PREMIEPENSIOENINSTELLINGEN BIJEENKOMST PREMIEPENSIOENINSTELLINGEN 27 juni 2011

Divisiedirecteur Toezicht Expertisecentra OPENING mr. dr. Femke de Vries Divisiedirecteur Toezicht Expertisecentra

AGENDA 16.15u Opening 16.25u Vergunningaanvraag ppi 16.40u Prudentieel toezicht ppi 17.10u Gedragstoezicht ppi 17.25u Gelegenheid tot het stellen van vragen 18.00u Borrel 18.30u Einde

INLEIDING Visie DNB Toezicht 2010 – 2011: aanscherping toezichtkader Pensioendomein: vertrouwen pensioendeelnemers Doel bijeenkomst

Afdelingshoofd Expertisecentrum Markttoegang PPI VERGUNNINGAANVRAAG mr. Monica Spiegel Afdelingshoofd Expertisecentrum Markttoegang

ONDERWERPEN PPI’s: stand van zaken Organisatie DNB Toezicht Vergunningvereisten Bijzondere aandachtspunten Indienen vergunningaanvraag Verloop aanvraagprocedure

6 vergunningaanvragen, waarvan 1 verleend PPI STAND VAN ZAKEN 6 vergunningaanvragen, waarvan 1 verleend Beslistermijn van 13 weken, opschorting bij opvragen informatie Nieuwe wetgeving in de praktijk → Aandachtspunten voor de wetgever: Besmettingsrisico Sterftewinsten

Organisatie DNB Toezicht 5 Supervision Divisions TBA TV TPB TE TB ABN AMRO Actuarial & Risk Management Asset & Liabilty Management EC Market Entrance & Enforcement Strategy Rabobank International Insurance Institutions Material supervision and Pension law & regulations ECTI Quantitative Risk Mngt/ Accountancy FinRisk: Strategy and Banks ING National Insurance Institutions Big Pension funds Risk Management Supervision processes Governance Banks 1 Healthcare Insurance institutions Midsize and small pension funds 1 Intervention & Monitoring Policy development Banks 2 Midsize and small insurance institutions Midsize and small pension funds 2 EC Culture & Behaviour Banks 3 Investment company’s ECICT Banks 4 Payment Institutions & Trust company’s / FEC TBA 100 fte TVT 92 fte TBP 94 fte TUC 116 fte TB 92 fte 8

VERGUNNINGVEREISTEN Vergunningplicht: artikel 2:54g Wft Vergunningvereisten: artikel 2:54h Wft en Besluit prudentiële regels Wft (Bpr) Vergunningvereisten: Dagelijks beleidsbepalers: twee / vanuit Nederland /betrouwbaarheid / deskundigheid Beheerste en Integere bedrijfsvoering: beheersen financiële en andere risico’s die de soliditeit van de onderneming kunnen aantasten Uitbesteding aan een derde Rechtsvorm en zeggenschapstructuur Kapitaalseisen, kapitaaldekking en onafhankelijkheid Pensioenbewaarder / eisen aan statuten pensioenbewaarder ⏋ A Maatregelen ter bescherming deelnemers > F Overeenkomst tussen ppi en bijdragende onderneming/pensioenbewaarder ⏌ M

BIJZONDERE AANDACHTSPUNTEN Integere bedrijfsvoering Eisen aan governance: voorkomen belangenverstrengeling bestuurders binnen de organisatiestructuur waarin de ppi is ingebed. Bestuurders ppi hebben zelfstandige verantwoordelijkheid om te allen tijde ook de belangen van de pensioendeelnemers te behartigen. Deskundigheid => Beleidsregel Deskundigheid 2011 Alle beoogde bestuurders van de ppi op gesprek.

