Onderzoek naar werkzame factoren en methodieken in omgaan met agressie Ilse Smits Studiedag ‘Efficiëntie en effectiviteit in de bijzondere jeugdzorg, bruggen bouwen tussen wetenschap, praktijk, gebruikers en overheid’ 23/10/2012

Algemene informatie Opdrachtgever: Vlaamse Overheid – Agentschap Jongerenwelzijn Projectleiders: Dr. Ilse Smits en Greet van der Wielen Onderzoeker: Dr. Joke Opdenacker Periode: December 2011 - Mei 2012 Rapport op website van KHLim en van Agentschap Jongerenwelzijn

Onderzoeksmethodes Studie van nationale en internationale onderzoeksliteratuur Online bevraging van voorzieningen bijzondere jeugdbijstand Focusgroep experten in agressie

Agressiepraktijken Op welke manier kan preventief gewerkt worden bij doelgroep met risicofactoren inzake agressie (primaire preventie)? Welke goede praktijken zijn er voor het voorkomen van agressie (secundaire preventie)? Welke goede praktijken zijn er voor het omgaan met agressie?

Onderscheid in praktijken Praktijken gericht op Jongeren Jongeren en ouders/gezin/context Ouders Herstel Medewerkers en teams Procedures en beleid

Informatie praktijken Aantal toepassingen per werkvorm Aantal keer aangeraden om breuk in hulpverlening te voorkomen Specifiek werkzame factoren vb. vergroten van zelfcontrole van jongere

Informatie praktijken Algemeen werkzame factoren vb. aansluiten bij motivatie van cliënt Effectiviteit (effectladder Van Yperen en Veerman, 2008) Aanpassing aan context/werkvorm ~uitvoering praktijk: individueel, in groep, in gezin

Conclusie agressiepraktijken Voldoende werkzame of doeltreffende praktijken beschikbaar Keuze praktijk afhankelijk van Eigen visie Werkvorm Effectiviteit Praktische mogelijkheden zoals bijv. kosten of beschikbaarheid van training

Informatiefiches agressiepraktijken Doel Doelgroep Aanpak Effectiviteit Meer informatie Referenties

Adequate reactie na agressie-incident Wie is het slachtoffer? Vb. agressie naar medewerker Wie is de dader? vb. +12, psychiatrische problematiek,… Hoeveel eerdere incidenten? Aard van het incident? vb. garantie veiligheid Belang van dialoog en time-out

Betrekken van relevante partners - 12 jaar: ouders trainen in opvoedingsvaardigheden +12 jaar: ouders, vrienden, familie betrekken bij therapeutische interventies Belang van samenwerking tussen voorzieningen vb. uitwisselen van kennis, delen van ervaringen, opvang van jongeren

Agressiebeleid Basis visie op pedagogisch en personeelsbeleid definitie van agressie Beleidscyclus Willen: het creëren van een draagvlak Weten: de beginsituatie in kaart brengen. Wegen: prioriteiten stellen, een plan van aanpak maken Werken: beleid uitvoeren en verankeren Waken: evalueren en bijsturen

Agressiebeleid Gedragenheid Integrale benadering Specifieke praktijken Iedereen: management en hulpverleners Integrale benadering Preventie Interventie Opvang Nazorg Herstel Specifieke praktijken

Uitdagingen Meer onderzoek naar effectiviteit van deze praktijken in Vlaanderen Ondersteuning bij implementatie van bepaalde praktijken Onderzoek naar haalbaarheid en invulling basismodule omgaan met agressie Extra uren of subsidies voorzien voor vorming van medewerkers Samenwerking tussen voorzieningen ondersteunen en faciliteren