ICT-ondersteuning voor zorgverstrekkers in de eerstelijnsgezondheidszorg

PROGRAMMA Kennismaking met éénlijn.be Context Casussen om e-health te leren kennen Vraag en antwoord

WIE of wat is ? Consortium rond Syntra West met als partners: Domus Medica Vlaams Apothekers Netwerk (VAN) Huis voor Gezondheid PraktijkCoach HealthConnect Opdrachtgever: Agentschap Zorg en Gezondheid

DOELSTELLINGEN Bevorderen van de samenwerking en de gegevensdeling tussen eerstelijnsactoren Verhoging van het ICT-gebruik Bevorderen van de gebruiksvriendelijkheid Verbeteren van de kwaliteit van de zorg  2016: samenwerken, efficiënt registreren en gegevensdeling wordt als normaal beschouwd.

“We zijn nog maar halfweg de digitale revolutie” Peter Hinssen: “We zijn nog maar halfweg de digitale revolutie” Laatste 25 jaar enorme evolutie wat betreft de digitale mogelijkheden: Gebruik van pc om patiëntendossiers bij te houden Versturen van mails i.p.v. faxberichten Gebruik van wetenschappelijke databases via internet Digitaal bijhouden van voorschriftenregisters We staan nu echter nog nergens t.o.v. waar we de komende jaren zullen staan. De oppervlakte onder de curve toont aan dat de digitale evolutie de volgende jaren nog veel meer impact zal hebben op ons dagelijks leven. Vandaar het belang om nu reeds mee te zijn met deze digitale revolutie.

eHealth: containerbegrip Definitie: Toepassen van communicatie- en informatietechnologie in de gezondheidszorg.

Evoluties gezondheidszorg acute naar chronische zorg multidisciplinaire zorg ambulante zorg patient empowerment snel evoluerende kennis => Nood aan: samenwerking tussen zorgverleners veilige en snelle elektronische communicatie kwaliteitsvolle patiëntendossiers Maar ook nood aan: standaardisatie, privacy, beroepsgeheim, …

EHEALTH: VOORDELEN ÉN VALKUILEN patient empowerment efficiënt opvolging transparantie veiligheid 24/7 raadpleegbaar samenwerking onbeschikbaar onpersoonlijk Sommigen zien de digitale evolutie wellicht als een opportuniteit, anderen als een bedreiging. Er is vaak veel wantrouwen, schrik voor het onbekende, gebrek aan vertrouwen omtrent privacy en beveiliging van de gegevens, etc. Voor de meeste bedreigingen bestaan er echter oplossingen, de belangrijkste valkuilen voor de digitale evolutie zitten dan ook tussen onze 2 oren. We moeten durven om onze vertrouwde manier van werken los te laten, want vroeg of laat zal iedereen digitaal dienen te werken. De bedoeling van vanavond is om alle nodige kennis aan te reiken, zodat u met kennis van zaken een eigen oordeel kan maken of het voor u al dan niet een opportuniteit is. afhankelijkheid beperkt draagvlak kwaliteit data technische problemen privacy

eHealth-platform https://www.ehealth.fgov.be Het eHealth-platform is een Federaal platform dat een basisarchitectuur en basisdiensten aanbiedt, waarmee ICT-toepassingen ontwikkeld kunnen worden.

eHealth-platform basisdiensten Geïntegreerd gebruikers- en toegangsbeheer Coördinatie van elektronische deelprocessen Portaalomgeving Beheer van loggings Systeem voor end-to-end vercijfering Elektronische brievenbus voor elke zorgverlener (eHealthBox) Elektronische datering (timestamping) Codering en anonimisering Raadpleging van het Rijksregister en de KSZ-registers Verwijzingsrepertorium (Metahub) Ehealth-certificaten Zie het bestand ‘ICT in de zorg – overzicht diensten e-Health’ voor extra toelichting omtrent deze 10 basisdiensten.

eHealth-platform basisdiensten in praktijk Opzoeken voorgeschiedenis via SumEHR Online advies en guidelines Medische voordelen Medicatie- schema Elektronische voorschriften Zonder eHealth heb je vandaag soms nog geen toegang tot bepaalde van deze gegevens of je moet zoeken in je dossier of in een hoop papieren. Vanavond willen we je laten aanvoelen dat je met eHealth die dingen vlotter kan doen en je op termijn meer dingen kan doen met minder moeite en tijd. Raadplegen van laboresultaten Elektronische verwijsbrief

eHealth-platform basisdiensten in praktijk Tarificatie, facturatie SumEHR, medicatie-schema, ... updaten Administratieve voordelen Attesten aanmaken en versturen Registraties Er zijn ook heel wat administratieve processen die gedigitaliseerd en dus geautomatiseerd kunnen worden. Hier zit duidelijk ook de mogelijkheid om tijd te winnen en veel efficiënter te gaan werken. Facturatie / tarificatie: bijvoorbeeld toepassing van de 3de betaler of het opvragen van attesten i.v.m. terugbetaling Hoofdstuk IV geneesmiddelen Attesten aanmaken en versturen: bijvoorbeeld BVAC-attest voor de terugbetaling van geneesmiddelen digitaal verzenden naar de verzekeringsmaatschappij Verslagen aan de GMD-houder: bijvoorbeeld een zorgtraject diabetes automatisch aanmaken, verzenden én invoeren in het EMD Registraties: gestructureerde registraties (alles maar 1x in het EMD en op de juiste plaats) zorgen voor een efficiëntere werking Update van SumEHR, medicatieschema, … : een nieuwe posologie van het elektronisch voorschrift zorgt voor een aangepast label om op de medicatieverpakking te kleven én wordt automatisch aangepast in het medicatieschema. Verslag versturen naar GMD-houder

CASUS 1 Amina is 34 jaar en werkt in Brussel… Ze woont al heel haar leven in Mechelen, waar dr. Grauwels haar huisarts is. Haar medicatie haalt ze in de apotheek twee straten verder. Sinds enkele jaren werkt ze in Brussel. Omdat Amina last heeft van een felle hoestbui, stapt ze tijdens de lunch-pauze de eerste de beste apotheek binnen en vraagt ze naar de groene Bronchosedal®, een siroop die ze vroeger wel eens gebruikte als ze een droge hoest had.

