Geestelijke GezondheidsZorg Organisatie en financiering van de GGZ in Nederland Dr. Wim H.M. Gorissen Directeur Divisie Behandelcentra w.gorissen@dejutters.com

Opzet inleiding GGZ in Nederland: organisatie en cijfers Financiering van de GGZ in Nederland De GGZ op Curaçao / Nederlandse Antillen Als er voldoende tijd is: De Jutters, zorgprogramma’s en zorgpaden GGZ in NL en Curaçao – studiereis NVAG 2011-03

GGZ-aanbieders in NL Type instelling aantal geïntegreerde GGZ 31 psychiatrische ziekenhuizen (incl. forensische zorg) 7 KJP 9 RIAGG 6 RIBW 20 verslavingszorg totaal 82

GGZ-aanbieders in NL zelfstandig gevestigden Kinderen en jeugdigen Volwassenen en ouderen Totaal 1e lijn psychologisch hulpverlener 1.375 2.842 3.125 1e lijn overig (psychiaters, orthopedagogen, etc.) 50 134 184 2e lijn medisch specialist/psychiater 85 334 344 2e lijn psychologisch hulpverlener 44 919 962 Ziekenhuizen PUC 7 PAAZ 34

Bedden en plaatsen 2009

Aantal cliënten in behandeling 2009

Diagnoses per circuit (2009) Jeugd (%) Volwassenen (%) Ouderen Beschermd wonen cognitieve/organische stoornis 1 16 Psychotische stoornis 6 Stemmingsstoornis 5 17 21 9 angst-/stressgebonden stoornis 4 Overige stoornis 35 11 8 persoonlijkheids-/gedragsstoornis 32 46 Stoornis ontwikkeling/gedrag 40 2 Stoornis door alcohol/drugs 3 7 Overige neurotische stoornis 10 totaal 100

Afgesloten wachttijd in weken (2009) aanmelding beoordeling behandeling Kinderen en jeugd (0-17) 6 Volwassenen (18-64) 3 4 5 Ouderen (65+) 2 Gemiddeld

Behandelingen en verrichtingen 2007 2008 2009 Groei 08-09 Aantal cliënten residentieel 56.208 56.994 58.262 2 Gemengd residentieel 26.141 26.976 26.718 -1 deeltijd 12.099 11.675 11.192 -4 ambulant 742.578 770.308 840.715 9 totaal 837.025 865.954 936.887 8 Aantal verrichtingen 12.742.457 13.760.920 16.110.818 17 klinisch 10.244.096 10.231.490 10.517.029 3 1.183.141 1.129.469 1.044.214 -8 24.169.694 25.121.879 27.672.061 10 Productiewaarde verrichtingen (x1 miljoen €) 1.192,3 1.263,4 1.440,8 14 1.933,9 1.957,5 2.016,8 202,7 194,5 180,9 -7 3.328,9 3.415,4 3.638,4 7

Arbeidsplaatsen en medewerkers in de GGZ 2007 2008 2009 Groei 08-09 (%) arbeidsplaatsen (fte, excl. vacatures) per 31/12 60.100 62.600 65.700 5,0 aantal werkzame personen in de ggz per 31/12 79.300 82.500 86.500 4,8

Financiering GGZ in NL Zorgverzekeringswet (ZVW; landelijk opererende zorgverzekeraars; representatiemodel; via DBC’s en verrichtingenparameters): ambulante curatieve zorg; klinische curatieve zorg tot 365 dagen (inclusief via jeugdstrafrecht) Algemene Wet Bijzondere Ziektekosten (AWBZ; Zorgkantoren per regio; via ZZP’s en verrichtingenparameters): klinische zorg langer dan 365 dagen; logeerhuizen, ambulante begeleiding Wet Maatschappelijke Ondersteuning (WMO; gemeenten; via subsidies): preventie en toeleiding Dienst Justitiële Inrichtingen (DJI; onderdeel Ministerie van Justitie; via DBBC’s en verrichtingenparameters): forensische zorg volgens volwassenenstrafrecht Persoonsgebonden Budget (ook AWBZ, maar particuliere budgethouders kopen in; via verrichtingenparameters) Projectsubsidies en verkoop van diensten (divers: b.v. ziekenhuizen, bureau jeugdzorg, andere zorginstellingen, ZonMw, Ministerie VWS, onderwijs)

GGZ op Curaçao Wat weten we daar in Nederland eigenlijk van? Niet zo veel!

Populatie Nederlandse Antillen Netherlands Antilles Bonaire Curaçao Saba St. Eustatius St. Maarten 2009 199929 12877 141766 1601 2768 40917 Ter vergelijking: in Nederland: ruim 16 miljoen

Ziekenhuizen NA - 2001 Hospitals Category Number of beds Bonaire St.Franciscus Hospitaal General hospital 40 Curaçao St. Elisabeth Hospitaal General hospital 536 Antillean Adventist Hospital General hospital 40 Kliniek Dr. J. Taams Surgical clinic 45 Dr. D. Capriles Kliniek Psychiatric hospital 200 = 1,00/1.000 Stichting Mgr. Verriet Instituut Rehabilitation 12 Handicapped child care 117 Kraamkliniek Rio Canario Maternity clinic 17 Verpleeghuis Betèsda Chronic Care Hospital 160 Brasami Rehabilitation (Drug addiction) 63 = 0,32/1.000 Saba Mrs A.M. Edwards Medical Center Medical Center 14 Sint Eustatius Queen Beatrix Medical Center Medical Center 20 Sint Maarten St. Maarten Medical Center General hospital 79 Total Netherlands Antilles 1343

