Is ict alleen maar enabler? Darco Jansen

Gezamenlijke verkenningstocht Welke ict wordt ingezet in het onderwijs? Hoe wordt ict (didactisch) gebruikt Is het alleen maar een substitutieproces? Bepaald ict niet ons onderwijs? Waarom valt het ict-gebruik tegen? Stappen tot daadwerkelijke vernieuwingen

Welke ELO’s in het onderwijs Blackboard Moodle Sakai Didactor-MMBase Sharepoint …..

Hoe worden ELO’s ingezet? …..

Welke ict in het onderwijs cd’s / dvd met educatieve software (streaming)video cms smartboard ….. Hoe worden deze (didactisch) gebruikt?

Alleen maar substitutieproces? Invoering van ict is vooral een substitutieproces: ‘oude’ hulpmiddelen worden vervangen door nieuwe, mooie instrumenten. Intussen wijzigt het onderwijsproces niet noemenswaardig, want de onderwijsinstelling verandert niet en de lesinhoud blijft ongewijzigd.

Bepaald ict ons onderwijs? de inrichting van de onderwijsorganisatie en de werkprocessen wordt gestuurd vanuit ict. “het moet zo omdat het ict-systeem niet anders kan” ELO’s lijken veel op elkaar. In doelstelling en functionaliteiten kunnen ze grotendeels met elkaar vergeleken worden. ELO’s hebben standaard ingebakken onderwijsprocessen -> instellingen gaan op elkaar lijken

Eerst organiseren, dan pas… men heeft niets aan de meest perfecte software zonder een doordachte inrichting van de processen (leer-, communicatie- en werkprocessen) en de besturing ervan. zelfs de beste, meest complete ict- omgevingen werken niet zonder een goede organisatie. met een goede facilitering en ondersteuning van een onderwijs-organisatie is een functioneel minder ict-pakket vaak voldoende

Professionaliseren

We hebben geen ELO nodig! Als het onderwijs zich richt op het binnenhalen van de beroepspraktijk (authentieke taken, werkplekleren) dan is er geen ELO nodig. De inzet van ict is daarmee analoog aan de gebruikelijke ict-omgeving in die beroepspraktijk, incl. netwerktools, communities, kennisbanken, etc. Bovendien wordt die omgeving aangevuld met de eigen omgeving van de studenten: MSN, SMS, smartphones, etc.

Waarom valt het ict-gebruik tegen? Wel voldoende apparatuur Vertrouwen van de docent in de eigen ict- vaardigheden is een cruciale factor Maar vooral: veel ict-gedreven onderwijsvernieuwingen veranderen zowel de (ict-)ondersteuning als het onderwijsproces

Geleidelijke verandering Bij succesvolle (onderwijs) vernieuwingen met ict initieel maar één factor veranderen. 1.óf nieuwe ict waarbij bestaande leer- en werkprocessen zoveel mogelijk onaangetast blijven (substitutie!) 2.óf starten met het vernieuwen van de leer- en werkprocessen maar dan met zo weinig mogelijk nieuwe ict voor de verschillende gebruikers.

Ict bij veranderde onderwijsproces? Neem de veranderde werkpraktijk als uitgangspunt voor de vernieuwing, gefaciliteerd door ict, d.w.z. introduceer niet (teveel) nieuwe ict! Niet vanuit analyse, ontwerp,realisatie en evaluatie ict-applicatie bij gebruikers Maar ict vanuit taakanalyse gebruikers, steeds zo dicht mogelijk tegen de dagelijkse werkzaamheden en ict-gebruik

Gebruiksonderzoek Kennis over de gebruikers. –Naar taakuitvoering en omgaan met informatie door eindgebruikers binnen de werkcontext –Human Factors (hoe onthouden we, wanneer maken we vergissingen en natuurlijk hoe voorkom je het maken van vergissingen) –Niet met powerusers, geen ontwikkelaars

Begin met papier ontwerp Gebruikers georiënteerde evaluatie –De papieren ontwerpen daadwerkelijk gebruiken –Observatie van gebruikersgedrag terwijl men dagelijkse taken uitvoert –Met potentiële gebruikers zonder kennis van producten –Testen van indeling, globale navigatie en terminologie

Ict meer dan substitutie en enabler?