versie april 2010 Implementatie Europese Richtlijn ‘Energieprestaties van gebouwen’ in het Vlaamse Gewest - EPB & EPC Algemene presentatie VEA versie april 2010 Europese Richtlijn-EPB-EPC

Inhoud: Europees beleid: Energieprestatieregelgeving (EPB); Europees beleid inzake energie; Europese richtlijn energieprestaties van gebouwen EPBD; Revisie van de EPBD; Invoering van de EPBD in het Vlaamse Gewest; Invoering van de EPBD in de andere gewesten. Energieprestatieregelgeving (EPB); Energieprestatiecertificaten (EPC). Europese Richtlijn-EPB-EPC

1. Europees beleid inzake energie Internationaal gestuurd beleid: Betrouwbare en betaalbare energiebevoorrading = grote economische en sociale uitdaging. Klimaatverandering = de grootste mondiale uitdaging van deze eeuw op milieuvlak: BAU verwachting => +57% CO2 in 2030; Niets doen => zeer negatieve gevolgen voor wereldeconomie: kosten 5 - 20% van het globale BBP; Menselijke gevolgen vnl. in Afrika ten zuiden van Sahara => droogte en voedselschaarste. Nationaal en regionaal energie- en klimaatbeleid moet rekening houden met doelstellingen en richtlijnen op internationaal en Europees beleidsniveau. Europese Richtlijn-EPB-EPC

1. Europees beleid inzake energie Het Kyoto-protocol (2008-2012): 1994: Raamverdrag over klimaatverandering: Concentratie van broeikasgassen in atmosfeer stabiliseren op niveau waarop geen gevaarlijke door de mens veroorzaakte verstoring van het klimaatsysteem optreedt. 16 februari 2005: het Protocol van Kyoto in werking: Engagement: Deelnemende industrielanden: jaarlijkse uitstoot broeikasgassen - 5% in 2008-2012 t.o.v. 1990; Ontwikkelingslanden geen reductieverplichtingen. Mogelijkheden: Interne beleidsmaatregelen; Compenseren koolstofopname via bossen of in bodem; Flexibiliteitsmechanisme: emissiehandel of projecten. Verbintenis EU-15: emissies - 8% in 2008-2012 t.o.v. 1990: België: -7,5% - Vlaanderen: - 5,2%. Europese Richtlijn-EPB-EPC

1. Europees beleid inzake energie versie april 2010 1. Europees beleid inzake energie Post-Kyoto (2020): EU langetermijndoelstelling: gemiddelde temperatuurstijging wereldwijd beperken tot 2°C boven het pre-industriële niveau (1750 referentie): Maximale concentratie aan broeikasgassen van 450 ppm CO2;  Concentratie nu al > 400 ppm, gemiddelde toename met 0,5 % per jaar => aanzienlijke uitstootvermindering vereist. Europese Raad - Lentetop van maart 2007: doelstellingen 2020: Broeikasgasreductiedoelstelling EU - 20% in 2020 ten opzichte van 1990; 20% hernieuwbare energie in het finaal energieverbruik van de EU in 2020; Minstens 10% hernieuwbare energie voor transport in elke lidstaat; 20% energiebesparing in vergelijking met BAU-situatie in 2020. Europese Richtlijn-EPB-EPC Europese Richtlijn-EPB-EPC

1. Europees beleid inzake energie Post-Kyoto (2020) (vervolg): Europese Commissie - 23 januari 2008: ‘energie-klimaatpakket’: Goedgekeurd op 17 december 2008 door Europees Parlement; Herziening van de richtlijn inzake emissiehandel; Een nieuwe beschikking inzake ‘effort sharing’; Een nieuwe richtlijn inzake hernieuwbare energie. Bindende doelstellingen per lidstaat: België kreeg 3% als doelstelling (Vlaanderen behaalde 1,4% in 2006); Een nieuwe richtlijn inzake koolstofopslag. Europese Richtlijn-EPB-EPC

1. Europees beleid inzake energie Post-Kyoto (2020) (vervolg): Initiatieven EC energie-efficiëntie: Europese richtlijn betreffende energie-efficiëntie bij het eindgebruik en energiediensten sinds 17 mei 2006 van kracht: Doelstelling 9% energiebesparing in 2008-2017. Maatregelen in kader van ecodesignrichtlijn (2005/32/EC): 17 december 2008: beperken standby-verbruik van nieuwe huishoudelectronica (TV, PC …) en kantoorapparatuur; Maart 2009: definitieve goedkeuring minimum energie-efficiëntie- en functionaliteitseisen voor lampen. Gloeilamp, de gewone halogeenlamp, oude fluorescentielampen gefaseerd van de markt. Europese Richtlijn-EPB-EPC

1. Europees beleid inzake energie Post-Kyoto (2020) (vervolg): Initiatieven EC energie-efficiëntie (vervolg): Herziening van richtlijn ‘energieprestaties van gebouwen’ (2002/91/EG) – zie verder; Voorstel van richtlijn betreffende de vermelding van het energieverbruik en verbruik van andere hulpbronnen op de etikettering en in de standaard-productinformatie van energiegerelateerde producten; Voorstel voor richtlijn inzake de etikettering van banden met betrekking tot hun brandstofefficiëntie en andere essentiële parameters. =>In november 2009: akkoord tussen Europees Parlement en Raad, zodat bijkomende initiatieven in principe worden gepubliceerd en in werking treden in de 1e helft van 2010. Europese Richtlijn-EPB-EPC

1. Europees beleid inzake energie Energiebesparing in gebouwen: 40% van het eindenergieverbruik in de residentiële en tertiaire sector; Potentieel om 26% energie te besparen op kosteffectieve wijze: 20% in gebouwschil bestaande gebouwenstock; 17% in betere verwarmingssystemen; 15% door energiezuinigere toestellen; 4% in eisen nieuwbouw. Gebouwenstock en opp./pers. zal nog toenemen. Bestaande stock moet gerenoveerd worden: => EPBD verstrengen. Europese Richtlijn-EPB-EPC

2. Europese EPBD-richtlijn EPBD = ‘Energy Performance of Buildings Directive’ (16 december 2002): een berekeningsmethode te hebben van de energieprestaties van gebouwen Deadline 4 januari 2006 minimumeisen op te leggen aan de energieprestatie van nieuwe gebouwen minimumeisen op te leggen aan de energieprestatie van bestaande grote gebouwen bij renovatie De lidstaten zijn verplicht om: een energiecertificaat in te voeren bij bouw, verkoop of verhuur v.e. gebouw en publieke gebouwen Onder bep. voorwaarden 4/01/2009 regelmatige keuring van verwarmingsketels en airconditioningsystemen in te voeren Europese Richtlijn-EPB-EPC

2. Europese EPBD-richtlijn Ondersteuning van lidstaten: Concerted Action; 31 EPBD CEN normen; EPBD Build Up; Save-project en andere projecten; Structural and Cohesion Funds voor nieuwe lidstaten. Europese Richtlijn-EPB-EPC

