Uitdagingen voor de nieuwe Vlaamse Regering Analyse van opinies van externe stakeholders Studiedag MOVI Stijn Vandeweyer 12 mei 2014, Brussel

Analyse van opinies van externe stakeholders Staatshervorming Financieel-economische crisis Kostenbesparingen SOCIAL LISTENING Hoeveel keer wordt “Vlaamse Overheid” vernoemd? “Kwaliteit” of “kafka”? Burgers, ondernemers, politici, ambtenaren, federaties Sociale media & media DISCOURSANALYSE Analyse prioriteiten verkiezingsmemoranda 18 federaties burgers & ondernemers © 2014 Deloitte Belgium

Discoursanalyse prioriteiten stakeholders PRIORITEITEN VOOR BURGERS PRIORITEITEN VOOR ONDERNEMERS ZEER GEVOELIG Kwaliteitsvol onderwijs en opleidingen Lagere belastingen of fiscale stimuli Structureel armoedebeleid Verbeteren competitiviteit van ondernemingen & het aanpakken van oneerlijke concurrentie Duurzame energie Mobiliteitsproblemen aanpakken Stimuleren van innovatie Een veilige samenleving Kwaliteitsvolle en objectieve media Optimaal ruimtegebruik Betere regelgeving Woonbeleid Duurzame energie Toegankelijke en betaalbare zorg Kwaliteitsvol onderwijs en opleidingen Lagere belastingen of fiscale stimuli Betere regelgeving Efficiënt verlenen vergunningen Minder administratieve verplichtingen Betaalbare en kwaliteitsvolle kinderopvang Stimuleren van de arbeidsmarkt Mobiliteitsproblemen aanpakken Automatisch toekennen premies en subsidies Kwaliteitsvolle openbare diensten Uitvoering 6de staatshervorming Samenwerken over bestuurslagen heen Uitvoering 6de staatshervorming Een veilige samenleving Optimaal ruimtegebruik Structureel armoedebeleid MINST GEVOELIG © 2014 Deloitte Belgium

Wat leren (sociale) media ons? Onderzoeksperiode: 8 april – 6 mei 2014 Social listening Wat leren (sociale) media ons? Vlaamse Overheid VRT, VDAB, De Lijn Federale overheid 934 ‘hits’ 3.833 ‘hits’ 2.278 ‘hits’ Aantal ‘Hits’ Sociale media 487 Media 447 Aantal ‘Hits’ Sociale media 2.327 Media 1.506 Aantal ‘Hits’ Sociale media 178 Media 2.100 © 2014 Deloitte Belgium

“Kwaliteit” en “Kafka” binnen alle (sociale) media Onderzoeksperiode: 8 april – 6 mei 2014 Social listening Wat leren (sociale) media ons? “Kwaliteit” en “Kafka” binnen alle (sociale) media “Kwaliteit” “Kafka” 11,7% 182 ‘hits’ 143 ‘hits’ 3,5% © 2014 Deloitte Belgium

Wat leren (sociale) media ons? Social listening Wat leren (sociale) media ons? “De Vlaamse overheid is echt niet mee op het terrein… Blijkbaar eindigt de file voor de Vlaamse overheid om 9u?” (Twitter) “#VDAB loopbaancoachings vandaag en morgen. pak die kans, het is echt de moeite om je carrière eens aan een groot onderhoud te onderwerpen” (Twitter) “Soms is De Lijn toch handig! Tegen 70km/h voorbij de file! #Antwerpen #File.” (Twitter) “Drie maanden op wachtlijst voor een opleiding bij de VDAB en dan te horen krijgen dat ik niet meer in aanmerking kom!” (Facebook) Heb een ‘GO’ gekregen van VDAB om in september de bachelor opleiding te beginnen.” (Facebook) © 2014 Deloitte Belgium

