Module Leerlijnen jonge kind
Leer- en ontwikkelingslijnen 0-7 jaar Voor meer informatie zie: https://www.driestar-educatief.nl/advies-en-begeleiding/primair-onderwijs/parnassys/leerlijnen-0-7-jaar Leer- en ontwikkelingslijnen 0-7 jaar
Doelgroepen SO en VSO – alle clusters Sbo Regulier onderwijs: Peuters en kleuters Meer- en hoogbegaafde leerlingen Leerlingen met een ontwikkelingsperspectief en een aangepaste leerroute Zaakvakonderwijs/thematisch werken Scholen die werken met leerlijnen (bijv. Daltonscholen, Vrijescholen, Montessorischolen, EGO-, OGO-, en Sterrenscholen)
Leerlijnen jonge kind in ParnasSys Wat levert het op (voor de leerkracht)? Volgen van de ontwikkeling van de leerling/groep Maken van een beredeneerd leerstofaanbod Pendelen tussen doelen en leuke activiteiten. Bewuster bezig. Leerkrachten met de KLOS opleiding hebben de inhoud van de lijnen tussen de oren, Jonge leerkrachten hebben meer kennis van de technische kant.
De leerkracht is en blijft de professional! Wat vind jij belangrijk in het onderwijs? Wat vind jij goed onderwijs? Pendel tussen doelen en leuke activiteiten: dan werk je ergens naar toe; je bent bewuster bezig. Geef erkenning aan de leerkrachten die heel bewust (willen) werken Denk je vanuit een thema of denk je vanuit wat een leerling nodig hebt? Blijf denken vanuit je creatieve proces! Zeker jonge leerkrachten hebben behoefte aan houvast. Die ervaren ze hierbij. De twee termen ‘volgen’ en ‘plannen’ komen pas later in beeld; hulpmiddel bij gespreksvoering.
Wat vraagt de inspectie voor de onderbouw Wat vraagt de inspectie voor de onderbouw? Planmatig en doelgericht werken. Dat is wat anders dan schools! Observatiesysteem gebruiken: Objectiviteit bevorderen, door gestructureerde observaties Gaat over brede ontwikkeling: cognitie, motoriek, sociaal-emotioneel Moet een signalerende werking hebben Er moet een koppeling zijn met een leeftijdsfase Toetsen: Niet meer verplicht Advies: minimaal één keer in de kleuterperiode Inspectie heeft geen normen; wil wel terugzien hoe school de scores analyseert en vertaalt naar aanbod Aanbod: Vanuit signalering naar aanbod Afspraken op schoolniveau + uitvoeren in de praktijk: hoe stem je je aanbod af op ontwikkelingsniveau/behoeften van de leerlingen(basisaanbod + verdieping/verrijking + extra zorg) Aanbod dekt alle ontwikkelingslijnen Doelgericht plannen en daar activiteiten bij zoeken
Optioneel: sociaal emotioneel Inhoud leerlijnen Wat zie je hier van: Motoriek Spel Taal Rekenen Optioneel: sociaal emotioneel Onderscheidend: compact en doelen meer smart geformuleerd i.p.v. beschrijvend Er zijn veel goed pakketten op de markt Observatie-opdracht: wat zie je op deze plaat? Welke ontwikkelingsgebieden? Moet je het altijd organiseren, of zie je het al spontaan?
