22 juni 2011 | Maarten Hajer 1 De Structuurvisie Infrastructuur en Ruimte in het licht van PBL- analyses NIROV-debat

Wat niet meer werkt 22 juni 2011 | Maarten Hajer 2

3 We moeten op zoek naar een nieuwe benadering  Frame van ‘grenzen’, staat-als-probleemeigenaar, burger als object werkt niet meer –‘Grenzen’ zijn bekend maar passen bij ‘signaleringsfase’ niet bij ‘oplossingsfase’  Samenleving is veranderd –Mondige burgers zijn een blijvend gegeven –‘Horizontalisering’ zal nog verder doorgaan onder invloed ICT  Bestuur dreigt klem te komen te zitten tussen groepen die willen rennen voor duurzaamheid en groepen die duurzaamheid wantrouwen

22 juni 2011 | Maarten Hajer 4 Duurzaamheid: concurrentiekracht Nederland in het geding  OESO: ‘green growth strategy’ –Creatieve competitie tussen landen? –China, Zuid-Korea nieuwe voorlopers  EU: ‘resource-efficiency’ –Geo-politieke noodzaak –Nieuwe motor voor innovatie  Burgers en bedrijven –Multinationaal opererend bedrijfsleven: duurzaamheid als ‘licence to operate’ –Lokale en provinciale bestuurders zoekend naar invulling van ambities –Voorlopers introduceren duurzaamheid lokaal

22 juni 2011 | Maarten Hajer 55 Discussie Structuurvisie  Wenkend perspectief voor ontwikkeling nodig: –Is langetermijnvisie substantieel genoeg?  Verstedelijking en mobiliteit = vraagsturing –Krijgen we de duurzame delta die we bepleiten? –Krijgen we de maximale waardevaste ruimtelijke investeringen?  Rol voor de (nationale) overheid: –Is rolverdeling goed doordacht?  Helder sturingsperspectief: –Ontwikkeling: mobiliseren samenleving maar wel met koppeling naar publieke doelen, wat veronderstelt dat? –Bescherming: borging nationale belangen, maar hoe dan?

22 juni 2011 | Maarten Hajer 66 Strategie onzekerheid in Structuurvisie opnemen  Bandbreedte mobiliteit nog 4 keer groter  Effect electrisch rijden?  Strategie omgaan met onzekerheid

De Randstad en de rest van Nederland  Economische concentratie werkt, maar heeft consequenties 22 juni 2011 | Maarten Hajer 7

88 Nabijheid belangrijkst voor bereikbaarheid Bundeling/ verdichting grote bereikbaarheidsbaten

22 juni 2011 | Maarten Hajer 99 Vergelijk Randstad met directe concurrenten

22 juni 2011 | Maarten Hajer 10 Score Randstad tov directe concurrenten

22 juni 2011 | Maarten Hajer 11 Nederland kent al goede Europese bereikbaarheid Houdt bereikbaarheid goed Maar investeer ook in woningbouw en prettige leefomgeving

22 juni 2011 | Maarten Hajer 12 Minder restrictief: van regio naar suburbs Randstad Áls provincies en gemeenten minder restrictief beleid Rijk overnemen, dán… meer plaats in Randstad minder verdichting

22 juni 2011 | Maarten Hajer 13 Áls provincies en gemeenten minder restrictief beleid Rijk overnemen, dán…

22 juni 2011 | Maarten Hajer 14

22 juni 2011 | Maarten Hajer 15 Bescherming: nationale belangen doorwerken en handhaven  Ladder voor duurzame verstedelijking –verbreding SER-ladder goed idee –als één van de instrumenten –aanvullingen: kwaliteit, wegnemen verstorende fiscaliteit  Structuurvisie vertrouwt op doorwerking en handhaving maar is dat reëel? –Niet in lijn met ‘je gaat erover of niet’ –áls nationaal belang vastgelegd in AMvB, dan: ›toezicht op doorwerking en handhaving ›Eigen initiatief Rijk; niet laten afhangen van vraag of burgers in beroep willen + kunnen gaan

22 juni 2011 | Maarten Hajer 16 Multimodale werklocaties: vooral auto pm Als werken multimodaal aan stadsrand + wonen op enige afstand van stad, dan meer autoverkeer op al drukbelaste wegen in spitsrichting

Omwille van de toekomst  Structuurvisie kan aan kracht winnen door meer integrale toekomstperspectief (vgl. Signalenrapport)  Meer ruimte voor de samenleving is goed uitgangspunt, ook voor woningbouw en gebiedsontwikkeling maar hier passen ook kaderstellende doelen Rijksoverheid  Vertrouwen is mooie wortel maar wortel werkt beter als er ook een stok in de buurt is 22 juni 2011 | Maarten Hajer 17