Dyslexie in Transitie Plan van aanpak Aanbesteding innovatie ambulante jeugdhulp Gemeente Sittard-Geleen April 2015

Hamvraag Wat is er nodig om basisschoolkinderen een optimale lees- en spellingontwikkeling te laten doormaken, mede rekening houdend met stagnaties, zoals dyslexie?

Wat vooraf ging….. Eigen visiestuk: Stichting Dyslexie Nederland / Kwaliteitsinstituut Dyslexie / Masterplan Dyslexie 9 oktober 2014: Symposium Amacura (10-jarig bestaan): GGZ in tijden van verandering 18 december 2014: Brainstorm ‘Dyslexie en Transitie’ Amacura, SWV-WM & RUG 19 december 2014: Aanbestedingsdocument Innovatieve Ambulante Jeugdhulp 2015 Periode jan t/m maart 2015: Projectplan (fase 1 en 2) en presentatie gemeente Sittard-Geleen 1 april 2015: Gunning van het project

Hoe dit te bereiken? Goed onderwijs & goede zorg→ integrale ketenzorg Deskundige, betrokken en onderzoekende professionals Verandermanagement

Dyslexie in Transitie Plan van aanpak

Dyslexie in transitie Doelstellingen innovatie van gemeente: Preventie Integrale hulpverlening Organisatie overstijgend Structurele reductie (mits!!!!)

Inschrijving in combinatie jGGZ Amacura / Amalexis (dyslexiezorg) (penvoerder) Schoolbestuur Kindante (45 scholen) Gesteund door Samenwerkingsverband WM (9 schoolbesturen)

Onderwijszorgketen Bron: Niveaus van zorg van schoolbestuur Kindante

Deel van onderwijszorgketen: niveau 4

By-pass constructie

Nadelen huidige praktijk (by-pass) Kwalitatief Paard achter wagen: curatief i.p.v. preventief Kind veel faalervaringen die te voorkomen zijn Samenwerking tussen zorg/onderwijsprofessionals onvoldoende Microniveau Meso-/macroniveau

Focus op twee wezenlijke knelpunten Intensieve begeleidingstraject in onderwijs (microniveau) (2 x 12 weken, op zorgniveau 3 / extra ondersteuning) Diagnostische fase in de zorg (microniveau) (ernst is goed vast te stellen, echter vaak twijfel m.b.t. hardnekkigheid)

Nadelen huidige praktijk Kwantitatief (kostenaspect) Eerste 2 jaar: minder dan 10.000 kinderen aangemeld voor dyslexiezorg In 2014: overschrijding macrobudget met een factor 3 Bronnen overschrijding Er worden teveel kinderen aangemeld Aanmeldingen worden te gemakkelijk ontvankelijk verklaard en krijgen een te ruimhartige behandelindicatie Leerlingen worden te lang doorbehandeld Ouders melden direct aan en zetten de school onder druk Bron: Struiksma, 2014.

Focus op benchmarken in de regio Strategische / regionale monitoring dyslexiezorg Ontwikkelen van een model o.b.v. ervaringen in den lande Aansluiten bij monitoring die SWV nu al doet Toetsing van model op micro niveau

Dilemma’s ….. macro-niveau Financierings- en beleidsstromen nog los van elkaar (OCW & VWS, gemeente) Kwaliteit van de samenwerking tussen onderwijs en zorg is onvoldoende geoperationaliseerd Onvoldoende eigenaarschap en verantwoordelijkheid ‘Waakhondfunctie’ (poortwachter) : wie draagt zorg waarvoor? Beleidsmatige sturing door actoren met onvoldoende deskundigheid / eigen belang prevaleert Belang van kind is ondergesneeuwd door protocollen, geldstromen, DBC en expertstrijden

Waarom nu innoveren? Wet passend Onderwijs Jeugdwet Beleidsplan Jeugdhulp 2015-2016 Sittard-Geleen Handboek jeugd 2015 Sittard-Geleen In tijden van transitie is het goed innoveren. Omdat iedereen zoekende is, kun je maar beter samenwerken

Samenvattend Microniveau Preventief behandeltraject in onderwijs Preventief behandeltraject in jGGZ Meso-/macroniveau Strategische en regionale monitoring dyslexiezorg

Project gaat uit van: Wat er nodig is in plaats van, waar iemand recht op heeft.