Wat leren (sociale) media ons? Social listening Wat leren (sociale) media ons? 1. Vlaamse Overheid, een veelbesproken organisatie: er wordt meer gesproken over de “Vlaamse overheid” dan de “Federale overheid”. Met 80% van alle verwijzingen zijn VRT, VDAB en De Lijn speerpunten van de Vlaamse Overheid. 2. Beperkte aandacht voor goede/slechte praktijken van de Vlaamse Overheid: slechts 7% van alle aandacht in media en sociale media handelt specifiek over “kwaliteit” of “kafka”. 3. “Kwaliteit” en “kafka” komen eerder terug in media dan in sociale media: 3,5% van alle sociale media berichten tegenover 11,7% van alle media artikelen. 4. Sociale media: het gaat doorgaans om de allerindividueelste ervaringen met overheden. Klachten of ergernissen houden het evenwicht met positieve ervaringen. 5. Interne efficiëntie is geen thema in (sociale) media: thema’s over interne efficiëntie, zoals bijvoorbeeld schaalvergroting, komen amper aan bod. 6. Social listening applicaties laten toe gericht te luisteren naar de meningen van burgers, ondernemers en ambtenaren over een specifieke organisatie of een thema. © 2014 Deloitte Belgium

Conclusies 1 Niet meer of minder overheid, wel een gerichte overheid 5 3 Een geïntegreerde overheid Een luisterende overheid 4 2 Zorgen voor zekerheid in tijden van onzekerheid Een eenvoudige overheid © 2014 Deloitte Belgium

1 Conclusies Niet meer of minder overheid, wel een gerichte overheid © 2014 Deloitte Belgium

Conclusies “…verder wordt ingezet op de uitbouw van een performant controlesysteem inzake voedselveiligheid doorheen de hele Europese agro-voedingsketen waarbij fraude streng wordt aangepakt.” (Boerenbond) 1 Niet meer of minder overheid, wel een gerichte overheid “Betere controle op de vereiste en geldende erkenning van de buitenlandse uitzend- en detacheringsbureaus in de bouw” (Bouwunie) “De succesvolle toepassing van de nieuwe reglementering voor landbouwvoertuigen staat of valt met de naleving van de regels. …Gerichte controleacties zijn een must” (Transport & Logistiek Vlaanderen) “Een efficiënt beleid ter bestrijding van zwartwerk moet het mogelijk maken fraudegevallen beter op te sporen en het aantal ervan aanzienlijk te verminderen. Dit zal leiden tot betere mededingingsvoorwaarden op de bouwmarkt en tot meer overheidsinkomsten.” (Vlaamse Confederatie Bouw) © 2014 Deloitte Belgium

2 Conclusies Zorgen voor zekerheid in tijden van onzekerheid © 2014 Deloitte Belgium

Conclusies “De prijsvolatiliteit is sterk toegenomen. Daarnaast wordt de landbouwsector van nature geconfronteerd met risico's die het inkomen bijkomend bedreigen. Risicomanagement zal dus aan belang toenemen. Het beleid moet voldoende en betaalbare risicobeheersinstrumenten voorzien” (Boerenbond) 1 Niet meer of minder overheid, wel een gerichte overheid 2 Zorgen voor zekerheid in tijden van onzekerheid “Het recht op boeren kan gerealiseerd worden door via het vergunningenbeleid de nodige zekerheid te bieden op het behoud en de verdere ontwikkeling van landbouwactiviteiten” (Boerenbond) “Het permanent in vraag stellen van regelgeving onder meer op vlak van fiscaliteit, milieu of productbeleid ondermijnt het vertrouwen van investeerders en is nefast voor het ondernemingsklimaat van ons land.” (Essenscia) “Het ernstige en toenemende fileprobleem ondergraaft de Belgische positie als ‘logistieke draaischijf van Europa’” (FEVIA) © 2014 Deloitte Belgium

Conclusies 3 Een geïntegreerde overheid © 2014 Deloitte Belgium

Conclusies “De gewesten mogen na de regionalisering (uitzonderlijk vervoer) niet elk een eigen beleid gaan voeren op het gebied van controle en regelgeving.” (Transport & Logistiek Vlaanderen) 3 Een geïntegreerde overheid “Het hanteren van een kindnorm op verschillende terreinen: het milieu- en gezondheidsbeleid, de ruimtelijke ordening en mobiliteitsbeleid” (Gezinsbond) “ACW vraagt dat Vlaams welzijnsbeleid prioritair investeert in een brede eerstelijn die integraal werkt rond verschillende zorgvragen.”(ACW) “De verschillende overheden leggen ondernemingen steeds bijkomende milieurapporteringsverplichtingen en -meldingsplichten op. … Een kruispuntbank milieugegevens maakt een efficient gebruik van gerapporteerde milieugegevens mogelijk.” (Essenscia) “…regelgeving niet verder laten gaan dan de Europese wetgeving. Een ‘level playing field’ op Europese schaal is het minste wat onze bedrijven verdienen” (FEVIA) © 2014 Deloitte Belgium