CASUS 1 Amina is 34 jaar en werkt in Brussel… Apr. Persoons leest Amina’s eID. Hij ziet dat Amina haar toestemming nog niet heeft gegeven voor het delen van haar gegevens. Nadat Amina uitleg heeft gekregen, laat ze haar toestemming registreren zodat Apr. Persoons haar Gedeeld Farmaceutisch Dossier kan raadplegen. Uit haar medicatiehistoriek leidt hij af dat Amina SSRI’s neemt. Omwille van het risico voor het serotonine syndroom raadt hij het gebruik van dit hoestmiddel af en levert hij een beter geschikt preparaat af.

user & accesmanagement eHealth-platform user & accesmanagement Informed consent Therapeutische relatie ? Identiteit - rol Apr. Persoons Medische gegevens Amina Certificaat Om als zorgverlener toegang te krijgen tot de ICT-toepassingen die gebruik maken van de eHealth basisdiensten, dient de zorgverlener eerst een aantal ‘deuren’ te openen alvorens deze aan de gegevens van de patiënt kan. Indien alles in orde is, gaan deze deuren automatisch binnen de seconde open. Voorbeeld: Apotheker Persoons wenst toegang te krijgen tot de volledige geneesmiddelenhistoriek van Amina. Deze toegang wordt beheerd door eHealth. Uitgebreidere info omtrent de ‘deuren’ is terug te vinden in het bestand ‘ICT in de zorg – overzicht diensten eHealth’ en in de herwerkte Spoor 1 sessie van Eénlijn.be De duur van een therapeutische relatie is afhankelijk van het bewijs van een therapeutische relatie: Inlezen e-ID: 6 maanden Afleveren van een geneesmiddel: 3 maanden Zorgtraject: 4 jaar GMD: 1 jaar Apr. Persoons

CASUS 1 Amina is 34 jaar en werkt in Brussel… Apr. Persoons leest Amina’s eID. Hij ziet dat Amina haar toestemming nog niet heeft gegeven voor het delen van haar gegevens. Nadat Amina uitleg heeft gekregen, laat ze haar toestemming registreren zodat Apr. Persoons haar Gedeeld Farmaceutisch Dossier kan raadplegen. Uit haar medicatiehistoriek leidt hij af dat Amina SSRI’s neemt. Omwille van het risico voor het serotonine syndroom raadt hij het gebruik van dit hoestmiddel af en levert hij een beter geschikt preparaat af.

LOKAAL farmaceutisch dossier De apotheker is verplicht om alles op voorschrift in het Lokaal Farmaceutisch Dossier te registreren. Tenzij de patiënt bezwaar maakt, kunnen bijkomende gegevens worden geregistreerd: Geneesmiddelen zonder voorschrift Gegevens in belang van gezondheid (bv. allergiëen) Contactgegevens … Op de website www.farmaflux.be staan heel wat FAQ’ s i.v.m. het Gedeeld Farmaceutisch Dossier.

Gedeeld Farmaceutisch Dossier Het Gedeeld Farmaceutisch Dossier zorgt ervoor dat de geneesmiddelenhistoriek van de patiënt verzameld wordt en consulteerbaar wordt in elke apotheek. Gegevens worden enkel gedeeld tussen apothekers en zijn enkel consulteerbaar via het inlezen van de e-ID van de patiënt. De patiënt dient dus zijn toestemming te geven. Stand van zaken: Momenteel meer dan 1.500 van de 5.000 apothekers aangesloten Dagelijks gebruikt door meer dan 900 apothekers Gegevens van meer dan 1.600.000 patiënten In het Gedeeld Farmaceutisch Dossier is enkel raadpleegbaar welke geneesmiddelen het voorbije jaar aan de patiënt werden afgeleverd. In deze geneesmiddelenhistoriek staan zowel de voorgeschreven als de niet voorgeschreven geneesmiddelen vermeld. Voedingssupplementen en andere informatie, zoals allergieën kunnen wel in het lokaal dossier worden geregistreerd, maar zullen niet in het Gedeeld Farmaceutisch Dossier terechtkomen. Farmad, Corilus, Officinal, alsook enkele Franstalige pakketten, laten vandaag reeds toe om gebruik te maken van het Gedeeld Farmaceutisch Dossier. Ondanks het gegeven dat er reeds gegevens van meer dan 1,6 miljoen patiënten zijn opgeslagen, waren de meeste gegevens echter tot nu toe niet raadpleegbaar omdat de patiënt zijn Informed Consent nog niet had gegeven. Dit is heel recent veranderd en vanuit de software zal op een gebruiksvriendelijke manier de Informed Consent kunnen worden geregistreerd. Farmad is dit bijvoorbeeld momenteel aan het testen en zal eerstdaags uitrollen.

