POERIEM

Er was eens…. In het Perzische Sjoesjan was Achasjwerosj koning. Op een feest van de koning, waar zijn gasten al redelijk dronken waren, moest koningin Wasjti “dansen”. Wasjti wilde niet dansen en werd gesommeerd het hof te verlaten: Achasjwerosj duldde geen ongehoorzaamheid!

Op jacht naar een nieuwe koningin De joodse burger Mordechai, had een huwbaar nichtje en het leek hem een goed idee om haar te laten meedingen naar het “Koninginneschap”. Zij heette Esther en was beeldschoon. Esther viel zeer in de smaak bij de koning en zo werd zij koningin.

Mordechai, een vrome Jood Omdat Mordechai veel bij het paleis was om Esther te bezoeken, hoorde hij van een samenzwering om de koning te vermoorden. Hij waarschuwde haar en zo redde hij, via Esther, het leven van de koning.

Haman, de slechterik van het verhaal Haman werd tot minister benoemd en hij wilde dat iedereen voor hem knielde als hij gelijk een koning zich tussen het volk begaf. Mordechai weigerde: het is een Jood verboden om te knielen. Dat mag alleen voor de Allerhoogste. Zo ontvlamde er een enorme haat bij Haman, zó groot, dat hij niet alleen Mordechai wilde straffen, maar alle Joden wilde vernietigen. Hij begon aan het bouwen van een galg en koos de datum voor de slachtpartij via een loting. Overigens komt hier de naam poeriem - lotenfeest vandaan, want lot is “poer” in het hebreeuws.

Zo prijst de koning degene die hem het leven redde!!! De koning beloonde Mordechai voor het redden van zijn leven op een manier die Haman jaloers maakte en zijn haat jegens de Joden werd nog groter.

Een riskante onderneming…. Eerst vastte Esther samen met het joodse volk drie dagen en nachten om de hulp van G-d te vragen het joodse volk te redden. Daarna nodigde zij de koning met Haman uit te komen dineren. Zij wilde haar echtgenoot in de aanwezigheid van Haman op de hoogte stellen van diens plannen. Zij riskeerde de woede van de koning door het initiatief te nemen: dit was in die dagen enkel aan de koning voorbehouden. Gelukkig was Achasjwerosj haar goed gezind en nam de uitnodiging aan.

De ont(op)knoping…. Tijdens het diner vertelde zij dat iemand haar en haar volk wilde uitroeien. De koning wilde natuurlijk weten wie dit was en Esther wees toen Haman aan.

Gered! Haman werd opgehangen aan de galg die hij voor de Joden had gebouwd...

Koningin Esther en Mordechai besloten om voortaan op de 13de van de maand adar te vasten ter herinnering aan de strijd tegen Haman. Op 14 adar moest men dan feest vieren ter ere van de redding.

Hoe vieren wij Poeriem? De vastendag voor poeriem valt meestal in maart en heet “Ta’anit Esther”. We eten en drinken niet tot het helemaal donker is. Dan begint het feest met het lezen van het poeriemverhaal.

Poeriem is het enige joodse feest waarop we mogen, pardon, moeten drinken. En wel zo, dat je het verschil tussen Mordechai (goed) en Haman (kwaad) niet meer weet! En dat doen we dan ook!

De volgende ochtend lezen we het verhaal weer, luid en duidelijk, want iedereen, jong en oud, moet elk woord goed kunnen verstaan. Plannen zoals Haman die smeedde zijn zo afgrijselijk, dat we luid “boeoeoeoe” roepen, ratelen en stampvoeten, als zijn naam genoemd wordt: zo wordt het verhaal extra spannend, ook voor de kleintjes.

We trekken gekke kleren aan en zetten een masker op, omdat achter Esther een andere Kracht verborgen zat, namelijk G-d. Overigens betekent de naam Esther “verstopt”. Zij was een mooie jonge vrouw, maar ook joods… Vooral de kinderen vinden het erg leuk om zich te verkleden als de hoofdpersonen uit het verhaal.

We eten kiesjliesj of hamantaschen We gebruiken een gezellige, uitgebreide maaltijd, de poeriem-se’oeda, zoals Esther aan Achaswerosj en Haman serveerde.

Omdat we willen dat iedereen, ook de minder bedeelden, poeriem naar behoren kunnen vieren, doneren wij ruim aan liefdadigheid. Ook sturen we elkaar lekkers: misjloach manot, omdat we inzien dat een dergelijk wonder niet alleen plaats kan vinden door je eigen goede gedrag, maar juist door het goede gedrag van een heel volk. Dit hebben Esther en Mordechai destijds al ingezien; zo lezen we in het verhaal.

GOED POERIEM Dit is een productie van Afdeling joodse zaken Ziekenhuis Amstelland