Taalniveaus Nederlands binnen MBO Nijkerk, 21 april 2008 Lizebeth de Klerk LLB Consortium Beroepsonderwijs 2008

Taalniveaus Nederlands binnen het MBO Stichting Consortium Beroepsonderwijs Taalniveaus Nederlands binnen het MBO Vanuit kwalificatiedossier van de opleiding Taalcompetentieprofiel (taalniveau-eisen in beroepscontext) Vanuit brondocument LLB Taalniveau-eisen in maatschappelijke context) Hoogste eis geldt LLB Consortium Beroepsonderwijs 2008

LLB Consortium Beroepsonderwijs 2008 Welke niveaus? LLB Luisteren Lezen Gesprekken voeren Spreken Schrijven C1 Vaardige gebruiker B2 Onafhan-kelijk gebruiker 3, 4 4 B1 1, 2 2, 3 A2 Beginnend gebruiker 1 A1 LLB Consortium Beroepsonderwijs 2008

Stichting Consortium Beroepsonderwijs Taalniveaus Nederlands Concreet omschreven in: Raamwerk Nederlands: Nederlands in (v)mbo-opleiding, beroep en maatschappij Gebaseerd op CEF Raamwerk MVT Raamwerk NT2 Taalprofielen Leerlijnen voor competentiegericht vreemde talenonderwijs Blokkendoos KSE Eindtermen vmbo LLB Consortium Beroepsonderwijs 2008

Stichting Consortium Beroepsonderwijs Omschrijving taalniveaus Leesvaardigheid A2 B1 (niveau 1+2) B2 (niveau 3+4) C1 Algemene leesvaardig-heid Kan korte teksten lezen die duidelijk gestructureerd zijn en geschreven zijn in eenvoudige en duidelijke taal. Heeft veel begeleiding nodig in de vorm van uitleg, vragen en opdrachten. Kan concreet geformuleerde teksten van de opleiding, het werk of het dagelijks leven lezen met een redelijke mate van begrip. De teksten hebben een duidelijke opbouw met veelal frequent woordgebruik Kan een grote variatie aan teksten zelfstandig lezen binnen eigen opleiding/werk of in het dagelijks leven. Begrijpt teksten over specialistische onderwerpen als hij voldoende kennis heeft van het desbetreffende onderwerp Kan teksten in detail begrijpen, waaronder specialistische, (semi-) wetenschappelijke artikelen en lange technische instructies op het eigen vakterrein of bedoeld voor de geïnteresseerde leek, mits moeilijke passages herlezen kunnen worden. Kan impliciete informatie uit de tekst halen en herkent vanuit welke visie/achtergrond de tekst geschreven is. LLB Consortium Beroepsonderwijs 2008

Stichting Consortium Beroepsonderwijs Omschrijving taalniveaus Schrijfvaardigheid A2 (niveau 1) B1 (niveau 2+3) B2 (niveau 4) Algemene schrijf-vaardigheid Kan korte eenvoudige boodschappen opschrijven. Kan een zeer eenvoudige persoonlijke en zakelijke brief schrijven Kan heldere samenhangende teksten schrijven met een simpele, lineaire opbouw, over uiteenlopende vertrouwde onderwerpen binnen zijn werk en opleiding. Kan heldere, gedetailleerde teksten schrijven over uiteenlopende onderwerpen die verband houden met zijn interessegebied, waarin informatie en argumenten uit verschillende bronnen worden bijgevoegd en beoordeeld. Kan heldere, goed gestructureerde teksten schrijven over ingewikkelde onderwerpen, waarin de relevante, belangrijke kwesties worden benadrukt en standpunten uitgebreid worden uitgewerkt en ondersteund met aanvullende punten, redenen en relevante voorbeelden. Kan afronden met een passende conclusie. LLB Consortium Beroepsonderwijs 2008

Stichting Consortium Beroepsonderwijs Taalniveaus per vaardigheid nog verder uitgewerkt: Subvaardigheden Kenmerken van de taakuitvoering Strategieën (oriëntatie, sturing, evaluatie) Kennis LLB Consortium Beroepsonderwijs 2008

Stichting Consortium Beroepsonderwijs Centraal (curriculum onafhankelijk) examen? Methodeonafhankelijke, beroepsgerichte taaltoetsen, ingekocht bij Kenniscentrum voor Bedrijf en Beroep (KBB) of andere exameninstelling? Taalproducten verzamelen in (taal-)portfolio? Integraal deel Proeve van Bekwaamheid? ROC kan momenteel nog zelf beslissen Niveaus aantonen? LLB Consortium Beroepsonderwijs 2008

