HANDHAVING VAN INTELLECTUELE EIGENDOMSRECHTEN Brussel, 9 december 2005 HANDHAVING VAN INTELLECTUELE EIGENDOMSRECHTEN Joost Verbeek Michel De Puydt ULYS Law Firm

Plan I. Inleiding II. Hoe het probleem van namaak en piraterij aanpakken? A. Methodiek B. Initiatieven in EU-recht C. Initiatieven in Belgisch recht D. Parallelimport E. Recente institutionele ontwikkelingen

I. Inleiding Namaak en piraterij = internationaal verschijnsel Gebruik van het internet Cijfers Professionalisering van namaakindustrie Diversificatie van namaakindustrie Verband met georganiseerde criminaliteit en terrorisme

I. Inleiding Laag betrapping- en sanctierisico vs. hoge winsten Verschillen in wetgeving van Lidstaten EG -) voordeel voor namakers: Rechtelijke bevelen Bewijsvoering Berekening schadevergoeding Methode berekening geldboetes Verschillen in wetgeving -) nefast voor werking interne markt en strijd tegen namaak/piraterij

I. Inleiding Slachtoffers van namaakpraktijken? Ondernemingen: in principe alle sectoren, maar bepaalde sectoren worden geviseerd (software, muziek, kleding) Consumenten: veiligheid van producten (geneesmiddelen), service na verkoop

I. Inleiding Overheid: aantasting economische openbare orde: Verlies van douane en fiscale inkomsten Ongecontroleerde arbeidsomgevingen Verlies aan werkgelegenheid Ontwijking controle-mechanismen Ontmoediging buitenlandse investeringen

II. Hoe het probleem aanpakken? Rechtsonzekerheid over bestaande rechtsinstrumenten Uitwerking nieuwe rechtsinstrumenten op nationaal en internationaal vlak: Nastreven maatschappelijke balans tussen IE-houders en derden Misbruik exclusieve IE-rechten (correctieve werking mededingingsrecht)

II.A. Methodiek Verticale vs. horizontale methode Horizontaal: Richtlijn Enforcement implementatie richtlijn in wetgeving België: horizontale aanpak implementatie richtlijn in (toekomstige codificatie van) Benelux-wetgeving

II.B. Enforcement en de EG Initiatieven EG inzake strijd tegen namaak: Richtlijn nr. 2004.48 Douane-verordeningen nrs. 2003.1983 en 1891.2004

II.B.1. Richtlijn Enforcement Feitelijke argumenten: cf. supra Juridische argumenten: Nastreven uniformiteit intellectuele rechten in de EU d.m.v. harmonisatie-richtlijnen en verordeningen Aanvulling douaneverordeningen

II.B.1. Richtlijn Enforcement Aanvulling TRIPs-Overeenkomst: WTO, “Parijs - +” Minimumstandaarden inzake intellectuele eigendomsrechten Niet alomvattend Verschil in implementatie in Lidstaten van EU Interactie WTO en WIPO

II.B. 1. Richtlijn Enforcement: bespreking artikelen Art. 2 - Toepassingsgebied: Inbreuken op alle intellectuele rechten Enkel bestaande intellectuele rechten Belgische wetgeving

II.B. 1. Richtlijn Enforcement: bespreking artikelen Art. 2 - Toepassingsgebied: Inbreuken op alle intellectuele rechten Enkel bestaande intellectuele rechten Belgische wetgeving

Art. 5 – Vermoeden van auteursschap en houderschap naburige rechten Indien de naam van de auteurs of houder naburig recht op gebruikelijke wijze op het werk vermeld staat Omzetting in Belgisch recht

Art. 6 - Bewijsmateriaal Verplichting overlegging bewijsmateriaal Voorbehoud bescherming vertrouwelijke informatie Inzage of beslag financiële, bank- of handelsdossiers Belgische wetgeving: artt. 870, 871 en 877 Ger. Wb.