Individueel leerlijnenprofiel hier: leerlijnen jonge kind 2-4 jaar Print in A4 kleur uitreiken aan team Print het overzicht per half jaar uit, want de observatie gaat verder in hetzelfde profiel. Je kunt dus geen ontwikkeling volgen. Hierover zijn nog wel gesprekken met Parnassys. Streefplan leerling (bij overzichten, op doelniveau en daarmee veel uitgebreider) geeft ook informatie over de momenten waarop de doelen behaald zijn. Parnassys werkt met leerjaar en groepsnaam. Leerjaar is vast. Op basisschool is dat leerjaar 1 t/m 8. Leerlingen in aanvangsgroep komen in leerjaar 1, maar als ze dan (nog een keer) naar groep 1 gaan, moeten ze opnieuw ingesteld worden op leerjaar 1. 1a betekent een kalenderleeftijd van 4 – 4,5 jaar, 1b 4,5 – 5,0 jaar, 2a 5,0 – 5,5 jaar, 2b 5,5 – 6,0 jaar, 2c 6,0 – 6,5 jaar (2c zijn echt verdiepingsdoelen). Alle kinderen starten in leerjaar 1. 0 is dus geen aanvangsgroep, maar gaat over 3,5 – 4 jaar. Witte vakjes: daar zijn geen doelen voor geformuleerd. Je kunt begin groep 1, wel werken aan die doelen eind groep 1. Die doelen zijn dus eigenlijk voor heel groep 1. Op het planscherm komt dit wel in zicht. Eén oranje blokje betekent: het kind mag deze periode aan deze doelen werken gezien het leerjaar waar hij in zit. Meer oranje blokjes: het kind functioneert op een niveau dat lager is dan het leerjaar van de groep Een percentage in een oranje of geel vakje: hoeveel procent van de doelen VAN DAT NIVEAU dat de leerling behaald heeft. Als er 100% staat in een geel vakje, zou het vakje officieel groen mogen zijn. Daar is bewust niet voor gekozen, zodat je kunt zien dat de leerling doelen beheerst die bij een hoger niveau horen dan het leerjaar van de groep aangeeft (vergelijk het zelf met de kalenderleeftijd, die bovenaan staat)
Individueel leerlijnenprofiel hier: leerlijnen jonge kind 4-7 jaar Print in A4 kleur uitreiken aan team Print het overzicht per half jaar uit, want de observatie gaat verder in hetzelfde profiel. Je kunt dus geen ontwikkeling volgen. Hierover zijn nog wel gesprekken met Parnassys. Streefplan leerling (bij overzichten, op doelniveau en daarmee veel uitgebreider) geeft ook informatie over de momenten waarop de doelen behaald zijn. Parnassys werkt met leerjaar en groepsnaam. Leerjaar is vast. Op basisschool is dat leerjaar 1 t/m 8. Leerlingen in aanvangsgroep komen in leerjaar 1, maar als ze dan (nog een keer) naar groep 1 gaan, moeten ze opnieuw ingesteld worden op leerjaar 1. 1a betekent een kalenderleeftijd van 4 – 4,5 jaar, 1b 4,5 – 5,0 jaar, 2a 5,0 – 5,5 jaar, 2b 5,5 – 6,0 jaar, 2c 6,0 – 6,5 jaar (2c zijn echt verdiepingsdoelen). Alle kinderen starten in leerjaar 1. 0 is dus geen aanvangsgroep, maar gaat over 3,5 – 4 jaar. Witte vakjes: daar zijn geen doelen voor geformuleerd. Je kunt begin groep 1, wel werken aan die doelen eind groep 1. Die doelen zijn dus eigenlijk voor heel groep 1. Op het planscherm komt dit wel in zicht. Eén oranje blokje betekent: het kind mag deze periode aan deze doelen werken gezien het leerjaar waar hij in zit. Meer oranje blokjes: het kind functioneert op een niveau dat lager is dan het leerjaar van de groep Een percentage in een oranje of geel vakje: hoeveel procent van de doelen VAN DAT NIVEAU dat de leerling behaald heeft. Als er 100% staat in een geel vakje, zou het vakje officieel groen mogen zijn. Daar is bewust niet voor gekozen, zodat je kunt zien dat de leerling doelen beheerst die bij een hoger niveau horen dan het leerjaar van de groep aangeeft (vergelijk het zelf met de kalenderleeftijd, die bovenaan staat)