Stichting Consortium Beroepsonderwijs MBO-raad stelt voor: Centraal schriftelijke toetsen voor receptieve vaardigheden Decentrale gestandaardiseerde toetsen in de beroepscontext voor productieve vaardigheden Wat past bij competentiegericht onderwijs? Taalproducten verzamelen in (taal-)portfolio Integraal deel Proeve van Bekwaamheid LLB Consortium Beroepsonderwijs 2008

Stichting Consortium Beroepsonderwijs Werken aan niveauverbetering? Methode gebaseerd op niveau per vaardigheid assessment oefenen (diagnostische) toetsen Geïntegreerd in opleiding beroeps(taal-)taken ondersteuning op basis van taken Werken aan niveauverbetering? LLB Consortium Beroepsonderwijs 2008

Stichting Consortium Beroepsonderwijs Binnen competentiegericht onderwijs: drieslag taalontwikkeling Taal gebruiken in beroepsgerichte activiteiten Veel lezen, luisteren, schrijven en spreken op school en op stage met adequate feedback op taalgebruik Taalles van een ervaren taaldocent Uitleg en oefening van regels en conventies van het vakgerichte Nederlands en de vaktaal Taalondersteuning en oefening individueel Werken aan persoonlijke taalproblemen – uitspraak, spelling, woordkennis en grammatica LLB Consortium Beroepsonderwijs 2008

Stichting Consortium Beroepsonderwijs Taal gebruiken in beroepsgerichte activiteiten Veel lezen, luisteren, schrijven en spreken LLB Consortium Beroepsonderwijs 2008

Stichting Consortium Beroepsonderwijs Taalvaardigheden per fase LLB Consortium Beroepsonderwijs 2008

Stichting Consortium Beroepsonderwijs Taal gebruiken in beroepsgerichte activiteiten Adequate feedback op taalgebruik door opleidingsteam Op basis van communicatieschema Door middel van beoordelingsformulier (gebruiken voor oriëntatie, sturing en evaluatie) Taalles van een ervaren taaldocent Uitleg en oefening regels en conventies van vakgerichte Nederlands en vaktaal Door middel van methode, eigen materiaal etc. Just-in-time (aansluiten bij taken/opdrachten) Taalondersteuning en oefening individueel Bij signalering problemen Door middel van (remediale) computerprogramma’s en persoonlijke feedback LLB Consortium Beroepsonderwijs 2008

Stichting Consortium Beroepsonderwijs Beoordelen niveau: Taalproducten uit diverse fasen met beoordelingsformulier Kenmerken van de taakuitvoering uit Raamwerk gebruiken voor niveaubepaling Afspraken maken over wat precies beoordeeld wordt: - welke producten? - wat moet voldoende zijn voor ‘go’? Wie beoordeelt? Diverse taalproducten van gewenst eindniveau verzamelen in (taal-)portfolio Taalproducten in Proeve van Bekwaamheid beoordelen op basis van kenmerken van de taakuitvoering van gewenst eindniveau LLB Consortium Beroepsonderwijs 2008

Stichting Consortium Beroepsonderwijs Uit Projectwijzer 6 Laboratoriumtechniek BOL4  Projecttaak 8 Functioneringsgesprek Je sluit de PW af met een functioneringsgesprek met je projectbegeleider. Heb je jouw persoonlijk activiteitenplan kunnen realiseren? De mensen met wie je hebt gewerkt hebben opmerkingen gemaakt over jouw competentieontwikkeling. Op basis van die opmerkingen ga je een reflectieverslag schrijven. Je vult zelf je scoretabel in. Samen met je projectbegeleider bespreek jij je scoretabel en je reflectieverslag. Je definitieve score wordt vastgesteld en jullie benoemen punten waaraan je de komende tijd aandacht gaat besteden. Aan het begin van de projectwijzer heb je naar je leerstijl gekeken. Ben je hier bewust mee aan de slag gegaan en heeft dit je geholpen tijdens de studie? LLB Consortium Beroepsonderwijs 2008

LLB Consortium Beroepsonderwijs 2008 Opdracht Welke taalvaardigheden heeft de student nodig om deze taak uit te voeren? - leesvaardigheid? - luistervaardigheid? - spreekvaardigheid? - gespreksvaardigheid? - schrijfvaardigheid? Zou deze taak gebruikt kunnen worden voor beoordeling van het schrijfvaardigheidniveau van de student? Zo ja, hoe? Zo nee, waarom niet? Zou deze taak ook nog gebruikt kunnen worden voor beoordeling van het niveau van de andere taalvaardigheden? Zo ja, welke? Wie beoordeelt het niveau van de student voor de betreffende taalvaardigheid? LLB Consortium Beroepsonderwijs 2008