1 POLITIEK DEBAT Tweede Kamerleden & Leden MKB-INFRA 6 SEPTEMBER 2011

2 Zelfstandig bedrijf zonder concernrelatie met het Grootbedrijf Bedrijven tot rond 150 werknemers Bedrijven tot rond de € 150 miljoen omzet Leden MKB INFRA: gemiddelde omzet rond € 10 miljoen bandbreedte tussen € 1 en € 120 miljoen CBS en EIB: bedrijven tot 100 werknemers EU: bedrijven tot 250 werknemers en een omzet tot € 50 miljoen DEFINITIE MKB IN DE INFRA

3 Marktaandeel MKB-Infrabedrijven 45% in 2008 nog 50% Werkgelegenheid MKB-Infrabedrijven 70% Hoofdaannemer MKB-Infrabedrijven 55% leden van MKB INFRA 82% Omzet behaald uit Publieke sector 85% verdeling opdrachten bij leden van MKB INFRA Rijk 11% Provincies7% Gemeenten 73% Waterschappen 9% KENGETALLEN

4

5 MARKTVERDELING IN DE INFRA (2)

6 Algemene beginselen (boven en onder de EU-drempel) o Non-discriminatie o Proportionaliteit o Gelijkheid (gelijke kansen) o Transparantie (alle fasen van het aanbestedingsproces) Doelmatige besteding overheidsmiddelen o Eerlijke concurrentie o Ruimte voor Innovatie (marktdynamiek) o Duurzaamheid VISIE OP AANBESTEDEN (1)

7 Randvoorwaarden (werkbare regelgeving) o Proportionaliteit o Uniformiteit o Objectiviteit o Beperking bureaucratie o Beperking administratieve lasten o Professionaliteit VISIE OP AANBESTEDEN (2)

8 MKB INFRA o Niet tegen het grootbedrijf o Niet tegen bedrijfseconomisch verantwoord clusteren (TCO) o Niet tegen geïntegreerde contracten o Niet tegen PPS ( op basis kosten-batenanalyse) o Vraagt niet om contingentering (vragen niet om als Calimero bevoordeeld te worden) o Vraagt niet om meer regels (wel om uniformiteit, objectiviteit en normering van kernbegrippen) MISVERSTANDEN

9 MKB INFRA o Wel tegen kunstmatig vergroten van het marktaandeel van het Grootbedrijf (ongebreidelde opschaling) MKB-Infrabedrijven vertrouwen op eigen kracht (competentie, innovatie en flexibiliteit) o Hebben geen Calimero-complex benut innovatiekracht, flexibiliteit en korte lijnen naar de markt o Willen eerlijke kansen om te kunnen mededingen o Willen ruimte voor ondernemerschap MISVERSTANDEN

10 Waarborgen en handhaven werkbare regelgeving in belang van de Nederlandse economie Behouden regie over het Publieke Domein o Eindverantwoordelijkheid strategische taken o Behoud van expertise bij uitbesteding (in kader van meer markt minder overheid) o Onafhankelijkheid van derden Voorkomen van selectieve percepties o De politiek vraagt dat van ons POLITIEK

11 Uniforme normering proportionaliteit Waarborgt proportionaliteit Voorkomt lappendeken aan eigen regels Voorkomt willekeur Waarborgt gelijke kansen Is transparant PROPORTIONALITEIT

12 Omzeteisen (proportioneel en eenduidige normering) Clustering (bedrijfseconomisch gemotiveerde logisch samenhangende en onlosmakelijk met elkaar verbonden projectonderdelen) Combinaties (geen hogere eisen: aspect geen onbeperkte mogelijkheden van het aantal combinanten) Referenties (beperking aantal en ervaring in sector bepalend) Competenties (naar aard en soort van de werken) Contractvoorwaarden (voorkomen eenzijdigheid en verzekerbare aansprakelijkheid) Kosten van inschrijving (reële vergoeding) Ranking (disproportioneel) PROPORTIONALITEIT KERNBEGRIPPEN

13 Laagste prijs of EMVI Relevant Objectief Meetbaar Openbare bekendmaking (transparant) Totale score van alle inschrijvers Vergunningen Eindverantwoordelijkheid bij opdrachtgever GUNNING

14 Erkenningsregeling (meerjarig) o Vermindering administratieve lasten Onderzoek naar ratio bundeling wegenbouwprojecten Onderzoek naar kosten-baten van opgeschaalde werken o Looptijden, Kosten en Technische Problemen Onderzoek naar ratio PPS (Kosten-Baten) o Ervaring UK AANBEVELINGEN (1)

