Inkoop en aanbesteden in de Wmo Waarom en hoe Europees aan te besteden? Mr. Pieter Kuypers/ Mr. Maria van der Velden AKD Prinsen van Wijmen

Hoofdpunten werkcollege Waar moet je voor zorgen? Wat wil je bereiken? Doel aanbestedingsrecht Wat zijn de voor- en nadelen? Wat is Europees aanbesteden? Waarom aanbesteden in het kader van de Wmo? Hoe ziet een aanbestedingsprocedure eruit? Vouchersysteem Subsidiëring Tips and tricks

1. Waar moet je voor zorgen? Uitgangspunten Wmo: Zorg in natura bij ten minste 2 leveranciers en Pgb (verplicht aan te bieden) Financiële tegemoetkoming (enkel bij woningaanpassing) Wat aanbesteden: Huishoudelijke verzorging Wvg Welzijn

2. Wat wil je bereiken? Voorfase: visie/ strategie gemeente Zorgvuldig afgestemd op wensen vanuit samenleving  artikelen 11 en 12 Wmo Afstemming leveranciers Werkbaar systeem

3. Doel aanbestedingsrecht Doel Europees aanbestedingsrecht: Interne markt Bevorderen mededinging Gelijke kansen Geen verspilling overheidsgeld

4. Wat zijn de voor- en nadelen? Voordelen aanbesteden: Aanbestedende dienst kan invloed uitoefenen Zekerheid Efficiëntie Kwaliteit van aanbiedingen Kostenbesparend Nadelen aanbesteden: Nauwkeurig bepaalde procedure Beperking keuzemogelijkheid Administratieve last Minder ruimte voor onderhandelingen

5. Wat is Europees aanbesteden (1)? Primair EG-recht Vrij verkeer van goederen en diensten Vrije concurrentie Algemene beginselen transparantie objectiviteit gelijkheid proportionaliteit wederzijdse erkenning

5. Wat is Europees aanbesteden (2)? Secundair EG-recht Richtlijn 2004/18/EG (www.ez.nl, via onderwerp “aanbesteden”) Nationaal recht Besluit aanbestedingsregels voor overheidsopdrachten (Bao) (www.ez.nl, onderwerp “aanbesteden”) Nieuwe Raamwet (www.ez.nl, nieuwsoverzicht november 2005)

6. Aanbestedingsplicht Wmo? A. Aanbestedingsplichtige opdrachtgever? (“Wie?") B. Overheidsopdracht voor leveringen/ diensten? (“Wat?") Drempelwaarde? (“Wanneer?")

6 A. Wie moeten aanbesteden? Aanbestedende diensten: Overheidslichamen (staat, provincies, gemeentes e.d.) Verenigingen van overheidslichamen en/of publiekrechtelijke instellingen Publiekrechtelijke instellingen

6 A. Wie moeten aanbesteden? Publiekrechtelijke instelling Doel: voorzien in behoeften van algemeen belang; en rechtspersoon; en in hoofdzaak gefinancierd door, of toezicht door, of directie / raad van toezicht / raad van bestuur voor meer dan de helft aangewezen door aanbestedende dienst(en).

6 B. Overheidsopdracht Leveringen Diensten: Wvg voorzieningen 2 A: bijvoorbeeld schoonmaken van gebouwen, of Wvg-vervoer 2 B: bijvoorbeeld welzijns-/gezondheidsgerelateerd Gemengde opdracht: Dominantie (artikel 22 Richtlijn 2004/18/EG) Splitsen Aanbesteden volgens 2 A procedure

6 B. Overheidsopdracht Alleenrecht voor diensten (artikel 17 Bao/ artikel 18 Richtlijn 2004/18/EG) dienst alleenrecht (eventueel met prijs) vooraf bekend bestuursrechtelijke of wettelijke regeling Indicatiestelling CIZ?