2. Europese EPBD-richtlijn Europese Richtlijn-EPB-EPC

versie april 2010 3. Revisie EPBD Politiek akkoord tussen Europese Commissie, Raad en parlement november 2009; De goedgekeurde revisie bevat volgende wijzigingen: Kostenoptimale niveaus van de minimumeisen m.b.t. energieprestaties berekenen; Haalbaarheidsstudie van alternatieve systemen van energieopwekking voor elk gebouw; Eisen voor alle ingrijpende renovaties; Eisen op vlak van technische installaties; Vanaf 2021 moeten alle gebouwen ‘bijna nulenergiegebouwen’ zijn. Lidstaten bepalen grotendeels zelf wat daaronder moet worden verstaan. 1000 m² laten vallen voor ingrijpende verbouwing Sommige landen hebben geen grens, en dat schijnt te werken Hier zit het grootste besparingspotentieel Grens zat er initieel ook in om een fasering te hebben in invoeren van wetgeving, momenteel zijn er al een aantal jaren voorbij 1000 m² ook laten vallen voor uithangen van certificaat bij publieke gebouwen? Grens laten vallen bij eis om alternatieve energiesystemen te bekijken? Hier opletten met richtlijn ivm alternatieve systemen Rol van certificaat versterken: moet veel sterker worden Requiring a proper control en fine regime for certificates? Verplicht deel uit laten maken van: Bouwvergunning Notariscontract van verkoop Huurcontract De rol van de aanbevelingen versterken: moet er meer gegevens in over de kosteffectiviteit en verder gaan in voorstellen van volgende stappen? Eis om de aanbevolen maatregelen uit te voeren? In een bepaalde periode die hij krijgt? Energieprestatie-eisen Grens vastleggen voor het eind of primair energieverbruik? En of passiefhuizen, lage energiegebouwen of zerocarbon gebouwen? Eisen opleggen aan subsystemen: schil, verwarming en koeling en componenten (ketel, gevel) Requiring an evolving improvement scheme for the buildings stock focussing on the worst performing buildings (top-runner aproach): gericht op upgrade van de gebouwen met de instrumenten Voorwaarde: onderscheid maken tussen verschillende gebouwentypes: nieuw en bestaand, residentieel en niet-residentieel Versterken van de inhoud en rol van de inspecties: Eisen van een inspectierapport van de verwarmings- en aircosystemen (voor de eigenaar?) Rapport zou ook info ivm energieprestatie moeten bevatten en vergelijkingen met andere en de beste van de technieken bevatten. Aanbevelingen als onderdeel van het rapport, met gegevens ivm kosteffectiviteit en volgende te ondernemen stappen Eis om de kosteffectieve maatregelen uit te voeren die in het rapport staan in een bepaalde periode Moet er een controle en boetesysteem zijn? Europese Richtlijn-EPB-EPC Europese Richtlijn-EPB-EPC

versie april 2010 3. Revisie EPBD De goedgekeurde revisie bevat volgende wijzigingen (vervolg): Energieprestatiecertificaat: Technische haalbaarheid en kosteneffectiviteit vermelden; Publieke gebouwen vanaf 500 m², na 5 jaar vanaf 250 m²; Energieprestatie-indicator vermelden op alle advertenties. Keuring van verwarmings- en airconditioningsystemen: verslag met aanbevelingen overhandigen; Onafhankelijk controlesysteem voor certificaten en inspecties; Sancties voor inbreuken. Timing: Publicatie en van kracht worden (20 dagen na publicatie): in 1e helft van 2010 → in principe: om te zetten in eigen regelgeving door lidstaten (tot 2 jr. na in werking treden). 1000 m² laten vallen voor ingrijpende verbouwing Sommige landen hebben geen grens, en dat schijnt te werken Hier zit het grootste besparingspotentieel Grens zat er initieel ook in om een fasering te hebben in invoeren van wetgeving, momenteel zijn er al een aantal jaren voorbij 1000 m² ook laten vallen voor uithangen van certificaat bij publieke gebouwen? Grens laten vallen bij eis om alternatieve energiesystemen te bekijken? Hier opletten met richtlijn ivm alternatieve systemen Rol van certificaat versterken: moet veel sterker worden Requiring a proper control en fine regime for certificates? Verplicht deel uit laten maken van: Bouwvergunning Notariscontract van verkoop Huurcontract De rol van de aanbevelingen versterken: moet er meer gegevens in over de kosteffectiviteit en verder gaan in voorstellen van volgende stappen? Eis om de aanbevolen maatregelen uit te voeren? In een bepaalde periode die hij krijgt? Energieprestatie-eisen Grens vastleggen voor het eind of primair energieverbruik? En of passiefhuizen, lage energiegebouwen of zerocarbon gebouwen? Eisen opleggen aan subsystemen: schil, verwarming en koeling en componenten (ketel, gevel) Requiring an evolving improvement scheme for the buildings stock focussing on the worst performing buildings (top-runner aproach): gericht op upgrade van de gebouwen met de instrumenten Voorwaarde: onderscheid maken tussen verschillende gebouwentypes: nieuw en bestaand, residentieel en niet-residentieel Versterken van de inhoud en rol van de inspecties: Eisen van een inspectierapport van de verwarmings- en aircosystemen (voor de eigenaar?) Rapport zou ook info ivm energieprestatie moeten bevatten en vergelijkingen met andere en de beste van de technieken bevatten. Aanbevelingen als onderdeel van het rapport, met gegevens ivm kosteffectiviteit en volgende te ondernemen stappen Eis om de kosteffectieve maatregelen uit te voeren die in het rapport staan in een bepaalde periode Moet er een controle en boetesysteem zijn? Europese Richtlijn-EPB-EPC Europese Richtlijn-EPB-EPC

4. Invoering EPBD in Vlaamse Gewest versie april 2010 4. Invoering EPBD in Vlaamse Gewest Wettelijke context: Bevoegdheid van de gewesten. EPB-eisen, methode en energieprestatiecertificaat: EPB-decreet 22 december 2006 (vervangt Energieprestatiedecreet 7 mei 2004); Besluiten Vlaamse Regering; Ministeriële besluiten. 1000 m² laten vallen voor ingrijpende verbouwing Sommige landen hebben geen grens, en dat schijnt te werken Hier zit het grootste besparingspotentieel Grens zat er initieel ook in om een fasering te hebben in invoeren van wetgeving, momenteel zijn er al een aantal jaren voorbij 1000 m² ook laten vallen voor uithangen van certificaat bij publieke gebouwen? Grens laten vallen bij eis om alternatieve energiesystemen te bekijken? Hier opletten met richtlijn ivm alternatieve systemen Rol van certificaat versterken: moet veel sterker worden Requiring a proper control en fine regime for certificates? Verplicht deel uit laten maken van: Bouwvergunning Notariscontract van verkoop Huurcontract De rol van de aanbevelingen versterken: moet er meer gegevens in over de kosteffectiviteit en verder gaan in voorstellen van volgende stappen? Eis om de aanbevolen maatregelen uit te voeren? In een bepaalde periode die hij krijgt? Energieprestatie-eisen Grens vastleggen voor het eind of primair energieverbruik? En of passiefhuizen, lage energiegebouwen of zerocarbon gebouwen? Eisen opleggen aan subsystemen: schil, verwarming en koeling en componenten (ketel, gevel) Requiring an evolving improvement scheme for the buildings stock focussing on the worst performing buildings (top-runner aproach): gericht op upgrade van de gebouwen met de instrumenten Voorwaarde: onderscheid maken tussen verschillende gebouwentypes: nieuw en bestaand, residentieel en niet-residentieel Versterken van de inhoud en rol van de inspecties: Eisen van een inspectierapport van de verwarmings- en aircosystemen (voor de eigenaar?) Rapport zou ook info ivm energieprestatie moeten bevatten en vergelijkingen met andere en de beste van de technieken bevatten. Aanbevelingen als onderdeel van het rapport, met gegevens ivm kosteffectiviteit en volgende te ondernemen stappen Eis om de kosteffectieve maatregelen uit te voeren die in het rapport staan in een bepaalde periode Moet er een controle en boetesysteem zijn? Europese Richtlijn-EPB-EPC Europese Richtlijn-EPB-EPC

