Nieuwe transparantie-eisen en hun betekenis voor regelbeheersing M. Lokin & M. van Kempen

Transparantie 2.0 - Mini-conferentie 7 december 2018 Inhoud Wat is transparantie 2.0? Transparantie 2.0 en de regelbeheersingsketen Een technologisch antwoord op transparantie 2.0 Conclusies en discussie Transparantie 2.0 - Mini-conferentie 7 december 2018

Transparantie 2.0 - Mini-conferentie 7 december 2018 Wat is Transparantie 2.0? Verscherpte eisen aan transparantie bij automatisch genomen besluiten Inzicht in ‘black box’ Rechtspositie burger Transparantie 2.0 - Mini-conferentie 7 december 2018

Transparantie 2.0 - Mini-conferentie 7 december 2018 Aanleiding en context Samenvatting RvS uitspraken (AERIUS) AVG Ongevraagd advies RvS Transparantie 2.0 - Mini-conferentie 7 december 2018

Aanleiding en context: AERIUS uitspraken [Appelanten] ‘kunnen in geval van besluitvorming op basis van een programma dat vanuit hun perspectief is te beschouwen als een zogenoemde "black box" immers niet controleren op basis waarvan tot een bepaald besluit wordt gekomen…’ *ECLI:NL:RVS:2017:1259 en ECLI:NL:RVS:2018:2454 Transparantie 2.0 - Mini-conferentie 7 december 2018

Aanleiding en context: AERIUS uitspraken ‘..de verplichting om de gemaakte keuzes en de gebruikte gegevens en aannames volledig, tijdig en uit eigen beweging openbaar te maken op een passende wijze zodat deze keuzes, gegevens en aannames voor derden toegankelijk zijn.’ Transparantie 2.0 - Mini-conferentie 7 december 2018

Aanleiding en context: Algemene verordening gegevensbescherming ‘het bestaan van geautomatiseerde besluitvorming, met inbegrip van de in artikel 22, leden 1 en 4, bedoelde profilering, en, ten minste in die gevallen, nuttige informatie over de onderliggende logica, alsmede het belang en de verwachte gevolgen van die verwerking voor de betrokkene’ https://eur-lex.europa.eu/eli/reg/2016/679/oj Transparantie 2.0 - Mini-conferentie 7 december 2018

Aanleiding en context: Advies RvS Mijn?DigitaleOverheid.nl ‘de beginselen van behoorlijk bestuur, en in het bijzonder het motiveringsbeginsel en het zorgvuldigheidsbeginsel, verscherpt te interpreteren in de context van digitalisering’ https://zoek.officielebekendmakingen.nl/stcrt-2018-50999.pdf Transparantie 2.0 - Mini-conferentie 7 december 2018

Transparantie 2.0 - Mini-conferentie 7 december 2018 Wat is Transparantie 2.0? Openbaarmakingsplicht logica en gegevens achter automatisch genomen besluit Beter motiveren automatisch genomen besluit Transparantie 2.0 - Mini-conferentie 7 december 2018

Transparantie 2.0 - Mini-conferentie 7 december 2018 Inhoud Wat is transparantie 2.0? Transparantie 2.0 en de regelbeheersingsketen Een technologisch antwoord op transparantie 2.0 Conclusies en discussie Transparantie 2.0 - Mini-conferentie 7 december 2018

Transparantie 2.0 en de regelbeheersingsketen Annoteren/ analyseren bronnen Specificeren bedrijfsregels Transformeren bedrijfsregels Toepassen executieregels Naschrift MvK: Hieronder parallel proces voor gegevens Transparantie 2.0 - Mini-conferentie 7 december 2018

Transparantie 2.0 en de regelbeheersingsketen Annoteren/ analyseren bronnen Specificeren bedrijfsregels Transformeren bedrijfsregels Toepassen executieregels Drie dingen ontbreken in dit beeld! Transparantie 2.0 - Mini-conferentie 7 december 2018

Eerste ontbrekende ding Annoteren/ analyseren bronnen Specificeren bedrijfsregels Transformeren bedrijfsregels Toepassen executieregels Motiveren besluit Een goed gemotiveerde beslissing is de nieuwe ‘definition of done’ voor bedrijfsregelaars Transparantie 2.0 - Mini-conferentie 7 december 2018

Tweede ontbrekende ding Annoteren/ analyseren bronnen Specificeren bedrijfsregels Transformeren bedrijfsregels Toepassen executieregels Motiveren besluit Semantische overdracht Semantisch eenduidige overdracht noodzaak voor motiveren besluit Transparantie 2.0 - Mini-conferentie 7 december 2018

Tweede ontbrekende ding Opstellen beleid Annoteren/ analyseren bronnen Specificeren bedrijfsregels Transformeren bedrijfsregels Toepassen executieregels Motiveren besluit Semantische overdracht Feedback terug naar opstellers beleid sluit semantische kringloop Feedback Transparantie 2.0 - Mini-conferentie 7 december 2018

Derde ontbrekende ding Veel disciplines & veel perspectieven Transparantie 2.0 - Mini-conferentie 7 december 2018

