Lokale planning in tijden van BBC Ben Gilot en Jan Leroy, VVSG De eerste 100 dagen voor lokale mandatarissen Hasselt, 21 februari 2013 Affligem, 26 februari 2013 Antwerpen, 28 februari 2013 Brugge, 5 maart 2013 Gent, 7 maart 2013

VVSG - Inhoud Beleids- en beheerscyclus algemeen Samenhang van de beleidsrapporten Het meerjarenplan concreet Het budget concreet De uitvoering concreet De jaarrekening concreet Planning in tijden van BBC - 1ste 100 dagen2 -

VVSG - Beleids- en beheerscyclus algemeen Geïntegreerd systeem ter ondersteuning van de lokale beleidsvoering met een permanente koppeling tussen de beleidsmatig-inhoudelijke elementen en de financiële vertaling: Bij de meerjarenplanning In het budget In de dagelijkse uitvoering Bij de rapportering en evaluatie Planning in tijden van BBC - 1ste 100 dagen3 -

VVSG - Beleids- en beheerscyclus algemeen Geen kopie van bestaand systeem, maar gemaakt ter ondersteuning van de politieke keuzes door de raad Groot deel van invulling aan besturen overgelaten: Aantal en aard (prioritaire) beleidsdoelstellingen Indeling in beleidsdomeinen Kredietbewaking op detailniveau Uitwerken managementinformatiesysteem Planning in tijden van BBC - 1ste 100 dagen4 -

VVSG - Beleids- en beheerscyclus algemeen Planning in tijden van BBC - 1ste 100 dagen Beleidsdomein 1 (bv. vrije tijd) Beleidsveld 1 (bv. sport) Beleidsitem 1.1 (bv. zwembad) Beleidsitem 1.2 (bv. sportdienst) Beleidsitem 1.3 (bv. sporthal) Beleidveld 2 Beleidsdomein 2 (bv. welzijn) Beleidsveld 3 Beleidsveld 4 (bv. rusthuizen) Beleidsitem 4.1 (bv. rusthuis 1) Beleidsitem 4.2 (bv. rusthuis 2) Beleidsveld 5 (Bijna) vrije keuze (raad) Indeling beleidsrapporten Indeling door Vlaanderen Vrije keuze (college / OCMW-raad) 5 -

VVSG - Beleids- en beheerscyclus algemeen Financiële elementen Financiële vertaling beleid op basis van uitgaven en ontvangsten Lenen in functie van investeringen vervangen door lenen in functie van thesaurienoden Dubbel financieel evenwicht: Jaarlijks op kasbasis (niet meer uitgeven dan wat binnenkomt, inclusief opgebouwd overschot) Einde legislatuur: structureel in staat zijn uit exploitatie voldoende te halen om aflossingen en intresten van leningen te dragen Planning in tijden van BBC - 1ste 100 dagen6 -

VVSG - Beleids- en beheerscyclus algemeen BBC geldt voor: Gemeenten, OCMW’s en districten Deels voor autonome gemeentebedrijven en OCMW- verenigingen Niet voor: Politie- en brandweerzones Vzw’s Intergemeentelijke samenwerkingsverbanden Kerkbesturen Planning in tijden van BBC - 1ste 100 dagen7 -

VVSG - Samenhang van de beleidsrapporten Planning in tijden van BBC - 1ste 100 dagen Meerjarenplan JaarrekeningBudget 8 -

