INNOVERENDE PRAKTIJKEN ’ De hervorming van de Geestelijke Gezondheidszorg in België ‘ PROGRESSIE EN INNOVERENDE PRAKTIJKEN ’ La réforme des soins en santé mentale en Belgique ‘ AVANCÉES ET PRATIQUES INNOVANTES ’

Terug thuis in mobiele tijden

Mobiel crisisteam Noord-West-Vlaanderen (functie 2a) Crisis assessment & home treatment team: intensief, kortdurend (4-6 weken), in de thuisomgeving, voor cliënten met acute psychiatrische problemen, 7/7 (8-22u) Samenwerking PAAZ-PZ: PAAZ Sint-Jan, PAAZ Sint-Lucas, PZ OLV, PC Sint-Amandus, PTC Rustenburg Netwerkbenadering met huisarts als spilfiguur 212 687 inwoners, 498km²: regio’s Brugge, Zeebrugge, Zuienkerke, Jabbeke, Zedelgem, Torhout, Oostkamp, Beernem

Doelgroep: 1. leeftijd 16-65 jaar Doelgroep en werking Doelgroep: 1. leeftijd 16-65 jaar 2. verblijfadres binnen catchment area 3. consent cliënt 4. doorverwijzing door huisarts, psychiater, EPSI, PET 5. acute psychiatrische problematiek 6. meerwaarde voor cliënt of netwerk + subsidiariteitsprincipe Indien voorwaarden 1-4 voldaan: intake vindt plaats < 24u na aanmelding; indien 1-6 voldaan: inclusie Huisbezoeken: 1:1 of 2:1 eerste week, daarna indien mogelijk afbouw naar 1:2 en 1:3 Consult psychiater: < 72u na aanmelding – psychiater heeft een assessment-, behandel- en beleidsfunctie Assessment psycholoog (TC): < 7d na aanmelding (doelstellingen- behandelplan)

Werking en teamsamenstelling Netwerkoverleg, samenwerking met externe experts Behandelplan: doelstellingen op maat van de cliënt en de betrokken familie; ondersteuning, monitoring (incl. risicotaxatie) en medicamenteuze opvolging; hervalpreventie (signaleringsplan); psycho-educatie en andere tools (5Gs, piekerbundel, …) Nazorgplan Visie: kortdurende oplossingsgerichte systeemtherapie, tools uit CBT, recovery en empowerment Ambitie: voorkomen of verkorten opnames, reductie aantal gedwongen opnames en suïcides Teamsamenstelling: 8 psychiatrisch verpleegkundigen, 3 maatschappelijk werkers, 1 teamverantwoordelijke, 1 therapeutisch coördinator/ psycholoog (12.5 FTE), 2 psychiaters (24u)

Similarities, differences & challenges Teamleden: generieke versus specifieke competenties (‘MCT begeleider’, uitz. KOPP) Generalistisch en systemisch werken ‘in de thuisomgeving van de cliënt’ Duo werking & shared case load On the road + at home: planning – IT – communicatie – veiligheid – positieverschuiving in relatie hulpverlener/ cliënt Medische permanentie: 24u/ week psychiater functie voor 98u/ week teamwerking (additionele ondersteuning door EPSI ‘s avonds en tijdens weekends)

Cijfers werkingsjaar 2013 299 aanmeldingen (gemiddelde 24.9/ maand, mediaan 24, range 17-35) 212 inclusies (70.9%, 194 cliënten)- lager inclusiepercentage etnische minderheden (46.7%) Reden exclusie: 1. indicatiestelling: geen acute crisis (44.8%) 2. indicatiestelling: opname pre-inclusie (19.5%) 3. geen consent cliënt (18.4%) 4. leeftijd 65+ (6.9%) 5. verblijfadres buiten regio (5.8%) 6. middelenmisbruik primair (2.3%) 7. andere (2.3%) Belangrijkste aanmelders: 1. huisartsen (pre-i: 32.8%, post-i: 31.1%) 2. EPSI (pre-i: 27.8%, post-i: 31.1%) 3. PAAZ psychiaters (pre-i: 22.8%, post-i: 23.6%) 4. PZ psychiaters (pre-i: 7.0%, post-i: 6.2%)

Inclusies Leeftijd: gemiddelde 36.9j, mediaan 36.5j, range 16-63j, < 25j= 20.8% Geslacht: V/M= 2/1 (66.5% versus 33.5%) Alleenstaand: 44.3% (waarvan bijna 1/3 alleenstaande ouder) Werkzoekend: 22.6%, invalide: 21.2%, student: 9.9% Disproportioneel groot aantal cliënten uit postcode 8000 (binnenstad) (40.6%, < 20% totaal aantal inwoners catchment area) MCT duur: gemiddeld 29.1d, mediaan 29d, range 3-68d Ontslag na disengagement: 6.6%, gedwongen opnames: 1.4% Comorbiditeit: 59% (merendeel middelenmisbruik en persoonlijkheidsstoornissen) Middelen (primair/ comorbiditeit): 33.5% (top 3: alcohol, cannabis, medicatie)

Primaire diagnose

Afronding

Conclusie: multimodale evaluatie Kwantitatieve resultaten NB sinds opstart 12/03/12: geen suïcides en geen incidenten fysieke agressie t.a.v. teamleden tijdens begeleiding; evolutie totaal aantal gedwongen en vrijwillige opnames in de regio Tevredenheidsonderzoek Economische kost: MCT begeleiding versus ZH opname – maatschappij versus patiënt Impact op team: job satisfaction, evaluatie burn out rate, ziektedagen personeel Impact op stigma NB Toename toegankelijkheid zorg

Conclusie: toekomstperspectieven Gatekeeping met centrale rol voor huisarts – zorgcoördinator/ referentiepersoon? Generalistische versus specialistische MCTs? Units met zowel ambulante als residentiële functie (versmelting MCT-EPSI-PICU)? Pilootprojectstatus? Vermaatschappelijking = aandacht voor maatschappelijke evolutie, niet enkel GGZ evolutie