INDIENEN VERGUNNINGAANVRAAG Vragen over het indienen van een aanvraag (Oriënterend) gesprek met DNB Conceptaanvraag Alles sturen aan DNB? Documenten toespitsen op PPI Vergunningaanvraagformulier

VERLOOP AANVRAAGPROCEDURE Ontvangst aanvraag > bevestiging Beoordeling op hoofdlijnen > opvragen aanvullende informatie - opschorting termijn; Nadere beoordeling > nadere vragen – opschorting termijn Gesprekken met bestuurders Advies AFM Beoordelingsnota in de lijn Beslissing op aanvraag

PPI PRUDENTIEEL TOEZICHT Martin Wezenaar RA toezichthouder

AGENDA Financiële sector in Nederland Wet- en regelgeving m.b.t. toezicht Toezichtsaanpak DNB m.b.t. risicoprofiel Wet- en regelgeving m.b.t. uitbesteding Bedrijfsmodel en strategie Toezichtsaanpak DNB m.b.t. uitbesteding

Financiële sector in Nederland Type financiële onderneming Aantal Banken 125 Verzekeringsmaatschappijen 350 Premie pensioeninstellingen 1 Pensioenfondsen 700 Beleggingsinstellingen en beleggingsondernemingen 325 totaal 1501 15

Wet- en regelgeving m.b.t. toezicht Wet op het financieel toezicht (Wft, 2007) Pensioenwet (PW, 2007) 16 16

Highlights Wft Principle based: financiële onderneming draagt zorg voor beheerste en integere bedrijfsvoering (art. 3:17) Specifieke bepalingen beheerste bedrijfsvoering Specifieke bepalingen voor risk management Specifieke bepalingen voor uitbesteding 17

6 HOOFDVRAGEN MBT BEDRIJFSMODEL EN STRATEGIE Fit tussen strategie en vereiste competenties en resources Toegevoegde waarde onder veranderende omstandigheden vergeleken met concurrentie en markt Vooruitzicht korte tot middellange termijn Welke activiteiten zijn genormaliseerd economisch verlieslatend en waarom? Hoe materieel is de impact hiervan (op de groep)? Heeft de OTSO een overtuigende aanpak om deze activiteiten weer winstgevend te maken? Hoe zorgt de strategie dat competitieve voordelen gecreëerd of behouden worden ten opzichte van bestaande marktspelers en nieuwe marktspelers? Wat zijn de belangrijkste bedreigingen vanuit markt en stakeholders? Wat zijn de belangrijkste potentiële adverse scenario’s waar deze onderneming mee te maken krijgt (komende 5 jaar)? Is in elk van deze scenario’s de onderneming voldoende in staat een stabiele positie te behouden? Wanneer wel, wanneer niet? Wat zijn de kritische succesfactoren om de strategie te realiseren? Bezit de OTSO deze factoren? Bezit OTSO de benodigde competenties en resources (staff, skills, systems) om de strategie te realiseren? Winstbronnen en waarde in keten Wat zijn de economische winstbronnen? 2. Wat is het onderscheidende vermogen van de OTSO? 3. Is de klantbenadering houdbaar? Basisanalyse bedrijfsmodellen 1. Diepteanalyse winstbronnen 2. Vooruitblik 3. Concurrentie- en stakeholderanalyse 4. Scenarioanalyse 5. Competentieanalyse 6. Economisch verlieslatende activiteiten Wat zijn verwachte ontwikkelingen van de economische winstbronnen voor de korte termijn (1-2 jaar)? Wat zijn de impliciete aannames die daaraan ten grondslag liggen? Wat zijn belangrijkste verwachte ontwikkelingen in externe omgeving?

Toezichtsaanpak DNB m.b.t. risicoprofiel Geen verzekeringstechnisch risico Inzicht in overige risico’s ~ Financiële Instellingen Risico- analyse Methode (FIRM) Inherent – beheersing – netto (rest) risico Kwantificering netto risico Gekwantificeerd netto risico vs eigen vermogenseis € 225.000 Beheersingsmaatregel risicoprofiel PPI Level playing field

Wet- en regelgeving m.b.t. uitbesteding Geen afbreuk op toezicht Primair toezicht van de financiële onderneming op de uitbestede werkzaamheden: “indien een financiële onderneming met zetel in Nederland werkzaamheden uitbesteedt aan een derde, draagt de financiële onderneming er zorg voor dat deze derde de ingevolge dit deel met betrekking tot die werkzaamheden op de uitbestedende financiële onderneming van toepassing zijnde regels naleeft” (3:18) Secundair: Toezicht van DNB op financiële onderneming, inclusief het uitbestede werk 20

Wet- en regelgeving m.b.t. uitbesteding Specifieke bepalingen voor uitbesteding: artikelen 27-32 (hoofdstuk 5) van BPR Wft Adequaat prudentieel toezicht mogelijk Kwaliteit van onafhankelijke interne toetsing op niveau Adequaat beleid en procedures, maatregelen om uitbesteding te beheersen Toereikende procedures, maatregelen, deskundigheid en informatie om de uitvoering van de uitbestede werkzaamheden te kunnen beoordelen. Uitbesteding vastgelegd in een schriftelijke overeenkomst 21

Toezichtsaanpak DNB m.b.t. uitbesteding Risicogebaseerd Steunen op activiteiten financiële ondernemingen, maar alleen als sprake is van een adequaat risk control framework Proportionaliteit Level playing field FIRM 22

Toezichtsaanpak DNB m.b.t. uitbesteding DNB beoordeelt bij uitbesteding onder meer: Uitbestedingsstrategie en beleid Uitbestedingstraject Uitbestedingsovereenkomst Governance regie-organisatie Risicobeheersing tijdens contractfase Management informatie, o.a.: Auditrapportages SAS70, ISAE 3402, third party mededeling 23

DNB Informatiebijeenkomst PPI Amsterdam, 27 juni 2011 “Zorgen om de risico’s voor deelnemers” Jan van Miltenburg Manager Toezicht op Pensioenuitvoerders

Onderwerpen Deelnemer als belegger Deelnemer als informatiebehoeftige Wettelijk kader U als pensioenuitvoerder AFM als oriëntatiepunt 25 Zorgen om de risico's voor deelnemers 27 juni 2011

1. De deelnemer als belegger: risico’s? Onverwachte armoedeval Geen of te laat maatregelen Dus: komen met kostenefficiënte, nuttige, veilige & begrijpelijke premieregeling! 26 Zorgen om de risico's voor deelnemers 27 juni 2011

2. Deelnemer als informatiebehoeftige: risico’s? Geen overzicht: van toekomstige inkomsten Geen inzicht: in toekomstige financiële situatie Geen actie: kan of wil geen maatregelen nemen Dus: helpen met voorlichting & advies, ook over risico’s! 27 Zorgen om de risico's voor deelnemers 27 juni 2011

3. Wettelijk kader Informatieverstrekking: - startbrief - jaarlijks UPO - 5-jaarlijks slapersoverzicht - stopbrief - pensioenbrief - pensioenregister - overig Zorgplicht: - klantprofiel - doelrisicoprofiel - advies - jaarlijkse bewaking tijdig begrijpelijk & duidelijk juist, cf. pensioenregl. volledig financ. doelstelling risicobereidheid inleg beleggingsplan 28 Zorgen om de risico's voor deelnemers 27 juni 2011

4. Wat u als a.s. pensioenuitvoerder gaat doen: Zorgen voor ‘fatsoenlijk’ pensioen Zorgen voor voldoende eigen vermogen Deelnemervermogen scheiden Goed administreren Aansluiten op pensioenregister Pro actief informeren en helpen Pro actief contact zoeken met DNB/AFM 29 Zorgen om de risico's voor deelnemers 27 juni 2011

5. De AFM als oriëntatiepunt Website Nieuwsbrieven Visiedocument zorgplicht Rapport onderzoek zorgplicht Overige rapporten Leidraad communicatie Visiedocument op pensioenuitvoering 30 Zorgen om de risico's voor deelnemers 27 juni 2011

VRAGEN