - vereist minimaal 2 personen stand-by Inzet - max. inzetduur: 1 luchtvulling > rust of externe lucht Veiligheid - controleer uzelf (test ademlucht, radio) Veiligheid - controleer veiligheid collega-drager Voorkom - mechanische beschadiging Voorkom - productcontact Voorkom - contact koude / hete objecten Aangepast verplaatsen – werken : klein maken / hurken … Hittestress > vochtinname (voor en na) en koeling

Vuistregels handsignalen

Vuistregels Organisatie INZETTEAM DECONTAMI NATIE LEIDER IGS INZET Bij grootschalige inzet zijn er diverse verantwoordelijken Plotter vormt als secretaris centrale as en verdeelpunt Beperk radiocom. , spreek elkaar waar mogelijk rechtstreeks aan ALGEMENE LEIDING DECONTAMI NATIE PLOTTER INZETTEAM LOGISTIEK LEIDER IGS INZET

Deco

Deco Terrein Warm zone Cold zone Hot zone Decozone Logistiek Commando Min. 50 m Logistiek Commando Plotter Geen bevuiling Incident Decozone Contaminatie verwijderen Dragers brengen beperkt vuil mee = minder vuil dan PBM kan 1 graad lager Contaminatie mogelijks hoog Hoogste graad PBM Wind Volgens NATO, inzetzone IGS heeft geen verband noodplanning !

Werkveld – oude voorstelling WIND Opstelling stand-by voertuigen personeel Opstelling actief personeel voertuigen A U O W

Niemand gaat van bevuild* naar proper zonder decontaminatie Deco Algemeen Niemand gaat van bevuild* naar proper zonder decontaminatie Bevuild* : Om bevuild te raken moet je contact gehad hebben met de vloeistof, poeder, de wolk of hoge concentraties van het gas/damp Bijvoorbeeld ; 1 voetje over de opstellijn behoeft geen volledige deco Indien enkel bv de laarzen bevuild tijdens verkenning kan deco beperkt uitgevoerd worden – enkel bevuilde delen

Inwrijven en naspoelen Deco Terrein Wind Proper Vuil Aankleed zone Stand-by team Inzet/steun doorgang (Loodslijn) Opvang na inzet Uitkleedzone Decozone Wachtzone recuperatie & registratie afleggen inzetkledij Inwrijven en naspoelen dragers wrijven elkaar in let op laarzen assistent spoelt na noodkoppeling externe lucht door assistent 1 assistent proper 1 assistent uitkleden 1 assistent

Deco Voorbeeld Warm Hot Cold Aankleed zone Stand-by team Inzet/steun Wind Warm Hot Cold Aankleed zone Stand-by team Inzet/steun doorgang (Loodslijn) Opvang na inzet Uitkleedzone Decozone Wachtzone -zeil aankleden -schoeisel -handdoek -tent -zakken -schaar zeil uitkleden zak hergebruik zak wegwerp zak per gaspak -opvangbassin -gardena slang 2x -emmer 2x -deco-middel -borstel, vodden tool drop 2x vouwbank externe lucht Dump vuile kledij Decowater Airpack

Deco Verloop Dragers leggen in tooldrop (2) fijne en grof materiaal apart af Dragers ontsmetten elkaar Starten met laarzen bv met borstel Daarna van boven naar beneden (niet met borstel van laarzen) Deco vereist inwrijven ! Niet zomaar afspoelen Verspreiden product Alle vouwen gladstrijken Overal restproduct verwijderen Overal ontsmettingsproduct aanbrengen Daarna afspoelen Daarna droog wrijven rits door helper

Deco Verloop Assistent deco helpt materiaal en helpt bij ontkleden Niveau beschermkledij decon ? vuistregel Ingezet personeel bv gaspak In contact met product in hot zone Brengen beperkte hoeveelheid product mee terug Deco personeel kan niveau van bescherming lager Bv inzet chemiepak – deco BW kledij chemische handschoen Deco ontsmetter BW kledij = afleg handschoen Bij langdurige deco filtermasker ABEK P3 overwegen !!!

Deco Middel Klassiek – water en detergent Indien mogelijk warmwater (vgl. vaat doen) Sterk zuur / base – waterreactief Droogwrijven zuurbestendige doek PEG400 (spot deco) Onoplosbaar water Eventueel plantaardige olie of PEG400 (spot deco) Geen mazout meer

Deco Middel Scheid herbruikbaar en niet herbuikbare kledij/middelen Berg gaspak bv op in zakken ipv overmaatse vaten ifv beperking logistiek Transporteer de zakken daarna in bv palletbox of open container Voorzie dump vuile kledij op enige afstand deco zone Voorzie labels met info: productnaam mate van blootgesteld uitgevoerde deco

Aantal slangen ifv latere uitbreiding decoveld Deco Basisdeco Een inzet in beschermkledij mag niet starten zonder deco Plaats opstellijn Voorzie lijn voor blussing 3x45mm Voorzie deco lijn 2x45mm Voorzie tooldrop Voorzie emmer(bak), detergent, schaar aan opstellijn Eerste deco kan desnoods gebeuren Opstelling basisdeco = versnelde start eigenlijke inzet decomiddel Opstellijn Aantal slangen ifv latere uitbreiding decoveld Aanval Deco autopomp

Deco Nood Snelle decon eigen personeel Handelswijze bv. eigen personeelslid raakt bewusteloos tijdens inzet Oorzaak hartfalen, hittestress, etc Snelle medische zorgen vereist Normale deco te langdurig Dit bij elk type chemische beschermkledij Handelswijze Transporteer tot opstellijn Reinig snel eventueel zichtbare contaminatie Knip pak open, laat reanimatie van over de opstellijn toe Knip persluchttoestel weg, laat (spin)masker op Neem de perslucht af Neem de drager vanaf de propere zijde over de opstellijn

