HET BELGISCHE FEDERALISME VANDAAG DIAGNOSE EN AANZET TOT REMEDIE Dave Sinardet Eupen, 12/09/2011

HET BELGISCHE FEDERALISME Enkele problemen vandaag … Bestuurbaarheid Bestuurbaarheid Democratisch deficit (aka ‘twee democratieën’) Democratisch deficit (aka ‘twee democratieën’) Soms incoherente bevoegdheidsverdeling Soms incoherente bevoegdheidsverdeling Onverantwoordelijk federalisme Onverantwoordelijk federalisme Taalterritorialiteit vs personaliteit Taalterritorialiteit vs personaliteit Complexiteit: gemeensch, gew, Brussel, … Complexiteit: gemeensch, gew, Brussel, …

BESTUURBAARHEID & DEMOCRATISCH DEFICIT Twee democratieën? Diplomatieke conferentie? Twee democratieën? Diplomatieke conferentie? –Klopt deels, zie vooral verkiezingen –Maar niet nieuw en vergelijkbaar met EU –Niet onwerkbaar, maar verre van optimaal Federale kieskring Federale kieskring -Politici verantwoordelijk voor hele land -Stimuleert efficiëntere besluitvorming

INCOHERENTE BEVOEGDHEIDSVERDELING Rationele discussie ipv ideologische dogma’s Rationele discussie ipv ideologische dogma’s –Transfers in twee richtingen onderzoeken  arbeidsmarktbeleid, …  buitenlandse handel, wapenexport, … Weg met homogeniteit, leve coherentie Weg met homogeniteit, leve coherentie Nadenken over complementaire en concurrerende bevoegdheden Nadenken over complementaire en concurrerende bevoegdheden  sociaal beleid, wetenschapsbeleid, cultuurbeleid, …

ONVERANTWOORDELIJK FEDERALISME Nood aan responsabilisering Nood aan responsabilisering -financieel: wie beslissingen neemt moet financiële repercussies dragen -pensioenlasten regionale ambtenaren, … -beleidsmatig: wie betere resultaten voorlegt moet (financieel) beloond worden -is het mogelijk om impact van beleid te isoleren van andere factoren?

TAALTWISTEN Erkenning definitief karakter taalgrens vs Erkenning definitief karakter taalgrens vs erkenning taalkundige minderheden Eis van taalbereidheid, niet van taalkennis Eis van taalbereidheid, niet van taalkennis –Vlaamse Randbeleid enkel legitiem mits trekken van duidelijke grens Geen negatief, maar positief Randbeleid Geen negatief, maar positief Randbeleid - Cf. Rondzendbrief Peeters = cadeau aan FDF Stimuleren meertaligheid Stimuleren meertaligheid

COMPLEXITEIT Naar 4 deelgebieden? Naar 4 deelgebieden? –territoriaal federalisme leidt tot meer duidelijkheid –‘Vlaamse paradox’ in Brussel: wie wil splitsen, moet ook Brussel versterken –Wat met onderwijs en cultuur in Brussel? –Kan Duitstalig deelgebied alle gedefederaliseerde bevoegdheden overnemen?  Justitie, fiscale autonomie, …

BRUSSELS IMBROGLIO Geïntegreerd beleid voor Brussels hoofdstedelijk gebied Geïntegreerd beleid voor Brussels hoofdstedelijk gebied –Minder gemeenten en gemeenschappen  Gemeenten worden districten, één politiezone, één huisvestingsmaatschappij  Gemeenschappen schuiven bevoegdheden door aan / delen bevoegdheden met gewest  Brussels onderwijsbeleid (cf. responsabilisering), sportbeleid, …  Weg met electorale apartheid: Brusselse verkiezingen met tweetalige lijsten

BRUSSELS IMBROGLIO Geïntegreerd beleid voor Brussels grootstedelijk gebied Geïntegreerd beleid voor Brussels grootstedelijk gebied –Bestuur aanpassen aan socio-economische realiteit Brussels stadsgewest "urban regions that develop along functional networks,cutting across the boundaries of existing local, regional and sometimes even national governments” - bevoegdheden: mobiliteit, arbeidsmarkt, ruimtelijke ordening, huisvesting, fiscaliteit, … - structuur: van samenwerkingsakkoord tot nationale variant EGTS - loskoppelen van debat over taalgrens!

FEDERALE COHESIE Twee zaken die je niet mag doen in federale landen: Twee zaken die je niet mag doen in federale landen: –enkel federatie versterken –enkel regionale autonomie versterken Federale staat vergt ook federaal project Federale staat vergt ook federaal project –federale kieskring –stimuleren meertaligheid –aanvullend federaal cultuurbeleid, mediabeleid, …