Landelijke bijeenkomst bdKO 29 maart 2012 Bart Blanken PGGM Landelijke bijeenkomst bdKO 29 maart 2012 Bart Blanken

Agenda Relatie PGGM/PFZW Pensioencontract Visie PGGM Wat doen we? Campagne pensioencontract

1. PGGM in 2 minuten Ontstaan in 1969, zelfadministrerend (2e pijler) pensioenfonds, dus inclusief beleid en uitvoering Domein: de verplichte aanvullende pensioenen van de werknemers in zorg en welzijn Groeiende behoefte aan een integraal inkomensadvies, dat breder gaat dan puur pensioen. (inkomensplanning rond arbeidsongeschiktheid, werkloosheid, (zorg)verlof, etc) Vanwege belemmeringen in wetgeving is het fonds en de uitvoering gesplitst.

De splitsing 2007 2008 PFZW PGGM PGGM Pensioen beleid Pensioen Beleid Uitvoering en andere Inkomens- producten Pensioen- en vermogens- beheer Service Level Agreement Beperkende wetgeving Beperkende wetgeving Minder beperkende wetgeving

ABP PGGM ABP PFZW APG PGGM Overheid en onderwijs Zorg en welzijn Beleid en uitvoering ABP PGGM ABP PFZW Beleid 100% dochter SLA APG PGGM Uitvoering Cordares en Loyalis

2. Pensioenakkoord: enkele open deuren Niet de crisis, maar de demografie is de reden om over een nieuw pensioencontract na te denken Pensioenresultaat = premies + rendement (en dat geldt in ieder pensioencontract) In economische zin is er geen verschil tussen afstempelen en niet-indexeren… maar in emotionele zin wel Er is een pensioenakkoord en een uitwerkingsmemorandum, maar daarmee zijn ‘we’ er nog niet

VERGRIJZING ONTGROENING Waarom nadenken over een nieuw pensioencontract? (1) Het schip wordt steeds groter, het roer steeds kleiner LANGER LEVEN MARKT Voorziening: 800 miljard Premies in: 25 miljard VERGRIJZING ONTGROENING

We doen niet wat we zeggen We zeggen niet wat we doen Waarom nadenken over een nieuw pensioencontract? (2) We hebben van twee walletjes gegeten We doen niet wat we zeggen We zeggen niet wat we doen We zeggen dat we verzekeren, maar doen dat niet We nemen beleggingsrisico, maar vertellen dat niet We willen twee dingen tegelijk EXPLICIETE KEUZE MAKEN: NOMINALE ‘GARANTIE’ OF REËLE AMBITIE Dat leidt tot een onmogelijke beleggingsopdracht

juni 2010 juni 2011 Dus… klaar? maart 2012 STAR presenteert Pensioenakkoord juni 2011 Uitwerkings-memorandum Dus… klaar? Neen! Kernpunten nieuwe pensioencontracten: Premiestabilisatie Langer leven = langer werken (ipv premieverhoging) Focus op indexeringsambitie (ipv nominale toezegging) Afspraken: Wat te doen bij onder/bovendekking? SZW aan de slag met: Invullen FTK-1 (nominaal toetsingskader) Invullen FTK-2 (reëel toetsingskader) Dossier invaren (collectief, individueel) maart 2012 Nieuw pensioencontract op z’n vroegst op 1 / 1 / 2014

3. Visie PGGM 2020

Wat doen we? Als coöperatieve pensioenuitvoeringsorganisatie verlenen we aan diverse pensioenfondsen, de aangesloten werkgevers en hun werknemers diensten op het gebied van pensioenbeheer, integraal vermogensbeheer en bestuurlijke advisering. Momenteel beheren we ruim €120 miljard pensioenvermogen voor 6 pensioenfondsen. Daarnaast ontwikkelen we voor werkgevers en onze meer dan 560.000 leden uit de sector zorg en welzijn aanvullende diensten op het gebied van pensioen, zorg, wonen en werk. Door deze domeinen aan elkaar te verbinden, helpen wij hen bij het realiseren van een waardevolle toekomst. De vraag die hier naar voren kwam is: In hoeverre sluiten de vier (een elkaar te koppelen) domeinen aan op de huidige behoeften van werkgevers? Is deze match te maken? Het hoeft niet zo te zijn dat we alle domeinen even sterk terug laten komen. Voor wat betreft de WG-propositie geldt dat het logisch zou zijn om je te begeven op het domein pensioen (en andere arbeidsvoorwaarden) en werk. Met een focus op de sector Z&W heeft het laatste domein alles met Zorg te maken en onze zorg om voldoende zorg heeft weer alles met een Waardevolle Toekomst te maken: “PGGM wil mensen helpen bij het realiseren van een waardevolle toekomst. En één van de zaken die van belang zijn voor een waardevolle toekomst is de beschikbaarheid van zorg. Hoe zorgen we er dan voor dat, met verwachte de toenemende vraag om zorg, het werken in de zorg ook aantrekkelijk blijft en langer doorwerken ook echt mogelijk is?” Dialoog@work is dan een van de diensten die we aanbieden. Het is de vraag welke diensten we hier nog meer omheen kunnen gaan ontwikkelen. 11

Invloed op koers en cocreatie Leden PGGM is een coöperatieve ledenvereniging die mensen werkzaam (geweest) in zorg & welzijn helpt een waardevolle toekomst te realiseren. Diensten en producten Ledenservice PGGM (helpdesk voor alle vragen van Leden) Website www.PGGM.nl 4 keer per jaar Ledenmagazine PGGM&CO Min. 16 keer per jaar e-nieuwsbrief met informatie, ledenvoordelen en links naar activiteiten Overzicht & inzicht financiële situatie: Geld Voor Later Wijzer Toekomstbudget Pensioen Portret Eenvoudige toegang tot financiële producten via PGGM en Rabobank Voordeel voor leden, gerealiseerd door de inkoopkracht van de Ledenvereniging. Voorbeelden: Ledenvoordeel op vakbladen , praktische producten voor leden Ledenvoordeel op evenementen, theater, uitstapjes, vakanties Ledenvoordeel op leuke, exclusieve producten Ledenvoordeel op producten rondom wonen & zorg Ledenvoordeel Social media kanalen Facebook en Hyves waar leden elkaar en PGGM kunnen ontmoeten Forum om andere leden te ontmoeten en (werk)ervaringen uit te wisselen. Blogs van leden waar andere leden op reageren Ledenmagazine PGGM & CO: Clubgevoel Invloed op koers en cocreatie Ledenraad van 45 vertegenwoordigers die de belangen vertegenwoordigt van alle leden, medewerkers en werkgevers Enquêtes over actuele onderwerpen, waar 1000-en leden aan meedoen, zoals: Waardering in Zorg & Welzijn en Bevlogenheid Waardevolle Toekomst Ledenpanel, waarbij 3700 leden online meedenken over concepten, communicatiemiddelen, producten en diensten 13