Deco Nood

Deco Nood

Meten

Meten Algemeen Als gaspakdrager wordt een meting uitgevoerd in opdracht Deze opdracht bevat Welk toestel is het en hoe gebruiken Normaal staat het toestel reeds aan Wat, waar, hoe, hoelang meten Zoniet verschillende hoogten Meettijd min 15-30s op 1 punt Wat doen bij alarm Elke meetopdracht vereist continue radiocommunicatie met meetspecialist

Meten Toestellen Explosie zuurstofmeter Bv meting ter beveiliging Meet concentraties brandbare gassen en dampen Meet aanwezige O2 concentratie Bv meting ter beveiliging Bij LEL alarm = evacueer naar veilige zone en rapporteer Bij O2 alarm = evacueer naar veilige zone en rapporteer

Meten Toestellen Electrochemische cel Meet gevoelig concentraties gassen en dampen Identificeert geen gassen Moet gevoelig zijn voor het type gas/damp Bv opvolgen neerslaan / verdunning Typisch: CO, CO2, NH3, H2S, NO2, Cl2, HCN Indien hoge conc. gemeten – spoelen verse lucht voor uitschakelen Acties bij alarm = in overleg

Meten Toestellen Meetbuisjes Meet concentraties gassen en dampen Kan indicatie geven soort gas Buisje moet gevoelig zijn voor het type gas/damp Voer test pomp uit – dichtknijpen met nieuw buisje in Breek puntjes buisje – plaats volgens pijl in pomp Warm buisje desnoods op – voer voorgeschreven pomp slagen uit Let na elke slag op verkleuring (niet buiten bereik gaan) Geef resultaat door en aantal pompslagen door

Batch nummer t.b.v. kwaliteitscontrole Meten Toestellen Hermetisch gesloten glazen behuizing Aflezen van de lengte van verkleuring 1 Dräger 3 5 Artikelnummer Water Vapor 1/b Pijl voor stromingsrichting 10 Aantal pompslagen (richting pomp) 15 Batch: ARHM - 0111 8101781 2 = n Benaming indiceert het te meten gas Batch nummer t.b.v. kwaliteitscontrole

Meten Toestellen meetwaarde meetwaarde meetwaarde

Meten Toestellen Photoionisatiedetector (PID) Meet gevoelig concentraties gassen en dampen Identificeert geen gassen Moet gevoelig zijn voor het type gas (selectiviteit ifv lamptype) Veelal voor vluchtige organische stoffen Bv voor opsporing lekkage, opvolgen neerslaan verdunning Is gevoelig voor vocht – geen vloeistof aanzuigen ! Indien hoge conc. gemeten – spoelen verse lucht voor uitschakelen Acties bij alarm = in overleg

Meten Toestellen Gaslekzoeker Opsporing lekkage brandbare gassen Meet gevoelig aanwezigheid gassen en dampen Identificeert geen gassen Moet gevoelig zijn voor het type gas Opsporing lekkage brandbare gassen Meet aardgas / propaan / butaan / LPG / Waterstof / Ethyleenoxide / Alcohol/ Aceton / andere solventen / Ammoniak Verstoord door rook & stoom Acties bij alarm = in overleg

Meten Toestellen pH – papier Bv controle deco of reiniging vloer Meet zuurtegraad Meting in inkt of bleekmiddel = ook verkleuring/bleking Steeds pH-papier nat maken met water (meting in oplossing) Bv controle deco of reiniging vloer Bv controle dampen, poeder, vloeistof Bv opvolgen neutralisatie Vergelijk kleurverandering met schaal

Meten Toestellen Warmtebeeldcamera Bv opzoeken uitstroom gas Meet temperatuurverschillen Niet ATEX Bv opzoeken uitstroom gas Bv opvolgen reactie - temperatuur Bv bepalen niveau in niet-geïsoleerde tank

Afdichting

2014-15 Lekkage flens

Afdichten - specifiek - Flens Wat is een flens ? Pijpverbinding Opgebouwd uit flenslichaam & dichting Samengehouden door bouten Soms vlakke opbouw Soms met dichting in groef Soms met dichting meegenomen in bouten … Normaal geen standaard tussenkomst voor BW wegens ontbreken specifiek materiaal, dichtingen, etc Wel in samenwerking met bedrijf

Afdichten - specifiek - Flens Lek flens - inzet : Identificatie leiding en product Aanvragen inblokken leiding Plaatsen opvang Controle uitgestroomd product Indien bereikbaar flens dichting overwegen

Afdichten - specifiek - Flens Problemen met flenzen - bouten Bouten niet aangespannen Lek dichting door aanspannen Verkeerde bouten ism bedrijf Bv staal ipv inox gebruikt of verkeerde diameter Roesten door = vervangen door gepast type Let op bij aangetaste bouten moet eerst druk van installatie gehaald worden wegens barst gevaar

Afdichten - specifiek - Flens Problemen met flenzen Dichting beschadigd of afwezig ism bedrijf Los bouten, maar bewaar onderste bouten in flens (dichting steunt erop) Verwijder dichting, plaats nieuwe dichting Span tegenoverstaande bouten aan (zodat niet scheef trekt) Span gelijkmatig aan Bouten doorheen pakking Geen eenvoudig herstel mogelijk Extern bedrijf voor opspuiten pakking Bv BASF, Leak repair

Praktijk

Praktijk