Print screen gfd van sponsor! In dit voorbeeld heeft de patient reeds bij een andere apotheker toestemming gegeven om zijn medicatiehistoriek te delen (groene bol). In deze andere apotheek heeft men medicatie aan de patiënt meegegeven en heeft men dit gedeeld via het Gedeeld Farmaceutisch Dossier. Wanneer de patiënt nu bij een andere apotheker achter medicatie gaat, ziet deze apotheker welke medicatie het voorbije jaar reeds aan de patiënt werd meegegeven (groene lijnen). Daarnaast zal ook de medicatie verschijnen die de apotheker nu zelf aan de patiënt heeft meegegeven. Op deze manier kan beter bewaakt worden dat de patiënt geen 2x dezelfde medicatie neemt en kan beter voorkomen worden dat er interactie tussen verschillende geneesmiddelen optreedt. Voor de apotheker is het niet meteen zichtbaar door welke apotheker de andere medicatie werd afgeleverd (wel via de knop detail aflevering). Voorbeelden: Tijdens de wachtdienst bij een patiënt die je niet kent, zie je zonder GFD vandaag alleen wat voorgeschreven is. Mét GFD zie je meteen zijn/haar hele voorgeschiedenis en context. (vb. suikervrije hoestsiroop voor een diabetespatiënt) Tijdens je vakantiesluiting is een vaste patiënt een nieuwe medicatie gaan halen bij een collega. Zonder GFD weet je dat vandaag alleen als de patiënt je daar zelf opmerkzaam op maakt. Mét GFD ziet je software dat vanzelf en wordt die medicatie meegenomen bij de analyse en begeleiding.

CASUS 2 Amélie woont pas in Anderlecht… Ze woonde vroeger in Vilvoorde, maar is bij haar zus in Anderlecht komen wonen omdat ze moeilijk te been is. Amélie neemt al langer geneesmiddelen voor haar hartfalen en bij elke maaltijd een pilletje voor haar suiker. Twee keer per jaar krijgt ze een inspuiting voor haar broze botten. Ze komt nog wel een tijdje toe maar wil toch graag een nieuw voorschrift om niet zonder medicatie te vallen. Het attest voor de terugbetaling van haar inspuiting is ook dringend aan verlenging toe. Ze maakt een afspraak bij een huisarts in de buurt en vraagt om haar globaal medisch dossier te laten overdragen.

CASUS 2 Amélie woont pas in Anderlecht… In Anderlecht ontvangt Dr. Passimier haar in zijn kabinet voor een eerste afspraak. Hij maakt een patiëntenfiche aan en neemt het GMD over via MyCareNet. Het GMD bij haar vorige huisarts wordt afgesloten en haar vorige arts krijgt hiervan automatisch een melding. De verlenging van het attest van haar halfjaarlijkse inspuiting met Prolia® doet hij elektronisch via MyCareNet. Hij maakt meteen ook een elektronisch voorschrift voor haar onderhoudsmedicatie. Na de consultatie gaat Amélie naar de apotheker om de hoek. De apotheker leest de barcode van het elektronisch voorschrift in en ziet op het scherm de voorgeschreven geneesmiddelen verschijnen. Hij merkt dat de verzekerbaarheidsgegevens al via MyCareNet zijn opgevraagd en ziet meteen ook dat de verlenging van het attest voor Prolia® is goedgekeurd door de mutualiteit.

MYCARENET MyCareNet is een centraal dienstenplatform dat gebruikt kan worden door individuele zorgverleners en -instellingen om op een eenvoudige, betrouwbare en beveiligde manier informatie uit te wisselen met de ziekenfondsen. Bij elke lezing van het e-ID van de patiënt controleert een certificaat of de patiënt verzekerd is, bij welke mutualiteit deze zit en welk statuut deze heeft. Via deze methode wordt m.a.w. de geldigheid van de data gecontroleerd en dient de patiënt enkel het remgeld te betalen. Het andere deel van de betaling wordt rechtstreeks geregeld tussen het ziekenfonds en de zorgverlener onderling. De verzekerbaarheidsgegevens zijn reeds uitgebreid voor het verbruik van Hoofdstuk IV geneesmiddelen. In de toekomst zal dit nog verder uitgebreid worden voor o.a. de maximumfactuur en de zorgtrajecten.

MYCARENET Raadplegen verzekerbaarheid Hoofdstuk IV Aanvragen en verlengen attesten Raadplegen attesten Registratie aflevering Globaal Medisch Dossier (GMD) Raadplegen GMD-recht van een patiënt GMD beheer: aanvragen, afsluiten en verlengen Raadplegen lijst van patiënten waarvoor een arts GMD-houder is Facturatie Raadplegen verzekerbaarheid: Laat toe na te gaan of er sprake is van een verhoogde tegemoetkoming of niet. Dit wordt dagelijks gebruikt door apothekers en verpleegkundigen. De verzekerbaarheid is ook binnen sommige EMD’s operationeel ( Medidoc, HealthOne, CareConnect). Via dit systeem kan de huisarts controleren of de patiënt een omniostatuut heeft en in aanmerking komt voor het derdebetalerssyteem. Hoofdstuk IV: Volgens het eHealth-platform wordt in 70 à 80% van de gevallen de goedkeuring meteen gegeven, nl. voor alle geneesmiddelen uit Hoofdstuk IV waar de arts alleen de toestand van de patiënt moet attesteren. In dat geval gebeurt de goedkeuring automatisch en binnen enkele seconden. In de overige 20 à 30% van de attest-aanvragen moet de arts nog extra bewijsstukken opsturen naar de adviserend geneesheer, zoals een verslag of beeld-materiaal (+- week wachttijd). Hoofdstuk IV is operationeel in enkele EMD-pakketten. Aanvraag voor terugbetaling van geneesmiddelen kan zo veel sneller en eenvoudiger. Het opvragen van goedkeuringen in de apotheek hangt af van de implementatie door het softwarehuis. De dienst is wel beschikbaar in MyCareNet maar nog niet geïntegreerd in elke apotheeksoftware. Indien geïntegreerd, kan de apotheker vanuit het eigen pakket controleren of de patiënt een attest heeft voor de aflevering van een geneesmiddel uit Hoofdstuk IV. De apotheker kan geen overzicht zien van alle attesten van één patiënt. Bij geneesmiddelen met een beperkt aantal verpakkingen/doseringen, zal de apotheker in de toekomst de aflevering kunnen registreren, zodanig dat er een teller is die zegt hoeveel dozen de patiënt reeds gehad heeft en hoeveel deze er nog dient te krijgen. Dit is momenteel echter nog in ontwikkeling. Globaal Medisch Dossier: Bij de huisarts is de integratie in het EMD nog onvolledig. Bij het openen van een GMD via MyCareNet zal de huisarts onmiddellijk betaald worden. Bij het overnemen van een GMD is er geen betaling als er al een betaling geweest is aan de oorspronkelijke GMD-houder. De betaling van de verlenging van het GMD zal opgestart worden door de eerste prestatie (consultatie of bezoek) van het jaar. Wanneer de mutualiteit deze prestatie registreert is het GMD verlengd. De mutualiteit zal de betalingen uitvoeren binnen de 30 dagen vanaf de datum van registratie van de prestatie. (http://www.vlaamsartsensyndicaat.be/nieuwsbericht/beheer-van-het-globaal-medisch-dossier-mycarenet)

