VERLEIDEN TOT LEREN Velon 2007 BETEKENISVOLLE ACTIVITEITEN BINNEN TUTORGROEPEN OP EEN PEDAGOGISCHE HOGESCHOOL Velon 2007 Caroline Reiling, onderzoeker Jeannette Geldens, begeleider Kempel Bert van Oers, begeleider VU Herman L. Popeijus, lector Kempel

Betekenisvol leren? VERLEIDEN TOT LEREN Retrospectie Context Ontwerp Presentatie opbouw Retrospectie Context Ontwerp Doel, inhoud, vorm Theoretisch kader Toepassen Probleem Onderzoek Doel en vragen Opzet Resultaten Reflectie Conclusies VERLEIDEN TOT LEREN 2

Retrospectie: wat is er aan de hand? Betekenisvol leren? Retrospectie Context Ontwerp Doel, inhoud, vorm Theoretisch kader Toepassen Probleem Onderzoek Doel en vragen Opzet Resultaten Reflectie Conclusies Context (retrospectie) monosectorale pedagogische hogeschool specialisatie lerarenopleiding basisonderwijs sociaal constructivistische uitgangspunten ontwikkelingsgericht en betekenisvol leren tutorgroep → leerwerkgemeenschap bedoeld voor alle 3e en 4e jaars VERLEIDEN TOT LEREN 3

Ontwerp: wat wil men bereiken? Betekenisvol leren? Retrospectie Context Ontwerp Doel, inhoud, vorm Theoretisch kader Toepassen Probleem Onderzoek Doel en vragen Opzet Resultaten Reflectie Conclusies Doel: wat wil de hogeschool bereiken? betekenisvol leren: samen leren in leerwerkgemeenschap koppelen praktijk ↔ theorie Inhoud en vorm? aanstaande leraar of docent brengt onderwerp in onderwerp kan praktijkervaring of theorievraag zijn betekenisvol leren door gezamenlijke bespreking docent is tutor VERLEIDEN TOT LEREN 4

Ontwerp: wat is in theorie al bekend? Betekenisvol leren? Retrospectie Context Ontwerp Doel, inhoud, vorm Theoretisch kader Toepassen Probleem Onderzoek Doel en vragen Opzet Resultaten Reflectie Conclusies Kenmerken van betekenisvol leren Actief actieve deelname Constructief nieuwe informatie ↔ nieuwe kennis Gecontextualiseerd nieuwe informatie ↔ echt probleem Doelgericht duidelijke doelstelling Collaboratief samenwerken, samen leren Waarden maatschappelijk en persoonlijk VERLEIDEN TOT LEREN 5

Toepassen: proberen in de praktijk? Betekenisvol leren? Retrospectie Context Ontwerp Doel, inhoud, vorm Theoretisch kader Toepassen Probleem Onderzoek Doel en vragen Opzet Resultaten Reflectie Conclusies De praktijk het werken in tutorgroepen als nieuwe vorm van competentiegericht en betekenisvol leren is in de praktijk sinds 2004 - 2005 op de hogeschool ingevoerd uiteenlopende opvattingen doel, inhoud en vormgeving verschillen in leerervaringen met tutorgroepen VERLEIDEN TOT LEREN 6

Onderzoek: onderzoeksdoel en vragen Betekenisvol leren? Retrospectie Context Ontwerp Doel, inhoud, vorm Theoretisch kader Toepassen Probleem Onderzoek Doel en vragen Opzet Resultaten Reflectie Conclusies Onderzoeksdoel Nagaan welke kenmerken van betekenisvol leren in de tutorgroepen op Hogeschool De Kempel herkenbaar in de praktijk worden gebracht. Centrale onderzoeksvraag Is er voor derde- en vierdejaars aanstaande leraren op Hogeschool De Kempel sprake van betekenisvol leren in de tutorgroepbijeenkomsten? Deelvraag 1.1 Welke kenmerken van betekenisvol leren worden tijdens de tutorgroepbijeenkomsten voor aanstaande leraren herkenbaar in de praktijk gebracht? VERLEIDEN TOT LEREN 7

Onderzoek: opzet VERLEIDEN TOT LEREN Vervolgonderzoek Literatuurstudie Betekenisvol leren? Retrospectie Context Ontwerp Doel, inhoud, vorm Theoretisch kader Toepassen Probleem Onderzoek Doel en vragen Opzet Resultaten Reflectie Conclusies Literatuurstudie Interviews: drie beleidsbepalers, drie 3ejrs tutoren, drie 4e jrs tutoren, drie 3e jrs aanstaande leraren (asl), drie 4e jrs asl Kwalitatieve analyse van de interviews Vragenlijsten ontwikkelen voor vervolgonderzoek Vervolgonderzoek Vragenlijsten: alle 3e+4e jrs tutoren + alle 3e+4e jrs asl Dataverwerking in SPSS Aanvullende observaties tutorgroepbijeenkomsten VERLEIDEN TOT LEREN 8

Onderzoek: opzet VERLEIDEN TOT LEREN Interviews Betekenisvol leren? Retrospectie Context Ontwerp Doel, inhoud, vorm Theoretisch kader Toepassen Probleem Onderzoek Doel en vragen Opzet Resultaten Reflectie Conclusies Interviews Uitgangspunten werken met tutorgroepen Doelstellingen werken met tutorgroepen Persoonlijke doelstellingen Verschillen 3e en 4e leerjaar Feitelijke activiteiten Wenselijke activiteiten Ervaring met tutorgroepen Suggesties voor vragenlijst Aanvullende opmerkingen VERLEIDEN TOT LEREN 9

Onderzoek: resultaten Betekenisvol leren? Retrospectie Context Ontwerp Doel, inhoud, vorm Theoretisch kader Toepassen Probleem Onderzoek Doel en vragen Opzet Resultaten Reflectie Conclusies Antwoord op deelvraag Welke kenmerken van betekenisvol leren worden tijdens de tutorgroepbijeenkomsten voor aanstaande leraren herkenbaar in de praktijk gebracht? Unanimiteit Verschillen 3e en 4e leerjaar Uiteenlopende antwoorden Feitelijke activiteiten Wenselijke activiteiten Ervaring met tutorgroepen Suggesties voor vragenlijst Aanvullende opmerkingen Uitgangspunten werken met tutorgroepen Doelstellingen werken met tutorgroepen Persoonlijke doelstellingen VERLEIDEN TOT LEREN 10

Reflectie: conclusies Betekenisvol leren? Retrospectie Context Ontwerp Doel, inhoud, vorm Theoretisch kader Toepassen Probleem Onderzoek Doel en vragen Opzet Resultaten Reflectie Conclusies Verschillende antwoorden binnen de actorgroepen Doelstelling niet duidelijk - niet betekenisvol Constructief - wordt door aanstaande leraren niet als doelstelling genoemd, wel door beleidsbepalers en tutoren Diverse invulling van betekenisvol leren - herkenbaar in praktijk brengen van kenmerken van betekenisvol leren verschilt per tutorgroep VERLEIDEN TOT LEREN 11