Nieuwe uitdagingen nieuwe coalities Woningbouwnetwerk Amsterdam 1 november 2011 Henk Jagersma Directievoorzitter Syntrus Achmea Vastgoed

Agenda  Over Syntrus Achmea Vastgoed  Woningmarkt ‒ Sterk stijgende vraag op vrije sector huurwoning  Wat doen wij  Conclusie 1 november l 2011Syntrus Achmea Vastgoed | Woningbouwnetwerk

Over Syntrus Achmea Vastgoed  Beleggen, financieren en ontwikkelen  Totaal belegd vermogen: 14,5 miljard ‒ Direct 9,2 miljard ‒ Internationaal 1,3 miljard ‒ Hypotheken 4 miljard  250 medewerkers in Amsterdam / Sloterdijk  Opdrachtgevers: pensioenfondsen en overige institutionele beleggers 1 november l 2011Syntrus Achmea Vastgoed | Woningbouwnetwerk

Over Syntrus Achmea Vastgoed  Nederlandse woningmarkt drastisch veranderd:  Oorzaken ‒ Instorten koopwoningenmarkt ‒ Beperking financiële ruimte corporaties ‒ Europese regelgeving  Structurele veranderingen: ‒ Groei aantal huishoudens met name 1 en 2 persoons huishoudens ‒ Verdubbeling aantal 75 + ‒ Verstedelijking 1 november l 2011Syntrus Achmea Vastgoed | Woningbouwnetwerk

Koopwoningmarkt: genoeg somberheid. Ook volop kansen 1 november l 2011Syntrus Achmea Vastgoed | Woningbouwnetwerk Bron CBS, Kadaster : aantal verkochte woningen per maand  Impact verlaging overdrachtsbelasting verwaarloosbaar  Opleving was slechts 4% terwijl 10% verwacht was  Opleving in augustus al voorbij  Prijzen huizen en aantal transacties dalen verder

Trends: lichte groei bevolking, toename aantal eenpersoonshuishoudens Aantal huishoudens groeit explosief  Ruim 1 miljoen waarvan eenpersoonshuishoudens  Aantal 75 + verdubbelt van 1 naar 2 miljoen  Betekent (netto) vraag naar woningen per jaar tot november l 2011Syntrus Achmea Vastgoed | Woningbouwnetwerk Bron CBS: cijfers in miljoenen

Kansen voor beleggers liggen in veranderende vraag  Veranderende vraag biedt kansen  Huurders net boven liberalisatiegrens  (her)Starters  65 + zonder hypotheek  Wonen met zorgaspect  Transformatie van kantoren  Binnenstedelijke herontwikkeling 1 november l 2011Syntrus Achmea Vastgoed | Woningbouwnetwerk

(her)Starters  Starters komen niet aan bod 650 – 1000 huur  Appartementen ideale startersplek  Flexibel inrichten: nu voor starters straks voor 65+  Bouwers en ontwikkelaars: samenwerken om woningen in deze prijsklasse te realiseren  Gemeentes: rekening houden met grondprijzen 1 november l 2011Syntrus Achmea Vastgoed | Woningbouwnetwerk

Onvoldoende aanbod huurwoningen vrije sector Totale woningvoorraad 7,1 miljoen 1 november l 2011Syntrus Achmea Vastgoed | Woningbouwnetwerk Bron CBS Woningmarkt Huurmarkt

Veranderende vraag betekent veranderende aanpak  Explosieve groei vrije sector huurwoningen, is een opgave voor de markt met name particulier en institutioneel (level playing field)  Hoe ‒ Locaties voor vrije sector huurwoningen met een huur van € 650 – 1000 ‒ Overname complexen van corporaties ‒ Transformatie van kantoren ‒ Last but not least: veel ruimte voor zorgwoningen  Samenwerking met corporaties, gemeente en andere marktpartijen  Ontwikkelen voor eindgebruiker  Ontwikkelen zodat woningen op termijn aangepast kunnen worden  Via social media de eindgebruiker betrekken in de ontwikkeling  Maatwerk (perceptie) leveren 1 november l 2011Syntrus Achmea Vastgoed | Woningbouwnetwerk

Woningmarkt – samenwerking met corporaties  Samenwerking in gebiedsontwikkeling  Grote vraag overnemen complexen van corporaties door pensioenfondsen  Circulaire MG 2006 – 06 onlangs beperkt aangepast  Voordelen voor alle partijen:  Belegger kan investeren  Liquiditeit corporatie vergroot  Betere verhouding sociale en vrije huursector 1 november l 2011Syntrus Achmea Vastgoed | Woningbouwnetwerk

Herbestemming van kantoren / Molenwerf  Leegstand problematiek neemt toe, leefbaarheid rondom leegstand neemt af  20% kantoren her te bestemmen  Vergt afboekingen in de markt en inzet van de overheid  Samen met overheid vol inzetten op  Bouwbesluit niveau verbouw  RO vrijere bestemming  BTW integratie 1 november l 2011Syntrus Achmea Vastgoed | Woningbouwnetwerk

 Wij willen de komende 3 jaar zesduizend vrije sector huurwoningen realiseren,  Hoeveel mogen wij er in Amsterdam doen?  Discussier mee op 1 november l 2011Syntrus Achmea Vastgoed | Woningbouwnetwerk