https://overheid.vlaanderen.be/mozaiko 18 april 2017 https://overheid.vlaanderen.be/mozaiko

Agenda 9u30 – 9u40: Inleiding 9u40 – 10u00: Taalbeleid in Het Facilitair Bedrijf 10u00 – 10u45: Cijfers buitenlandse herkomst bij de Vlaamse overheid 10u45 – 11u00: Jobstudenten 11u00 – 11u15: Pauze 11u15 – 12u30: Non discriminatie binnen de Vlaamse overheid – getuigenis + theoretisch kader 12u30: Varia + broodjeslunch

Taalbeleid in Het Facilitair Bedrijf www.bestuurszaken.be/diversiteitsbeleid

Een taalbeleid voor het Facilitair Bedrijf Infosessie Mozaiko Een taalbeleid voor het Facilitair Bedrijf Kelly Demol| 17.04.2017 dd.mm.jjjj / Presentatie titel. 'Insert >> header&footer'

Op het programma Huis van het Nederlands – een introductie Een taalbeleid voor het Facilitair Bedrijf Taalprofielen Taalniveaus Een voorbeeld Op het programma

1. Het Huis van het Nederlands Brussel Het Huis helpt alle Brusselaars die Nederlands willen leren en oefenen Taalpromotie Brusselaars stimuleren om Nederlands te leren, te oefenen of te gebruiken Screening en oriëntering Ervoor zorgen dat Brusselaars die Nederlands willen leren of oefenen, terechtkomen in het aanbod dat het best bij hun vraag past Ondersteuning NT2 De inhoud van Brusselse taalinitiatieven zoveel mogelijk afstemmen op Brusselse taalleerders en de meertalige, hoofdstedelijke context Taalbeleid Brusselse diensten, organisaties en bedrijven ondersteunen die het Nederlands een plaats willen geven binnen hun organisatie of werking Taalpromotie: bv. de Babbelut-conversatietafels- Screening en oriëntering: Bv. de antennes in GC Essegem en GC Elzenhof. Ondersteuning NT2: ook voor leerkrachten die lesgeven in een GC Taalbeleid: ondersteuning HR VGC - taalbeleid voor anderstalige medewerkers 17.04.2017 | Taalbeleid Facilitair Bedrijf dd.mm.jjjj / Presentatie titel. 'Insert >> header&footer'

2. Een taalbeleid voor het Facilitair Bedrijf Waarom? Dienst diversiteitsbeleid 26/250 anderstaligen in dienst Taaldrempels voor anderstaligen Gelijke kansen 17.04.2017 | Taalbeleid Facilitair Bedrijf

2. Een taalbeleid voor het Facilitair Bedrijf Hoe? Gesprekken met leidinggevenden en medewerkers Observaties (werkvloer en selectiegesprekken) Niveautesten Inschatting taalniveau documenten Infosessies 17.04.2017 | Taalbeleid Facilitair Bedrijf

3. Taalprofielen Een resultaat van de analyse Vereiste taalkennis voor een functie Als basis voor: Sollicitatiegesprekken Lessen Nederlands Leidraad vormingstraject 17.04.2017 | Taalbeleid Facilitair Bedrijf

3. Taalprofielen 5 taalprofielen opgesteld: Schoonmaker Verantwoordelijke schoonmaak Keukenhulp Kok Chef Catering 17.04.2017 | Taalbeleid Facilitair Bedrijf

A B C A1 A2 B1 B2 C1 C2 4. Taalniveaus? “Europees referentiekader voor talen” (ERK) “Basisgebruiker” “Onafhankelijke “Vaardige gebruiker” gebruiker” A B C A1 A2 B1 B2 C1 C2 Om de taalniveaus aan te duiden, gebruiken we de niveaus van het Europees referentiekader. Wat is dat? Ontwikkeld door de Europese Commissie: met heel veel landen en verschillende talen in Europa was het nodig om eenzelfde manier/kader te hebben om over taalkennis te spreken. 17.04.2017 | Taalbeleid Facilitair Bedrijf 20.10.2016 / Taalbeleid Facilitair Bedrijf

A B C A1 A2 B1 B2 C1 C2 4. Taalniveaus? “Europees referentiekader voor talen” (ERK) A B C A1 A2 B1 B2 C1 C2 480u 240u 120u 120u Om de taalniveaus aan te duiden, gebruiken we de niveaus van het Europees referentiekader. Wat is dat? Ontwikkeld door de Europese Commissie: met heel veel landen en verschillende talen in Europa was het nodig om eenzelfde manier/kader te hebben om over taalkennis te spreken. 17.04.2017 | Taalbeleid Facilitair Bedrijf 20.10.2016 / Taalbeleid Facilitair Bedrijf