4. Invoering EPBD in Vlaamse Gewest versie april 2010 4. Invoering EPBD in Vlaamse Gewest Ingebruikstelling en onderhoud van verwarmingsketels (art. 8): Besluit 8 december 2006 + wijziging 09/12/2008; Keuring voor ingebruikname van een centraal stooktoestel; Jaarlijkse inspectie van ketels met vloeibare of vaste brandstof, gasketels tweejaarlijks; Verwarmingsaudit: éénmalige inspectie na 15 jaar van de volledige installatie. Voor vloeibare brandstoffen: verplichting vanaf 01/01/2009; Voor gasvormige brandstoffen: verplichting vanaf 01/06/2010. 1000 m² laten vallen voor ingrijpende verbouwing Sommige landen hebben geen grens, en dat schijnt te werken Hier zit het grootste besparingspotentieel Grens zat er initieel ook in om een fasering te hebben in invoeren van wetgeving, momenteel zijn er al een aantal jaren voorbij 1000 m² ook laten vallen voor uithangen van certificaat bij publieke gebouwen? Grens laten vallen bij eis om alternatieve energiesystemen te bekijken? Hier opletten met richtlijn ivm alternatieve systemen Rol van certificaat versterken: moet veel sterker worden Requiring a proper control en fine regime for certificates? Verplicht deel uit laten maken van: Bouwvergunning Notariscontract van verkoop Huurcontract De rol van de aanbevelingen versterken: moet er meer gegevens in over de kosteffectiviteit en verder gaan in voorstellen van volgende stappen? Eis om de aanbevolen maatregelen uit te voeren? In een bepaalde periode die hij krijgt? Energieprestatie-eisen Grens vastleggen voor het eind of primair energieverbruik? En of passiefhuizen, lage energiegebouwen of zerocarbon gebouwen? Eisen opleggen aan subsystemen: schil, verwarming en koeling en componenten (ketel, gevel) Requiring an evolving improvement scheme for the buildings stock focussing on the worst performing buildings (top-runner aproach): gericht op upgrade van de gebouwen met de instrumenten Voorwaarde: onderscheid maken tussen verschillende gebouwentypes: nieuw en bestaand, residentieel en niet-residentieel Versterken van de inhoud en rol van de inspecties: Eisen van een inspectierapport van de verwarmings- en aircosystemen (voor de eigenaar?) Rapport zou ook info ivm energieprestatie moeten bevatten en vergelijkingen met andere en de beste van de technieken bevatten. Aanbevelingen als onderdeel van het rapport, met gegevens ivm kosteffectiviteit en volgende te ondernemen stappen Eis om de kosteffectieve maatregelen uit te voeren die in het rapport staan in een bepaalde periode Moet er een controle en boetesysteem zijn? Europese Richtlijn-EPB-EPC Europese Richtlijn-EPB-EPC

4. Invoering EPBD in Vlaamse Gewest versie april 2010 4. Invoering EPBD in Vlaamse Gewest Inspectie van airconditioningsystemen (art. 9): Regelgeving in opmaak. 1000 m² laten vallen voor ingrijpende verbouwing Sommige landen hebben geen grens, en dat schijnt te werken Hier zit het grootste besparingspotentieel Grens zat er initieel ook in om een fasering te hebben in invoeren van wetgeving, momenteel zijn er al een aantal jaren voorbij 1000 m² ook laten vallen voor uithangen van certificaat bij publieke gebouwen? Grens laten vallen bij eis om alternatieve energiesystemen te bekijken? Hier opletten met richtlijn ivm alternatieve systemen Rol van certificaat versterken: moet veel sterker worden Requiring a proper control en fine regime for certificates? Verplicht deel uit laten maken van: Bouwvergunning Notariscontract van verkoop Huurcontract De rol van de aanbevelingen versterken: moet er meer gegevens in over de kosteffectiviteit en verder gaan in voorstellen van volgende stappen? Eis om de aanbevolen maatregelen uit te voeren? In een bepaalde periode die hij krijgt? Energieprestatie-eisen Grens vastleggen voor het eind of primair energieverbruik? En of passiefhuizen, lage energiegebouwen of zerocarbon gebouwen? Eisen opleggen aan subsystemen: schil, verwarming en koeling en componenten (ketel, gevel) Requiring an evolving improvement scheme for the buildings stock focussing on the worst performing buildings (top-runner aproach): gericht op upgrade van de gebouwen met de instrumenten Voorwaarde: onderscheid maken tussen verschillende gebouwentypes: nieuw en bestaand, residentieel en niet-residentieel Versterken van de inhoud en rol van de inspecties: Eisen van een inspectierapport van de verwarmings- en aircosystemen (voor de eigenaar?) Rapport zou ook info ivm energieprestatie moeten bevatten en vergelijkingen met andere en de beste van de technieken bevatten. Aanbevelingen als onderdeel van het rapport, met gegevens ivm kosteffectiviteit en volgende te ondernemen stappen Eis om de kosteffectieve maatregelen uit te voeren die in het rapport staan in een bepaalde periode Moet er een controle en boetesysteem zijn? Europese Richtlijn-EPB-EPC Europese Richtlijn-EPB-EPC