VVSG - Timing beleidsrapporten JaarMeerjarenplanBudgetJaarrekening 2013 Voorbereiding mjp Uiterlijk 31.12: vaststelling raad Mogelijke budgetwijzigingen 2013 Voorbereiding budget 2014 Uiterlijk 31.12: vaststelling raad Voorbereiding jaarrekening 2012 Uiterlijk 30.6: vaststelling raad 2014 Voorbereiding eventuele aanpassing mjp Uiterlijk 31.12: vaststelling raad Mogelijke budgetwijzigingen 2014 Voorbereiding budget 2015 Uiterlijk 31.12: vaststelling raad Voorbereiding jaarrekening 2013 Uiterlijk 30.6: vaststelling raad 2015 Voorbereiding eventuele aanpassing mjp Uiterlijk 31.12: vaststelling raad Mogelijke budgetwijzigingen 2015 Voorbereiding budget 2016 Uiterlijk 31.12: vaststelling raad Voorbereiding jaarrekening 2014 Uiterlijk 30.6: vaststelling raad 2016 Voorbereiding eventuele aanpassing mjp Uiterlijk 31.12: vaststelling raad Mogelijke budgetwijzigingen 2016 Voorbereiding budget 2017 Uiterlijk 31.12: vaststelling raad Voorbereiding jaarrekening 2015 Uiterlijk 30.6: vaststelling raad 2017 Voorbereiding eventuele aanpassing mjp Uiterlijk 31.12: vaststelling raad Mogelijke budgetwijzigingen 2017 Voorbereiding budget 2018 Uiterlijk 31.12: vaststelling raad Voorbereiding jaarrekening 2016 Uiterlijk 30.6: vaststelling raad 2018 (Voorbereiding eventuele aanpassing mjp ) Uiterlijk 31.12: vaststelling raad Mogelijke budgetwijzigingen 2018 Voorbereiding budget 2019 Uiterlijk : vaststelling raad Voorbereiding jaarrekening 2017 Uiterlijk 30.6: vaststelling raad 2019 Voorbereiding mjp Uiterlijk 31.12: vaststelling raad Mogelijke budgetwijzigingen 2019 Voorbereiding budget 2020 Uiterlijk 31.12: vaststelling raad Voorbereiding jaarrekening 2018 Uiterlijk 30.6: vaststelling raad Planning in tijden van BBC - 1ste 100 dagen9 -

VVSG - Meerjarenplan - timing JaarMeerjarenplanBudgetJaarrekening 2013 Voorbereiding mjp Uiterlijk 31.12: vaststelling raad Mogelijke budgetwijzigingen 2013 Voorbereiding budget 2014 Uiterlijk 31.12: vaststelling raad Voorbereiding jaarrekening 2012 Uiterlijk 30.6: vaststelling raad 2014 Voorbereiding eventuele aanpassing mjp Uiterlijk 31.12: vaststelling raad Mogelijke budgetwijzigingen 2014 Voorbereiding budget 2015 Uiterlijk 31.12: vaststelling raad Voorbereiding jaarrekening 2013 Uiterlijk 30.6: vaststelling raad 2015 Voorbereiding eventuele aanpassing mjp Uiterlijk 31.12: vaststelling raad Mogelijke budgetwijzigingen 2015 Voorbereiding budget 2016 Uiterlijk 31.12: vaststelling raad Voorbereiding jaarrekening 2014 Uiterlijk 30.6: vaststelling raad 2016 Voorbereiding eventuele aanpassing mjp Uiterlijk 31.12: vaststelling raad Mogelijk budgetwijzigingen 2016 Voorbereiding budget 2017 Uiterlijk 31.12: vaststelling raad Voorbereiding jaarrekening 2015 Uiterlijk 30.6: vaststelling raad 2017 Voorbereiding eventuele aanpassing mjp Uiterlijk 31.12: vaststelling raad Mogelijk budgetwijzigingen 2017 Voorbereiding budget 2018 Uiterlijk 31.12: vaststelling raad Voorbereiding jaarrekening 2016 Uiterlijk 30.6: vaststelling raad 2018 (Voorbereiding eventuele aanpassing mjp ) Uiterlijk 31.12: vaststelling raad Mogelijk budgetwijzigingen 2018 Voorbereiding budget 2019 Uiterlijk : vaststelling raad Voorbereiding jaarrekening 2017 Uiterlijk 30.6: vaststelling raad 2019 Voorbereiding mjp Uiterlijk 31.12: vaststelling raad Mogelijk budgetwijzigingen 2019 Voorbereiding budget 2020 Uiterlijk 31.12: vaststelling raad Voorbereiding jaarrekening 2018 Uiterlijk 30.6: vaststelling raad Planning in tijden van BBC - 1ste 100 dagen Meerjarenplan: 1 jaar legislatuuroverschrijdend Meerjarenplan = altijd bevoegdheid van de raad (+ extra procedure OCMW) Jaarlijkse aanpassingen mogelijk (en wenselijk!) Meerjarenplan digitaal versturen naar Vlaamse overheid voorwaarde voor uitvoerbaarheid aanvraag planlastsubsidies Meerjarenplan = basis jaarlijks budget Legislatuur