MYCARENET: verzekerbaarheid Sinds 1 januari 2014 vragen apothekers de verzekerbaarheid van hun patiënten op via MyCareNet. Het rijksregisternummer of INSZ-nummer volstaat om de identiteit en de verzekerbaarheid te controleren. SIS-kaart: niet langer garantie voor terugbetaling Kinderen: Kids-ID Buitenlanders die in België verblijven: ISI+-kaart ISI+ kaart: voor buitenlanders die in België verblijven, onderworpen zijn aan de sociale zekerheid, maar niet over een gelding ID-bewijs beschikken. Ook huisartsen gebruiken dit systeem voor de OMNIO’s. De toepassing is geïntegreerd in de meeste pakketten en beschikbaar via het portaal MyCareNet. E-ID voor buitenlanders in regularisatieperiode Belgische E-ID Kids ID ISI+ kaart SIS-kaart

MYCARENET: Stand van zaken Apotheken en verpleegkundigen gebruiken MyCareNet op dagelijkse basis voor het opvragen van verzekerbaarheid. Goedkeuringen voor terugbetaling van Hoofdstuk IV genees- middelen beschikbaar voor apothekers en artsen die gebruik maken van gelabelde EMD-pakketten. De module voor het aanvragen van goedkeuring door artsen is in productie voor de meeste pakketten. Uitrol is eveneens voorzien voor 2014. GMD wordt momenteel uitgerold in MyCareNet

CASUS 2 Amélie woont pas in Anderlecht… In Anderlecht ontvangt Dr. Passimier haar in zijn kabinet voor een eerste afspraak. Hij maakt een patiëntenfiche aan en neemt het GMD over via MyCareNet. Het GMD bij haar vorige huisarts wordt afgesloten en haar vorige arts krijgt hiervan automatisch een melding. De verlenging van het attest van haar halfjaarlijkse inspuiting met Prolia® doet hij elektronisch via MyCareNet. Hij maakt meteen ook een elektronisch voorschrift voor haar onderhoudsmedicatie. Na de consultatie gaat Amélie naar de apotheker om de hoek. De apotheker leest de barcode van het elektronisch voorschrift in en ziet op het scherm meteen de voorgeschreven geneesmiddelen verschijnen. Hij merkt dat de verzekerbaarheidsgegevens al via MyCareNet zijn opgevraagd en ziet meteen ook dat de verlenging van het attest voor Prolia® is goedgekeurd door de mutualiteit.

Elektronisch voorschrift - Recip-e Recip-e laat toe om voorschriften van de voorschrijvende arts op een beveiligde wijze elektronisch te bewaren totdat deze afgeleverd zijn aan de door de patiënt gekozen apotheker. Doelstellingen: Verbetering van de zorg: minder fouten, meer veiligheid Verbeteren van de communicatie tussen de arts en de apotheker Administratieve vereenvoudiging Voorkomen van fraude Extra interessante informatie hieromtrent dat zeker ter voorbereiding doorgenomen dient te worden: http://recip-e.be/documentatie-publiek/ Recip-e laat ook een aantal bijkomende functies toe aan de voorschrijver: oplijsten welke door de voorschrijver gemaakte voorschriften nog niet zijn opgehaald de inhoud van een (nog) niet opgehaald voorschrift bekijken een niet opgehaald voorschrift terugtrekken, met opgave van een reden feedback van een zorgverstrekker betreffende een voorschrift ophalen

Elektronisch voorschrift – Recip-e De huisarts maakt het elektronisch voorschrift, vercijfert het via de barcode (automatisch) en zendt het naar de server van Recip-e. De patiënt kiest zelf de apotheker waarbij hij zijn voorschrift laat uitvoeren. Die apotheker leest via zijn pakket de unieke barcode in, waarna het elektronisch voorschrift vanuit Recip-e wordt opgehaald, wordt ontcijferd en wordt aangeboden voor afhandeling. Indien het voorschrift een item bevat dat terugbetaalbaar is, gebeurt automatisch een opzoeking via MyCareNet en wordt de verzekerbaarheid van de patiënt weergegeven. Voorschriften worden 3 jaar op de Recip-e server opgeslagen, indien het binnen deze periode niet wordt afgehaald, verdwijnt het van de server.

