Samenwerkingsakkoord Gent Aanpak crisissituaties bij mensen met een psychische problematiek (Sara Goossens- Justitiehuis Gent) - Crisiskaart ( Isabelle Vanwinghene- PAKT)

SAMEN-WERKEN-AKKOORD ! 1. Bestaansreden Nood in het gerechtelijk arrondissement Oost Vlaanderen -afdeling Gent om bij crisissituaties van mensen met een psychische problematiek multidisciplinair te kunnen samenwerken. SAMEN-WERKEN-AKKOORD !

2. Definitie van een crisissituatie Een crisissituatie is een acute situatie waarbij een redelijk vermoeden bestaat van een ernstige stoornis van het oordeelsvermogen die voortkomt uit een geestesstoornis en die een direct ingrijpen noodzakelijk maakt teneinde direct gevaar voor de persoon of de omgeving af te wenden, dan wel om ernstige overlast te beëindigen.

3. Finaliteit samenwerkingsprotocol Het implementeren van een ketenaanpak bij crisissituaties bij mensen met een psychische problematiek in het arrondissement Gent: een informatie-uitwisseling en samenwerking tussen hulpverlening (PAKT) enerzijds en gerechtelijke autoriteiten (parket Gent- politiezone Gent - justitiehuis Gent) anderzijds met als finaliteit om een dringende gedwongen opname te vermijden.

3. Finaliteit samenwerkingsprotocol Het lijden van mensen met een psychische problematiek tot een minimum beperken en, niet meer dan nodig, in te grijpen bij crisissituaties aangezien de patiënten met psychische noden tot de meest kwetsbaren in onze maatschappij behoren. We betrachten hiermee de thans verspreide middelen efficiënter aan te wenden.

4. Regio samenwerkingsakkoord PAKT: het netwerk van zorgverleners en zorgverlenende instellingen uit de regio Gent-Eeklo-Vlaamse Ardennen zie www.pakt.be Parket Oost-Vlaanderen, afdeling Gent is bevoegd voor feiten gepleegd in het gerechtelijk arrondissement Gent Politiezone Gent is bevoegd voor Stad Gent, Afsnee, Desteldonk, Drongen, Gentbrugge, Ledeberg, Mariakerke, Mendonk, Oostakker, Sint-Amandsberg, Sint-Denijs-Westrem, Sint-Kruis-Winkel, Wondelgem en Zwijnaarde. Justitiehuis Gent is bevoegd voor de begeleiding en het toezicht op justitiabelen, woonachtig in gerechtelijk arrondissement Gent

5. Principe van Getrapte zorg Ingrijpend PLaats Betrokken partijen Laag leefmilieu Basis Patiënt Patiënt + omgeving + eigen huisarts, Huisarts van wacht + GGZ Mobiel Crisis Team MOBiL Team via MCT AZiS+ Hoog Residentiëel Vrijwillige opname Gedwongen opname via gewone procedure Gedwongen opname via spoedprocedure

6. Informatie-uitwisseling Pijnpunt in de informatie-uitwisseling tussen de zorgsector en de gerechtelijke autoriteiten is onder meer het beroepsgeheim. Alle betrokken partijen zijn gebonden aan hun eigen beroepsgeheim waarbij de finaliteit van het beroepsgeheim uiteraard verschilt tussen de zorgverleners enerzijds en de gerechtelijke autoriteiten anderzijds maar waarbij er gewerkt wordt volgens het principe van “een te rechtvaardigen uitzondering op het beroepsgeheim.*” * Uitzonderingsprincipe aanvaard door de Nationale Orde van Artsen

Voorwaarden informatie-uitwisseling Het delen van informatie is in het exclusief belang van de patiënt: dit wil zeggen van belang om een eventuele dringende gedwongen opname te vermijden en om de veiligheid van de patiënt en zijn omgeving te garanderen. Enkel die gegevens die noodzakelijk, relevant zijn worden uitgewisseld op basis van de ‘need to know’ vragen: het gaat om die gegevens die noodzakelijk zijn om de crisis in te schatten en om de veiligheid van de patiënt en zijn omgeving te garanderen.

Voorwaarden informatie-uitwisseling De betrokken patiënt wordt op maximale wijze geïnformeerd tenzij zijn psychische toestand dit onmogelijk maakt. In dit geval wordt in de mate van het mogelijke de vertrouwenspersoon en / of de wettelijk vertegenwoordiger betrokken. Er wordt gestreefd naar een maximale toepassing van de crisiskaart.