VVSG - Meerjarenplan - totstandkoming Decreetgever heeft weinig bepaald over wat moet vóór ontwerp meerjarenplan op de raad: Band met bestuursakkoord Samenspel politiek-administratie Top-down en bottom-up Voorafgaande terugkoppeling in de raad of niet Betrokkenheid andere actoren Primaat van inhoud of financiën … Geen probleem, wel een kans! Planning in tijden van BBC - 1ste 100 dagen11 -

VVSG - Meerjarenplan als document Twee grote delen: Strategische nota met prioritaire beleidsdoelstellingen (resultaat of effect, actieplannen, ontvangsten en uitgaven per jaar) Financiële nota Financieel doelstellingenplan Staat van het financiële evenwicht (tijdigheid jaarrekening!) Vergezeld van een toelichting: Verplichte elementen: omgevingsanalyse, financiële risico’s, overzicht beleidsdoelstellingen, fiscaliteit, … Alle andere elementen nodig voor correcte interpretatie Niet ter stemming voorgelegd Planning in tijden van BBC - 1ste 100 dagen12 -

VVSG - Meerjarenplan als document Jaar 1Jaar 2… UitgavenOntvangstenSaldoUitgavenOntvangstenSaldo Algemene financiering Prioritaire beleidsdoelstellingen Exploitatie Investeringen Andere Overige Exploitatie Investeringen Andere Beleidsdomein 1 Prioritaire beleidsdoelstellingen Exploitatie Investeringen Andere Overige Exploitatie Investeringen Andere … Planning in tijden van BBC - 1ste 100 dagen Financieel doelstellingenplan 13 -

VVSG - Meerjarenplan als document Resultaat op kasbasis Exploitatie Uitgaven (waarvan 15 intresten) Ontvangsten Investeringen Uitgaven Ontvangsten Andere Uitgaven (o.a. aflossingen) Ontvangsten (o.a. nieuwe leningen) Budgettair resultaat boekjaar-10 Gecumuleerd budgettair resultaat vorig boekjaar 12 Gecumuleerd budgettair resultaat2 Bestemde gelden0 Resultaat op kasbasis2 Planning in tijden van BBC - 1ste 100 dagen Autofinancieringsmarge Financieel draagvlak Exploitatie-ontv. Exploitatie-uitg. zonder intresten Periodieke leninguitgaven Aflossingen Intresten Autofinancieringsmarge0 Kasevenwicht Elk jaar ≥ 0 Einde planperiode ≥ 0 OCMW’s: gemiddeld per jaar ≥

VVSG - Meerjarenplan als document Functies meerjarenplan: Beleidsfunctie: politieke voornemens: belangrijkste beleidsdoelstellingen en actieplannen Financiële functie: Financiële gevolgen gepland beleid Financieel evenwicht Aanvraag subsidies planlastdecreet (cf. digitale rapportering) Evaluatie-instrument of toetssteen achteraf Statistische functie (Vlaams, Europees, …) Planning in tijden van BBC - 1ste 100 dagen15 -

