Is de thuiszorg onderontwikkeld in Vlaanderen en België? Studienamiddag VFDT en HIVA – 31 oktober 2008 De uitbouw van een dynamisch woonzorgbeleid in Vlaanderen Steven Vanackere Vlaams minister van Welzijn, Volksgezondheid en Gezin

Inhoud I. Enkele nuanceringen bij de cijfers  Vlaamse zorgverzekering  Gezinszorg II. Mogelijke verschuivingen in de zorg:  Geen of zeer beperkte substitutie thuisverpleging / gezinszorg  Meer ruimte voor gezinszorg door aanvullende thuiszorg  Gedeeltelijke substitutie residentiële zorg / sterk gedifferentieerde thuiszorg III. Een dynamisch woonzorgbeleid in Vlaanderen

Inhoud I. Enkele nuanceringen bij de cijfers  Vlaamse zorgverzekering  Gezinszorg II. Mogelijke verschuivingen in de zorg:  Geen of zeer beperkte substitutie thuisverpleging / gezinszorg  Meer ruimte voor gezinszorg door aanvullende thuiszorg  Gedeeltelijke substitutie residentiële zorg / sterk gedifferentieerde thuiszorg III. Een dynamisch woonzorgbeleid in Vlaanderen

Evolutie Vlaamse zorgverzekering: uitgaven en fondsen (figuur 1 uit synthese)

Evolutie Vlaamse zorgverzekering: geactualiseerd overzicht uitgaven

Evolutie Vlaamse zorgverzekering: geactualiseerd overzicht reservefonds

Nuancering vaststelling 1 studie : een onvoldoende expansief beleid voor de gezinszorg?

Gezinszorg en ouderenzorg

Inhoud I. Enkele nuanceringen bij de cijfers  Vlaamse zorgverzekering  Gezinszorg II. Mogelijke verschuivingen in de zorg:  Geen of zeer beperkte substitutie thuisverpleging / gezinszorg  Meer ruimte voor gezinszorg door aanvullende thuiszorg  Gedeeltelijke substitutie residentiële zorg / sterk gedifferentieerde thuiszorg III. Een dynamisch woonzorgbeleid in Vlaanderen

Geen of zeer beperkte substitutie thuisverpleging / gezinszorg Verzorgende verricht activiteiten van zorg- en bijstandsverlening die ook zouden kunnen worden uitgevoerd door b.v. een mantelzorger  decreet 19/7/2008 Verzorgende verricht zorg en bijstand, maar biedt ook huishoudelijke ondersteuning en psychosociale ondersteuning en dit vaak nog in combinatie met poetshulp, minimale aanwezigheid = 2 uur Verpleegkundige stelt medische activiteiten en dit reikt veel verder dan zorg- en bijstandsverlening Verpleegkundige zal daarentegen zich beperken tot medische handelingen en zal geen integraal antwoord bieden op noden op het vlak van persoonsverzorging, huishoudelijke ondersteuning, …  De zorgnoden bepalen de inzet van een verpleegkundige versus verzorgende of vaak beiden  Thuisverpleging en gezinszorg zijn in essentie complementaire zorgvormen, die mekaar kunnen ondersteunen, maar niet vervangen

Meer ruimte voor gezinszorg door uitbouw aanvullende thuiszorg  Het blijvend vrijwaren van een voldoende aanbod persoonsverzorging en huishoudelijke ADL-ondersteuning door verzorgenden in complexe zorgsituaties vergt een sterk flankerend beleid Op basis van één indicatiestelling en sociaal onderzoek door de dienst voor gezinszorg en aanvullende thuiszorg toeleiding naar:  Gezinszorg  verzorgenden  Maar ook naar schoonmaakhulp, professionele oppas en karweihulp  via de inzet van doelgroepwerknemers in de thuiszorg  Tenzij tegenindicaties in de zorgsituatie, inzet van meerdere personen, zodat verzorgende maximaal kunnen worden ingezet voor de specifieke taken waartoe ze zijn opgeleid

Gedeeltelijke substitutie residentiële zorg/sterk gedifferentieerde thuiszorg Stimuleren dat mensen zo lang en zo zelfstandig mogelijk thuis kunnen blijven wonen vraagt een dynamische uitbouw van de globale thuiszorg: gezinszorg, oppas, tijdelijke opvang, aangepaste woonmogelijkheden, … Het Vlaamse beleid wenst verschuivingen in de residentiële zorg op te vangen via een zeer gedifferentieerd beleid

Inhoud I. Enkele nuanceringen bij de cijfers  Vlaamse zorgverzekering  Gezinszorg II. Mogelijke verschuivingen in de zorg:  Geen of zeer beperkte substitutie thuisverpleging / gezinszorg  Meer ruimte voor gezinszorg door aanvullende thuiszorg  Gedeeltelijke substitutie residentiële zorg / sterk gedifferentieerde thuiszorg III. Een dynamisch woonzorgbeleid in Vlaanderen

Een dynamisch woonzorgbeleid in Vlaanderen Aandacht voor vernieuwing en differentiatie Bijsturing van de programmatie Een beleid dat stimuleert en samenwerking thuiszorg / ouderenzorg faciliteert Een beleid met aandacht voor de specifieke context van het Brussels Hoofdstedelijk Gewest

Aandacht voor vernieuwing en differentiatie – zorg op maat Gezinszorg en aanvullende thuiszorg Kortverblijf en herstelverblijf Vrijwilligersoppas en opvang in gastgezinnen Assistentiewoningen Sociale diensten met focus op de thuiszorg

Bijsturing van de programmatie Een flexibele programmatie Vertrekkend vanuit de zorgnoden Met een minimum aan zorg die noodzakelijk wordt verleend vanuit specifieke zorgvormen Met aanduiding van een zorgaanbod dat via meerdere zorgvormen kan worden gerealiseerd

Een beleid dat stimuleert en samenwerking faciliteert Individueel patiëntgebonden overleg Woonzorgnetwerken Onder bepaalde voorwaarden residentiële zorg in de thuiszorg Onder bepaalde voorwaarden thuiszorg binnen een residentiële context

Aandacht voor het tweetalige gebied Brussel-Hoofdstad Via het aanmoedigen van bijkomende initiatiefname  specifieke voorwaarden op het vlak van programmatie, erkenning en subsidiëring Via aandacht voor de oorzaken van de beperkte initiatiefname  o.m. tekort aan personeel