Groepsleerlijnenprofiel Als je dit overzicht opvraagt, moet je een leergebied selecteren (motoriek, spel, taal, rekenen). Je krijgt dan een pdf-bestand met meerdere pagina’s: per pagina een leerlijn). (De B gaat heeft betrekking op de leerroute. Bij het leerlijnenpakket jonge kind wordt er niet gewerkt met verschillende leerroutes. Alle leerlingen zitten in B. Dat betekent de basis. Het werken met leerroutes is bijvoorbeeld relevant als je in groep 3-8 leerlingen op een pro-lijn wilt laten werken, of op een meerbegaafdenlijn). Dit overzicht handig om te kijken naar clustermogelijkheden: je ziet wat ieders zone van naaste ontwikkeling is én je ziet hoeveel leerlingen de doelen hebben behaald die passen bij het leerjaar waar de leerlingen in zitten. Van hieruit kun je gaan bepalen wat je basisaanbod van de gehele groep moet zijn. Je streeft ernaar dat het overeenkomt met het leerjaar/niveau (dus als je begin groep 2 zit, zou het ideaal zijn dat je basisaanbod doelen van niveau 2a bevat), maar als de zone van naaste ontwikkeling wat anders is, laat je dat leidend zijn. DL begint op 1 in groep 3. Onderwijsjaar heeft 10 maanden. 1 is altijd de eerste van het schooljaar (aug/sept), 0 altijd de laatste (juni/juli) Groep 1a DL – 19- -15 Groep 1b DL – 14- -10 Groep 2a DL – 9 - - 5 Groep 2b DL – 4 – 0 Groep 3 DL 1 – 10 Kalenderleeftijd wordt aangeduid met 4;6 jaar (dat is dus 4,5 jaar) +) betekent: extra doelen gelden voor die leerling. De resultaten daarvan worden niet getoond op dit overzicht. Die zie je alleen op het planscherm.
Werkplan groep Als je dit overzicht opvraagt, moet je een leergebied selecteren (motoriek, spel, taal, rekenen). Je krijgt dan een pdf-bestand met meerdere pagina’s: per pagina een leerlijn). (De B gaat heeft betrekking op de leerroute. Bij het leerlijnenpakket jonge kind wordt er niet gewerkt met verschillende leerroutes. Alle leerlingen zitten in B. Dat betekent de basis. Het werken met leerroutes is bijvoorbeeld relevant als je in groep 3-8 leerlingen op een pro-lijn wilt laten werken, of op een meerbegaafdenlijn). Dit overzicht handig om te kijken naar clustermogelijkheden: je ziet wat ieders zone van naaste ontwikkeling is én je ziet hoeveel leerlingen de doelen hebben behaald die passen bij het leerjaar waar de leerlingen in zitten. Van hieruit kun je gaan bepalen wat je basisaanbod van de gehele groep moet zijn. Je streeft ernaar dat het overeenkomt met het leerjaar/niveau (dus als je begin groep 2 zit, zou het ideaal zijn dat je basisaanbod doelen van niveau 2a bevat), maar als de zone van naaste ontwikkeling wat anders is, laat je dat leidend zijn. DL begint op 1 in groep 3. Onderwijsjaar heeft 10 maanden. 1 is altijd de eerste van het schooljaar (aug/sept), 0 altijd de laatste (juni/juli) Groep 1a DL – 19- -15 Groep 1b DL – 14- -10 Groep 2a DL – 9 - - 5 Groep 2b DL – 4 – 0 Groep 3 DL 1 – 10 Kalenderleeftijd wordt aangeduid met 4;6 jaar (dat is dus 4,5 jaar) +) betekent: extra doelen gelden voor die leerling. De resultaten daarvan worden niet getoond op dit overzicht. Die zie je alleen op het planscherm.
Sluit aan bij ZIEN!: Pedagogisch expertsysteem Ruimte voor jezelf – de ander?!