Beroepsbeoefenaren NA - 2001 Psychiaters: 9 = 0,45/10.000 Psychologen: ± 17 = 1,20/10.000 vergelijking: Nederland Curaçao Suriname psychiaters /10.000 1,35 0,45 0,13 psychologen /10.000 9,38 1,20 0,20 bedden /1.000 2,38 1,32 0,52

De Jutters De Jutters is hét Centrum voor Jeugd-GGZ in de regio Haaglanden We richten ons op kinderen en jongeren (en hun ouders / verzorgers) van 0 tot en met 22 jaar met psychische / psychiatrische problemen of met het risico deze te ontwikkelen Kernactiviteiten zijn diagnostiek, behandeling, crisishulpverlening, preventie, E-Mental Health en opleiden

De Jutters, kerngetallen Cliënten* Aantal cliënten in behandeling 9.644 Waarvan 5.492 kinderen en jongeren Waarvan 61% jongens Waarvan 37% allochtoon Waarvan 4% 0-3, 47% 4-11, 44% 12-17, 5% 18+ Aantal nieuwe inschrijvingen 6.196 Aantal eerste opnames deeltijd 185 klinisch 114 Capaciteit* Klinische capaciteit 73 bedden Logeerhuisplaatsen 27 bedden (108 kinderen Dagbehandelingsplaatsen 107 stoelen (41 forensisch) Bedrijfsvoering* 430 fte – 571 medewerkers ± 39 miljoen *Cijfers 2009

Locaties

Belangrijkste samenwerkingspartners Jeugdzorg GGZ-instellingen

Belangrijkste samenwerkingspartners Algemene Ziekenhuizen Onderwijs LVB Overig

Geïnstitutionaliseerde samenwerkingen Met Ipse de Bruggen en Steinmetz / de Compaan Met Jeugdformaat Met I-Psy

Inkomsten De Jutters Zorgverzekeringswet (F-parameters en DBC’s) – Zorgverzekeraars (91%) AWBZ-parameters – Zorgkantoren (5%) PGB (AWBZ) – ouders (<1%) WMO – gemeenten (3%) Justitie – DJI (nu nog via Palier/PBG) (<1%) Inkoop door BJZ, ziekenhuizen, jeugdzorg etc. (<1%) Onderwijs voor kinderen – Onderwijs en gemeenten (volledig via scholen)

Zorgprogramma’s en zorgpaden - De visie Verbeteren van de kwaliteit van de zorg vraagt om specialisatie en standaardisatie Specialisatie en standaardisatie vergroot de vrijheid van de professional door het verminderen van de druk tot groepsbesluiten Het doet daardoor ook meer recht aan de professionaliteit van de behandelaar En maakt de zorg voor de cliënt voorspelbaarder en beter begrijpbaar (= compliance) Het instrumentarium hiervoor bestaat uit zorgprogramma’s en zorgpaden Dit kan het beste in specialistische behandelcentra

Kern zorgprogramma Diagnose-gebonden doelgroep Wat doen we voor die doelgroep: Diagnostiek Behandelmodules Outcomes Afsluiting “Gereedschapskist” met (zoveel mogelijk) evidence based modulen

Schema zorgprogramma’s Crisisdienst Topzorg 3e lijn 1e lijn Voor- deur protocol Zorgprogramma 1 b.v. stemmingsstoornissen Beschermd wonen Zorgprogramma 2 b.v. angststoornissen Zorgprogramma 3 b.v. persoonlijkheidsstoornissen Zorgprogramma 4 b.v. psychotische stoornissen Preventie Andere diagnosen Kortdurende interventies

Zorgprogramma’s De Jutters Aandachtstekortstoornissen (ADHD) Autisme Spectrum Stoornissen Angststoornissen Stemmingsstoornissen Persoonlijkheidsstoornissen Psychotrauma Vroege psychose Gedragsstoornissen Forensische psychiatrie 0-4 jarigen Somatoforme stoornissen Eetstoornissen Diabetes-gerelateerde problematiek

Kern zorgpad Gericht op een specifieke subgroep uit het zorgprogramma Veel voorkomende opeenvolging van modules binnen een zorgprogramma Zorgen dat de juiste behandelaar op het juiste zorgprogramma/zorgpad werkt (discipline en niveau) Doelgerichte, doeltreffende en doelmatige zorg leveren. Zet de leden van een professioneel team aan om samen te werken, af te stemmen en vanuit vertrouwen aan elkaar over te laten Goed georganiseerd zorgproces waar de organisatie van de instelling op wordt afgestemd

ROM - routine outcome monitoring De Jutters wil: Met meetresultaten de beslis- en evaluatie-momenten in het behandelproces ondersteunen De resultaten van de behandelingen in beeld krijgen – individueel en per zorgprogramma / zorgpad Weten hoe onze cliënten de behandeling ervaren en waarderen (CWO) Verantwoording kunnen afleggen aan financiers en samenleving over de effectiviteit van de behandelingen

ROM - aanpak Alle cliënten bij binnenkomst een generieke vragenlijst (CBCL, YSR, Kidscreen) Later per zorgprogramma specifieke lijsten Bij einde behandeling dezelfde vragenlijst + thermometer jeugd-GGZ (CQ Index voor jeugd is er nog niet) Later tussenmetingen op evaluatiemomenten Participatie in ROMCKAP (alle KJP-instellingen en instellinge met KJP-afdelingen)

Voor meer informatie Sectorrapport GGZ 2009 – GGZ NL www.zorgatlas.nl www.nationaalkompas.nl www.ggznederland.nl Statistical Yearbook Netherlands Antilles 2009 Sociale kaart GGZ Curaçao