5. Invoering EPBD in andere gewesten versie april 2010 5. Invoering EPBD in andere gewesten Brussels Gewest: Ordonnantie 7 juni 2007: EPB-eisen sinds 2 juli 2008 voor: Extra eisen aan technische installaties; Daken en plafonds: 0,3 W/m²K; muren 0,4 W/m²K; EPC nog niet in uitvoering; Andere procedures. http://www.ibgebim.be woongebouwen Kantoren en scholen 2/07/08 K40 of E90 K45 of E90 2/07/09 K40 en E90 K45 en E90 2/07/11 K40 en E70 K45 en E75 1000 m² laten vallen voor ingrijpende verbouwing Sommige landen hebben geen grens, en dat schijnt te werken Hier zit het grootste besparingspotentieel Grens zat er initieel ook in om een fasering te hebben in invoeren van wetgeving, momenteel zijn er al een aantal jaren voorbij 1000 m² ook laten vallen voor uithangen van certificaat bij publieke gebouwen? Grens laten vallen bij eis om alternatieve energiesystemen te bekijken? Hier opletten met richtlijn ivm alternatieve systemen Rol van certificaat versterken: moet veel sterker worden Requiring a proper control en fine regime for certificates? Verplicht deel uit laten maken van: Bouwvergunning Notariscontract van verkoop Huurcontract De rol van de aanbevelingen versterken: moet er meer gegevens in over de kosteffectiviteit en verder gaan in voorstellen van volgende stappen? Eis om de aanbevolen maatregelen uit te voeren? In een bepaalde periode die hij krijgt? Energieprestatie-eisen Grens vastleggen voor het eind of primair energieverbruik? En of passiefhuizen, lage energiegebouwen of zerocarbon gebouwen? Eisen opleggen aan subsystemen: schil, verwarming en koeling en componenten (ketel, gevel) Requiring an evolving improvement scheme for the buildings stock focussing on the worst performing buildings (top-runner aproach): gericht op upgrade van de gebouwen met de instrumenten Voorwaarde: onderscheid maken tussen verschillende gebouwentypes: nieuw en bestaand, residentieel en niet-residentieel Versterken van de inhoud en rol van de inspecties: Eisen van een inspectierapport van de verwarmings- en aircosystemen (voor de eigenaar?) Rapport zou ook info ivm energieprestatie moeten bevatten en vergelijkingen met andere en de beste van de technieken bevatten. Aanbevelingen als onderdeel van het rapport, met gegevens ivm kosteffectiviteit en volgende te ondernemen stappen Eis om de kosteffectieve maatregelen uit te voeren die in het rapport staan in een bepaalde periode Moet er een controle en boetesysteem zijn? Europese Richtlijn-EPB-EPC Europese Richtlijn-EPB-EPC

5. Invoering EPBD in andere gewesten versie april 2010 5. Invoering EPBD in andere gewesten Waals Gewest: Decreet 19 april 2007: CWATUPE (= Code Wallon de l’Aménagement du Territoire, de l’Urbanisme et du Patrimoine) aangevuld met boek IV betreffende de EPB): EPB-eisen vanaf 1 september 2008 – maar zonder E-peil eis; EPB-eisen incl. E-peil: vanaf 1 mei 2010; Woongebouwen: Eref Wallonië verschilt van Eref in Vlaanderen. E100 woongebouwen heeft dus andere betekenis; Andere procedures. http://energie.wallonie.be/ 1000 m² laten vallen voor ingrijpende verbouwing Sommige landen hebben geen grens, en dat schijnt te werken Hier zit het grootste besparingspotentieel Grens zat er initieel ook in om een fasering te hebben in invoeren van wetgeving, momenteel zijn er al een aantal jaren voorbij 1000 m² ook laten vallen voor uithangen van certificaat bij publieke gebouwen? Grens laten vallen bij eis om alternatieve energiesystemen te bekijken? Hier opletten met richtlijn ivm alternatieve systemen Rol van certificaat versterken: moet veel sterker worden Requiring a proper control en fine regime for certificates? Verplicht deel uit laten maken van: Bouwvergunning Notariscontract van verkoop Huurcontract De rol van de aanbevelingen versterken: moet er meer gegevens in over de kosteffectiviteit en verder gaan in voorstellen van volgende stappen? Eis om de aanbevolen maatregelen uit te voeren? In een bepaalde periode die hij krijgt? Energieprestatie-eisen Grens vastleggen voor het eind of primair energieverbruik? En of passiefhuizen, lage energiegebouwen of zerocarbon gebouwen? Eisen opleggen aan subsystemen: schil, verwarming en koeling en componenten (ketel, gevel) Requiring an evolving improvement scheme for the buildings stock focussing on the worst performing buildings (top-runner aproach): gericht op upgrade van de gebouwen met de instrumenten Voorwaarde: onderscheid maken tussen verschillende gebouwentypes: nieuw en bestaand, residentieel en niet-residentieel Versterken van de inhoud en rol van de inspecties: Eisen van een inspectierapport van de verwarmings- en aircosystemen (voor de eigenaar?) Rapport zou ook info ivm energieprestatie moeten bevatten en vergelijkingen met andere en de beste van de technieken bevatten. Aanbevelingen als onderdeel van het rapport, met gegevens ivm kosteffectiviteit en volgende te ondernemen stappen Eis om de kosteffectieve maatregelen uit te voeren die in het rapport staan in een bepaalde periode Moet er een controle en boetesysteem zijn? Europese Richtlijn-EPB-EPC Europese Richtlijn-EPB-EPC

Inhoud: Europees beleid; Energieprestatieregelgeving (EPB): Regelgevend kader; EPB-eisen; Verantwoordelijkheden; Procedures & documenten; Handhaving; Stand van zaken; Evaluatie. Energieprestatiecertificaat (EPC). Europese Richtlijn-EPB-EPC

1. Het regelgevend kader EPB-decreet van 22 december 2006: Vervangt het Energieprestatiedecreet van 7 mei 2004; Uitvoerings- en handhavingsmaatregelen. Besluit van de Vlaamse Regering van 11 maart 2005 en wijzigingsbesluiten: Berekeningsmethode; EPB-eisen, uitzonderingen en afwijkingen; Energieprestatiecertificaat bij de bouw; Haalbaarheidsstudie (23-11-2007); Uitzonderingen (08-05-2008). Ministeriële besluiten: Startverklaring; EPB-aangifte; Bevoegde ambtenaren voor controle (VEA); Haalbaarheidsstudie. Europese Richtlijn-EPB-EPC

2. EPB-eisen Gebouw of deel van gebouw: Energieverbruik (verwarmen - koelen) om een specifiek binnenklimaat voor mensen te verkrijgen; Aanvraag tot stedenbouwkundige vergunning sinds 01/01/2006. EPB-eisen: afhankelijk van aard van werken & bestemming: Bouwproject, deelproject, subdossier; Meer info: www.energiesparen.be/epb/indelinggebouw. Europese Richtlijn-EPB-EPC

2. EPB-eisen EPB-eisen: 5 verschillende types eisen: Thermische isolatie-eis: Maximaal K-peil; Maximale U- en/of minimale R-waarden; Energieprestatie-eis: Maximaal E-peil; Binnenklimaateisen: Minimum aan ventilatievoorzieningen; Beperken van risico op oververhitting. Europese Richtlijn-EPB-EPC

2. EPB-eisen: wijziging vanaf 2010 Wijzigingsbesluit van 20 maart 2009: verstrenging EPB-eisen: Voor aanvragen van stedenbouwkundige vergunning tot 31/12/2009: ‘oude’ eisenpakket. Voor aanvragen van stedenbouwkundige vergunning vanaf 01/01/2010: verstrenging: E80 voor woongebouwen; voor alle types gebouwen & werkzaamheden. Umax muur 0,40 W/m²K; Umax dak/plafond 0,30 W/m²K. Europese Richtlijn-EPB-EPC

