Zelfevaluatie i.k.v. GOK-beleid Terugkomdag Basisonderwijs Sessie 8 Interactum © I. Nicaise

Regelgeving evaluatie Decreet + BVR 19/7/02 (BaO) – 6/9/02 (SO) Op schoolniveau Tussentijdse zelfevaluatie door de school (2e trimester van 2e jaar) Eindevaluatie door inspectie (3e jaar) Op macroniveau Steekproefgewijze (SiBO-onderzoek?) © I. Nicaise

Regelgeving tussentijdse evaluatie © I. Nicaise Procedure voorzien in beginanalyse Elementen van procedure Liefst gedragen door schoolteam Gegevensverzameling Voorstellen tot bijsturing Bespreking in schoolraad / participatieraad Vl. Regering kan model van zelfevaluatie vastleggen

Regelgeving eindevaluatie inspectie Inhoud Is beginanalyse goed gebeurd ? Zijn de doelstellingen goed gekozen, rekening houdend met context en lln-populatie ? Zijn instrumenten uitgebouwd ? Is de tussentijdse zelfevaluatie correct gebeurd ? (Decreet:) worden doelstellingen bereikt ? Effecten op Eventuele hernieuwing GOK-middelen Eventuele terugvorderingen / sancties © I. Nicaise

Merk op… Verwijzing naar nulmeting verdwenen Nadruk op effectmeting in uitvoeringsbesluiten sterk afgezwakt Aanbod van departement Model zelfevaluatie: wie ? (UIA? Steunpunten? DVO? VLOR?) Inspectie ontwikkelt algemeen model dat bruikbaar is voor GOK © I. Nicaise

Zelfevaluatie = leerproces Devos e.a., Handboek zelfevaluatie in het SO, Kluwer, 2000 Beleid sturen Probleem oplossen Zichzelf situeren Motivatie © I. Nicaise

Zelfevaluatie - rolverdeling Directie Initiator ‘lerende leider’ Werkgroep zelfevaluatie Werkt doelstellingen & methoden uit Informeert Organiseert en verwerkt Externe deskundige Spiegel => ‘organisatiebewustzijn’ Technisch / methodisch advies NIET: eindbeoordelaar Leerkr., ouders, lln, derden Deelname aan diverse onderdelen Besluitvorming nadien © I. Nicaise

Zelfevaluatie - fasen © I. Nicaise Screening beginsituatie  context  Input  doelenbepaling Tussentijdse evaluatie  proces  intermediaire effecten  bijsturing Eindevaluatie  finale effecten

Tussentijdse procesevaluatie GOK Instrumenten: Screeningsinstr. Steunpunten, ISA, SION, IZES… Nog te ontwikkelen instr. voor GOK-zelfevaluatie Logboek ! Kernvragen: Zijn de doelstellingen nog steeds actueel ? Zijn de gekozen acties uitgevoerd ? In welke mate? Zijn er reeds tussenliggende resultaten bereikt ? Zijn er nieuwe inzichten gegroeid ?  Moeten doelstellingen geherformuleerd worden ?  Moeten acties bijgestuurd worden ? © I. Nicaise

Tussentijdse procesevaluatie GOK Intermediaire effecten op 3 niveaus: School visie, organisatie, sociale samenstelling lln- populatie, uitbouw actiestrategieën... Leerkrachten visie, deskundigheidsontwikkeling, pedagogisch / didactisch handelen... Lln (gemiddelde / doelgroep-lln) Leerprestaties / schoolloopbaan Niet-cognitieve aspecten © I. Nicaise

Finale effectevaluatie: Verschil ‘output’ ↔ ‘effect’ (cf. ‘meer gelijke uitkomsten’) → geen effectevaluatie zonder ‘nulmeting’! © I. Nicaise

Finale effectevaluatie: keuze van criteria Outputindicatoren Inspectie Schoolse vertraging Leerwinst Tevredenheid (welbevinden) Leerlingen Leerkrachten Ouders © I. Nicaise

Vb.1 schoolse vertraging Bron: Inspectie BaO

Schoolse vertraging Stel, u hebt gegevens over… Leeftijd Leerjaar GOK of niet-GOK Neveninstromer of niet Uitstroom naar BuO of SO … DAN… © I. Nicaise

Schoolse vertraging Output op zich zegt niets © I. Nicaise

Schoolse vertraging Verfijn uw maatstaf… …door correctie voor Uitstroom naar BuO Voortijdige uitstroom naar SO Neveninstroom © I. Nicaise

Schoolse vertraging Effect van GOK-beleid ? ? © I. Nicaise

Schoolse vertraging Effect van GOK-beleid ? (cf. ‘meer gelijke uitkomsten’) © I. Nicaise

Schoolse vertraging Geen of verkeerd effect (cf. ‘meer gelijke uitkomsten’) © I. Nicaise

Vb. 2: Leerwinst OI 3 eindmeting leerwinst nulmeting Bron: Inspectie BaO

Leerwinst als GOK-criterium ? Quid met zittenblijvers / uitstromers ? In feite zijn gemiddelde toetsresultaten steeds opwaarts vertekend omdat zwakste lln uit steekproef vallen Stijging van de curve kan gepaard gaan met meer schoolse uitsluiting minstens meten i.f.v. leeftijd i.p.v. leerjaar (dan nog zijn uitstromers niet meegeteld) © I. Nicaise

Leerwinst Verfijn uw maatstaf © I. Nicaise

Leerwinst Effect van GOK Effect van GOK is niet bewezen, want lln-populatie kan veranderd zijn ? © I. Nicaise

Leerwinst Effect van GOK © I. Nicaise

Besluit effectmeting Kies uw outputmaatstaf zodanig dat vertekeningen minimaal worden Begin zo snel mogelijk met nulmeting Vergelijk GOK- en niet-GOK leerlingen © I. Nicaise

Inclusief onderwijs Terugkomdag Basisonderwijs Sessie 8b Interactum © I. Nicaise

Verwijzingen naar BuO: een vorm van sociale segregatie ? Verklaring van Salamanca: recht op onderwijs, maximaal binnen het reguliere systeem 1 op 10 arbeiderskinderen / 1 op 10 Maghreb-kinderen / 1 op 3 generatiearme kinderen (types 1-3-8) Aandeel BuO Vlaanderen 4% ↔ Schotland 2% (verschil: recht op remediëring bij record of needs?) Stroom is toegenomen ondanks ZVB – DOOR ZVB ? Snellere detectie – onvoldoende remediëring Aanzuigkracht van ZVB-scholen Groter pedagogisch comfort van BuO CLB’s spelen eerder systeembevestigende rol Verantwoordingsprotocollen beperkt tot kind (IQ / taal...) Ouders buiten spel Weinig trajectbegeleiding © I. Nicaise

Van verwijzings- naar begeleidingsmodel Inclusie-model schoolouders kind CLB BuO-school © I. Nicaise Huidig model school → CLB → BuO-school

Naar inclusief onderwijs: voorwaarden voor succes Verwijzingsbeleid: Minder classificerend, meer handelingsgericht Kansarmoede als extra argument contra Voorafgaandelijk uitputten van alternatieven Leerlingenrechten (cf. Resolutie Vl. Parl. leerstoornissen) Professionalisering reguliere leerkrachten Samenwerking GO – BuO verdiepen Sensibilisering van alle betrokkenen (leerkrachten, ouders, CLB...) Uiteraard: middelen ! © I. Nicaise