Deel 2 Individu

Individuele verschillen Management van gedrag Hoofdstuk 3 Individuele verschillen 1

De veranderende aard van diversiteit op de werkvloer In de 21e eeuw ontstaan er nieuwe vereisten die gelden voor een onvoorspelbare toekomst: Verandering is een constante factor. Er zijn vlakkere, matrixachtige structuren. Er zijn nieuwe werkmethoden. Er is meer behoefte aan balans in het combineren van werk en gezinsleven. Er is een groeiend consumentisme. 2

Het omarmen van diversiteit – het perspectief van een organisatie We moeten de stijlen, smaak en meningen weerspiegelen van onze klanten, die bestaan uit mannen en vrouwen van allerlei kleuren, met verschillende geloofsovertuigingen, leeftijden en vermogens. Culturele diversiteit verbetert de kwaliteit van het bedrijf en geeft ons een meer naar buiten gericht perspectief. Barry Gibson, en Littlewoods 3

In welke opzichten verschillen mensen? Etnische afkomst Fysieke kenmerken Sekse Vroege ervaringen in de gezinssfeer Sociale en culturele invloeden Nationale cultuur Motivatie Attitudes Persoonlijkheids kenmerken en -typen Intelligentie en capaciteiten Zienswijzen Levensfase 6

Persoonlijkheid Stabiele kenmerken die verklaren waarom mensen zich op een bepaalde manier gedragen. Voorbeelden van persoonlijkheidskenmerken: Onafhankelijkheid Plichtsgetrouwheid Vriendelijkheid Zelfbeheersing 7

De persoonlijkheidstypen van Eysenck 13 Figuur 3.2

Theoretische benaderingen – idiografisch Theorieën die kenmerkend zijn voor de idiografische benadering: Carl Rogers – persoonlijkheid is ingesloten in persoonlijke relaties G. H. Mead – er is geen onderscheid te maken tussen het concept van iemands persoonlijkheid en het concept van de samenleving C. Cooley – emotie en beleving van het ‘zelf’ zijn instinctief, maar door ontwikkeling gevormd. 16

Cognitieve theorie Kelly’s theorie heeft betrekking op de hele persoon, inclusief attitudes, zienswijzen en doelen. Persoonlijkheid is een manier van het individu om de omringende wereld vorm te geven. 24

Stress Persoonlijkheid speelt een belangrijke rol in het ontstaan van stress. Stress ontstaat wanneer het individu het gevoel krijgt zich buiten de eigen comfortzone te bevinden. De invloed van stress verschilt – stress kan extra energie geven of juist afremmen. Elk soort werk heeft een bepaalde stressuitwerking. Cooper 26

Oorzaken van stress Inherent aan het werk – werkomstandigheden, ploegendiensten etc. Rol in de organisatie – te veel werk, te weinig. Werkrelaties – met name met de baas. Loopbaanontwikkeling – met name halverwege. Organisatiestructuur en -klimaat – de hoeveelheid regels en voorschriften. Balans werk/vrije tijd – met name voor tweeverdieners. 27

Is intelligentie aangeboren? Nativisten – geloven dat intelligentie vooral wordt bepaald door overerving (‘nature’). Empiristen – geloven dat onze omgeving ons gedrag en mentale vermogens bepalen (‘nurture’). Volgens Galton komt hoogbegaafdheid in bepaalde families opvallend vaak voor en moet intelligentie daarom wel aangeboren zijn. 29

Een structuur van het intellectmodel van Guilford 33 Figuur 3.6 Bron: Guilford,J.P., ‘Three faces of intellect’, in Wiseman, S. (red.) Intelligence and Ability (eerste druk 1967, herdruk 1968, tweede editie 1973). Copyright © Erven Stephen Wiseman 1967, 1973.

Emotionele intelligentie (EQ) Breidt de conventionele zienswijze op intelligentie uit met de emotionele vermogens van het individu Kan topprestaties voorspellen Bestaat uit 18 competenties waaronder empathie, anderen helpen ontwikkelen, ondersteuningsgerichtheid, katalysator voor verandering, initiatief, aanpassingsvermogen, zelfvertrouwen. Goldman 36