Vakdidactiek A Deeltijd 2018-2019 Bart van Dalen Ruud Kok Gert de Goede
inhoud De vakdidactische kennisbasis De vakdidactieklijn: van A naar D Het publiek Twee boeken Vorm en inhoud Beoordeling via praktische opdrachten Voorbeelden
Vakdidactische kennisbasis (2017) Vakdidactische kennisbasis scheikunde Domein 1: De leerling: scheikunde leren Domein 2: De docent: scheikunde onderwijzen Domein 3: Het schoolvak: scheikunde Domein 4: De leeromgeving Domein 5: Toetsing en evaluatie
De onderwerpen van domein 1 De leerling: scheikunde leren 1.1 Reken- en wiskundige vaardigheden 1.2 Practicumvaardigheden leren 1.3 Aard van de Scheikunde 1.4 Scheikundige praktijktoepassingen leren 1.5 Motivatie (nut en noodzaak) 1.6 Vaktaal en taalgebruik 1.7 De persoon van de leerling
subdomein 1.8 De persoon van de leerling. Elke leerling is anders. Leerlingen verschillen in leeftijd, ontwikkeling, sekse, culturele achtergrond, leerstijl, etc. Verschillen en ontwikkelingen in: • abstractievermogen; • belangstelling; • jongens en meisjes; • niveau; • vmbo-/mbo-leerlingen leren anders dan havo-/ vwo-leerlingen en hebben meer baat bij beroepsgerichte contexten. De student leest het boekje BètaMentality over hoe je jongeren kunt inspireren. Vervolgens bereidt de student een informatieavond voor, voor leerlingen en ouders, over het belang exacte vakken voor studie en beroep (bron: betamentality.nl).
Vakdidactiek vakken in leerjaren Vakken (elk 3 ec) Jaar Onderwerpen Vakdidactiek A 2 Lesontwerp en activerende werkvormen Experimenten NaSK Didactiek van demo’s, practica en onderzoek Vakdidactiek B Lions, basischoolklas ontvangen, VO-klas, … Vakdidactiek C 3 … Vakdidactiek D 4
Vakdidactiek A DT - Het publiek Vakkennis Onderwijservaring Eigen naskklassen Didactische kennis Reguliere 2 jaars deeltijd 7 Nask programma jaar 1 Heel weinig Net begonnen, 1 á 2 Uit jaar 1, oa BO2 Versnellende 1e jaars deeltijd 3 Ja met een ander vak Soms Van een ander schoolvak Studenten kopopleiding SK of Na 9 HBO-scheikunde of WO-bachelor Na Nee Ja geen Zij-instromers Na of Sk Heel divers Meestal niet Ja, meerdere
Vakdidactiek A DT Semester 1 8 bijeenkomsten van 3 lesuren (150 minuten) op dinsdagavond 2 docenten (Na+Sk) Per avond 3 onderwerpen (praktisch/didactisch/vakinhoudelijk) Beoordeling via 5 praktische producten
Vakdidactiek A Birds eye view Ideeën Praktisch Vakinhoud Didactisch analyse model Lesplanformulier Deeltjesmodel Directe instructie Lesdoelen Mechanica Analogieën Demonstratieproeven Zuivere stoffen en mengsels Leeringdenkbeelden Kennisclips Chemische reacties Rekenen bij natuur- en scheikunde Applets Elektriciteit Drieluiken Fast feedback Energie Kennisbasis en eindtermen Practicum Toetsing Sorteertaken
Beoordeling via 5 producten Lessenset Ten minste 2 samenhangende lessen: lesplan, didactische verantwoording, reflectie op de uitvoering, verbetering (2e versie). Kennisclip maken rond een voorgeschreven onderwerp, voorzien van een didactische verantwoording waarin tenminste 2 thema’s van deze module aan de orde komen. Lesbeschrijving met een applet, incl. docentenhandleiding of werkblad en een evaluatie van deze les. Lesplanformulier van een les met practicum. Het formulier beschrijft de introductie, begeleiding en nabespreking, die is gericht op het stimuleren van ‘heen en weer denken’ . Toets, inclusief antwoordmodel; voorbeelden van goed en een slecht leerlingwerk; reflectie op resultaat.
Kennisclips – twee modellen voorbeeld Ervaring/praktijk Kennisclips – twee modellen Model I Head first, gewoon doen Kernbegrippen vaststellen Proberen in één keer een goede video te maken Weten dat dat niet lukt Niet zeuren als het twee keer over moet Nabewerking? Model II Vanuit een plan werken Kernbegrippen op volgorde zetten Schetsen hoe je scherm/bord eruit ziet Tijdens het maken foutjes verbeteren Nabewerking
Multimedia Theory (Mayer, 1998) Theorie Multimedia Theory (Mayer, 1998) https://www.youtube.com/watch?v=hw2hi7D1ALE
Model Multimedia model van Mayer
Toepassen Principe UItleg Video 1 Video 2 Video 3 Multi-media Meer dan 1 kanaal (audio en visio is beter dan alleen audio of visio) Modaliteit gesproken woorden en plaatje is beter dan geschreven woorden en plaatje Ruimtelijke nabijheid Dichtbij (plaatjes en tekst staan bij elkaar in de buurt) Temporale nabijheid Simultaan (plaatjes en tekst zijn tegelijkertijd te zien en horen) Coherentie Geen overbodige toeters en bellen Redundantie Geen overlap (geen gesproken woorden en geschreven woorden) Personalisatie Persoonlijk Signaling Aanwijzen waar je het over hebt
Materiaal Spijsvertering https://www.youtube.com/watch?v=zpmW1jEKZvo Fotosynthese https://www.youtube.com/watch?v=C0POANU6ksQ Valversnelling https://www.youtube.com/watch?v=x_VPLz6Wt-c
Eenvoudig kennisclips maken Opdracht Eenvoudig kennisclips maken Online programma Screencast-o-matic: link Office PowerPoint: mix Telefoon Camera Externe (richt)microfoon Videobewerking: knippen en plakken
voorbeeld Drieluikje