Wat zie je als je kijkt naar: Een leerling waar je vragen over hebt De ZIEN!bril Wat zie je als je kijkt naar: Jezelf Een leerling waar je vragen over hebt Je groep?
voortgangspercentage op de geselecteerde leerlijnen. De groepskaart Extra kolommen op de groepskaart met een voortgangspercentage op de geselecteerde leerlijnen. Op de groepskaart kunnen bij de module leerlijnen extra kolommen getoond worden. Bovenaan in het selectievak geef je aan voor welk leergebied (=vak) dat je de leerlijnen wilt zien. Per leerlijn van het betreffende leergebied komt er een kolom met een percentage: het aantal behaalde doelen ten opzichte van het aantal doelen dat behaald zou moeten zijn gezien de leerroute en het DL van de leerling. (dit is dus een ander percentage dan het percentage wat je op het overzicht ‘leerlijnenprofiel leerling’ of ‘leerlijnenprofiel groep’ ziet. Dáar gaat het percentage over het aantal behaalde doelen binnen het niveau). 100%: leerling loopt goed op schema (de doelen die deze leerling bij zijn didactische leeftijd zou moeten halen, zijn behaald) >100%: leerling loopt voor <100%: leerling loopt achter Je mag maar naar 3 dingen kijken (meer, minder, gelijk aan 100 %), je ziet niet hoeveel voor of achter. Dat zie je alleen op het planscherm. Alles wat paars is, daar kun je op klikken. Als je op een kolomnaam klikt, dan sorteert het systeem daarop (bijv. Cito van laag naar hoog). Je kan op de groepskaart niet alle leerlijnen naast elkaar zien (wens), terwijl bij een kleuter de totaalontwikkeling essentieel is. Het zou mooi zijn als we het groepsleerlijnenprofiel of op de groepskaart een totaalbeeld kunnen krijgen. De groepskaart is niet te printen, je kan dan een afdruk maken met printscreen.
Module leerlijnen in ParnasSys: Hoe werkt het dan in ParnasSys?
Wat doet de leerkracht? (1) Vooraf (éénmalig): Per planperiode: A. Leerling koppelen aan leerlijnenpakket en leerroute(s) B. Beginsituatie leerling bepalen
Eerst aan de slag met observeren! per planperiode:
Op papier of gelijk in ParnasSys
Stap 1: Waarnemen hier: groepsplanscherm Geef een toelichting op de informatie op dit scherm: leerlingnamen, doelen, niveau’s, filters, wat betekenen de kleurtjes Hier kunt u beginsituatie aangeven. Dit komt elke planperiode terug. Geef aan dat dit op groepsniveasu kan (dit scherm, middels de ‘doelen afvinken’) of via het leerlingplanscherm (volgende dia).
Stap 2: Begrijpen Wat zeggen de scores over de ontwikkeling? Hoe gaat het op de verschillende leerlijnen met de ontwikkeling van de leerling?
Stap 3: Wegen Wat betekent dit voor mijn aanbod op groepsniveau? Welke doelen ga ik aanbieden? Waar ga ik mij op richten? Welke leerlingen en doelen kan ik clusteren?
Stap 4: Plannen
Groepswerkplan hier: beschrijf de aanpak
Stap 4: Plannen (2) hier: blauw is ingepland Ingeplande doelen kleuren blauw
… en dan? Met een beredeneerd thematisch aanbod aan de slag!
Bijzonderheden Basisdoelen en extra doelen Aanpassen/toevoegen doelen Bronnen
Meer weten? Hetty Berkhout Onderwijsadviseur 0182-760430 h.berkhout@parnassys-academie.nl www.parnassys-academie.nl https://www.driestar-educatief.nl/advies-en-begeleiding/primair-onderwijs/parnassys/ontwikkelings-en-leerlijnen-0-7-jaar
in te vullen op parnassys-academie.nl/evaluatie Dank voor jullie aandacht. Graag wil ik je vragen het evaluatieformulier in te vullen op parnassys-academie.nl/evaluatie Hartelijk dank.