CASUS 3 Olivier is 15 jaar en mindervalide… Door een perinataal hersentrauma heeft Olivier een matige motorisch en mentale handicap. Hij lijdt aan epilepsie en neemt daarvoor verschillende geneesmiddelen. In de zomer gaat Olivier met zijn vrienden op een begeleid sportkamp in Blankenberge. Vooraleer hij vertrekt, moet zijn moeder heel wat informatie doorgeven aan de begeleiders van het kamp, o.a. de graad van zijn handicap, zijn medicatie en zijn vaccinatiestatus…

CASUS 3 Olivier is 15 jaar en mindervalide… Zijn mama raadpleegt op de website van de mutualiteit de Patient HealthViewer voor zijn vaccinatiestatus en merkt dat Tedivax® hernieuwd moet worden. De huisarts kijkt Olivier zijn vaccinatiestatus na op Vaccinnet. Hij laadt de gegevens in één keer op in zijn EMD en schrijft het vaccin elektronisch voor. In de apotheek van hun keuze wordt het voorschrift opgehaald van de server van Recip-e. De apotheker maakt het medicatieschema aan en deelt het op Vitalink. Nadat de huisarts het vaccin heeft toegediend, registreert hij dit in Vaccinnet.

PATIENT HEALTH VIEWER Toepassing van Vitalink: patiënten hebben via deze viewer toegang tot hun gegevens uit Vaccinnet die opgeladen zijn op Vitalink. Elke Vlaming kan via de website van de eigen mutualiteit de Patient HealthViewer downloaden en nakijken welke inentingen hij toegediend heeft gekregen. Om toegang te krijgen tot deze gegevens dien je echter eerst toestemming te geven dat je akkoord gaat met het elektronisch delen van je gezondheidsgegevens. Dit gebeurt met het grootste respect voor je privacy en enkel met de zorgverleners waarmee je een zorgrelatie hebt. Zonder jouw toestemming kan niemand aan je gegevens, ook jijzelf niet, en krijg je dus ook niets te zien in de Patient HealthViewer. Patiënten kunnen hun toestemming en hun zorgrelaties zelf online beheren. Inloggen gebeurt met je e-ID. De Patient HealthViewer zal op termijn ook andere gezondheidsgegevens tonen, zoals het medicatieschema. Dit medicatieschema geeft een overzicht van alle medicatie die je hoort in te nemen, inclusief dosis, wijze van toediening en tijdstip van inname. Een paar honderden burgers die deelnamen aan de Vitalink pilootprojecten, kunnen nu hun medicatieschema al raadplegen. Voor anderen is het nog even wachten op aangepaste software voor de zorgverleners. Tot slot voorziet de Patient HealthViewer ook dat artsen en thuisverpleegkundigen toegang kunnen krijgen tot gegeven die elektronisch gedeeld worden via Vitalink. De zorgverleners waarmee je een zorgrelatie hebt, kunnen dan je vaccinatiegegevens raadplegen als je daarvoor je toestemming gegeven hebt. Huisartsen en verpleegkundigen wiens software niet aangepast is om gegevens uit Vitalink te downloaden kunnen ze voor patiënten met wie ze een therapeutische relatie hebben toch raadplegen via de Patient HealthViewer. Uiteraard mits certificaat en e-ID + pincode. De mutualiteiten hebben geen toegang tot de patiëntengegevens. Die blijven end-to-end versleuteld en kunnen pas gelezen worden op de PC van de patiënt! Deze informatie is erg gevoelig voor zorgverstrekkers. Medische gegevens van patiënten mogen niet zomaar voor andere doelen gebruikt worden dan voor de zorg! Je krijgt een overzicht van je vaccinaties. Je kan er de datum en naam van de vaccinatie nagaan. Je ziet daarbij ook tegen welke ziekte je gevaccineerd bent.

Vaccinnet Vaccinnet bevat alle vaccinatiegegevens Webgebaseerd bestelsysteem en vaccinatiedatabank voor artsen - vaccinatoren uit het Vlaamse Gewest en het tweetalig gebied Brussel-hoofdstad dat toelaat om: vaccins te bestellen de vaccinatiestatus te raadplegen en elke toediening te registreren informatie te verzamelen voor de opvolging van het vaccinatiebeleid Vaccinnet bevat alle vaccinatiegegevens van Kind en Gezin, toegediend aan kinderen sinds 1999. van de CLB’s, vanaf het schooljaar 2005-2006. die ingevoerd werden door de huisartsen en de kinderartsen. Het doel is om via vaccinnet geleidelijk aan alle vaccinaties voor alle patiënten te gaan registeren en zo op termijn het vaccinatieboekje overbodig te maken. Tot recent waren artsen niet verplicht om te werken met Vaccinnet. Vaccins konden ook telefonisch of per mail worden besteld en dan werden de vaccinatiegegevens niet geregistreerd in Vaccinnet. Vandaar dat het kan dat de vaccinatiegegevens van patiënten niet volledig zijn of helemaal niet beschikbaar zijn via Vitalink en de Patient HealthViewer. Sinds 1 januari 2014 is echter elke vaccinator verplicht om gratis vaccins van de Vlaamse Overheid te bestellen via Vaccinnet. De gegevens van kinderen die nu geboren worden, zullen dus vollediger zijn. Het aantal gegevens zal in de toekomst dan ook alleen maar toenemen. Opgelet: de patiënt moet eerst zijn informed consent geven voor hij zijn eigen gegevens kan zien.   Vandaag werkt 3 op 4 huisartsen en kinderartsen al met Vaccinnet. Samen hebben ze in totaal meer dan 14 miljoen vaccinaties geregistreerd van zo’n 2 miljoen Vlamingen.

CASUS 3 Olivier is 15 jaar en mindervalide… Zijn mama raadpleegt op de website van de mutualiteit de Patient HealthViewer voor zijn vaccinatiestatus en merkt dat Tedivax® hernieuwd moet worden. De huisarts kijkt Olivier zijn vaccinatiestatus na op Vaccinnet. Hij laadt de gegevens in één keer op in zijn EMD en schrijft het vaccin elektronisch voor. In de apotheek van hun keuze wordt het voorschrift opgehaald van de server van Recip-e. De apotheker maakt het medicatieschema aan en deelt het op Vitalink. Nadat de huisarts het vaccin heeft toegediend, registreert hij dit in Vaccinnet.