Taalprofiel schoonmaker 5. Een voorbeeld Taalprofiel schoonmaker Competentie Situatie Voorbeeld Lezen Rapporten lezen Veiligheidsfiches begrijpen Luisteren Luisteren naar presentaties, vormingen Ergonomisch poetsen Schrijven Formulieren invullen Vlimpers gebruiken Spreken Rapporteren aan de verantwoordelijke De stofzuiger werkt niet meer 17.04.2017 | Taalbeleid Facilitair Bedrijf

Taalprofiel schoonmaker 5. Een voorbeeld Taalprofiel schoonmaker Competentie Situatie Voorbeeld Taalniveau Lezen Rapporten lezen Veiligheidsfiches begrijpen B1 Luisteren Luisteren naar presentaties, vormingen Ergonomisch poetsen B2 Schrijven Formulieren invullen Vlimpers gebruiken A2 Spreken Rapporteren aan de verantwoordelijke De stofzuiger werkt niet meer 17.04.2017 | Taalbeleid Facilitair Bedrijf

Taalprofiel schoonmaker Een voorbeeld Taalprofiel schoonmaker 30 taaltaken geanalyseerd Resultaat: Instapniveau Ideale niveau A2 B1- 17.04.2017 | Taalbeleid Facilitair Bedrijf

Een voorbeeld Opvolging Vacatures aanpassen Sollicitatieprocedure aanpassen Geschreven documenten vereenvoudigen Oefenkansen op de werkvloer Collega’s sensibiliseren Duidelijk Nederlands Opleidingsbeleid 17.04.2017 | Taalbeleid Facilitair Bedrijf

Bedankt! www.huisnederlandsbrussel.be Kelly Demol| T 02 501 66 60 | info@huisnederlandsbrussel.be

Cijfers buitenlandse herkomst VO overheid.vlaanderen.be/diversiteitsbeleid

Rondvraag Stand van zaken personeel en diversiteit 31/12/2016 62 entiteiten Nieuwe entiteit Agentschap I&I 44.733 personeelsleden Buitenlandse herkomst via het Rijksregister Personeelsleden (op 31/12) en Jobstudenten (heel 2016) Streefcijfer 10% personeelsleden/ 20% jobstudenten tegen 2020

Entiteiten Departement Kanselarij en Bestuur Dienst van de Bestuursrechtscolleges Audit Vlaanderen Agentschap Overheidspersoneel agentschap Facilitair Bedrijf Agentschap Binnenlands Bestuur Agentschap Integratie en Inburgering Sociaal-Economische Raad van Vlaanderen Agentschap Informatie Vlaanderen Departement Financiën en Begroting Vlaamse Belastingdienst Departement internationaal Vlaanderen Toerisme Vlaanderen Vlaams Agentschap voor Internationaal Ondernemen FIT Departement Economie, Wetenschap en Innovatie Agentschap Innoveren en Ondernemen Vlaamse Raad voor Wetenschap en Innovatie Agentschap Plantentuin Meise Departement Onderwijs en Vorming Agentschap voor Onderwijsdiensten Agentschap voor Infrastructuur in het Onderwijs Vlaamse Onderwijsraad AHOVOKS Onderwijsinspectie Departement Welzijn, Volksgezondheid en Gezin Zorginspectie Jongerenwelzijn Zorg en Gezondheid Vlaams Agentschap voor Personen met een Handicap Kind en Gezin Openbaar Psychiatrisch Zorgcentrum Geel Openbaar Psychiatrisch Zorgcentrum Rekem Departement Cultuur, Jeugd, Sport en Media Sport Vlaanderen Vlaamse Regulator voor de Media Departement Werk en Sociale Economie Vlaamse Dienst voor Arbeidsbemiddeling en Beroepsopleiding Vlaams Agentschap voor Ondernemersvorming - Syntra Vlaanderen Departement Landbouw en Visserij Instituut voor Landbouw- en Visserijonderzoek Departement Leefmilieu, Natuur en Energie Instituut voor Natuur- en Bosonderzoek Agentschap voor Natuur en Bos Vlaams Energieagentschap Openbare Vlaamse Afvalstoffenmaatschappij Vlaamse Milieumaatschappij Vlaamse Regulator van de Elektriciteits- en Gasmarkt Vlaamse Landmaatschappij Milieu- en Natuurraad van Vlaanderen Departement Mobiliteit en Openbare Werken Agentschap voor Maritieme Dienstverlening en Kust Agentschap Wegen en Verkeer Waterwegen en Zeekanaal Vlaamse Vervoermaatschappij - De Lijn nv De Scheepvaart Ruimte Vlaanderen Vlaamse Maatschappij voor Sociaal Wonen Onroerend Erfgoed Wonen-Vlaanderen Strategische Adviesraad Ruimtelijke Ordening en Onroerend Erfgoed GO! onderwijs van de Vlaamse Gemeenschap Vlaamse Maatschappij voor Watervoorziening (De Watergroep) Universitair Ziekenhuis Gent

Definitie Buitenlandse herkomst Huidige nationaliteit Geboortenationaliteit Geboortenationaliteit vader Geboortenationaliteit moeder

Aandeel personeelsleden

Man-vrouwverhouding Buitenl. Herk.