Art. 7 – Bescherming bewijsmateriaal Beslag: beschrijvend beslag en werkelijk beslag Indien aantoonbaar risico op vernietiging van bewijsmateriaal Mogelijk zonder dat wederpartij is verhoord Aanvullig op art. 43 TRIPs: “passende zekerheid”

Art. 7 – Bescherming bewijsmateriaal Passende schadevergoeding Bescherming getuigen Belgische wetgeving: = art. 1481 e.v. Ger. Wb. inzake beslag inzake namaak Aanpassing art. 1488 Ger. Wb.?

Art. 8 – Recht op informatie Iedere persoon betrokken bij inbreuk: inbreukmaker betrokken derde die goederen bezit, gebruikt, verleent door inbreukmaker of derde aangewezen betrokken persoon die goederen produceert, fabriceert, verdeelt Overmaken van informatie over herkomst en distributiekanalen van inbreukmakende goederen

Art. 8 – Recht op informatie Aard van informatie Aanvulling art. 47 TRIPs Inspiratie op art. 13bis, 5 BMW

Art. 9- Voorlopige en conservatoire maatregelen Snel handelen tegen inbreuk Aanvulling op artikel 50 TRIPs Voorkomen dreigende inbreuk Verbod voortzetting inbreuk Zekerheid Dwangsom Ook tegen tussenpersonen

Art. 9- Voorlopige en conservatoire maatregelen Bewarend beslag op (on)roerende goederen Beschikbaar bewijsmateriaal vanwege verzoeker Zonder dat wederpartij is gehoord Instellen procedure ten gronde binnen bepaalde termijn Mechanisme van schadeloosstelling

Art. 10 – Corrigerende maatregelen Na beslissing ten gronde Terugroepen, definitief verwijderen en/of vernietigen van litigieuze goederen Ook voor materialen en werktuigen gebruikt bij vervaardiging van deze goederen Definitieve verwijdering impliceert verbeurdverklaring in de zin van art. 87.2 Auteurswet Verduidelijking art. 46 TRIPs Noopt onder meer tot aanpassing art. 13bis BMW

Art. 11 – Rechterlijk bevel Verbod tot maken nieuwe inbreuken Beboeting niet naleving van een bevel Desgevallend met dwangsom Uitwerking art. 44, 1, TRIPs Niet in het kader van kortgeding Ook ten aanzien van tussenpersonen in België gedekt door art. 87 A.W. en art. 95 WHPC?

Art. 12 – Alternatieve maatregelen Vervangende geldelijke schadevergoeding Indien inbreukmaker geen opzet of nalatigheid, indien uitvoering voorlopige maatregelen onevenredige schade vr. inbreukmaker, indien eiser akkoord Reeds mogelijk naar Belgisch recht?

Art. 13 - Schadevergoeding Aanvulling op art. 45 TRIPs Basisprincipe: inbreukmaker moet schade herstellen Facultatieve regels voor Lidstaten inzake berekening schadevergoeding Belgisch recht: Art. 1382 B.W. Verschillende IE-wetten

Art. 14- Procedurekosten Gerechtskosten, honoraria, overige kosten -) in principe voor verliezende partij Uitwerking art. 45, 2, TRIPs Belgisch recht Aanpassing nodig in Belgisch Ger. Wb? Cassatie-arrest dd. 2 september 2004 (contractuele context)

Art. 15 – Openbaarmaking rechterlijke uitspraken Voorzien in verschillende Belgische IE-wetten Ook krachtens art. 1382 B.W. Aanpassing BMW en BTMW (in BVIE)

II.B.2. – Douane-verordeningen inzake namaak Verordening nr. 1383.2003 vervanging verordening nr. 3295.94 bij vermoeden en vastellen inbreuk op IE-rechten voor goederen komende van buiten de EG beslag op goederen die inbreuk plegen op alle intellectuele rechten ex officio of op verzoek titularis maatregelen

II.B.2. – Douane-verordeningen inzake namaak Verordening nr. 1891.2004 uitvoeringsmaatregelen t.a.v. Verordening nr. 1383.2003 formaliteiten preciseringen inzake vertegenwoordiger houder van rechten, bewijs, vergemakkelijking technisch onderzoek, bederfbare goederen