SMART(ER) Doelstellingen

Doelstelling 1: Preventief behandelen in het onderwijs

Doelstelling 1: Preventief behandelen in het onderwijs Specifiek Verbeteren van de kwaliteit van intensief begeleidingstraject (2 x 12 weken) op school (zorgniveau 3) door samen te werken (o&z) Meetbaar Gezamenlijke tussentijdse en eindmeting m.b.t. hardnekkigheid Acceptabel / aanvaardbaar Zowel onderwijs (SWV/schoolbestuur) als zorg (KD) als overheid (VWS & OCW en gemeente) willen zicht krijgen op ‘black box’ (RTI) Realistisch Haalbaar binnen duur project (1 jaar) en relevant voor alle actoren Tijdsgebonden 3 fasen: (1) selectie, (2) uitvoering, (3) besluitfase: optie a of b Ecologisch Sluit aan bij (werk)ervaring, leefwereld en capaciteiten alle actoren Effectief Kwaliteitsverbetering en kostenbesparing

Doelstelling 2: Preventief behandelen in de zorg

Doelstelling 2: Preventief behandelen in de zorg Specifiek Bij gerede twijfel aan hardnekkigheid preventieve (voorafgaand aan definitieve diagnose), individuele behandeling (10 weken) door zorgbehandelaar in afstemming met school en ouders Meetbaar Meting hardnekkigheid bovenop cognitief dyslectisch profiel Acceptabel / aanvaardbaar Zowel onderwijs (SWV/schoolbestuur) als zorg (KD/NRD) als overheid (VWS & OCW /gemeente) willen betrouwbare/valide meting Realistisch Haalbaar binnen duur project (1 jaar) en relevant voor alle actoren Tijdsgebonden 3 fasen: (1) selectie, (2) uitvoering, (3) besluitfase: optie a of b Ecologisch Sluit aan bij (werk)ervaring, leefwereld en capaciteiten alle actoren Effectief Kwaliteitsverbetering en kostenbesparing

Doelstelling 3: Strategische en regionale monitoring dyslexiezorg

Doelstelling 3: Strategische en regionale monitoring dyslexiezorg Specifiek Opzet voor model waar onderwijs/zorg/gemeente zicht krijgt op uitvoering en verloop van dyslexiezorg op meso- en macroniveau Meetbaar Kengetallen verzamelen en interpreteren / triangulatie Acceptabel / aanvaardbaar Zowel onderwijs (SWV) als zorg (kwaliteitsinstituten) als overheid (VWS & OCW en gemeente) willen betrouwbare/valide monitoring Realistisch SWV/Bestuur verzamelen reeds data waar we gebruik van maken Op kleine schaal (N=20) haalbaar voor ‘nieuw’ en ‘bestaand’ traject Tijdsgebonden 3 fasen: (1) criteria vaststellen, (2) uitvoering, (3) proeve van model Ecologisch Sluit aan bij ervaring, leefwereld, capaciteiten management & beleid Effectief Kwaliteitsverbetering en kostenbesparing

Kwaliteit plan (criteria) Preventie / eigen kracht / ontzorgt Zorg wordt veel eerder ingeschakeld / eigen kracht van kind, ouder en leerkracht / wat is er NODIG? Minder gebruik dure (niet vrij toegankelijke) hulp Minder vals-positieven en vals-negatieven op microniveau / efficiëntere toewijzing op meso-/macroniveau Bevordering integrale hulpverlening Professionals uit zorg & onderwijs, ouders en kind werken effectief samen (NB: weerstand niet uitgesloten) Organisatieoverstijgend / Ontschotting Disciplineoverstijgend & organisatieoverstijgend (jGGZ-instelling Amacura en scholen schoolbestuur Kindante)

Opzet project Ontwikkelteam 1 Ontwikkelteam 2 Vraagstelling: welke innoverende aanpak(ken) maken dyslexiezorg efficiënter, beter en goedkoper? Vraagstelling: Hoe verlopen ‘reguliere’ (by-pass) trajecten dyslexiezorg? Aantal scholen: 5 (gr. 2 t/m 6) Aantal cliënten: 2 per school (N=10) Werkzaamheden: actief ontwikkelen en uitvoeren innovatieve trajecten in optimale samenwerking tussen professionals uit onderwijs en zorg Werkzaamheden: monitoren, beschrijven van de status quo en van de wijze waarop professionals uit onderwijs en zorg samenwerking

