Fietsblessures Ivo Versteegen Fysio- en Manueeltherapeut
Alpe D’Huzes 2015
Acute Fietsblessures Elk jaar raken 3,5 miljoen(!) sporters geblesseerd. Fietsers zijn een relatief beperkt aandeel maar de lichamelijke schade is wel vaak ernstig Per jaar 1,5 miljoen Nederlanders eens of vaker per week op de race- of toerfiets In 90% van de gevallen is de aanleiding voor behandeling een val. De meest voorkomende fietsblessures na een val zijn blessures aan de schouders /armen / polsen
Schaafwonden Schaafwonden Schoonmaken en desinfecteren Inschatten van de ernst Verbinden … of juist niet? Speciaal wondverband / wondpoli Tetanus vaccinatie
Chronische Fietsblessures Vaatproblemen in de lies Knieklachten Lage rugklachten Hand- en polsklachten Schouder- en nekklachten Luchtwegproblemen Zadelklachten Enkel- en voetklachten Overtraining
Overbelasting! Intrinsieke factorenExtrinsieke factoren Eerdere blessuresMateriaal (Fietsafstelling) Standsafwijkingen voeten /knieënSport intensiteit Stijfheid spieren / gewrichtenKlimaat Disbalans, zwakte van spiergroepenStress Ziekte Voeding
Bloedvat inklemming Ruim twintig procent van de beroepswielrenners krijgt klachten wegens een vaataandoening aan de bekkenslagader Knikken van de beenslagaders door gebogen houding en een overmatige spierontwikkeling diep in de lies Een gevoel van verzuring in een been bij zware inspanning of in diepe zit Klachten verdwijnen bijna altijd na een paar minuten rust en kunnen bij hard fietsen vaak in een paar minuten worden opgewekt
Rugklachten Een relatief matige conditie van rompspieren Houding op de fiets, sterk gebogen rug Verminderde flexibiliteit van de wervelkolom Instabiliteit van de wervelkolom Slecht afgestelde fiets
Hand en Polsklachten Soms pijn en tintelingen aan de pink en ringvingerzijde van je hand door een beklemde zenuw in je onderarm of pols Langdurig op het stuur steunen waarbij het lichaamsgewicht op je armen komt te rusten De beenspieren van wielrenners zijn beter ontwikkeld en getraind dan de arm - en rompspieren
Knieklachten Illio-tibiaal frictiesyndroom is een pijn aan de buitenzijde van je knie Ontstaat als de spieren aan de buitenzijde van je bovenbeen te strak en te stijf zijn (o-benen; plaatjes stand; fietstechniek; rompstabiliteit) Knieschijfpees irritatie; verkeerde kracht omzetting door zadelhoogte en voetplaatjes stand
Voetklachten Wielrenners kunnen hinderlijke pijn in de middenvoet ervaren = metatarsalgie Een toegenomen spanning of druk op en in de voet en branderig gevoel Botten, spieren en zenuwen Passende schoenen, een steunzool, juiste plaatsing van de plaatjes of training van de voetspieren De huid van de voetzool; likdoorns of eelt
Rompstabiliteit De Core wordt gevormd door de spieren van de romp (het spierkorset), vaak omschreven als een cilinder of een doos. De buikspieren (recht en schuin) vorm de voor- en zijwand, De rug en bilspieren vormen de achterwand. Het middenrif vormt de deksel. De bekkenbodem de bodem.
Core stability Op dit moment is er nog geen keihard bewijs voor core stability. Helaas ga je niet direct een paar kilometer per uur sneller fietsen, maar indirect zul je zeker gaan verbeteren. Doelen: Het voorkomen van blessures doordat je stabiliteit verbeterd, je zit beter op je fiets en je onderste ruggenwervels worden ondersteund. Met een stabiele romp ben je beter in staat om krachten over te brengen op de pedalen. Doordat je stiller op de fiets zit ga je efficiënter trappen.