2. EPB-eisen aanvraag t.e.m. 31/12/09 Europese Richtlijn-EPB-EPC

t.e.m. 31/12/09 Europese Richtlijn-EPB-EPC

2. EPB-eisen aanvraag vanaf 01/01/10 Europese Richtlijn-EPB-EPC

vanaf 01/01/10 Europese Richtlijn-EPB-EPC

2. EPB-eisen: lagere U-eisen: praktisch Buitenmuur: Umax = 0,4 W/m²K: Spouwmuur met MW-EPS (λ = 0,040 W/mK): min. 8cm; Spouwmuur met XPS (λ = 0,032 W/mK): min. 7cm; Spouwmuur met PUR (λ = 0,027 W/mK): min. 6cm. Spouwmuur 30 cm verdwijnt … 2010: muurdikten 35 cm of meer. Hellend dak: Umax = 0,3 W/m²K: Spanten 3,5/18 met MW-EPS (λ = 0,040 W/mK): min. 15cm. Plat dak: Umax = 0,3 W/m²K: Plat dak: welfsels + CG (λ = 0,050 W/mK): min. 15cm; Plat dak: houtskelet + MW-EPS (λ = 0,040 W/mK): min. 14cm; Plat dak: welfsels + MW-EPS (λ = 0,040 W/mK): min. 12cm; Plat dak: welfsels + XPS (λ = 0,032 W/mK): min. 10cm; Plat dak: welfsels + PUR (λ = 0,027 W/mK): min. 8cm. Let op: Min. dikten ~ 1e richting om U ≤ Umax muur & dak/plafond; Mogelijk meer cm nodig om max. K45 & max. E80 te halen. Europese Richtlijn-EPB-EPC

2. EPB-eisen - uitzonderingen Besluit van 9 mei 2008: Wijzigt EPB-besluit van 11 maart 2005; Bepaalde types gebouwen of werkzaamheden: meer vrijstellings- en afwijkingsmogelijkheden op een of meerdere van de EPB-eisen. Overzicht van vrijstellingen, afwijkingen en de bijhorende procedures: Volledige vrijstelling: geen procedure: Eenvoudig dossiersamenstelling < 3.000 m³; Tijdelijke vergunning maximaal twee jaar; Alleenstaande gebouwen met vloeroppervlakte < 50 m². Gedeeltelijke vrijstelling : melden in startverklaring: Beschermde monumenten en bestaande gebouwen in beschermd landschap, stads- of dorpsgezicht; Gebouwen opgenomen in de inventaris van bouwkundig erfgoed. Europese Richtlijn-EPB-EPC

2. EPB-eisen - uitzonderingen Overzicht (vervolg): Aan te vragen vrijstelling en afwijking van een of meerdere van de EPB-eisen: uiterlijk 1 maand na indienen stedenbouwkundige vergunningsaanvraag: Gebouwen gebruikt voor erediensten en religieuze activiteiten; Industriële gebouwen waarin industriële productieprocessen plaatsvinden die zelf warmte produceren; Bestaande en nieuwe gebouwen waarvoor het voldoen aan de EPB-eisen technisch, functioneel of economisch niet haalbaar is (geen uitzondering op E-peileis mogelijk). Meer informatie: http://www.energiesparen.be/epb/uitzonderingen Europese Richtlijn-EPB-EPC

2. EPB-eisen - inrekenen bouwknopen Doelstelling: Correct berekenen bijkomend energieverlies; Stimuleren van goede, koudebrugarme oplossingen van bouwknopen. Bijlage IV: Voorziet in 5 methoden voor inrekenen bouwknopen; Voor toepassing van methode 3 & 4 zijn goede details (koudebrugatlas) cruciaal; Bij evaluatie in 2008: quasi onmogelijk om voor alle bouwwijzen op die manier details vast te leggen door overheid; Er blijft nog veel rekenwerk door gebrek aan een volledige koudebrugatlas. Projectgebonden details doorrekenen blijft nodig. Europese Richtlijn-EPB-EPC

2. EPB-eisen - inrekenen bouwknopen Voorstel voor herwerking naar 3 opties: Gevalideerde 2D- of 3D-computerberekening (+ exacte toeslag); De bouwknopen zijn in overeenstemming met de voorschriften van de overheid of worden op de gepaste wijze mee ingerekend (+ Delta-U) basistoeslag van +/- 3 K-punten; Bouwknopen worden niet berekend en/of niet in overeenstemming gebracht met de voorschriften van de overheid (+10 K-punten). Voorschriften overheid: Psi-limiet voor koudebrugarme uitvoering; Sommige bouwknopen zijn niet op te lossen: waarden bij ontstentenis. Europese Richtlijn-EPB-EPC

2. EPB-eisen - inrekenen bouwknopen Herwerkte aanpak: voordelen: Haalbaar voor elk doorsnee project; Pragmatische werkwijze zonder veel rekenwerk (psi-waarde en eventuele lengte bouwknoop); Vanaf de ontwerpfase zijn bouwknopen eenvoudig onder controle te houden met projectgebonden detaillering; Inspanning tot rapportering van bouwknopen is beperkt; Stimulans om zoveel mogelijk koudebrugarm te bouwen. Europese Richtlijn-EPB-EPC

2. EPB-eisen - inrekenen bouwknopen Stand van zaken herwerkte aanpak: Samenwerking met andere gewesten; Vereiste wijziging van besluit (~ herschrijven bijlage IV); Stand van zaken besluitswijziging: Tweede goedkeuring door Vlaamse Regering: 02/04/2010; Inwerkingtreding: pas na definitieve goedkeuring & publicatie in BS: Invoeringsdatum? Wordt vastgelegd door de minister als de ondersteunende tools voor nieuwe methodiek beschikbaar zijn; Vermoedelijk 01/01/2011. Nieuwe methodiek: Uitgewerkt opleidingsmateriaal: op 21/10/2009 vond train-de-trainer-sessie plaats; In november 2009 zijn opleidingen gestart door diverse opleidingscentra; Momenteel: aanpassingen aan EPB-software. Europese Richtlijn-EPB-EPC

3. Verantwoordelijkheden Energieprestatieregelgeving: Twee rechtstreekse verantwoordelijken: Aangifteplichtige; Verslaggever. Onrechtstreekse verantwoordelijken: Architect; Aannemer/installateur … Aangifteplichtige: Houder stedenbouwkundige vergunning: Uitzondering: promotor-bouwheer bij verkoop aan natuurlijk persoon => aangifteplichtige; Uitzondering: bij verkoop van wind & waterdicht gebouw. Verplicht tot naleven van de EPB-eisen en procedures. Europese Richtlijn-EPB-EPC

3. Verantwoordelijkheden Verslaggever: Correct rapporteren van naleven van EPB-eisen; Dient startverklaring en EPB-aangifte in: in naam van aangifteplichtige; Wie? Diplomavereiste: Architect; Burgerlijk ingenieur-architect; Burgerlijk ingenieur; Industrieel ingenieur; Bio-ingenieur; Technisch ingenieur. Aanmelden & registreren bij het VEA; Mits bezitten van vereiste diploma kan VG optreden als: Natuurlijk persoon; Rechtspersoon, zaakvoerder; Rechtspersoon, bestuurder; Rechtspersoon, werknemer. Europese Richtlijn-EPB-EPC

3. Verantwoordelijkheden Architect: Leeft wettelijke en reglementaire bepalingen na: Rekening houden tijdens ontwerp en lastenboeken; Nagestreefde prestaties inzake EPB-eisen doorgeven aan verslaggever om in startverklaring op te nemen. Waarschuwingsplicht naar bouwheer toe; Controle op de uitvoering. Aannemer/installateur …: Aansprakelijk voor goede uitvoering; Afwijken: beter mag altijd of na akkoord bouwheer en architect; Kan verantwoordelijk gesteld worden als hij afwijkt van de voorgeschreven eisen die voor zijn lot gelden; Stelt nadien de nodige gegevens aan de verslaggever ter beschikking voor het invullen van de EPB-aangifte. Europese Richtlijn-EPB-EPC