Conclusies 4 Een eenvoudige overheid © 2014 Deloitte Belgium

Conclusies 4 “Een bijsturing van het Vlaamse decreet bestuurszaken dat de uitgifte van meertalige attesten (de drie landstalen plus Engels) mogelijk maakt bij gebruik voor internationale handel” (Unizo) Een eenvoudige overheid “De Vlaamse overheid moet haar toelagen en tussenkomsten systematisch eenvoudiger én zelfs automatisch toekennen” (Gezinsbond) “Toegankelijke overheidsopdrachten voor bouw-KMO’s” (Bouwunie) “De omgevingsvergunning leidt tot een meer coherente vergunningsverlening en een vermindering van de administratieve lasten en kosten” (Boerenbond) © 2014 Deloitte Belgium

Conclusies 5 Een luisterende overheid © 2014 Deloitte Belgium

Conclusies 5 Een luisterende overheid “De Landelijke Beweging vraagt dat het brede middenveld inspraakmogelijkheden krijgt met gegarandeerde verankering van het representatieve en gestructureerde maatschappelijk middenveld” (Boerenbond) “De Gezinsbond wil als pluralistische en democratisch opgebouwde gezinsbeweging in Vlaanderen erkend worden als volwaardige gesprekspartner. Als vertegenwoordiger van gezinnen willen wij gehoord worden en kunnen spreken over alle essentiële beleidsmateries die gezinnen raken” (Gezinsbond) © 2014 Deloitte Belgium

Vele stakeholders maken geen onderscheid tussen bestuurslagen Vele stakeholders maken geen onderscheid tussen bestuurslagen. Er is niet dé Vlaamse overheid, er is wel dé overheid. Geïntegreerd werken wordt als evident beschouwd. De impact van Europa neemt toe. Een goede afstemming met Europa is dan ook noodzakelijk. De meeste stakeholders liggen niet wakker van een efficëntie overheid. De interne organisatie is geen topprioriteit voor stakeholders. Een overheid behoort de facto goed te werken. De 6de staatshervorming snel en ordentelijk uitvoeren is belangrijk. © 2014 Deloitte Belgium

Federaties vertellen een mening Federaties vertellen een mening. Individuele burgers, politici, ondernemers, maar ook ambtenaren hebben ook een mening. Kwaliteit en kafka kan je opvolgen via het gericht luisteren naar sociale media. Doorgaans gaat het om de allerindividueelste ervaringen met overheidsdiensten. De Vlaamse overheid slaagt er nog onvoldoende in beste praktijken te communiceren. Er is te weinig aandacht voor kwaliteit die al bestaat. Zijn economie en werk de enige prioriteiten gezien de huidige economische toestand? Alle eisen van federaties beantwoorden is onmogelijk en onbetaalbaar. Keuzes maken, is noodzakelijk. © 2014 Deloitte Belgium

Deloitte refers to one or more of Deloitte Touche Tohmatsu Limited, a UK private company limited by guarantee (“DTTL”), its network of member firms, and their related entities. DTTL and each of its member firms are legally separate and independent entities. DTTL (also referred to as “Deloitte Global”) does not provide services to clients. Please see www.deloitte.com/about for a more detailed description of DTTL and its member firms. Deloitte provides audit, tax, consulting, and financial advisory services to public and private clients spanning multiple industries. With a globally connected network of member firms in more than 150 countries and territories, Deloitte brings world-class capabilities and high-quality service to clients, delivering the insights they need to address their most complex business challenges. Deloitte’s more than 200,000 professionals are committed to becoming the standard of excellence. This communication contains general information only, and none of Deloitte Touche Tohmatsu Limited, its member firms, or their related entities (collectively, the “Deloitte Network”) is, by means of this communication, rendering professional advice or services. No entity in the Deloitte network shall be responsible for any loss whatsoever sustained by any person who relies on this communication. © 2014. For information, contact Deloitte Belgium