Vitalink Wat? digitaal platform voor delen van zorg- en welzijnsgegevens enkel kerngegevens in kader van zorgcontinuïteit initiatief van de Vlaamse Overheid (Intermed in Wallonië) Voor wie? nu focus op 1e lijn: artsen, apothekers, verpleegkundigen, … later aansluiting met 2e lijn: ziekenhuizen, WZC, … rechtenmatrix bepaalt wie toegang heeft tot welk type gegevens medicatieschema (wordt multidisciplinair up-to-date gehouden) SumEHR’s (opladen en consulteren, enkel tussen artsen) vaccinaties uit Vaccinnet (enkel raadpleegbaar) De belangrijkste doelstellingen van Vitalink zijn: het verbeteren van de kwaliteit en de beschikbaarheid van de gegevens het ondersteunen en faciliteren van de samenwerking tussen zorg- en welzijnsactoren het verminderen van de administratieve lasten het verzekeren van de veiligheid en de privacy Via Vitalink kunnen zorgverleners de vaccinnatiegegevens van hun patiënt raadplegen. Toevoegen of wijzigen van vaccinnatiegegevens is echter enkel mogelijk via Vaccinnet. Vitalink wordt dagelijks geüpdated vanuit Vaccinnet en bevat dus steeds de meest actuele gegevens.

Vitalink Delen van gegevens elke actor houdt zijn eigen dossier bij, maar kan bepaalde onderdelen ervan delen met andere actoren voorbeelden: medicatieschema SumEHR vaccinatiestatus Enkel zorgverleners met een zorgrelatie hebben toegang tot de kluis. Bovendien is de toegankelijke informatie afhankelijk van de rol van de zorgverlener. De overheid, het e-Health platform en IT administrators hebben geen toegang tot de inhoud van deze kluis.

Vitalink medicatieschema Doelstellingen? Uitwisselen van actueel medicatiegebruik tussen zorgactoren Middel om medicatiegebonden fouten gemakkelijker op te sporen Middel om de patiënt beter te informeren en meer te betrekken bij zijn medicatie Meer info: video Vitalink medicatieschema Het Vitalink medicatieschema geeft een overzicht van alle medicatie die de patiënt op een bepaald moment hoort in te nemen. Het bevat informatie over het medicijn, de in te nemen dosis, de wijze van toediening, het tijdstip of moment van gebruik en de duur van gebruik. De medicatie wordt als volgt opgelijst: chronische medicatie, tijdelijke medicatie, indien nodig medicatie. Door onderling nauw samen te werken rond het medicatieschema, kan de juiste zorg worden geboden: de arts schrijft de correcte medicatie voor, de apotheker levert de correcte medicatie af en de thuisverpleegkundige ziet erop toe dat de patiënt de medicatie correct inneemt. Het medicatieschema kan enkel worden geraadpleegd mits toestemming van de patiënt. Artsen, apothekers, thuisverpleegkundigen, tandartsen en vroedvrouwen met een therapeutische relatie, hebben de mogelijkheid om het actuele medicatieschema te lezen en er in te schrijven. De patiënt en de thuisverzorgende kunnen het medicatieschema enkel lezen. Er wordt altijd aangegeven op welke datum en door wie de laatste wijziging/afdruk gebeurd is. De Vitalink connector is klaar maar niet alle softwarehuizen hebben dit al geïntegreerd. Voor apothekers wordt de uitrol verwacht in het najaar. Officinall en – als de acceptatie in orde komt – ook Farmad Twin en Pharmawin van Corilus kunnen uitrollen vanaf september. Dat betekent dat toch een meerderheid van de Vlaamse apothekers medicatieschema’s zal kunnen opladen in het najaar. Voor huisartsen is enkel CareConnect klaar voor het opladen en consulteren van het medicatieschema.

CASUS 3 Olivier is 15 jaar en mindervalide… Op kamp in Blankenberge krijgt Olivier erge keelpijn en wordt hij ernstig ziek. De begeleiders brengen Olivier naar de lokale huisarts. De huisarts importeert zijn SumEHR uit Vitalink. Uit het dossier blijkt dat Olivier allergisch is aan penicilline. Hij schrijft een antibioticum voor zonder penicilline en past het medicatieschema aan.

Vitalink SumEHR Minimale dataset die een arts nodig heeft om de medische toestand van een patiënt snel te evalueren en continuïteit van zorg te garanderen. Basisgegevens: Naam, geboortedatum, rijksregisternummer, … Gegevens contactpersoon Risicofactoren (allergieën, sociale factoren, enz.) Medische voorgeschiedenis Actuele problemen Relevante medicatie Vaccinaties * SumEHR: Summerised Electronic Health Record Artsen kunnen via hun EMD een SumEHR maken van het medisch dossier van hun patiënt. Via Vitalink kan dit met andere artsen worden gedeeld. Wanneer de patiënt een andere arts contacteert, kan deze in principe meteen de SumEHR raadplegen. Zo krijg je als arts bij een eerste of eenmalige consultatie (vb. wachtpost, doorverwijzing, spoeddienst) meteen een volledig beeld van de actuele gezondheidstoestand. Op deze manier kan een betere diagnose worden gesteld, kunnen dubbele vaccinaties worden vermeden, wordt de kans op allergische reacties beperkt, etc. In principe kan iedere arts een SumEHR aanmaken. In praktijk zijn het echter vooral huisartsen die SumEHR’s aanmaken, omdat vooral zij een volledig beeld hebben van de gezondheidstoestand van een patiënt. Het kan dus gebeuren dat een patiënt meer dan één SumEHR heeft. Andere zorgverleners kunnen geen SumEHR’s lezen. Ook patiënten kunnen hun eigen SumEHR niet raadplegen. Conform de patiëntenwetgeving, kunnen zij hier wel een afschrift van vragen. Sinds 2013 moeten EMD-pakketten in staat zijn om SumEHR’s aan te maken, te uploaden en te delen om in aanmerking te komen voor labeling. Momenteel kan de SumEHR opgeladen worden in de Résau Santé Wallon en in CoZo. De link met Vitalink is in orde voor HealthOne en binnenkort ook voor Medidoc. De andere EMD-pakketten zullen geleidelijk aan volgen. Het consulteren van de SumEHR zal mogelijk worden voor de meeste EMD’s, alsook voor de wachtpost-pakketten. Momenteel is dit nog niet operationeel, maar dit komt de volgende maanden in een stroomversnelling van zodra de connectie met Vitalink in orde is voor enkele grotere pakketten.