VVSG - Budget - timing JaarMeerjarenplanBudgetJaarrekening 2013 Voorbereiding mjp Uiterlijk 31.12: vaststelling raad Mogelijke budgetwijzigingen 2013 Voorbereiding budget 2014 Uiterlijk 31.12: vaststelling raad Voorbereiding jaarrekening 2012 Uiterlijk 30.6: vaststelling raad 2014 Voorbereiding eventuele aanpassing mjp Uiterlijk 31.12: vaststelling raad Mogelijke budgetwijzigingen 2014 Voorbereiding budget 2015 Uiterlijk 31.12: vaststelling raad Voorbereiding jaarrekening 2013 Uiterlijk 30.6: vaststelling raad 2015 Voorbereiding eventuele aanpassing mjp Uiterlijk 31.12: vaststelling raad Mogelijke budgetwijzigingen 2015 Voorbereiding budget 2016 Uiterlijk 31.12: vaststelling raad Voorbereiding jaarrekening 2014 Uiterlijk 30.6: vaststelling raad 2016 Voorbereiding eventuele aanpassing mjp Uiterlijk 31.12: vaststelling raad Mogelijke budgetwijzigingen 2016 Voorbereiding budget 2017 Uiterlijk 31.12: vaststelling raad Voorbereiding jaarrekening 2015 Uiterlijk 30.6: vaststelling raad 2017 Voorbereiding eventuele aanpassing mjp Uiterlijk 31.12: vaststelling raad Mogelijke budgetwijzigingen 2017 Voorbereiding budget 2018 Uiterlijk 31.12: vaststelling raad Voorbereiding jaarrekening 2016 Uiterlijk 30.6: vaststelling raad 2018 (Voorbereiding eventuele aanpassing mjp ) Uiterlijk 31.12: vaststelling raad Mogelijke budgetwijzigingen 2018 Voorbereiding budget 2019 Uiterlijk : vaststelling raad Voorbereiding jaarrekening 2017 Uiterlijk 30.6: vaststelling raad 2019 Voorbereiding mjp Uiterlijk 31.12: vaststelling raad Mogelijke budgetwijzigingen 2019 Voorbereiding budget 2020 Uiterlijk 31.12: vaststelling raad Voorbereiding jaarrekening 2018 Uiterlijk 30.6: vaststelling raad Planning in tijden van BBC - 1ste 100 dagen Basis budget = meerjarenplan Jaarlijks vóór 1.1 op de raad Aan te passen via budgetwijziging (raad) of interne kredietaanpassing Digitale verzending voorwaarde voor uitvoerbaarheid Geen budget op 1.1: automatisch voorlopige 12den (maar niet meer dan drie) 16 -

VVSG - Budget als document Twee grote delen Beleidsnota Financiële nota Vergezeld van een toelichting: Verplichte elementen: toelichting bij exploitatiebudget, investeringsbudget, liquiditeitenbudget Alle andere elementen nodig voor correcte interpretatie Niet ter stemming voorgelegd Planning in tijden van BBC - 1ste 100 dagen17 -

VVSG - Budget als document Beleidsnota: Doelstellingennota: concretisering strategische nota Doelstellingenbudget Financiële toestand Lijsten ivm bevoegdheid overheidsopdrachten e.d. Nominatief toegekende subsidies Financiële nota: Exploitatiebudget Investeringsbudget Liquiditeitenbudget Planning in tijden van BBC - 1ste 100 dagen Bevatten maximum te besteden bedragen Investeringsbudget blijft na goedkeuring geldig tot investering is afgerond of wordt geschrapt 18 -

VVSG - Budget als document Budget jaar N UitgavenOntvangstenSaldo Algemene financiering Prioritaire beleidsdoelstellingen Exploitatie Investeringen Andere Overige Exploitatie Investeringen Andere Beleidsdomein 1 Prioritaire beleidsdoelstellingen Exploitatie Investeringen Andere Overige Exploitatie Investeringen Andere … Planning in tijden van BBC - 1ste 100 dagen Doelstellingenbudget 19 -

VVSG - Budget als document Functies van het budget: Beleidsfunctie: concretisering meerjarenplan Financiële functie: gevolgen op financiën en evenwicht Autorisatiefunctie: maximaal besteedbare kredieten Evaluatie-instrument of toetssteen achteraf Statistische functie (Vlaams, Europa, …) Planning in tijden van BBC - 1ste 100 dagen20 -