Transparantie 2.0 en de regelbeheersingsketen Semantiek helemaal tot besluit doorgeven Semantische overdracht en samenwerking met meerdere perspectieven maken multi-disciplinaire samenwerking noodzakelijk Transparantie 2.0 - Mini-conferentie 7 december 2018

Transparantie 2.0 - Mini-conferentie 7 december 2018 Inhoud Wat is transparantie 2.0? Transparantie 2.0 en de regelbeheersingsketen Een technologisch antwoord op transparantie 2.0 Conclusies en discussie Transparantie 2.0 - Mini-conferentie 7 december 2018

Hoe werkt transparantie 2.0? Herleidbaarheid naar regels en gegevens van besluit naar bronnen via regels van besluit naar gegevensbronnen via gegevens Ontsluiting van regels en gegevens doorzoekbaar tijdreizen MvK naschrift: gelaagdheid informatie Transparantie 2.0 - Mini-conferentie 7 december 2018

Herleidbaarheid (1) ≥ 1 Alle Recht op huurtoeslag voor huurder huurder is meerderjarig huurder heeft de leeftijd van 18 jaar bereikt huurder heeft een kind beide ouders huurder overleden huishouden van de huurder voldoet aan de huishouden-voorwaarden woning voldoet aan de woning-voorwaarden draagkracht van de huurder voldoet aan de draagkracht-voorwaarden rekenhuur voldoet aan de rekenhuur-voorwaarden er is geen andere natuurlijke persoon die voor de woning huurtoeslag ontvangt Alle ≥ 1

Herleidbaarheid (2) Legenda Trace Logische afleiding Gegeven Regel jci1.3:c:BWBR0008659&artikel=8&z=2018-07-01&g=2018-07-01 jci1.3:c:BWBR0008659&artikel=11&z=2018-07-01&g=2018-07-01 jci1.3:c:BWBR0008659&artikel=5&z=2018-07-01&g=2018-07-01 jci1.3:c:BWBR0018472&artikel=10&z=2018-07-28&g=2018-07-28 Recht op huurtoeslag voor huurder huurder is meerderjarig huurder heeft de leeftijd van 18 jaar bereikt huurder heeft een kind beide ouders huurder overleden huishouden van de huurder voldoet aan de huishouden-voorwaarden woning voldoet aan de woning-voorwaarden draagkracht van de huurder voldoet aan de draagkracht-voorwaarden rekenhuur voldoet aan de rekenhuur-voorwaarden er is geen andere natuurlijke persoon die voor de woning huurtoeslag ontvangt jci1.3:c:BWBR0008659&artikel=2&z=2018-07-01&g=2018-07-01 jci1.3:c:BWBR0008659&artikel=7&z=2018-07-01&g=2018-07-01 jci1.3:c:BWBR0008659&artikel=9&z=2018-07-01&g=2018-07-01 H. heeft recht op huurtoeslag Trace Logische afleiding Gegeven Regel Legenda Waar Waar Waar Waar Waar Waar Toepassing onderliggende regels (niet uitgewerkt) H. is 19 jaar oud H. woont alleen Woning is zelfstandige woonruimte Norminkomen H. = € 18732,10 Kale huur € 409,30 Geen andere huurders in woning

Hoe werkt transparantie 2.0? Voor wie is het bedoeld? Bruikbaar voor belanghebbenden besluit Bruikbaar voor derden Verbindende schakel tussen alle betrokkenen Transparantie 2.0 - Mini-conferentie 7 december 2018

Betrokkenen bij regelbeheersing Transparantie 2.0 - Mini-conferentie 7 december 2018

Hoe werkt transparantie 2.0? Eisen aan oplossing Boomstructuur afleiding/berekening gebruiken als kapstok Geldigheid en tijdreizen Termen en definities of annotaties benutten Informatie in verband tonen Lagen Links Transparantie 2.0 - Mini-conferentie 7 december 2018

Informatielagen: Besluit Waaruit bestaat besluit? Besluit Recht Hoogte Duur Beslissingen Transparantie 2.0 - Mini-conferentie 7 december 2018

Informatielagen: Toegepaste regels en gegevens Waaruit bestaat beslissing? R Vw1 Vw2 Vw3 Vw4 Vw5 Vw6 Vw7 Vw8 Vw9 Vw10 Geg1 Geg2 Geg3 Geg 4 Geg5 Geg6 Waar Onwaar € 21432,00 03-04-2017 6 dagen 3 21 jaar ‘Schoonmaak- branche’ R Vw1 Vw2 Vw3 Vw4 Vw5 Vw6 Vw7 Vw8 Vw9 Vw10 Geg1 Geg2 Geg3 Geg 4 Geg5 Geg6 Obv welke gegevens? Transparantie 2.0 - Mini-conferentie 7 december 2018