4. Procedures & documenten Bij de aanvraag tot stedenbouwkundige vergunning: Vanaf ontwerp: stimuleren van communicatie tussen architect en bouwheer over prestatieniveau en maatregelen om te voldoen aan EPB-eisen tijdens ontwerpfase; Afleggen & ondertekenen verklaring: kennisname energieprestatieregelgeving en EPB-eisen in formulier van aanvraag tot stedenbouwkundige vergunning. Europese Richtlijn-EPB-EPC

4. Procedure & documenten Haalbaarheidsstudie (zie verder); Startverklaring: Conformiteit met EPB-eisen verklaren; Melding aanstellen verslaggever; Uiterlijk 8 dagen voor start werken. EPB-aangifte: bewijs van voldoen aan EPB-eisen na ingebruikname van het gebouw: Aanvraag van stedenbouwkundige vergunning in 2006: indienen uiterlijk 12 maand na ingebruikname; Aanvraag van stedenbouwkundige vergunning na 2006: indienen uiterlijk 6 maand na ingebruikname. Europese Richtlijn-EPB-EPC

4. Procedure & documenten Haalbaarheidsstudie: Doel: bouwheren informeren over de mogelijke technieken, de subsidies en de haalbaarheid van de verschillende alternatieve energiesystemen in hun project. Voor welke gebouwen? Nieuwe gebouwen groter dan 1.000 m² (per vergunning); Stedenbouwkundige vergunningen vanaf 1 februari 2008. Procedure: Binnen de maand na het aanvragen van de stedenbouwkundige vergunning; Resultaten via een webformulier indienen bij het VEA. www.energiesparen.be/milieuvriendelijke/haalbaarheidsonderzoek Europese Richtlijn-EPB-EPC

4. Procedure & documenten Europese Richtlijn-EPB-EPC

4. Procedure & documenten Europese Richtlijn-EPB-EPC

4. Procedures & documenten Europese Richtlijn-EPB-EPC

4. Procedure & documenten Europese Richtlijn-EPB-EPC

4. Procedure & documenten Energieprestatiedatabank = e-government toepassing: Beveiligd: token of e-ID. = elektronische informatiedoorstroming & dossierbehandeling: Gemeenten en RO-Vlaanderen: Vergunningen. Verslaggevers: Registratie; Startverklaringen; EPB-aangiften. VEA: Handhaving. www.energieprestatiedatabank.be Europese Richtlijn-EPB-EPC

5. Handhaving Eerste kwaliteitsbewaking = verslaggever: Verantwoordelijk voor correct weergeven van as-built-situatie in EPB-aangifte. Tweede kwaliteitsbewaking = het VEA (Vlaams Energieagentschap): Administratieve controles van tijdig indienen van formulieren en naleven EPB-eisen; Controles op de bouwplaats: overeenstemming EPB-aangifte met uitgevoerde werkzaamheden. Administratieve geldboete: Voor AGP: bij niet-naleven procedures of EPB-eisen; Voor VG: bij niet-correct rapporteren. Europese Richtlijn-EPB-EPC

6. Stand van zaken Startverklaringen: (cijfers t.e.m. 11-2009) In 2009: 456 vaststellingen van start werken zonder startverklaring; Dossiers zonder startverklaring ontvangen aanmaning om in te dienen: ~ 9/10 dient daarna startverklaring in; Bij uitblijven van startverklaring: hoorzittingen & boetes Jaar Antwerpen Limburg Oost-Vlaanderen Vlaams-Brabant West-Vlaanderen Totaal 2006 773 419 1.303 605 964 4.064 2007 4.354 2.480 5.365 3.039 4.103 19.341 2008 5.898 3.198 6.010 3.811 4.850 23.767 2009 (tot 02-12-2009) 5.744 3.141 5.646 3.604 4.626 22.761 Europese Richtlijn-EPB-EPC

6. Stand van zaken EPB-aangiften: (cijfers t.e.m. 11-2009) Controle op het tijdig indienen van de EPB-aangifte in 2008 opgestart: Tijdig indienen = binnen 6 maanden na ingebruikname (of binnen 12 maanden na ingebruikname bij dossier met aanvraag in 2006); 2009: 304 vaststellingen in gebruikname dossiers – 169 aanmaningen voor indienen EPB-aanigfte; Indien geen tijdige reactie: dossiers naar hoorzitting voor opleggen boete. Boete werkt niet bevrijdend! Jaartal indienen Antwerpen Limburg Oost-Vlaanderen Vlaams-Brabant West-Vlaanderen Totaal 2007 217 83 366 124 191 981 2008 1.985 939 2.343 1.288 1.563 8.118 2009 (tot 02-12-2009) 4.868 2.096 5.310 3.291 3.961 19.526 Europese Richtlijn-EPB-EPC

6. Stand van zaken Verslaggevers: (cijfers t.e.m. 11-2009) 4.415 verslaggevers geregistreerd; 1.971 actieve verslaggevers (> 1 startverklaring); 69 verslaggevers (~ 1,6 %) staan in voor meer dan 38 % van de startverklaringen. Waarheidsgetrouwheidscontrole: Rapportering door verslaggever in EPB-aangifte wordt vergeleken met werfvaststellingen of vaststellingen van controleurs na ingebruikname; Ook de berekeningen in de EPB-aangiften worden nagezien op fouten; Niet-correcte/niet-waarheidsgetrouwe rapportering geeft aanleiding tot hoorzitting voor de verslaggever. Europese Richtlijn-EPB-EPC

6. Stand van zaken Naleven EPB-eisen: versie april 2010 6. Stand van zaken Naleven EPB-eisen: Tot 31/12/2009: 2. 145 EPB-aangiften voldoen niet; Sinds mei 2008: hoorzittingen & boetes als gevolg; EPB-boetes betaald in Energiefonds. Europese Richtlijn-EPB-EPC Europese Richtlijn-EPB-EPC

6. Stand van zaken Resultaten woningen: (cijfers tot eind 2009) versie april 2010 6. Stand van zaken Resultaten woningen: (cijfers tot eind 2009) 7.104 EPB-aangiften (aanvraag in 2006): Egemid = E86; 5.921 EPB-aangiften (aanvraag in 2007): Egemid = E82; 1.958 EPB-aangiften (aanvraag in 2008): Egemid = E80. (nog beperkt aantal) Europese Richtlijn-EPB-EPC Europese Richtlijn-EPB-EPC

6. Stand van zaken Resultaten woningen: (cijfers tot eind 2009) versie april 2010 6. Stand van zaken Resultaten woningen: (cijfers tot eind 2009) Europese Richtlijn-EPB-EPC Europese Richtlijn-EPB-EPC

6. Stand van zaken Resultaten woningen: (cijfers tot eind 2009) versie april 2010 6. Stand van zaken Resultaten woningen: (cijfers tot eind 2009) Europese Richtlijn-EPB-EPC Europese Richtlijn-EPB-EPC