Niveau HERBEKIJKEN

Leeftijd

Tijdelijke functie of vervanging Hier zien we een grafiek over de precaire functies: tijdelijke functie of vervangingscontract (kan ook van onbepaalde duur zijn). Je ziet hier dat veel meer mensen met buitenlandse herkomst (11,99%) een tijdelijk of vervangingscontract hebben dan Belgen (6,13%), ongeveer de helft meer! Vragen: In het zwarte gedeelte zitten ook de statutairen vervat

Toekomst Landengroepen Leidinggevende functies Sollicitanten Stagiaires

Jobstudenten 62 entiteiten Cijfergegevens van het jaar 2016

Jobstudenten

Vragen? Michiel Trippas michiel.trippas@kb.vlaanderen.be 0491 96 60 40

Vakantiejobs Streefcijfers Jobstudenten met een handicap of chronische ziekte Jobstudenten van buitenlandse herkomst Streefcijfers 6% 20%

Samenwerken met het middenveld Het Minderhedenforum De Werkbank Maatregel Jobstudenten met een handicap of chronische ziekte -> loonkosten kunnen gerecupereerd worden

Vacatures voor jobstudenten www.werkenvoorvlaanderen.be Dienstverlening Aantal functies, korte functiebeschrijving en periode -> recep.bas@kb.vlaanderen.be

Vragen?

Getuigenis non-discriminatie Jinnih Beels (commissaris Politiezone Mechelen-Willebroek) overheid.vlaanderen.be/diversiteitsbeleid

Non-discriminatiebeleid DDB: Actievoorstellen 2017 en Instrumenten (in ontwikkeling) Michiel Van de Voorde overheid.vlaanderen.be/diversiteitsbeleid

Non-discriminatiebeleid gekoppeld aan diversiteits-,HR- en integriteitsbeleid Instrumenten/acties (zie verder) uitrollen bij intensief begeleide entiteiten. Structurele afstemming van instrumenten/acties (HR, GDPB, integriteitsambtenaar, ombudsdienst, …). Bij elk instrument: goede praktijk binnen VO. Verdere integratie non-discriminatie- en diversiteitsbeleid met het brede organisatiebeleid.

Vorming, training, ondersteuning, vertrekkend van eDiv Lopend aanbod gecontinueerd in 2017. Bijkomend: prioritaire aandacht voor HR(BP), EOC, preventieadviseurs, vertrouwenspersonen (modules aanpassen). Elke deelnemer: een concreet, persoonlijk engagement. Loketfunctie/eerstelijnsmedewerker: korte, sterk gefocuste opleiding. DDB ontwikkelt in 2017

Concrete aandacht discriminatiebestrijding en –voorkoming in elk GKD-plan GKD-plannen 2017: doorvoeren bij intensief begeleide entiteiten. ‘Inspiratielijstje’. Gebruik maken van de engagementsverklaring leidend ambtenaren.

Inventarisatie knowhow, instrumenten en acties + kennisdeling Goede praktijken verzamelen. Leerbaar en overdraagbaar maken (sjabloon + begeleiding).

Aandacht voor de omgang met discriminerende klanten Beperkte menskracht binnen DDB. Zoeken externe partner voor ontwikkeling handleiding, vorming/training

Communicatie/sensibilisatie: draagvlak versterken Instrumenten beter introduceren (CDVO + werkgroepen diversiteit in de entiteiten + events/netwerken + …). Fiche ‘Checklist redelijke aanpassingen’. Fiche ‘Procedure discriminatiemeldingen en –klachten’. Fiche ’Inspiratielijstje’ en ‘Ondersteuning door DDB’. Werk in uitvoering: fiche ‘Ex ante diversiteitsscan’ Afstemmen communicatiedienst AgO: gerichte aandacht non- discriminatie

Gelijktijdige aandacht voor horizontale en verticale (potentiële) discriminatiemechanismen Horizontaal: gelijkwaardigheid tussen (groepen van) medewerkers; niemand wordt uitgesloten, geïntimideerd of gepest door collega’s. Verticaal: behandeling als gelijke van alle medewerkers door werkgever/leidinggevenden. Blijvend aandachtspunt.

eDiv verder helpen ontwikkelen Basisinstrument in onze vormingen en trainingen, met inbreng van cases uit VO. Uitbreiden bibliotheek eDiv: vanuit goede praktijken VO 2017.