Export rommel naar anderen Gestructureerd registreren Vitalink SumEHR Wat er in zit, komt er uit…  De achillespees van de SumEHR is de kwaliteit van de SumEHR’s. De kwaliteit is immers afhankelijk  van de kwaliteit van registratie door de huisarts. De eerste sessie van Spoor 2: ‘Registreren om te communiceren’ is in dit opzicht erg belangrijk. Hier leert de huisarts zodanig te registreren om een kwalitatieve SumEHR te kunnen produceren. Dit alles zal een grote meerwaarde zijn voor de huisartsen, de spoed- en wachtdiensten en vooral voor de patiënt. Chaos in eigen EMD = Export rommel naar anderen Goed registreren = Gestructureerd registreren

Vitalink SumEHR 3 principes voor gestructureerde registratie in het EMD: Juiste woord op de juiste plaats: een diagnose hoort in het veld voor een diagnose, een allergie in het veld voor een allergie, enz. Zelfs al kan je zelf aan je manier van werken uit, een andere pc kan die data maar correct interpreteren als de gegevens correct geregistreerd werden. Gestructureerde registratie is dus een noodzakelijke voorwaarde voor gegevensdeling. Only once: als je correct registreert, kan een goed softwarepakket die registratie gebruiken voor verschillende toepassingen. Een eenmalige gestructureerde registratie kan voorkomen dat je gegevens moet overschrijven voor verslagen, verwijsbrieven, aanvraagformulieren,… Als je pakket weet welke gegevens nodig zijn voor een bepaald document en die gegevens zijn op de juiste plaats ingevoerd, dan kan het aanmaken van dat document geautomatiseerd worden. Ordening: Actueel: gegevens die vandaag aan de orde zijn Antecedent: gegevens uit het verleden die vandaag nog relevant (kunnen) zijn, bv. zwangerschapsdiabetes als risicofactor voor type II diabetes Archief: gegeven uit het verleden die niet meer relevant zijn, bv. een antibioticakuur voor een bronchitis of sinusitis 7 jaar geleden.

CASUS 4 Patrick is een sportieve vijftiger… Als productmanager had hij een mooie carrière, maar een paar jaar geleden kreeg hij een depressie. Zijn huisarts schreef hem toen een periode van rust voor en antidepressiva. Ondertussen is Patrick hersteld en werkt hij in een groot bedrijf in hartje Brussel. Hij kijkt uit naar de jaarlijkse teambuilding in de Vlaamse Ardennen. Tijdens een fietstocht met zijn collega’s komt hij echter zwaar ten val en breekt zijn elleboog.

CASUS 4 Patrick is een sportieve vijftiger… De ambulanciers brengen Patrick zo snel mogelijk naar het dichtst-bijzijnde ziekenhuis. Via de metahub kan de spoedarts de info raadplegen die in de regionale hub beschikbaar is. De spoedarts heeft via de metahub ook toegang tot Patrick’s gegevens die zijn gedeeld op Vitalink. Zo kan hij het Sumehr en medicatieschema van Patrick raadplegen. De spoedarts voegt Fraxiparine (0,4 ml 1x per dag) en Paracetamol (1g, 3x per dag) toe aan het medicatieschema. De spoedarts stuurt het verslag van de opname op naar de huisarts van Patrick via de eHealthBox.

Hub – Metahub Communicatie-uitwisseling tussen ziekenhuizen onderling en met de 1e lijn. 5 servers / netwerken: Antwerpen – Antwerpse Regionale Hub Brussel – Brussels Gezondheidsnetwerk Leuven – Vlaams Ziekenhuisnetwerk KU Leuven (VznKUL) Gent – Collaborative Zorgplatform (CoZo) Wallonië – Réseau Santé Wallon (RSM) Het Hub/Metahub systeem laat zorgverleners toe om informatie die binnen ziekenhuizen beschikbaar is, te consulteren, onafhankelijk van waar deze informatie zich bevindt. In België zijn er 5 regionale hubs die met elkaar verbonden zijn via één metahub. Deze onderlinge verbondenheid geeft aan zorgverlener de mogelijkheid om de beschikbare elektronische medische documenten met betrekking tot een bepaalde patiënt terug te vinden en te raadplegen, ongeacht de plaats waar deze documenten opgeslagen zijn en ongeacht de plaats vanwaar de zorgverlener op het systeem inlogt. Gebruikte basisdiensten: eHealth certificaat aanvragen, verwijzingsrepertorium, geïntegreerd gebruikers- en toegangsbeheer en het systeem voor end-to-end versleuteling.

Hub – Metahub nu A Alle Hubs werken en de Metahub is ook beschikbaar, maar nog niet elk ziekenhuis is helemaal aangesloten op zijn regionale Hub. Bovendien is nog niet elke Hub goed aangesloten met de Metahub. Het AZ Nikolaas is sinds augustus volledig aangesloten op CoZo, waardoor het ontslagbrieven, beelden, etc. kan opvragen bij de andere ziekenhuizen die reeds op CoZo zijn aangesloten. Aangezien reeds 22 van de 26 ziekenhuizen op CoZo zijn aangesloten, kan worden gesteld dat de uitwisseling tussen ziekenhuizen uit West- en Oost-Vlaanderen nagenoeg volledig op punt staat. Bovendien is CoZo sinds kort ook aangesloten op de Metahub, waardoor het mogelijk is om met andere Hubs te connecteren. Zodra alle Hubs aangesloten zijn op de Metahub, kan bij elk ziekenhuis dat aangesloten is op het hub-systeem, informatie worden opgevraagd, ongeacht waar in België dit ziekenhuis gelegen is. B C

Hub – Metahub toekomst A B C 3: Data ophalen uit hub A 1: Waar kunnen we de data vinden? 4: Alle data beschikbaar 2: In hub A en C 3: Data ophalen uit hub C B C

Hub – Metahub toekomst De Metahub zal niet enkel informatie aanduiden in de 2e lijn, maar ook in de 1e lijn. Het delen van informatie tussen zorgverleners uit de 1e lijn verloopt via Vitalink.

CASUS 4 Patrick is een sportieve vijftiger… De ambulanciers brengen Patrick zo snel mogelijk naar het dichts-bijzijnde ziekenhuis. Via de metahub kan de spoedarts de informatie raadplegen die in de regionale hub Abrumet beschikbaar is. De spoedarts heeft via de metahub toegang tot Patrick’s gegevens die zijn gedeeld op Vitalink. Zo kan hij het Sumehr en medicatieschema van Patrick raadplegen. De spoedarts voegt Fraxiparine (0,4 ml 1x per dag) en Paracetamol (1g, 3x per dag) toe aan het medicatieschema. De spoedarts stuurt het verslag van de opname op naar de huisarts van Patrick via de eHealthBox.

eHealthbox Verzenden van berichten naar actoren in de gezondheidszorg Beveiligde elektronische brievenbus Medische en vertrouwelijke info tussen zorgverleners Geïntegreerd in medisch dossier (bv. Hector, Medimail) End-to-end encryptie Geadresseerde communicatie tussen twee zorgverleners Patiëntengegevens vermelden in gewone e-mail is niet toegelaten omwille van privacy. Daarom bestaat er een beveiligd systeem voor communicatie tussen zorgverstrekkers. Zoals bij alle diensten van eHealth worden de gegevens end-to-end versleuteld. Ze zijn dus alleen leesbaar op de PC van de verzender en die van de ontvanger tijdens een eHealth sessie. Vanuit de ziekenhuizen en labo’s werden Hector en Medimail gepromoot voor elektronische communicatie naar huisartsen (laboresultaten, beeldvorming, …). Op die manier werden eHealthBox en eHealth-certificaten bij heel wat huisartsen kosteloos geïnstalleerd. Hector/Medimail kan ook zorgen voor de integratie van eHealthBox in het EMD, zodat bepaalde data uit de beveiligde e-mail rechtstreeks in het medisch dossier geïmporteerd kunnen worden. Zo kan je dubbele invoer van data vermijden. De APB (Algemene Pharmaceutische Bond) onderzoekt momenteel de mogelijkheid om ook apothekers toegang te geven tot de eHealthBox. Men zou dit graag eind 2014, begin 2015 uitgerold zien, maar hier is nog geen duidelijkheid over.

CASUS 4 Patrick is een sportieve vijftiger… Enkele dagen nadat hij terug thuis is, heeft Patrick een afspraak met zijn huisarts. Zij schrijft kinesitherapie voor, voor de revalidatie van zijn elleboogbreuk. In Zorgzoeker gaat Patrick op zoek naar een Nederlandstalige kinesitherapeut die in zijn buurt werkt.

ZORGZOEKER Zorgzoeker bevat actuele en volledige informatie over de welzijns- en gezondheidssector in Vlaanderen en Brussel en is beschikbaar voor burger, zorgverlener, overheden en andere toepassingen.

HOE VER STAAN DE DIENSTEN IN DE SOFTWAREPAKKETTEN ?

√ X NVT X (website) X (eHealth) Functionaliteit Medidoc HealthOne CareConnect Windoc Accrimed Farmad Pharmawin Greenock Officinall eHealth-certificaat √ eHealthBox X Vitalink medicatieschema Vitalink SumEHR NVT Vaccinnet Recip-e MyCareNet Hoofdstuk IV MyCareNet verzekerbaarheid Zorgzoeker X (website) eHealth Consent X (eHealth) Therapeutische relatie Hub & Meta-Hub GFD Overzicht van de voornaamste functionaliteiten en de stand van zaken betreffende de integratie in de verschillende softwarepakketten van de huisartsen en de apothekers.

WAT KAN EENLIJN NOG VOOR U BETEKENEN ?

Overzicht van de 5 sporen

OVERZICHT VAN SPOOR 2 SESSIES Huisartsen (voorlopig enkel HealthOne, MediDoc): Spoor 2.1: Goed registeren om beter te communiceren Spoor 2.2: Verzekerbaarheid, Bf-formulieren en het elektronisch voorschrift Spoor 2.3: Communiceren met andere zorgverstrekkers Spoor 2.4: Continuïteit zorg: medicatieschema, wachtdienst, vaccinatiestatus   Apothekers (voorlopig enkel Farmad): Spoor 2: Vitalink Medicatieschema, GFD, Recip-e en MyCareNet Hoofdstuk IV U kan inschrijven voor deze Spoor 2 sessie via www.eenlijn.be. Momenteel staan er sessies gepland voor HealthOne, Medidoc en Farmad. Windoc en Officinall gaan ook van start in het najaar. Men kan inschrijven voor bestaande sessies die op de website staan (in groepjes van artsen OF apothekers) of men kan zelf een sessie aanvragen. Dit gebeurt allemaal via de website.

VRAGEN ?

U ONTVANGT VIA MAIL NOG EEN EVALUATIEFORMULIER.