15 Bundeling kennis bouw en infra o Kennis overheid, bedrijfsleven en wetenschap Motivatie sector Topsectoren: Gouden driehoek Grotere betrokkenheid MKB o Commissies, Adviesorganen, Werkgroepen en Adviseurschappen o Doorbreken van inteeltcultuur bij benoemingen Rechtsbescherming (uniforme klachten afhandeling) o Aanbestedingsexperts (vrijblijvend en financieringsvraag) o Bestaande branche georiënteerde aanbestedingsloketten o Aanbestedingskamer AANBEVELINGEN (2)

16 Vrije en eerlijke concurrentie is de katalysator voor innovatie en afgewogen prijs- prestatieverhoudingen en bevordert zo de doelmatigheid van overheidsaanbestedingen Concurrentie stimuleert creativiteit en het zoeken naar de beste technologische, organisatorische en prijstechnische oplossingen STELLING 1

17 Bij opschaling van werken is een goede balans tussen "economy of scale" en "economy of scope" bepalend voor de doelmatigheid van overheidsaanbestedingen Opschaling geen garantie voor lagere kosten, betere prijs/kwaliteit, betere beheersbaarheid en minder risico's Voordelen schaalvergroting worden weer te niet gedaan door de toegenomen complexiteit (schaalgrootte, moeilijkheidsgraad, diversiteit en risico’s) Groot, groter, grootst is niet per definitie synoniem voor goed, beter, best STELLING 2

18 Het vastleggen van uniforme normen en het uitschrijven en verplicht toepassen van regels per aanbestedingsprocedure (ARW) betekenen niet dat het aanbestedingsproces wordt dichtgeregeld Normering en het verplicht toepassen van de ARW (ARW slechts spoorboekje per procedure) regelen inhoudelijk niets, maar vergemakkelijken wel, het aanbestedingsproces Uniformiteit, normering, gebruik van checklists (spoorboekjes) tast ruimte voor een professionele invulling van het inkoopproces niet aan STELLING 3

19 Uniformering en normering van proportionaliteit (non discriminatie en geen willekeur) doet geen enkele afbreuk aan de professionele invulling van het inkoopproces Normering waarborgt alleen gelijke kansen voor iedereen, betekent transparantie en voorkomt willekeur Normering doet geen enkele afbreuk aan de professionaliteit van de inkoper Overheidsinkopers kunnen zich als professionals volledig concentreren op zaken waar het werkelijk omgaat STELLING 4

20 Het rigide hanteren van referentieprojecten belemmert innovatie en blokkeert nieuwe toetreders. Aantoonbare competenties zijn een betere kwalificatie voor de bekwaamheid van bedrijven bij aanbestedingen Innovatie impliceert per definitie een unieke aanbieding Trackrecord in de GWW is een betere indicatie voor de vakbekwaamheid en materiedeskundigheid STELLING 5

21 Indien de overheid het werkaanbod verdicht (opschaling van projecten) tot een beperkt aantal grote projecten, wordt het MKB uitgesloten van mededinging In dat geval zal door combinaties van de grote bedrijven sprake zijn van marktverdeling Combinatievorming is een legitieme strategische keuze voor bedrijven als voldoende concurrentie wordt gewaarborgd Bij combinatievorming door MKB-infrabedrijven (zonder verhoogde eisen) blijft voldoende concurrentie over. STELLING 6

22 Door onvoldoende materiedeskundigheid (GWW) bij rechters, dan wel versnippering en verspreiding van kennis zijn de uitspraken bij geschillen over aanbestedingen en gunningen vaak een roulette spel Instelling van een aanbestedingskamer is een betere oplossing dan een vrijblijvende instelling van een commissie van aanbestedingsexperts STELLING 7

23 Publiek Private Samenwerking (PPS) is slechts een financieringsvehikel voor de overheid (investeringen drukken niet op de begroting en staan dus ook niet op de balans) en niet per definitie een voorwaarde om beter gebruik te kunnen maken van de marktkennis en verlaging van exploitatiekosten. De overheid kan veel goedkoper financieren dan het bedrijfsleven De kosten van een PPS-constructie dienen op de langere termijn inzichtelijk te worden gemaakt en bij de besluitvorming te worden meegewogen. Bij PPS moet de overheid zich voor een zeer lange termijn committeren aan de beheers- en exploitatiekosten. STELLING 8