Bijzondere aandacht voor indirecte en onbedoelde discriminatie (Mee)werken aan de ontwikkeling van checklists en vormingen/trainingen die telkens focussen op één (cluster)probleem. Zie ‘Checklist redelijke aanpassingen’. Zie ‘Procedure discriminatiemeldingen en –klachten’. Zie ‘Ex ante diversiteitsscan’. We leveren daarbij (zoveel mogelijk) maatwerk; de uitrol van de instrumenten gebeurt dan ook gefaseerd.

Aanpak VO toetsen aan de betere sectorale gedragscodes Overleg met departement WSE: gebruik maken van hun analyse van de inhoud van de sectorconvenants. In overleg met interne en externe partners: werken aan een non-discriminatieclausule (tekstvoorstel door DDB).

Sluitende afspraken over meldingsprocedure binnen VO Procedure DDB: werk in uitvoering. Overleg met alle (potentieel) betrokken partijen (loopt).

Onderzoek structurele plaats ‘officiële bemiddeling’ (mediation) Vraag aan UNIA en Instituut voor de Overheid. DDB wordt nu al bevraagd: enkele lopende cases. Tijdelijk een beknopte DDB-procedure ‘Bemiddeling’ (naar analogie met procedure meldingen/klachten).

Ontsluiten voor VO van ervaringen VDAB met discriminerende vragen Proces loopt Ontsluiten via fiches goede praktijk en aanpassing/aanvulling van instrumenten DDB.

Samenwerking met andere beleidsdomeinen rond discriminatiebestrijding en -voorkoming Departement WSE Gelijke Kansen Vlaanderen Proactieve opvolging Integratiepact

Voortdurende proactieve verbetering van onze processen Selectie, werving, onthaal, … Voorbeeld: pas aangeworven medewerkers/stagiairs/… de selectieprocedure enkele keren laten doorlopen om blijvende drempels op te sporen.

Instrument in de kijker: ex ante diversiteitscan Waarom? Versterkte aandacht voor diversiteit nodig! Sociale, ethische, juridische motieven en verplichtingen. Beleidsdoelstellingen (Pact 2020, Integratiepact, ABAD). Sterke bussinesscase. Maar: categoriale acties/maatregelen meer en meer beperkt. Een ‘diversiteitsbril’ bij de ontwikkeling van inclusief beleid is onmisbaar. Met de ex ante diversiteitscan bieden we beleidsontwikkelaars die bril Motieven: armoede/kinderarmoede; instroom asielzoekers, erkenning als vluchteling: uitdagingen op de woon-, onderwijs- en arbeidsmarkt; ondertewerkstelling mensen met handicap; vele hoger geschoolden van vreemde herkomst onder hun niveau aan het werk. Juridische verplichtingen: en toch blijft indirecte/onbedoelde discriminatie een dagelijkse realiteit

Instrument in de kijker: ex ante diversiteitscan (2) VIER vragen: Heeft het onderwerp van het voor te bereiden beleid (nota/advies/actieplan …) een (mogelijke) impact op een of meerdere kansengroepen? Op welke? Wat houdt die (mogelijke) impact in 1. Zonder limitatief te zijn, focussen we daarbij op prioritaire kansengroepen zoals personen van vreemde herkomst, personen met een handicap of chronische ziekte, ouder wordende werknemers, (laaggeschoolde en NEET-) jongeren, mensen in armoede, … en uiteraard ook op de genderthematiek. 2. Het gaat hier om een beredeneerde, redelijke inschatting, niet om een grondige analyse. Denk aan impact op kansen op werk, op inkomen, op onderwijs- en opleidingskansen, op werkbaarheid en behoud van werkvermogen, op uitsluiting en gebrek aan erkenning, ….

Instrument in de kijker: ex ante diversiteitscan (3) Houd je hiermee rekening bij: 3A/ De vraagstelling/ontwerptekst. Hoe? 3B/ Wanneer van toepassing: de methodologie. Hoe? 3C/ Wanneer van toepassing: het verdere proces? 3D/ Wanneer van toepassing: de valorisatie en verspreiding? Hoe? Doe je beroep op bijkomende (al dan niet externe) expertise? Welke, en met welk beoogd doel? 3A/ Bijvoorbeeld: door het stellen van bijkomende (deel)vragen, … 3B/ Bijvoorbeeld: de standpunten van de betrokken doelgroep(en) meenemen in de aanpak (hoorzitting, focusgroep, opname in stuur- of klankbordgroep, publicaties van eigenorganisaties, …)

Vragen?

Volgende Mozaiko-vergaderingen 2017 Donderdag 29 juni - Ellipsgebouw 2B111 Dinsdag 19 september - Ellipsgebouw 2B111 Vrijdag 17 november - Ellipsgebouw 2B111