Impact van het 'Almunia-pakket' voor de actoren van de sociale economie Denis Stokkink Brussel, 8 december 2011

Context van het Almunia-pakket Mededeling betreffende sociaal ondernemerschap: De hervorming van de regelgeving inzake staatssteun is een van de kernmaatregelen van de Mededeling van de Commissie betreffende het initiatief voor sociaal ondernemerschap dat de situatie van sociale ondernemingen wil verbeteren op het gebied van: - toegang tot financieringen; - zichtbaarheid van het sociaal ondernemerschap; - rechtskader.

Het Almunia-pakket Bestaat uit 4 documenten die in september 2011 werden voorgesteld en die de hervorming beogen van de gemeenschapsregelgeving inzake staatssteun. Moderniseert de huidige regelgeving m.b.t. de compensatie voor DAEB, het zogenaamde 'Monti/Kroes-pakket'.  Van groot belang voor de actoren van de SSE die overheidssteun genieten in België.

Het Almunia-pakket Een Voorstel voor een Verordening betreffende de minimissteun toegekend aan ondernemingen die DAEB verlenen; Een Beslissing tot vrijstelling van kennisgeving voor staatssteun toegekend aan bepaalde ondernemingen belast met het beheer van DAEB; Twee Mededelingen die het begrip DAEB, gedefinieerd in het Altmark-arrest van 2005, willen vereenvoudigen en verduidelijken.

Conceptuele achtergrond Diensten van Algemeen Economisch Belang (DAEB) worden gedefinieerd als "activiteiten op het gebied van commerciële dienstverlening waarbij taken van algemeen belang worden vervuld en die daarom door de lidstaten worden onderworpen aan specifieke openbaredienstverplichtingen". (Groenboek Europese Commissie over diensten van algemeen belang) Voor deze diensten wordt steeds vaker een procedure van contractuele vastlegging opgestart (en niet langer een overeenkomst).

Conceptuele achtergrond (2) De Europese Commissie erkent dat: -DAEB een essentiële rol spelen in de sociale en territoriale samenhang; -de lokale DAEB het handelsverkeer tussen de lidstaten niet beïnvloeden en de mededinging niet verstoren; - de correcte vervulling van de opdrachten van algemeen belang voorrang moet krijgen op de mededingingsregels.

Conceptuele achtergrond (3)  De Commissie wil daarom de regelgeving inzake staatssteun verduidelijken en aanpassen. "De Commissie dient haar controle bij te sturen en toe te spitsen op die gevallen die effectief een impact hebben op de interne markt" Joaquin Almunia, eurocommissaris Mededinging

Inhoud De compensaties toegekend voor de verlening van DAEB zijn niet onderworpen aan de kennisgevingsverplichting bepaald in artikel 108 §3 VWEU, indien: - ze worden toegekend door een lokale overheid voor minder dan inwoners; - ze ten goede komen aan een onderneming met een jaaromzet tot 5 miljoen €; - de totale compensatie die de onderneming ontvangt voor de verlening van DAEB niet meer dan € per jaar bedraagt.

Kritische bemerkingen Hoewel het initiatief voor een vereenvoudiging en verduidelijking goed werd onthaald, ligt het voorstel van eurocommissaris Almunia onder vuur: -De euroafgevaardigden van de ECON-commissie en het Comité van de Regio's vragen om het inwonerscriterium te schrappen; -Het ontbreken van een specifieke omkadering voor de SDAB verhindert de juridische veiligstelling van de betrokken diensten; -De minimisdrempel zou opgetrokken moeten worden; -Er zijn nog steeds'grijze zones' wat de kwalificatie van DAEB betreft (te enge visie van DG Mededinging)

Besluit De Europese regelgeving heeft een steeds grotere impact op de voorwaarden voor de toekenning van staatssteun aan de sociale economie; Het Almunia-pakket kondigt een gunstige evolutie van de gemeenschapswetgeving aan voor actoren van de sociale economie, meer bepaald in de richting van een versoepelde controle op de staatssteun voor lokale openbare diensten en sociale diensten.

Dank u voor uw aandacht!