Fietstechniek/Beenkracht Als fietser probeer je zoveel mogelijk kracht uit je benen te halen Daartoe moet je proberen in de keten tussen fietshandschoen en fietsschoen een situatie te creëren waarin je het bekken zoveel mogelijk fixeert. Zo krijg je een vast punt om optimaal je benen uit te trappen. Als de romp niet optimaal gestabiliseerd is, is het onmogelijk de kracht van de benen optimaal over te brengen op het pedaal.
Oefenen Tijdens de oefeningen wordt vooral de nadruk gelegd op bewegingscontrole, fijne coördinatie en evenwicht. De oefenvormen vragen weinig kracht (low load) maar wel de nodige lichaamscontrole en concentratie! Samenvattend is het niet de absolute kracht die telt, maar wel dat de juiste spieren werken op het juiste moment
Blessurepreventie Voeding Drinken Alcohol Lichaamsgewicht Doping Gedrag Sportuitrusting Training
Voeding De gemiddelde Nederlander haalt zijn calorieën voor 50% uit koolhydraten en voor 50% uit eiwitten en vetten De basis van een sportdieet bestaat uit voldoende onverzadigde vetten en eiwitten en voor 60% uit koolhydraten Daarnaast voldoende groente en fruit voor mineralen en vitamines
Drinken Vochtverlies vermindert het duurvermogen en de krachtprestatie Bij flinke inspanning verlies je minimaal 1 liter vocht per uur. Er kan maximaal 1 grote bidon ( ml) per uur opgenomen worden! Met het vochtverlies treedt een fors verlies van mineralen en sporenelementen op Drinken moet de maag goed passeren, goed in de darm worden opgenomen Als je tijdens een wedstrijd/training een dorstgevoel krijgt, is het feitelijk al te laat Let op: energie dranken zijn geen dorstlessers; water en isotone dranken wel
Alcohol? Als energiebron voor sporters is alcohol waardeloos! Het remt de omzetting van vetten en eiwitten in suiker, waardoor het aanbod aan brandstof voor de spier tijdens de inspanning vermindert Daarbij onderdrukt alcoholinname het waarneming-, coördinatie- en concentratievermogen!
Gewicht Overgewicht (door overmatig vet) belast de spieren, pezen en gewrichten aanzienlijk meer = overbelasting negatieve invloed op bijvoorbeeld het uithoudingsvermogen en de snelheid Iedere kilo moet mee naar boven! Wel een zo licht mogelijke fiets maar niet aan je gewicht denken!!?
Gewicht Ondergewicht Ondergewicht vooral bij duursporten zoals hardlopen en wielrennen Door de snellere vermoeidheid is het blessurerisico bij een ondergewicht groter en zo ook het valrisico, met ernstigere gevolgen (botbreuken) Er vindt geen verbranding van vetten en koolhydraten meer plaats maar de spieren worden “opgegeten” = eiwitverbranding
Doping De op de officiële dopinglijsten (UCI) voorkomende stoffen zijn verboden Overigens zijn maar enkele stoffen van de dopinglijst werkelijk prestatieverhogend (testosteron, anabole steroïden en erytropoëtine (EPO)) en is het effect hiervan vaak minder groot dan in het algemeen wordt verondersteld
Training Gelukkig kunnen veel van deze blessures worden voorkomen, onder andere door een goede trainingsopbouw. Ook als je niet aan wedstrijden deelneemt is het belangrijk na te denken bij wat je doet! Trainen op hartfrequentie De warming-up Trainingsvormen De cooling down Rijvaardigheid
Fietsafstelling Extra aandacht aan de individuele zit op de fiets is van essentieel belang. Door een verkeerde of onvoldoende afstelling kunnen blessures ontstaan In een aantal gevallen, overbelasting blessures van rug of knie, is het noodzakelijk de fiets door een specialist te laten afstellen Hoogte van het zadel Trapas Afstand zadelpunt-stuur Hoogte van het stuur Breedte van het stuur FitYourBike, dynamische fietsmeting Sander Visschers SportmedX
Sportuitrusting?
Bergklimaat?
Gedrag
Sportkeuring Sportartsen bij SportmedX in Doetinchem Afhankelijk van je ziektekostenverzekeraars pakket is er een vergoeding voor 0-meting en evt. trainingsverloop
Vragen?
Succes 2 juni !!!