Themagroep Biodiversiteit Ideeën en advies voor inrichting 11 april 2016

Samenstelling groep Laura Reinink Roos Los Johan Goudzwaard Peter van Helsdingen Wil Tamis Milan Oostwouder Esther van der Meer

Klinkenbergerplassen Een waterrijk gebied met een zeer diepe en minder diepe plas Reliëf aan de oost-zijde Redelijk grote ecologische potenties

Opbouw advies Algemene uitgangspunten Uitwerking Bijzondere inrichting en objecten Nulmeting en monitoring Beheer en beheerplan

Algemene uitgangspunten Denken aan: - zo veel mogelijk behouden wat nu al goed is in het terrein - ontwikkeling van ecologische systemen en samenhang - voor beplanting inheemse soorten gebruiken * - beplanting zo veel mogelijk clusteren * - overgangen (zoomvegetaties) rond bosaanplant * - Z-geëxponeerde open plekken voor warmte-minnende insecten * - waar nodig struweel als begrenzing en begeleiding van paden - rond noordelijke plas overal dicht struweel aanbrengen - poelen met moerasvegetatie langs de zuidrand van het terrein * - kwaliteit grond goed genoeg voor eten van planten

Uitwerking Voor beplanting inheemse soorten gebruiken Inheemse soorten bieden de beste kansen voor inheemse aan vegetatie gebonden fauna. Plant-dier relaties met veel insecten die honing en stuifmeel halen bij bepaalde planten terwijl de larven van bladen, stengels of wortels van andere planten afhankelijk zijn. Niet inheemse soorten hebben vaak geen binding met fauna. Beplanting zo veel mogelijk clusteren Zoomvegetaties rond bosaanplant Er mogen natuurlijk best hier en daar losse bomen staan, maar een groepje bomen met een zoomvegetatie geeft meer dekking en variatie voor bewoning en gebruik: meer nestgelegenheid, ontwikkeling strooisellaag.

Uitwerking (vervolg) Poelen met moerasvegetatie langs de zuidrand van het terrein In plaats van drijvende eilandjes (kwetsbaar door bezoek van honden) zullen ondiepe poeltjes met moerasvegetatie aantrekkelijk zijn voor kikkers, salamanders en waterinsecten. Z-geëxponeerde open plekken voor warmte-minnende insecten Sommige insecten zijn voor hun voortplanting afhankelijk van warme plekken waar de eieren in de grond worden gelegd en door de warmte goed tot ontwikkeling kunnen komen.

Uitwerking – nog meer ideeën Denken aan het belang planten en struiken met eetbare vruchten en zaden, met name voor vogels. Rekening houden met pollenallergie. NB. Wij missen nog de plekken waar bloemrijke vegetaties kunnen worden ontwikkeld.

Bijzondere inrichting en objecten Zwaluwwand Aan de noordoever van de noordelijke pla s Eiken Speciale aandacht voor eiken vanwege hun enorme ecologische waarde Graanakkertje Als er plaats is kan er misschien een akkertje worden aangelegd met een graansoort en akkeronkruiden, enorm belangrijk voor vogels Stenen muurtjes Graag kalksteen gebruiken waarop gemakkelijk planten kunnen groeien Bijenlandschap Groene Cirkels In aansluiting op regionale ontwikkelingen ter bevordering van bijen Informatiepanelen Bij de ingangen panelen met soorten planten en dieren die te zien zijn

Nulmeting en monitoring Een doelstelling is om de biodiversiteit in het gebied te vergroten Om na een aantal jaren te zien of je daarin geslaagd bent moet je vastleggen hoe het nu daarmee gesteld is (nulmeting). Daarna kun je door onderzoek het resultaat meten (monitoring). Onmogelijk om dat voor alle organismen te doen. Keuze maken. Nulmeting in 2016 voor vegetatie (bomen, kruiden, mossen), paddenstoelen, vogels, vissen, bijen, libellen. Monitoring in volgende jaren aan die zelfde groepen.

Beheer en beheerplan De themagroep biodiversiteit biedt aan mee te helpen bij het opstellen van een beheerplan voor de vegetatie en de bijzondere objecten (zwaluwwand, open plekken voor insecten, poelen). Wij adviseren minimaal beheer op sommige punten. Rietkragen hoeven niet te worden gemaaid. Maaien onderbreekt een ecologische ontwikkeling. VRAAG De werkgroep zou graag van de gemeente willen weten of zij bereid is op een later tijdstip te investeren in veranderingen in de inrichting wanneer uit de meetgegevens (monitoring) blijkt dat de doelstelling niet of onvoldoende wordt gehaald.

Noordelijke plas Bestemming vooral rustige recreatie en natuurbeleving Omgrenzen met dicht struweel langs de steile oevers Paden omgrenzen met dicht struweel Zwaluwwand op een eilandje aan de noordoever Ondiepe uitloper aan de NW- zijde met moerasvegetatie Waterplanten in de plas Open plekken in bosaanplant aan O-zijde Aanlijngebod voor honden

Zuidelijke plas Bestemming meer gericht op recreatie Reliëf aan O-zijde ecologisch benutten (Z-hellinkjes met open structuur voor insecten en kruiden) Poeltjes graven aan de Z- zijde voor reptielen en amfibieën

Onze bijdrage aan kostenbeheersing - de zwaluwwand kan veel goedkoper dan begroot - onderhoud van de zwaluwwand wordt door ons uitgevoerd - vogelkijkwand of vlonder kan wat ons betreft vervallen - drijvende eilandjes worden ontraden - riet maaien is onwenselijk - als er in het ontwerp plaats is voor een akkertje kan dat door vrijwilligers worden ingezaaid en onderhouden