Informatielagen: Bedrijfsregels en feittypen Vw1 Vw2 Vw3 Vw4 Vw5 Vw6 Vw7 Vw8 Vw9 Vw10 Feit1 Feit 2 Feit3 Feit 4 Feit5 Feit 6 R indien aan alle volgende voorwarden is voldaan: Vw 1 is waar Vw 2 is waar Vw 3 is waar VW4 is waar. Hoe luiden de regels? Welke feiten zijn bewijs? Transparantie 2.0 - Mini-conferentie 7 december 2018

Informatielagen: Bronnen en gegevensbronnen Waar komen de gegevens vandaan? Domein Algemene wet Bijzondere wet Besluit Hoofdstuk Artikel Lid Regeling Afdeling Beleidsstuk Paragraaf Jurisprudentie Europees Recht R1 R2 R3 R4 R5 Waar staat dat in de wet? Transparantie 2.0 - Mini-conferentie 7 december 2018

Beslissing als dwarsdoorsnede door informatielagen Naschrift MvK: Versheid gegevens en datakwaliteit belichten Besluit Recht Hoogte Duur R Vw1 Vw2 Vw3 Vw4 Vw6 Vw7 Vw8 Vw9 Vw10 Geg1 Geg2 Geg3 Geg 4 Geg5 Geg6 Waar Onwaar € 21432,00 03-04-2017 6 dagen 3 21 jaar ‘Schoonmaak- branche’ Vw5 R Vw1 Vw2 Vw3 Vw4 Vw5 Vw6 Vw7 Vw8 Vw9 Vw10 Feit1 Feit 2 Feit3 Feit 4 Feit5 Feit 6 Domein Algemene wet Bijzondere wet Besluit Hoofdstuk Artikel Lid Regeling Afdeling Beleidsstuk Paragraaf Jurisprudentie Europees Recht XX Standaarden hierop plotten BRPF stuk naslaan R1 R2 R3 R4 R5 Transparantie 2.0 - Mini-conferentie 7 december 2018

Hoe werkt transparantie 2.0? Ontwerp oplossing Inhoud Tabellen en regels Termen, Synoniemen, Definities (SKOS) Annotaties Gegevensdefinities Structuur DMN voor boom logische / gegevens afhankelijkheid Lagen Formaat per laag (DMN, BRPF) Links Juriconnect en ECLI voor traceerbaarheid Linked Open Data voor extra informatie Naschrift MvK: Granulariteit uitleg: Ook op niveau deelbomen Transparantie 2.0 - Mini-conferentie 7 december 2018

Transparantie 2.0 - Mini-conferentie 7 december 2018 Besluit Recht Hoogte Duur R Vw1 Vw2 Vw3 Vw4 Vw6 Vw7 Vw8 Vw9 Vw10 Geg1 Geg2 Geg3 Geg 4 Geg5 Geg6 Waar Onwaar € 21432,00 03-04-2017 6 dagen 3 21 jaar ‘Schoonmaak- branche’ Vw5 R Vw1 Vw2 Vw3 Vw4 Vw5 Vw6 Vw7 Vw8 Vw9 Vw10 Feit1 Feit 2 Feit3 Feit 4 Feit5 Feit 6 Juriconnect ECLI Domein Algemene wet Bijzondere wet Besluit Hoofdstuk Artikel Lid Regeling Afdeling Beleidsstuk Paragraaf Jurisprudentie Europees Recht XX Standaarden hierop plotten BRPF stuk naslaan R1 R2 R3 R4 R5 Web DMN BRPF SKOS Wetten.nI ??? Voor gegevens Transparantie 2.0 - Mini-conferentie 7 december 2018

BRPF: Bedrijfsregel Presentatie Formaat Geïnspireerd door STTR van Digitaal Stelsel Omgevingswet (DSO) In plaats van executeerbare regels de tekst van de bedrijfsregels en de tabellen, inclusief: Versies Geldigheid Overige meta-data Traceerbaarheidsrelaties Relaties naar termen in SKOS Concept specificaties beschikbaar begin 2019 Transparantie 2.0 - Mini-conferentie 7 december 2018

Transparantie 2.0 - Mini-conferentie 7 december 2018 Inhoud Wat is transparantie 2.0? Transparantie 2.0 en de regelbeheersingsketen Een technologisch antwoord op transparantie 2.0 Conclusies en discussie Transparantie 2.0 - Mini-conferentie 7 december 2018

Transparantie 2.0 - Mini-conferentie 7 december 2018 Conclusies Traceerbaarheid nu een must Ontsluiting voor publiek is heel goed bruikbaar voor multi-disciplinaire teams ‘Eat your own dog food’ & ‘Pas als je het uit kunt leggen, begrijp je het echt’ Een uitdaging voor alle Bedrijfsregelaars! Transparantie 2.0 - Mini-conferentie 7 december 2018

Discussie met stellingen ‘Een goed gemotiveerde beslissing is de nieuwe definition of done voor bedrijfsregelaars’ ‘Multi-disciplinair samenwerken vergroot eenduidigheid van interpretatie’ ‘Regelbeheersing is onderdeel semantische kringloop’ ‘Transparantie by design legitimeert wetgeving in de 21e eeuw’ Transparantie 2.0 - Mini-conferentie 7 december 2018