Burgerlijke stand, menselijke keuzes in een digitale wereld

Bart Versteeg bestuurslid Koninklijke Notariële Beroepsorganisatie

Onderwerpen Wetsvoorstel gemeenschap van goederen Belehrung en de positie van de ambtenaar Digitalisering

Eerst de actualiteit… Het Wetsvoorstel wegneming notariskosten bij algehele gemeenschap van goederen: Neemt niet alle kosten weg (huwelijksgoederenregister) Creëert geen algehele gemeenschap van goederen En is verwarrend voor burgers

Wetsvoorstel notariskosten agvg Welk maatschappelijk probleem? Onzekerheid internationale huwelijken Ambtenaar Burgerlijke Stand in moeilijk parket Rechtsbescherming burgers

Welk maatschappelijk probleem? Of uitruil regeringspartijen voor CU-wens? Huwelijkse voorwaarden als alternatief Ervaring notariaat in 2018: nog geen 4% wil algehele gemeenschap van goederen

Onzekerheid internationale huwelijken In NL geldt Haags Huwelijksvermogensrecht 1978 Vanaf 29/1/2019 geldt EU-verordening Nieuwe wetsvoorstel houdt hier geen rekening mee

Stand van zaken Negatieve reacties in consultatie Tweede Kamer twijfelt Dekker temporiseert wetsvoorstel Dekker: eerst meer info over alternatieven Onderzoek 2019 KNB feitelijke wensen burgers in 2018

ABS in moeilijk parket ABS beschikt (nog) niet over de juiste juridische expertise Maar wordt wel in verlegenheid gebracht Wie is verantwoordelijk bij mislukken huwelijk? Aansprakelijkheid overheid c.q. ABS? Hoe gaat dat bij de notaris?

Notaris, rechtsbescherming en Belehrung Notaris zorgt voor rechtszekerheid Notaris zorgt voor rechtsgelijkheid tussen betrokken partijen Notaris zorgt voor bewustwording: huwelijk is meer dan alleen feestje. Is contract met verregaande juridische consequenties

Notaris als openbaar ambtenaar Een stukje gedelegeerde rechtsmacht Benoemingsvereisten Permanente educatie Toezicht Aansprakelijkheid en verzekering

Wettelijke taken Het verlijden van authentieke akten (art. 1 WNA) Onafhankelijk, onpartijdig, met de grootst mogelijke zorgvuldigheid (art. 17 WNA) Waar staat advisering en Belehrung? Tot 1999 stond het nergens !

Belehrungsplicht? Taal en vorm van de akte (art 41, 42 WNA) Gelegenheid van de inhoud kennis te nemen Opgave zakelijke inhoud en toelichting (art 43 WNA) ‘Zo nodig’ wijzen op gevolgen die eruit voortvloeien

Belehrung Vooral in de rechtspraak en het tuchtrecht uitgewerkt ‘Redelijk bekwaam en redelijk handelend notaris’ Hoge standaarden

Arrest Groningse huwelijkse voorwaarden ECLI:NL:HR:1989:AD0586, NJ 1989, 766: De functie van de notaris in het rechtsverkeer brengt immers (…) mee dat hij beroepshalve gehouden is naar vermogen te voorkomen dat misbruik wordt gemaakt van juridische onkunde en feitelijk overwicht

Rol van de ABS? Registreren, zeker. Wilt u voorlichten, belehren? Wilt u ook adviseren, of is dat een andere rol? Wat doet u met belangenconflicten, aansprakelijkheid?

En nu de grote lijnen… Digitalisering van registers en werkzaamheden Gevolgen voor de werkzaamheden van de ambtenaar BS

De pers

Digitalisering Automatiseren is voorbij Digitaliseren: administratieve processen worden opnieuw ontworpen voor het digitaal domein Met behulp van nieuwe technieken kan efficiënter en effectiever worden gewerkt

Digitalisering (II) Vraag en antwoordspel, expertsystemen Koppeling van systemen, big data Kunstmatige intelligentie Digitale ondertekening Waarom nog menselijke tussenkomst?

Zijn de gegevens correct? Back-office vs Front-office ofwel: gebruik door de dienstverlener of gebruik door de burger? Wie voedt het systeem? Controle en beoordeling van basisstukken Hoe betrouwbaar zijn de gegevens?

Heeft de burger hulp nodig? Kunnen partijen de transactie overzien? Wie toetst de vrije wilsvorming en de wilsbekwaamheid? Wie toetst totstandkoming van de wilsovereenstemming? Wie is verantwoordelijk als het mis loopt? Is recht digitaal of analoog?

Impact van digitalisering Systemen lezen al emoties af van gezichten en gedrag Hoe goed worden de systemen? Kiezen burgers voor een mens of voor een computer? Heeft u straks nog wel werk of loopt het niet zo’n vaart? Wat voegt u in uw functie toe aan de maatschappij?

Vragen?