Zorg Beter mét Vrijwilligers Cecil Scholten, 15 april 2014
Vrijwilligers zijn voor mij… Even voorstellen Vrijwilligers zijn voor mij…
Inhoud Nieuw beleid Vrijwilligers in beeld Grenzen verleggen Zorg wordt te duur Dreigend tekort aan beroepskrachten Van AWBZ naar Wmo en langer thuis Focus op zelfredzaamheid van cliënten Aangevuld met zorg en ondersteuning ‘in eigen kring’ ZorgZwaartePakketten met minder welzijn ‘Zorgzame’ kanteling
Ontwikkelingen
Toenemend beroep op informele zorg en ondersteuning
Hoeveel vrijwilligers zijn er actief in de zorg? Zitten: 150.000 Staan: 450.000 Staan opzij: 1,2 miljoen
Aantal uur vrijwilligerswerk in de zorg gemiddeld per week? Zitten: minder dan 1 uur per week Staan: 4 à 5 uur per week Staan opzij: 10 uur per week
Over grenzen: Vrijwilliger mag cliënt met slikproblemen helpen met eten geven Zitten: oneens Staan: eens Staan opzij: weet niet, geen mening
Over grenzen: Vrijwilliger mag pinnen voor cliënt Zitten: oneens Staan: eens Staan opzij: weet niet, geen mening
Aansprakelijkheid Vrijwilligers: Organisaties waar ze werkzaam zijn, zijn verantwoordelijk en aansprakelijk voor handelen van vrijwilligers. Organisatie moet er ook voor zorgen dat uitvoering van handelingen op kwalitatief goede manier gebeurt. Mantelzorgers en bekenden uit netwerk: zijn zelf verantwoordelijk en aansprakelijk voor hun handelen. Ook na instructies van formele zorg. En ook als naaste in verzorgings- of verpleeghuis verblijft. Organisatie waar cliënt verblijft, heeft wel toezichthoudende rol.
Van oud naar nieuw denken?! Oude denken: primaat van zorg bij formele zorg en gescheiden werelden met informele zorg, waaronder vrijwilligers in de zorg Oude context: informeel netwerk ondersteunen en overnemen, verdringen van banen ___________________________________________ Nieuwe denken: samenspel tussen informele zorgverleners (mantelzorgers, familie en sociaal netwerk, vrijwilligers) en formele zorgverleners en ondersteu-ners Nieuwe context: focus op mogelijkheden en behoeften van informeel netwerk, keuzes in betaalde ondersteuning en kijken naar resultaten
Rol vrijwilligers In the lead Gelijkwaardig, =/ gelijk Aanvullend op beroepsmatige hulp In the lead: dagactiviteiten Dorpsdagvoorziening de Ankerplaats, sommige buurthuizen Gelijkwaardig: sociale wijkteams, dagact. Wel duidelijk: wie doet wat. Afstand tot cliënt vaak kleiner: zelfde taal, minder denken in problemen, laagdrempeliger, buitenwereld binnenhalen, meer tijd en aandacht voor cliënt Rol: contact leggen
Voordelen afstand tot cliënt vaak kleiner buitenwereld binnenhalen meer tijd en aandacht voor cliënt vele talenten in te zetten Vrijwilliger lid van wijkteam. Overstijgend kunnen denken. Afstand: zelfde taal, minder denken in problemen, laagdrempeliger Wel: duidelijkheid wat rol vrijwilliger en professional is. Bv.vrijwilliger als eerste contact/gastheer/gastvrowu, onderdeel ‘ondersteuningsarrangement’, signaleren Begeleiding door professionals.
Gedeeld netwerk Gedeeld netwerk van zorg en ondersteuning geba- seerd op ‘zorgen met’ tbv welbevinden van cliënten!
Toekomst van vrijwilligerswerk in de zorg Film Toekomst van vrijwilligerswerk in de zorg
Even stilstaan bij Zorg en welzijn van cliënten worden beter door vrijwilligers, ik zorg daarom voor…
Samenwerken Op basis van WIFA: Welkom heten en Waarderen Informeren Faciliteren Afstemmen
Samenwerken Op basis van WIFA: Welkom heten en Waarderen Informeren Faciliteren Afstemmen
Kennismaking
Toerusting van vrijwilligers Inzicht – hoe is het georganiseerd Kennis – hoe werkt het Vaardigheden – hoe te handelen Houding –hoe te reageren Oftewel competenties van vrijwilligers!
Toerusting binnen organisatie Inzicht – wat zijn wensen en behoeften van (diverse groepen) vrijwilligers Kennis – randvoorwaarden en faciliteiten Vaardigheden – wat moeten we kunnen om goed om te gaan met vrijwilligers Houding –hoe te reageren op vrijwilligers Oftewel competenties van beroepskrachten en bestuur!
Discrepantie visie en praktijk Vaak mooie woorden, maar te weinig zicht op goede, verantwoorde voorwaarden: Toerusting te weinig of te zwaar Matching te onbekend Begeleiding te weinig tijd en deskundigheid Informatie en communicatie schermen met privacy Inspraak gebrek aan gelijkwaardige positie Vrijwilligers willen graag dienstbaar zijn en helpen. Nu veel om eigen regie en eigen kracht.
Werken aan: Visie = opvattingen over betekenis die vrijwilligers hebben voor organisatie/ cliënten en omgekeerd Voorwaarden = omstandigheden die ertoe leiden dat vrijwilligers goed en prettig kunnen functioneren Verbintenis = investeren in wederzijdse betrokkenheid
Kunst van het verbinden Veel succes! Voor meer informatie: www.zorgbetermetvrijwilligers.nl c.scholten@vilans.nl