II.C. Belgische wetgevingsinitiatieven Voorafgaand totstandkoming richtlijn Wetsontwerp burgerrechtelijke aspecten Wetsontwerp strafrechtelijke aspecten Horizontale aanpak

II.C.1. Wetsontwerp burgerrechtelijke aspecten Uitbreiding vordering tot staking bespreking huidig systeem Centralisatie van geschillen inzake IE-rechten bij een beperkt aantal rechtscolleges Hervorming procedure beslag inzake namaak Invoering van burgerrechtelijke procedures voorzien door TRIPs

II.C.2. Wetsontwerp strafrechtelijke aspecten Uitvoering douaneverordeningen Modernisering strafwetgeving inzake namaak moreel element geen klachtmisdrijf meer Incriminatie poging tot overtreding

II.D. Parallelimport oorzaak: prijsverschillen o.m. relevant in sector geneesmiddelen uitoefening IP-rechten, waaronder octrooi- en merkenrechten principe van vrij verkeer van goederen: regulerende factor

II.D.1. Parallelimport en octrooirecht Rechtspraak H.v.J.: Centrafarm Sterling Drug (C15/74) Merck Stephar (187/80) Merck Primecrown (C-267/95; C-268/95) Pharmon Hoechst (19/84)

II.D.1. Parallelimport en octrooirecht Gevolgen rechtspraak H.v.J.: circulatie binnen EG: geen verzet mogelijk, ook niet indien: parallel octrooi in andere Lidstaat naar waar wordt uitgevoerd in Lidstaat van uitvoer geen octrooibescherming in Lidstaat van uitvoer octrooibescherming -) uitvoer naar Lidstaat zonder bescherming -) heruitvoer naar Lidstaat met bescherming invoer van buiten EG: wel verzet mogelijk

II.D.2. Parallelimport en merkenrecht Rechtspraak H.v.J.: Centrafarm Winthrop (16/74): Hoffman Laroche (102/77) Bristol-Myers (C-427/93, C-429/93, C-436/93) Boehringer Ingelheim (C-143/00) Pharmacia & Upjohn (C-379/97) Pfizer Eurimpharm (C-1/81) Centrafarm American Home Products (3/87) Loendersloot Ballantine (C-349/95) Silhouette (C-355/96) Sebago (C-173-98) Zino Davidof (C-414/99, C-415/99, C-416/99) Class international Beecham (C-405/03)

II.D.2. Parallelimport en merkenrecht Kwesties behandeld in deze rechtspraak: specifiek voorwerp merkenrecht ompakking ommerken heretikettering communautaire uitputting toestemming merkhouder goederen in transit

II.D.2. Parallelimport en merkenrecht Gevolgen rechtspraak H.v.J.: circulatie binnen EG: geen verzet mogelijk wel principieel verzetrecht bij ompakken en ommerken, tenzij: kunstmatige afscherming van de markt noodzakelijke ompakking of ommerken garanties merkhouder: niet aantasten van oorspronkelijke toestand van producten, geen schade aan reputatie, voorafgaandelijke inkennisstelling verwerping internationale en nationale uitputting toestemming t.a.v. elk concreet exemplaar; impliciete toestemming

II.E. Recente institutionele ontwikkelingen Enforcement: staat hoog op internationale politieke agenda Internationale instellingen actief inzake enforcement-beleid: WIPO, WTO, WCO, EG, EOO, OESO WIPO en WTO: geen wezenlijke vooruitgang WTO: andere domeinen krijgen voorrang (landbouw, dwanglicenties) WIPO: onwil van derde wereld landen om verder te gaan dan TRIPs EG: voorstel RL criminele sancties bij IP-inbreuken; actieplan; bilaterale initiatieven; richtlijnen voor derde landen; mededeling; samenwerkingsverbanden met WCO

II.E. Recente institutionele ontwikkelingen Europese Octrooi-organisatie (EOO) EPLA alternatief gemeenschapsoctrooi European Patent Court: samenstelling bevoegdheid Inter partes effect standpunt Europese Commissie

Joost Verbeek Michel De Puydt www.ulys.net Vragen & Opmerkingen Joost Verbeek Michel De Puydt www.ulys.net