‘Leren van rampen’ Presentatie Bestuurlijke stand van zaken * februari 2002 *

Na Enschede en Volendam: •Rapportages (‘een onthutsend beeld’) •Standpunten (de culturele revolutie en doen wat we hebben afgesproken te doen!) •Actielijsten en - programma’s •Task-force (‘vinger aan de pols’) •Een overzicht met behulp van de veiligheidsdriehoek

De veiligheidsdriehoek:

G Gevaar en Risico De veiligheidsdriehoek:

Gevaar (en risico) •Gevaar: kennis en inzicht noodzakelijk •Effecten: kunnen benoemen en analyseren •Scenario: effecten in tijd en ruimte •Risico: kans op ongevallen (scenario’s) •Risico = Kans x Effect •Geaccepteerd Risico (normen en waarden) •Perceptie:vrijwillig en onvrijwillig risico G

G M Gevaar en RisicoMaatregelen = Processen De veiligheidsdriehoek:

Maatregelen Volgens de veiligheidsketen: •pro-actie •preventie •preparatie •repressie •nazorg hulpverlening = repressie + nazorg M

Maatregelen (toelichting) Veiligheidsketen (Capaciteit en Kwaliteit) •pro-actie (wet- en regelgeving) •preventie (bouw-, inrichting en gebruik) •preparatie (plannen, opleiden en oefenen) •repressie (30 deelprocessen & opschalen) •nazorg (bestuurlijk: de crisis na de crisis) hulpverlening = repressie + nazorg M

G M O Gevaar en RisicoMaatregelen = Processen Organisatie = Plannen De veiligheidsdriehoek:

Organisatie •Met beleid: plannen, organiseren, controleren, handhaven en rapporteren: aantreden-optreden •Op alle bestuurlijke niveaus •Geen rampenbestrijdingsorganisatie, maar de rampenbestrijding is georganiseerd! •WRZO: bevoegdheden wet •Bestuurlijke en operationele regie: grensverleggend, gecoördineerd en integraal O

G M O C.M. Gevaar en RisicoMaatregelen = Processen Organisatie = Plannen Crisismanagement

Crisisbeheersing en besluitvorming (een kwestie van opleiden, oefenen en ervaring): •Routine beslissingen •Complexe beslissingen (veel actoren en grote belangen): + dreiging en onzekerheid + tijdsdruk = •Crisisbesluitvorming C.M.

G M O Gevaar en RisicoMaatregelen = Processen Organisatie = Plannen Crisismanagement

Een tussenstand: •G: achterstand, kennis is/wordt niet gedeeld •M: schaarse middelen, discussie over prioriteiten, er staat veel in de grondverf •O: veel vormkwesties (overleg, structuur en procedures), inhoud en resultaat blijven achter •C: Collegiaal bestuur, meer regie, richting geven aan doelen, dè voorwaarden scheppen

Het gaat om de C’s: C = teken voor een constante waarde: •Competenties (capaciteiten en kwaliteiten) •Collegiaal bestuur •Coördinatie •Command & Control •Congruentie •Communicatie •geen: concurrentie en competitie

G M O C.M. Gevaar en RisicoMaatregelen = Processen Organisatie = Plannen Crisismanagement

Clustering Actievelden: •Organisatie (mede)overheden (ORvRC) •Externe veiligheid (gevaarlijke stoffen) •Brandveiligheid (bouw, onderzoek en voorlichting) •Rampenbestrijding (regiovorming, risico’s, p-p-p, planvorming, opleiden en oefenen) •Financiële afwikkeling en wederopbouw

Vormen van veiligheid: •Wat is veiligheid? •Wat omvat veiligheidszorg? •Wat is sociale (on)veiligheid? •Wat is fysieke veiligheid •Wat is openbare veiligheid? •Public Safety and Public Security?

G M O Gevaar en RisicoMaatregelen = Processen Organisatie = Plannen De veiligheidsdriehoek: