Differentiatie in de klas Loes de Jong | Diepteverwerking OSoE 30-11-2017

Programma 15:45 – 15:50 Wie zijn jullie, wie ben ik? 15:50 – 16:00 Differentiatie in de klas 16:00 – 16:15 Lesplannen evalueren in groepjes 16:15 – 16:30 Gezamenlijk bevindingen bespreken

Wie zijn jullie, wie ben ik? Welke opleiding volgen jullie? Als je kijkt naar je stage, waar zou je dan meer over willen leren? Wat hopen jullie hier uit te halen? Wat hoop ik hier uit te halen?

Zone van naaste ontwikkeling Lev Vygotsky (1978)

Waarom differentiëren? Leerlingen verschillen aanleg intelligentie motivatie werkhouding interesses leerstijl metacognitieve vaardigheden sociaal milieu diagnosisch label (ADHD, Autisme, Dyslexie) vakvoorkeuren thuistaal sociale vaardigheden gender gedrag zelfregulatie aandacht zelfstandigheid ouderbetrokkenheid cultureel-etnische achtergrond executieve functies

Differentiatie Een curriculum- en instructiebenadering waarbij docenten inhoud, proces en product aanpassen aan de niveaus, interesses en leervoorkeuren van hun leerlingen. (Carol Tomlinson)

Differentiatie Hoe je als docent je onderwijs vormgeeft. Een curriculum- en instructiebenadering waarbij docenten inhoud, proces en product aanpassen aan de niveaus, interesses en leervoorkeuren van hun leerlingen. Welke stof behandel je Op wat voor manier Hoe evalueer je of en wat je leerlingen hebben geleerd?

Differentiëren = keuzes maken Prof. dr. Eddie Denessen: 1. Doelen van differentiatie Convergent; dezelfde doelen voor alle leerlingen Divergent; verschillende doelen, afhankelijk van leerlingkenmerken 2. Input van differentiatie Cognitieve leerlingkenmerken (prestaties, voorkennis) Niet-cognitieve leerlingkenmerken (interesse, motivatie, leerstrategieën) 3. Vorm van differentiatie Instructie of tempo Werkvormen, opdrachten of toetsing 4. Wie neemt de differentiatie beslissing? De leraar De leerling

Evalueren van lesplan in peergroepjes Bespreek in groepjes van ± 3 studenten gedurende 15 minuten: Welke keuzes heb je gemaakt m.b.t. doelen, input, vorm en wie beslissing neemt? Waarom heb je die keuze gemaakt? Bedenk welke voor- en nadelen aan deze keuze verbonden zitten Wat zou je ander kunnen/willen doen? Bedenk ook hierbij welke voor- en nadelen aan deze keuze verbonden zitten

Bevindingen bespreken Geef kort aan wat je opviel: Waar zijn jullie tevreden over? Wat zijn hier voor- en nadelen van? Wat zouden jullie anders willen doen? Wat zijn hier voor- en nadelen van?

Tot slot: tips & vragen Investeer in het leren kennen van je leerlingen Differentieer je differentiatie

Vragen of opmerkingen? Mag ook later: l.a.h.de.jong@iclon.leidenuniv.nl

Doelen “Wil ik met het onderwijs hetzelfde bij elke leerling bereiken?” Convergente versus divergente differentiatie

Input “Op grond van welke leerlingkenmerken wil ik differentiëren?” Pas op: hokjesdenken, self-fulfilling prophecy Verzamel kennis over je leerlingen

Vorm “Hoe pas ik de didactiek aan op deze leerlingkenmerken?” Niveaugroepen…

Vorm Voordelen Nadelen (Voorbeeld van prof. dr. Eddie Denessen) Klassikale instructie Zichtbaar maken en accepteren van verschillen in de klas Niveau en tempo niet afgestemd op leerlingen Heterogene niveaugroepjes Modeling door “more capable peers” Vaste leerlingrollen (uitleggen, om hulp vragen) Minder uitdagend voor snelle leerlingen Homogene niveaugroepjes Adequaat niveau en tempo Labeling, selffulfilling prophecy risico’s Individueel werk Adequaat niveau en tempo, mogelijkheid om aan te sluiten bij interesse en leervoorkeur van leerlingen Lastig voor ongemotiveerde leerlingen

Wie bepaalt? “Wie neem de differentiatie beslissing?”