6 C. Drempelwaarden Type opdracht Bedrag in EUR (excl. BTW) Leveringen Opdrachten door organen van een centrale overheid 137.000 Opdrachten door andere aanbestedende diensten 211.000 Diensten Opdrachten door gesubsidieerde particuliere aanbesteders

7 (1) Mogelijke procedures Welke procedures? 2B-procedure Openbare procedure Niet-openbare procedure Dynamisch aankoopsysteem Concurrentiegerichte dialoog

7 (2) 2B-procedure Technische specificaties Bericht van gunning Algemene beginselen: transparantie objectiviteit gelijkheid proportionaliteit wederzijdse erkenning

7 (3) Openbare en niet-openbare procedure Bekendmaking in Publicatieblad EG Iedere geïnteresseerde kan offerte uitbrengen Ten minste 52 dagen voor offerte Beoordeling offertes aan de hand van geschiktheidseisen en gunningscriteria Winnaar(s) aanwijzen en anderen afwijzen Meedelen aan Publicatieblad NIET-OPENBARE PROCEDURE: Bekendmaking Publicatieblad EG Iedere geïnteresseerde kan zich melden als gegadigde Ten minste 37 dagen Gegadigden beoordeeld aan de hand van selectiecriteria Geselecteerden uitnodigen om offerte uit te brengen Ten minste 40 dagen Beoordeling offertes aan de hand van gunningscriteria Winnaar(s) aanwijzen en andere inschrijvers afwijzen Meedelen aan Publicatieblad Wanneer te beginnen?

7 (4) Bijzondere procedures DYNAMISCH AANKOOPSYSTEEM: Publicatie aankondiging en oproep tot mededinging Ten minste 15 dagen Bestek vermeldt aard aankopen en alle nodige informatie (apparatuur, technische bepalingen) Vrije rechtstreekse en volledige elektronische toegang tot bestek en aanvullende documenten voor alle geïnteresseerden Beoordeling offertes aan de hand van gunningscriteria, binnen 15 dagen Looptijd niet meer dan vier jaar CONCURRENTIEGERICHTE DIALOOG: Publicatie aankondiging opdracht met bekendmaking behoeften en eisen Ten minste 37 dagen Bijzonder complexe overheidsopdrachten Dialoog met gegadigden -> bepalen geschikte middelen Inschrijvingen bevatten alle vereiste en noodzakelijke elementen voor uitvoering project Beoordeling offertes aan de hand van gunningscriteria Economisch voordeligste inschrijving Wanneer te beginnen?

7 (5) Criteria in aanbestedingsprocedures Uitsluitingsgronden dwingende aanvullende Selectiecriteria/geschiktheidseisen Bestekseisen/harde eisen Gunningscriteria: Laagste prijs, of Economisch meest voordelige aanbieding

7 (6) Percelenregeling Hoofdregels percelen vaststellen logisch knippen (bijvoorbeeld: doelgroep) aanbesteden via gewone aanbestedingsprocedure gunnen per perceel Uitzondering op Europese aanbesteding maximaal 20% van het totaal maximaal EUR 80.000 per perceel overige deel wel aanbesteden

7 (7) Resultaat: “contracts”vormen Overeenkomst tot dienstverlening Raamovereenkomst Alleenrecht

7 (8) Raamovereenkomst eerst gewone aanbestedingsprocedure overeenkomst gunnen aan één of aan ten minste 3 leveranciers looptijd maximaal 4 jaar opdracht gunnen: op basis van offerteprocedure tussen contractanten voorwaarden offerteprocedure opnemen in raamovereenkomst (vb gunningscriteria)

8. Vouchersysteem Voucher is overal inwisselbaar  Pgb Voucher inwisselbaar bij geselecteerde dienstverleners  in natura Hoe worden deze dienstverleners geselecteerd?

9. Subsidiëring Mogelijkheid subsidiëring bestaat, maar trend naar aanbesteding Zorg dat uw subsidieregeling voldoet aan: Awb; de staatssteunregels; de beginselen van gelijkheid, transparantie, proportionaliteit en objectiviteit.

10 (1) Tips and tricks Kies de juiste procedure. Houdt het onderscheid tussen selectiecriteria/ geschiktheidseisen (zien op aanbieder) en gunningscriteria (zien op de aanbieding) in de gaten. Gebruik beoordelingsmatrix. Voornemen tot gunning wordt meegedeeld, de anderen worden afgewezen -> motiveringsplicht. Programma van eisen vermeldt een redelijke termijn (minimaal 15 dagen) waarbinnen de beslissing moet worden aangevochten (bezwaartermijn). Ontbindende voorwaarde opnemen in overeenkomst.

10 (2) Tips and tricks Wat is het, wat doet het en wat is de toegevoegde waarde? Stel en accepteer redelijke eisen. Gebruik een logische volgorde, maak er geen zoekplaatje van. Wees helder en zorgvuldig.

Bedankt voor uw aandacht. Zijn er nog vragen. pkuypers@akd Bedankt voor uw aandacht. Zijn er nog vragen? pkuypers@akd.be mvandervelden@akd.be Tel: + 32 2 534 53 76 Fax: + 32 2 534 55 35