Medewerkers gemeente (in onderling overleg) Projectorganisatie Projectleider Ondersteuning (secretariaat en ICT) Onderwijs jGGZ Bovenschoolse deskundigen SWV en schoolbestuur (ortho’s, gz’ers, RT’ers) Hoofdbehandelaar zorg GZ-psycholoog / ortho-generalist School: Groepsleerkracht Intern begeleider / RT’er (indien aanwezig) Ouders Medebehandelaars zorg (basis-ortho, logopedist en Dyslexiespecialist (RT’er+) Medewerkers gemeente (in onderling overleg)

Veranderende rol van de rt’er binnen passend onderwijs en jeugdhulp Expertise community onderwijszorgspecialisten Kwaliteit wordt geborgd door bekwame professionals in multidisciplinair ketenverband Scholen (m.n. niveau 3) hebben specialistische kennis nodig om kwaliteit te bieden Zorginstellingen hebben specialistische school- en onderwijskennis nodig om begeleiding en behandeling goed op elkaar af te stemmen en te verbinden.  

Globaal tijdpad Maanden Activiteiten Opmerkingen Fase 1 April t/m aug. 2015 NB: Zoveel eerder als realistisch en (logistiek) haalbaar (zomervakantie) Specifieke uitwerking drie doelstellingen Draagvlak kweken bij alle actoren Selectie scholen, kinderen voor ‘oud’ en ‘nieuw’ Toewijzing aan ‘condities’, uitvoering , meting en monitoring selectie medewerkers aan het project Voortdurende documentering van activiteiten en processen Fase 2 Sept. 2015 t/m febr. 2016 Uitvoeren drie (sub)projecten Preventieve behandeling in onderwijs (micro) Preventieve behandeling in zorg (micro) Strategische monitoring dyslexiezorg (meso) Idem Fase 3 Maart 2016 t/m april 2016 Beschrijven van de 3 modellen en trekken van conclusies. Hoe verder? Definitieve verslaglegging

Kwalitatief rendement Waarom verdient dit model navolging? Natuurlijke kruisbestuiving expertkennis → winst: betere aansluiting binnen keten Werkvloer centraal (micro-doelen worden dáár ontwikkeld, uitgevoerd en cyclisch gevolgd) Transfer naar andere kinderen/cliënten en andere professionals in onderwijs en zorg Werkwijze sluit aan bij ondersteuningsstructuur/specialismen van Kindante Werkwijze sluit aan bij behoefte zorgspecialisten Amacura Werkmodellen niet alleen dyslexie: ook voor andere leer- en gedragstrajecten Passende oplossingen voor comorbiditeit (vb: dyslexie & dyscalculie / of ADHD) Workload van professionals geringer (op termijn) / meer voldoening En bovenal Practice based evidence & evidence based practice

Effectladder Van Yperen & Veerman, 2008

Borging resultaten en effecten Per 1 april 2016 invoering mogelijk op deelnemende scholen als ‘standaard’ werkwijze! (veelbelovend) Verdere implementatie vraagt meer tijd, draagvlak en verspreiding van expertise (pilot) (doeltreffend) Communicatie m.b.t. inzichten: fysiek (bijeenkomsten en mini-symposia) en digitaal (webinars, e-nieuwsbrief, e-lectures) PR : bestendigen en scheppen van goed imago: gemeente, schoolbestuur/SWV en zorginstelling Belangrijk Borging staat en valt met de kwaliteit van alle actoren om cyclisch op te kunnen volgen en leiding te kunnen geven aan veranderingen

Projectbegroting Soort kosten Omschrijving Bedrag Personele kosten Projectleiding en totaal personele kosten € 90.175,-- Secretariaat Regulier + financieel beheer € 3.200,-- Overige kosten Werking, literatuur, software, verplaatsing, professionalisering, publiciteit enzovoorts € 15.500,-- Totale kosten € 108.875,-- Co-financiering 50/50: Amacura: 25% (27.218,75) Kindante: 25% (27.218,75) Gemeente: 50% (54.437,50)

Vragen