Veilig en gezond werken Voor onderwijs ondersteunend personeel
Programma - wetgeving - risicomanagement - ongevallen en bijna ongevallen - de praktijk (de belangrijkste risico’s op scholen)
Wetgeving - Arbowet (kaderwet- geen concrete regels) - Arbobesluit (nadere uitwerking van de wet – voor werkgever en werknemer) - Arboregeling (verdere uitwerking van het Arbobesluit – concrete voorschriften)
Doelvoorschriften - sinds 2007 is de Arbowet vereenvoudigd - meer vrijheid om het gestelde doel te bereiken - Alleen de norm is voorgeschreven - Bijvoorbeeld: Wel eisen aan maximaal geluidsniveau, geen voorschriften hoe deze te bereiken - Oplossingen en middelvoorschriften komen vaak terecht in een Arbocatalogus
Arbo catalogus PO – thema’s: Agressie en geweld Brandpreventie en BHV Personeel en gezondheid V&G schoolgebouwen Verplichtingen Arbowet
Verplichtingen werknemers - Arbeidsmiddelen en gevaarlijke stoffen goed gebruiken - Beveiligingen niet veranderen of weghalen - Persoonlijke beschermingsmiddelen gebruiken - Meewerken aan instructie/onderricht - Werkgever inlichten over gevaren - Werkgever bijstaan bij de uitvoering van verplichtingen
Verplichtingen van werkgevers Ontwikkelen Arbobeleid Zoveel mogelijke bij de bron aanpakken Arbeidsplaats en methode zoveel mogelijk individueel aanpassen Voorkomen van monotone arbeid Maken van een RI&E en plan van aanpak Geven van voorlichting Registreren van ongevallen en beroepsziekten Voorkomen van gevaar voor derden Periodiek arbeidsgezondheids onderzoek
Risicomanagement
Risico’s Risico = Kans X Effect Risico een ongewenste gebeurtenis met de….. Kans dat deze optreedt met als gevolg het.. Effect van het optreden van deze gebeurtenis. Risico = Kans X Effect
Twee categorieen Lange termijn effecten Korte termijn effecten (stress, gevaarlijke stoffen, houding, lawaai, alcohol/drugs) Korte termijn effecten (vallen, beknelling, vergiftiging, elektriciteit, verstikking)
Bronaanpak (arbeidshygienische strategie) Gevaar bij de bron bestrijden - alternatieve methode/middelen/stoffen - Afschermen van het gevaar - Persoonlijke beschermingsmiddelen - Restrisico evalueren
Vaak onvoldoende heldere afspraken Vaak meerdere oorzaken Mensen maken fouten Vaak onvoldoende heldere afspraken Vaak meerdere oorzaken Niet altijd bekende risico’s Oorzaken vaak onvoldoende vastgesteld Directie altijd verantwoordelijk Zoek naar directe en indirecte oorzaken
De praktijk Herkennen en bespreekbaar maken…… Maar eerst de ijsbergtheorie……
De “belangrijkste”… -Fysieke belasting (zitten, staan en tillen) -Technische ruimten en praktijklokalen -Werken op hoogte (ladders en steigers) -Psychosociale belasting En verder…. -Persoonlijke beschermingsmiddelen -Veiligheid bij sluitrondes
Algemene aanpak Wat is het risico in termen van kans en effect Wat zijn de (directe) oorzaken van dit risico Wat zijn mogelijke oplossingen Wie/wat heb je daarbij nodig
Fysieke belasting Risico: vermoeidheid, klachten bewegingsapparaat, ziekteverzuim Oorzaak: Tillen/dragen, duwen/trekken, werkhouding, beeldschermwerk Oplossing: voorlichting, tiltechniek, inrichting werkplek
Technische ruimten en praktijklokalen Risico: vallen, brand, vergiftiging, verwonding Oorzaken: orde en netheid, gevaarlijke stoffen, vluchtwegen, stellingen brandbare stoffen Oplossingen: voorlichting, instructie, heldere afspraken maken en vastleggen, sleutelbeheer, toezicht
Werken op hoogte Risico: Valgevaar en letsel Oorzaak: vallen van dakrand, omvallen van ladders en steigers Oplossingen: juist gebruik van ladders en steigers, valbescherming en dakvoorzieningen
Psychosociale belasting Risico: stress, burnout, gezondheidsklachten door gedrag Oorzaken: Gedrag van anderen, zoals agressie, pesten, geweld Oplossingen: Schoolveiligheidsbeleid met heldere uitgangspunten, zoals: -Zorg voor duidelijke gedrags- en omgangsregels en communiceer hierover. -Betrek leerlingen bij preventie van agressie en geweld. -Bied werknemers trainingen aan in omgaan met vormen van agressie. -Zorg dat veiligheid een vast element is van teamoverleg, coaching en intervisie. -Zorg voor een goed contact met de ouders. -Bereid inhoudelijk en organisatorisch een slecht-nieuws-gesprek goed voor. -Laat niemand alleen in het schoolgebouw werken.
Persoonlijke beschermingsmiddelen Werkgeversverplichtingen De werkgever: Verstrekt pbm gratis aan zijn werknemers. Geeft de benodigde voorlichting en instructie over juist gebruik en onderhoud. Geeft aan waar pbm gebruikt moeten worden. Houdt toezicht op het juiste gebruik. Maakt afspraken over onderhoud en vervanging. Werknemersverplichtingen De werknemer is verplicht: De verstrekte pbm te gebruiken. Deel te nemen aan voorlichting en instructie. PBM op de juiste wijze te onderhouden en op te slaan.
Veiligheid bij sluitrondes Een soort risicoinventarisatie Zelfs de kleinste risico’s (kans en effect) Door de ogen van anderen Bijv. elektrische apparaten, vluchtwegen, proefopstellingen, brandgevaar, documenten, struikelgevaar, toegankelijkheid blusmiddelen en…….
Vragen