6. Stand van zaken Resultaten woningen: (cijfers tot eind 2009) versie april 2010 6. Stand van zaken Resultaten woningen: (cijfers tot eind 2009) Europese Richtlijn-EPB-EPC Europese Richtlijn-EPB-EPC

6. Stand van zaken Resultaten appartementen: (cijfers tot eind 2009) versie april 2010 6. Stand van zaken Resultaten appartementen: (cijfers tot eind 2009) 4.517 EPB-aangiften (aanvraag in 2006): Egemid = E89; 2.183 EPB-aangiften (aanvraag in 2007): Egemid = E82; 378 EPB-aangiften (aanvraag in 2008): Egemid = E81. (nog beperkt aantal) Europese Richtlijn-EPB-EPC Europese Richtlijn-EPB-EPC

6. Stand van zaken Resultaten appartementen: (cijfers tot eind 2009) versie april 2010 6. Stand van zaken Resultaten appartementen: (cijfers tot eind 2009) Europese Richtlijn-EPB-EPC Europese Richtlijn-EPB-EPC

7. Evaluatie Decreet verplicht 2-jaarlijkse evaluatie van o.a.: EPB-eisen: Berekeningsmethodiek; Administratieve lasten. 1e evaluatie in 2008: Voornaamste resultaten & verbeterpunt: Verstrengen van de EPB-eisen is economisch haalbaar bij residentiële gebouwen; Maximaal afstemmen met andere gewesten; Verbeterpunt: nieuwe projectgebonden technieken worden niet of te weinig toegepast want het effect is niet te valideren in huidige EPB-software of berekeningsmethodiek. Resulteert in verstrengen EPB-eisen vanaf 2010: Wijzigingsdecreet van 8 mei 2009; Wijzigingsbesluit van 20 maart 2009. Europese Richtlijn-EPB-EPC

7. Evaluatie 1e evaluatie in 2008: evaluatienota en eindrapporten van uitgevoerde studies: te raadplegen op: http://www.energiesparen.be/epb/evaluatie Voorbereiding van 2e evaluatie in 2010: O.a. lopend project: onderzoek naar de haalbaarheid ter verstrenging van EPB-eisen voor kantoorgebouwen. Europese Richtlijn-EPB-EPC

Inhoud: Europees beleid; Energieprestatieregelgeving (EPB); Energieprestatiecertificaat (EPC); Inleiding & definitie; Nieuwbouw; Publieke gebouwen; Residentiële gebouwen; Niet-residentiële gebouwen. Europese Richtlijn-EPB-EPC

1. Inleiding & definitie Artikel 7 van de Europese Richtlijn specificeert het EPC: Bij bouw, verkoop of verhuur van een gebouw; Voor publieke gebouwen; Geldigheidsduur: 10 jaar; Referentiewaarden waarmee consumenten de energieprestatie kunnen vergelijken; Bevat aanbevelingen voor kosteneffectieve verbetering van de energieprestatie; Informatief instrument. Europese Richtlijn-EPB-EPC

2. Nieuwbouw Ingevoerd vanaf 1 januari 2006 met het besluit van de Vlaamse Regering van 2 december 2005 m.b.t. het EPC bij de bouw: Gekoppeld aan de EPB-aangifte; Op te stellen door de verslaggever; Energieprestatie op basis van berekend verbruik; Op te maken met de EPB-software. Europese Richtlijn-EPB-EPC

3. Publieke gebouwen Besluit van de Vlaamse Regering 20 april 2007; Bruikbare vloeroppervlakte > 1.000m²; Waarin publieke organisaties zijn gevestigd; Die aan een groot aantal personen overheidsdiensten verstrekken; Die vaak door het publiek bezocht worden. Ophangen van het EPC op een voor het publiek duidelijk zichtbare plaats; Uiterlijk tegen 01/01/2009. Europese Richtlijn-EPB-EPC

3. Publieke gebouwen Toepassingsgebied: Publieke organisaties: Federale, Vlaamse, provinciale en gemeentelijke overheden, inclusfief parastatalen, agentschappen, OCMW’s …; Overheidsbedrijven; Onderwijsinstellingen; Welzijns- en gezondheidsvoorzieningen. Wel voor: Bibliotheken; Rusthuizen; Musea; Feestzalen in eigendom van de gemeente; Sporthal en zwembad in eigendom van de gemeente; Beschermde gebouwen. Europese Richtlijn-EPB-EPC

3. Publieke gebouwen Toepassingsgebied (vervolg): Niet voor: Serviceflats (EPC woningen), gevangenissen, Brandweerkazernes; Kerken en andere religieuze gebouwen; Gebouwen die niet verwarmd worden ten behoeve van mensen, bv. loodsen; Hotels, private banken en kantoren (EPC niet-residentieel); Vzw’s, gesubsidieerd door een overheid maar niet door de overheid opgericht én geen onderwijs, welzijn of verzorging als publieke dienst aanbieden (bv. sportclubs, scouts); Bv. een gemeentelijk gebouw dat langdurig wordt verhuurd aan één welbepaalde niet-publieke organisatie. Europese Richtlijn-EPB-EPC

3. Publieke gebouwen Energiedeskundige voor publieke gebouwen: Erkende energiedeskundige publieke gebouwen (= energiedeskundige type C): Voorwaarde: volgen van een door het VEA erkende opleiding; Lijst met erkende energiedeskundigen type C op www.energiesparen.be Erkende interne energiedeskundige publieke gebouwen: Voorwaarde: minstens twee jaar ervaring met energiezorg binnen de betreffende publieke organisatie. Registreren via de Energieprestatiedatabank. Europese Richtlijn-EPB-EPC

3. Publieke gebouwen Benodigde gegevens voor de opmaak van het EPC voor publieke gebouwen: Verbruikgegevens van elektriciteit, stookolie, aardgas en/of andere energiebronnen van exact één jaar → gemeten energieverbruik; Bruikbare vloeroppervlakte; Extra data van het gebouw (bv. aantal leerlingen); Auditlijst = lijst met gesloten vragen rond energieprestatie: gebouwschil, verwarming, verlichting … → adviezen voor verbetering energieprestatie. Webapplicatie berekent kengetal [kWh/m²] en genereert adviezen; In geval van gemeenschappelijke tellers voor stookolie, elektriciteit of aardgas op een gebouwsite: Eén EPC voor de volledige site (oppervlaktes en verbruik samen). Europese Richtlijn-EPB-EPC

3. Publieke gebouwen Handhaving: Stand van zaken (september 2009): Steekproefsgewijs door het VEA: Controle op aanwezigheid van certificaat; Controle op correctheid van certificaat; Controle op deskundigheid van energiedeskundige voor publieke gebouwen. Sanctie: Boete (500 tot 5.000 Euro); Intrekken certificaat; Of intrekken erkenning deskundige. Stand van zaken (september 2009): Certificaten: 4.820 ; Energiedeskundigen: 1.566: 801 registraties als externe energiedeskundige; 765 registraties als interne energiedeskundige. Europese Richtlijn-EPB-EPC

Positionering gebouw t.o.v referentie (adhv kleur) Gegevens gebouw Kengetal (in kWh/m²) Positionering gebouw t.o.v referentie (adhv kleur) Energiezuinige adviezen Gegevens energiedeskundige Geldigheidsduur Europese Richtlijn-EPB-EPC