8. Concrete “Need to know” vragen Vragen van de gerechtelijke autoriteiten naar de hulpverlening toe in crisissituaties: Is betrokkene gekend bij uw diensten? Is er hulpverlening voorzien? Is deze hulpverlening voldoende? Werd betrokkene uiteindelijk opgenomen? Indien geen opname, is er verdere begeleiding voorzien?

8. Concrete “Need to know” vragen Vragen van de hulpverlening naar de gerechtelijke autoriteiten toe in crisissituaties: Korte omschrijving van de crisissituatie waarbij politie is tussenbeide gekomen. Bestaat er gevaar voor de fysieke integriteit van de tussenkomende hulpverleners bij de eventuele opname (agressie, verboden wapendracht)?

8. Concrete “Need to know” vragen Een goede aanpak van de crisissituatie vraagt na de crisis ook een evaluatie. Een zicht op een hulpverleningstraject binnen een gerechtelijke maatregel kan leiden tot een betere afstemming van de zorg.

9. Crisiskaart Een crisiskaart is een kaartje; Het format van een bankkaart Cliënt heeft kaartje bij zich Kiest er voor om het af te geven Bij moeilijkheden Bij een politionele interventie Een crisiskaart is een samenvatting van een crisisplan

Voorbeeld van een crisiskaart

Inhoud Crisiskaart Wat is een crisis voor deze persoon Wie kan u helpen ? Wat kunnen mensen doen ? Wat doen mensen beter niet ? Wie zijn contactpersonen ?

10. Opmaak crisisplan Opmaak Samen met cliënt In een vrij stabiele periode Regie ligt bij de cliënt Vraagt tijd Een stappenplan Moet worden afgetoetst bij de omgeving Wie staat er in en waarom ? Dit wordt gaandeweg bijgestuurd Wat heeft gewerkt en wat niet ?

Inhoud crisisplan Persoonlijke gegevens Omschrijving van een crisissituatie Gegevens van vertrouwenspersonen Gegevens van hulpverleners Huisarts Behandelaar Bewindvoerder … Overzicht medicatie Afspraken met hulpverleners Wensen omtrent bejegening bij crisis Do ‘s en don’t Praktische info

Inhoud crisisplan Is geen medisch dossier Geen diagnose Wel symptomen Wat loopt mis ? Wat kan helpen ? In de taal van de cliënt Geen vakjargon – verstaanbaar voor iedereen

Gebruik Crisiskaarten Wordt gebruikt in de Mobiele teams Staat nog in de kinderschoenen Positieve ervaringen Voor cliënten Voelen zich begrepen in crisis Voor derden Bevordert samenwerking op moeilijke momenten Veel ervaring in Nederland Zowel rond opmaak als rond gebruik

11. Project Crisiskaart: Operationele doelstellingen Gebruik van crisiskaarten in de regio optimaliseren Verfijnen procedure opmaak en gebruik Gebruik in alle mobiele teams optimaliseren Gebruik in Residentiële voorzieningen optimaliseren

11. Project Crisiskaart: Operationele doelstellingen In samenwerking met de werkgroep Ervaringsdelen Beschikbaar stellen van informatie via identiteitskaart eID, Cozo, … 24/7 toegang tot feitelijke informatie

Project Crisiskaart: Operationele doelstellingen Faciliteren van afstemming en samenwerking tussen betrokken partners, met inspraak van de patiënt Voortbouwen op good practices in de regio Momenteel beperkt aantal kernpartners Beperkte regio Relaties verstevigen Momenteel nog geen middelen voor het project

Project Crisiskaart: Operationele doelstellingen WEL: Positieve ervaringen rond samenwerkingsakkoord GGZ – justitie Versterking van de brug Goede wil vanuit beide zijden om samen verder te groeien Ondersteuning en evaluatie door Ugent/ HOGent Formuleren van beleidsaanbevelingen

12. Opportuniteit Uitvoeringsbesluiten bij het decreet gegevensdeling d.d. 25 april 2014 betreffende de organisatie van het netwerk voor de gegevensdeling tussen actoren in de zorg, (B.S. 20 augustus 2014.) zou mogelijkheden kunnen bieden om de opmaak en het gebruik van de crisiskaart te promoten. Art 17 § 3 geeft de mogelijkheid om het elektronisch deelbaar dossier aan te vullen met een onderdeel dat bestemd is voor de invoer van gegevens door de zorggebruiker zelf. A 19 zou via het medium van een crisiskaart een effectieve en schriftelijke geïnformeerde toestemming door de patiënt kunnen realiseren.

Laat ons SAMEN ZEKER IN CRISISSITUATIES WERKEN AAN DIT AKKOORD MET MAXIMAAL GEBRUIK VAN EEN CRISISKAART in het belang van de patiënt!

Bedankt