VVSG - Jaarrekening - timing JaarMeerjarenplanBudgetJaarrekening 2013 Voorbereiding mjp Uiterlijk 31.12: vaststelling raad Mogelijke budgetwijzigingen 2013 Voorbereiding budget 2014 Uiterlijk 31.12: vaststelling raad Voorbereiding jaarrekening 2012 Uiterlijk 30.6: vaststelling raad 2014 Voorbereiding eventuele aanpassing mjp Uiterlijk 31.12: vaststelling raad Mogelijke budgetwijzigingen 2014 Voorbereiding budget 2015 Uiterlijk 31.12: vaststelling raad Voorbereiding jaarrekening 2013 Uiterlijk 30.6: vaststelling raad 2015 Voorbereiding eventuele aanpassing mjp Uiterlijk 31.12: vaststelling raad Mogelijke budgetwijzigingen 2015 Voorbereiding budget 2016 Uiterlijk 31.12: vaststelling raad Voorbereiding jaarrekening 2014 Uiterlijk 30.6: vaststelling raad 2016 Voorbereiding eventuele aanpassing mjp Uiterlijk 31.12: vaststelling raad Mogelijke budgetwijzigingen 2016 Voorbereiding budget 2017 Uiterlijk 31.12: vaststelling raad Voorbereiding jaarrekening 2015 Uiterlijk 30.6: vaststelling raad 2017 Voorbereiding eventuele aanpassing mjp Uiterlijk 31.12: vaststelling raad Mogelijke budgetwijzigingen 2017 Voorbereiding budget 2018 Uiterlijk 31.12: vaststelling raad Voorbereiding jaarrekening 2016 Uiterlijk 30.6: vaststelling raad 2018 (Voorbereiding eventuele aanpassing mjp ) Uiterlijk 31.12: vaststelling raad Mogelijke budgetwijzigingen 2018 Voorbereiding budget 2019 Uiterlijk : vaststelling raad Voorbereiding jaarrekening 2017 Uiterlijk 30.6: vaststelling raad 2019 Voorbereiding mjp Uiterlijk 31.12: vaststelling raad Mogelijke budgetwijzigingen 2019 Voorbereiding budget 2020 Uiterlijk 31.12: vaststelling raad Voorbereiding jaarrekening 2018 Uiterlijk 30.6: vaststelling raad Planning in tijden van BBC - 1ste 100 dagen Jaarrekening uiterlijk 30.6 op de raad Tijdigheid belangrijk voor aantonen financieel evenwicht meerjarenplan Digitale verzending verplicht (= ook verantwoording besteding planlastsubsidies) 21 -

VVSG - Jaarrekening als document Bestaat uit drie grote delen: Beleidsnota Financiële nota Samenvatting algemene rekeningen Vergezeld van een toelichting: Verplichte elementen: toelichting bij financiële nota (met o.a. verklaring verschillen budget-rekening), uitleg waarderingsregels, … Alle andere elementen nodig voor correcte interpretatie Niet ter stemming voorgelegd Planning in tijden van BBC - 1ste 100 dagen22 -

VVSG - Jaarrekening als document Beleidsnota: Doelstellingenrealisatie: beschrijving gevoerd beleid Doelstellingenrekening Financiële toestand Financiële nota: Exploitatierekening Investeringsrekening Liquiditeitenrekening Samenvatting algemene rekeningen: Balans Staat van opbrengsten en kosten Planning in tijden van BBC - 1ste 100 dagen Met telkens vergelijking budget-realiteit Grondig verschillend van vennootschappen 23 -

VVSG - Jaarrekening als document JaarrekeningEindbudgetInitieel budget UitgavenOntvangstenSaldoUitgavenOntvangstenSaldoUitgavenOntvangstenSaldo Algemene financiering Prioritaire beleidsdoelstellingen Exploitatie Investeringen Andere Overige Exploitatie Investeringen Andere Beleidsdomein 1 Prioritaire beleidsdoelstellingen Exploitatie Investeringen Andere Overige Exploitatie Investeringen Andere … Planning in tijden van BBC - 1ste 100 dagen Doelstellingen- rekening 24 -

VVSG - Jaarrekening als document Functies van de jaarrekening: Beleidsfunctie: gevoerd beleid (beleidsmatig en financieel) nadruk op realisatie prioritaire beleidsdoelstellingen zijn de doelstellingen nog OK? Evaluatiefunctie: is bestuur binnen kredieten gebleven? Financiële functie: Financiële gevolgen van het gevoerde beleid Evolutie financieel evenwicht Statistische functie (Vlaanderen, Europa, …) Verantwoording gebruik subsidies planlastdecreet (cf. digitale rapportering) Planning in tijden van BBC - 1ste 100 dagen25 -