4. Residentiële gebouwen Besluit Vlaamse Regering houdende de invoering van het EPC residentiële gebouwen bij verkoop en verhuur en de uitvoering van de energieaudit (11/01/2008): Verkoop: 01/11/2008; Verhuur: 01/01/2009. Europese Richtlijn-EPB-EPC

4. Residentiële gebouwen Toepassingsgebied: Per wooneenheid: → per appartement, per studio; Identieke woningen: gegevens in bepaalde gevallen te kopiëren (voorwaarden Ministerieel Besluit van 19/09/2008). Collectieve woongebouwen : 1 EPC voor ganse gebouw; Combinatie met niet-residentiële functies: Niet-residentiële deel < 800m³ én < residentieel deel én niet-residentieel gedeelte in het beschermd volume → oppervlakte mag bij EPC woningen: dus 1 EPC opmaken. Europese Richtlijn-EPB-EPC

4. Residentiële gebouwen Verkoper/verhuurder neemt contact met erkende energiedeskundige type A: Lijst op www.energiesparen.be Energiedeskundige type A maakt EPC op: Verplicht certificatiesoftware te gebruiken; Verplicht inspectieprotocol te volgen; → Reproduceerbaarheid & nauwkeurigheid. Verkoper/verhuurder legt EPC voor aan kandidaat-kopers/kandidaat-huurders: Bij verkoop: Notaris maakt melding van het EPC-nummer in de akte; Verkoper overhandigt EPC aan koper. Bij verhuur: Huurder ontvangt een kopie van het EPC. Europese Richtlijn-EPB-EPC

4. Residentiële gebouwen Erkende energiedeskundige type A: Voorwaarde: volgen van een erkende opleiding en slagen in het examen; Natuurlijk persoon ofwel medewerker van rechtspersoon; Erkenning is hoofdelijk, dus rechtspersoon kan niet erkend worden. Registratie via www.energieprestatiedatabank.be; Online ‘verklaring op erewoord’ Lijst met erkende energiedeskundigen type A op www.energiesparen.be/epcparticulier Europese Richtlijn-EPB-EPC

4. Residentiële gebouwen Methodiek: Analoog met EPW-methode van EPB: ook rekening houden met energieverbruik voor: Ruimteverwarming; Bereiding van sanitair warm water (warm tapwater); Hulpfuncties van installaties en ventilatoren; Koeling; en energie geproduceerd door fotovoltaïsche panelen of WKK. Belangrijk verschil met EPB: meer gebruik van defaultwaarden, bij ontbreken van vaststellingen of bij onzekerheden: zie strikte beschrijving in inspectieprotocol. Europese Richtlijn-EPB-EPC

4. Residentiële gebouwen Inspectieprotocol: Beschrijft de uit te voeren stappen van de gebouwinspectie; Toegestane bronnen die naast eigen visuele waarnemingen kunnen worden gebruikt; Bepalen van beschermd volume & bruikbare vloeroppervlakte: Resultaat kWh/m² → m² moet juist worden bepaald. Projectgegevens: oriëntatie, thermische massa, infiltratiedebiet; Gebouwschil: oppervlakte & U-waarde; Installatiegegevens: Verwarming; Hulpenergie; Warm tapwater. Europese Richtlijn-EPB-EPC

4. Residentiële gebouwen Software: Verplicht te gebruiken certificatiesoftware: ter beschikking gesteld aan de energiedeskundige type A; Toegang tot: Eigen woningen van de energiedeskundige; Woningen van de rechtspersoon waarvoor de energiedeskundige werkt. Proefcertificaat direct uit software: Officiële versie wordt doorgestuurd naar Energieprestatiedatabank; Energiedeskundige moet echt certificaat daar opvragen, afdrukken en daarna ondertekenen. Berekening: Gebouwgebonden energiegebruik; Gebruikersonafhankelijk (standaardgebruiker). Europese Richtlijn-EPB-EPC

4. Residentiële gebouwen Handhaving: Steekproefsgewijs door het VEA: Controle op aanwezigheid van certificaat; Controle op kwaliteit van het werk van de erkende energiedeskundigen. Sanctie EPB-decreet: Certificaat stemt niet overeen met werkelijkheid; Bij herhaaldelijk misbruik of onvoldoende kwaliteit; Geen certificaat aanwezig. → Boete van 500 tot 5.000 Euro, intrekken van het certificaat of intrekken erkenning van de energiedeskundige. Europese Richtlijn-EPB-EPC

4. Residentiële gebouwen Voorbeeld: Europese Richtlijn-EPB-EPC

4. Residentiële gebouwen Voorbeeld: Europese Richtlijn-EPB-EPC

4. Residentiële gebouwen Stand van zaken september 2009: 2.593 erkende energiedeskundigen type A; Aantal certificaten: 111.381 Europese Richtlijn-EPB-EPC

5. Niet-residentiële gebouwen Verkoop en verhuur van kantoor, winkel … : Besluit van de Vlaamse regering van 5 december 2008; Invoeringsdatum nog te bepalen: Vermoedelijk in de loop van 2011/2012; Nog geen bijkomende info bekend over opleidingen of procedures. Europese Richtlijn-EPB-EPC

Meer informatie Website Vlaams Energieagentschap: Vragen: Nieuwsbrief: versie april 2010 Meer informatie Website Vlaams Energieagentschap: www.energiesparen.be Vragen: VEA-Helpdesk: d.m.v. zoekmodule ‘Veelgestelde vragen’; Uw rechtstreekse vraag aan het VEA via het contactformulier op: www.energiesparen.be/contact Vlaamse Infolijn: gratis telefoonnummer 1700. Nieuwsbrief: Online inschrijven op nieuwsbrief EPB en EPC op website VEA. Europese Richtlijn-EPB-EPC Europese Richtlijn-EPB-EPC

versie april 2010 Meer informatie Premies & financiële steun vanaf 2010 voor bouwen van energiezuinige woningen: De globale E-peilpremie van de netbeheerder voor E60 en lager: hoe lager het E-peil, hoe hoger de premie: E60-E41: 1.000 euro voor E60 + 40 euro extra per E-peilpuntverbetering *; E40-E0: 1.800 euro voor E40 + 50 euro extra per E-peilpuntverbetering *. Deze premie vervangt de afzonderlijke premies voor energiezuinige maatregelen. * Als ook een zonneboiler wordt geplaatst, is er een bijkomende premie van 300 euro. Europese Richtlijn-EPB-EPC Europese Richtlijn-EPB-EPC

versie april 2010 Meer informatie Premies & financiële steun vanaf 2009 voor bouwen van energiezuinige woningen (vervolg): Onroerende voorheffing: E60 tot E40: 20% minder onroerende voorheffing (gedurende 10 jaar); E40 of lager: 40% minder onroerende voorheffing (gedurende 10 jaar). Belastingsvermindering: bouwers genieten ook belastingvermindering voor energiebesparende maatregelen. Ook premies voor energiezuinig verbouwen; Overzicht premies: zie www.energiesparen.be Europese Richtlijn-EPB-EPC Europese Richtlijn-EPB-EPC