Legitimatie van de nevengeul Varik-Heesselt Roel During, Alterra Wageningen UR 28 september 2016

Inhoud  Vraag van Waalzinnig  Uitgangspunten van het onderzoek  Conclusies van het onderzoek  Achtergronden van de m 3 /s bij Lobith  Onderbouwing hoogste verwachte afvoer  Onaangename konijnen uit de hoed  Wat vraagt dit van de bewoners?  Reflectie en aanbevelingen

Vraag van Waalzinnig  Is er wetenschappelijk aan te tonen dat een afvoerdebiet van de Rijn bij Lobith van m 3 /s in 2100 en m 3 /s in 2050, zoals deze door de Deltacommissie wordt gebruikt, aannemelijk is en is er een oorzakelijk verband met de klimaatverandering?  De volgende onderzoeksvraag centraal gesteld: “Wat is de legitimatie van de geprojecteerde nevengeul van de Waal bij Varik en Heesselt?”

Uitgangspunten van het onderzoek  Legitimatie: wettelijk, inhoudelijk, procedureel  Onafhankelijkheid onderzoek contractueel vastgelegd  Gebruik van openbaar toegankelijke informatie  Focus op onderbouwing van besluiten op het moment dat die genomen werden  Geen overall oordeel over modelinstrumentarium, wel kritisch kijken naar het gebruik ervan voor de maatgevende afvoer  Uitgebreide interne en externe review

Conclusie  Conclusie 1: de wetenschappelijke onderbouwing van de maatgevende afvoer is ontoereikend om besluiten inzake de planning van de nevengeul te legitimeren  Conclusie 2: het planproces heeft deze legitimatie niet opgebouwd door middel van consensusvorming over probleem/oplossingen  Conclusie 3: niet de inhoud maar de middelen sturen het planproces, dus nut en noodzaak van de geul is niet aangetoond

Achtergronden van de m 3 /s bij Lobith  Genoemd in 1956 door minister Algera; gericht op 2100  Onder vuur sinds begin Ruimte voor de Rivier  Geen wettelijke status: ● MA in toetsing waterkerend vermogen dijken ● 3 e toetsronde (2006): MHWA m 3 /s ● Uitstel 4 e toetsronde (2011) > nieuw veiligheidsbeleid  Kaderstellend voor alle relevante besluiten

Onderbouwing hoogste verwachte afvoer aftopping hoogst gemeten waarde

Onderbouwing hoogste verwachte afvoer

 m 3 /s past niet tussen de Duitse dijken  Systematisch gemis aan transparantie tav keuzes, aannames en hoe modellen zijn gekalibreerd ● Keuze voor oneindig hoge dijken ● Keuze voor statistiek van regendagen  Twijfel over regenperiodes die leiden tot extreme afvoeren: ● Extreme neerslagperioden ver buiten het bereik van huidige periodes (van depressie naar moessonklimaat?)  Bizar effect van bijna oneindig vergroten van de herhalingstijd

Onaangename konijnen uit de hoed  De schaduwwerking in het vooruit van de hoogwatergeul  De prijs die er wordt betaald bij onteigening  Grondverzet (het verdienen aan de ruil van goede en minder goede grondkwaliteit)  Overlast langdurige verbouwing van de gehele omgeving  Het sturen van de overheid op voorstanders en tegenstanders brengt sociale cohesie van de dorpen in gevaar  De planvorming tot dusverre is voor de overheid vrijblijvend, maar voor de bewoners niet

Wat vraagt dit van de bewoners van Varik Heesselt? Varik Heesselt komen op een eiland te liggen strijdbaarheidkwetsbaarheid gelatenheid Politieke tegenstellingen De geul komt er sowieso Ik wordt uitgekocht, maar tegen welke prijs? Laat er vooral snel duidelijkheid ontstaan! Er zijn toch alternatieven? Het biedt ook kansen We dienen straks een zienswijze in Ik procedeer tot de Hoge Raad Ze zullen toch wel weten wat ze doen We komen in een onveilige badkuip Nooit meer 93/95

Reflectie en aanbevelingen  Hoe meer verdeeldheid, hoe makkelijker het wordt voor de overheid om de geul naar eigen inzicht aan te leggen  Drie circuits van besluitvorming (interactief, politiek en juridisch)  Verzet en medewerking kunnen samen gaan  Zorg dat de dorpen niet uiteen gespeeld raken: ● Respecteer elkaars standpunten ● Werk samen om er het beste van te maken ● Organiseer verschillende rollen/grondhoudingen in het planproces ● Laat inwoners zowel voor als tegen zijn  Laat je niet gek maken!

Vragen, op- en aanmerkingen?!  Telefoon: Mail:  Website persbericht en publieksrapport & achtergrondrapport: 