Elle Struijf GGD Hollands Noorden Manager Staf en Innovatie Arts Maatschappij en Gezondheid

Positie ouders en jeugdigen professionals Rol en Verantwoordelijkheden

‘Achtergronden’: Complexe en snel veranderende samenleving –Maar ook: Geen acceptie van gedrag van jeugd Neiging tot pathologiseren Neiging tot criminaliseren Minder opvoedingsvaardigheden en ervaring Neiging tot steeds meer specialisten in te zetten; –Met: »Gebrekkige samenwerking en communicatie »“Rangorde” in zorgverleners »Wens van het gezin raakt buiten beeld

Aandachtspunten Opvoeden en opgroeien (met bijbehorend gedrag) en ‘problemen’ normaliseren Aandacht voor het gewone opvoeden Preventie Ouders aanspreken op verantwoordelijkheid Ouders direct betrekken Pedagogische Civil Society

Aandachtspunten Rendement van maatschappelijke investeringen in de jeugd (Carneiro and Heckman, 2003)

Kernwaarden: - Laagdrempelig - Gezin centraal, en eigen verantwoordelijkheid stimuleren - Preventie, en dan met name hoe jonger hoe effectiever - Sociale samenhang stimuleren en ondersteunen - Specifieke hulp voor specifieke hulpvragen met specifieke doelstellingen

Belangrijke mogelijkheden vanuit het voorveld ( huisarts, jeugdgezondheidszorg, (voor)schoolse voorzieningen): In interactie tussen signalen en vraag van ouders Open communicatie Geen ‘stigma’, laagdrempelig, kijken achter de voordeur is: -heel normaal -geeft een totaal beeld van het gezin Zoveel mogelijk door de ‘eigen’ professional

Basismodel CENTRUM VOOR JEUGD EN GEZIN: Samenwerking met gezinnen en tussen bij gezinnen betrokken professionals

In het basismodel CENTRUM VOOR JEUGD EN GEZIN - Vraagbaakfunctie - Opvoed- en opgroeihulp - Afgestemde zorg uiteraard in onderlinge samenhang

Vraagbaakfunctie Opvoed- en opgroeihulp Relatie preventieve zorg en (transitie) jeugdzorg

Opvoed- en opgroeihulp Individuele contacten - contactmomenten jeugdgezondheidszorg - vragen bij de huisarts - schoolgesprekken - begeleidingscontacten (huisbezoeken) - videohometraining - opvoedspreekuren - VoorZorg Groepsbijeenkomsten - ouderavonden - zwangerschapscursussen - opvoedbijeenkomsten

Afgestemde zorg: -als er specialistische zorg nodig is -of meerdere zorgverleners nodig zijn, -moet de zorgverlening afgestemd zijn op de wensen en mogelijkheden -van het gezin/de jeugdige -en van de betrokken zorgverleners, -moeten doelen helder zijn, -en moeten prioriteiten gesteld worden.

Afgestemde zorg Methodiek in Noord-Holland Noord Gezinsgerichte aanpak Methodiek: 1 Gezin 1 Plan

1Gezin 1Plan De basis voor een geïntegreerde werkwijze! 1GEZIN1PLAN1GEZIN1PLAN Zorgcoördinatie 1Gezin1Plan Partners in Jeugdbeleid

Algemeen werkzame factoren NB. Dit geldt voor alle gezinnen/mensen, met of zonder veel problemen! 1.Versterking zelfregulering van gezinnen 2.Draagt concreet bij aan “herstel van het gewone leven” 3.Werkt multisystemisch 4.Betrekken en versterken van het sociaal netwerk 5.Werkt planmatig en doelgericht 6.Zorgen voor continuïteit (in functie en persoon)

1GEZIN1PLAN1GEZIN1PLAN Hulpverlening rond complexe gezinssituaties vergt: Deelname van alle betrokken zorgverleners, zoals bv.: 1 e én 2 e lijn zorg rond jeugd’ AMW en Volwassenenzorg, incl GGZ Deelname of betrokkenheid vanuit ‘andere’ zorgverleners (medisch, paramedisch e.a.) Inzet vanuit gemeentelijke diensten Deelname van het gezin/jeugdige Gelijkwaardig samenwerkend team rond het gezin = = Cultuuromslag!!

1GEZIN1PLAN1GEZIN1PLAN 1Gezin1Plan: Wat is daarvoor nodig? Samen met de gezinsleden realiseren dat: Er een team van bij het gezin betrokken professionals en vrijwilligers ontstaatEr een team van bij het gezin betrokken professionals en vrijwilligers ontstaat Er één gezinsplan komt:Er één gezinsplan komt: Wat willen we (incl gezin) bereiken: doel Wat willen we (incl gezin) bereiken: doel Wie doet wat en wanneer: tijdpad Wie doet wat en wanneer: tijdpad Iemand de regie neemt: de zorgcoördinatorIemand de regie neemt: de zorgcoördinator

Wie is zorgcoördinator? In principe het gezin zelf, met evt. ondersteuning van het netwerk. Indien zorg te complex en/of gezin het niet zelf kan (let ook op rol van hulpverleners): –één van de betrokken zorgverleners: –in onderling overleg (ook met gezin)

Het gezinsplan Kort, helder, overzicht: voor op “de keukentafel” Vier pagina’s: 1.Gezinsdoelen 2.Gegevens van betrokkenen (namen – telnrs – mailadressen) 3.Afsprakenlijst: wie – wat – wanneer (+ wie is zorgcoördinator) 4.Evaluatie en vervolgafspraken Overkoepelend plan op hoofdlijnen: details in eigen zorgplannen 1GEZIN1PLAN1GEZIN1PLAN

Lessen uit andere regio’s Hefboom in de transitie Stick to the plan 1gezin1plan is een grondhouding Vergt beetje training Vergt veel gesuperviseerde oefening Er kan echt veel zonder inzet van de 2 e lijn Maar zonder inzet van (het front van) de 2 e lijn geen 1 e lijn in de jeugdzorg! 1GEZIN1PLAN1GEZIN1PLAN

1GEZIN1PLAN1GEZIN1PLAN Gezinsplan 1Gezin1Plan als basis voor Samenwerking en afstemming in alle Centra voor Jeugd en Gezin in Noord-Holland Noord West-Friesland: ‘geïntegreerde indicatiestelling’ = op maat gemaakt zorgarrangement expertiseteam als adviserend team vormen Den Helder: intensieve pilot waarin samenwerking zorg, onderwijs, werk- en inkomen en veiligheid Alkmaar/Heerhugowaard: Samenwerking gedwongen en vrijwillig kader onderzoeken

Nieuwe afspraken zijn niet genoeg! Mentaliteitsverandering nodig die kan leunen op de gemaakte afspraken Terug naar je hart! Ofwel: ‘wat zou je doen als het je eigen kind was?’

Zìj danken u voor uw inzet en betrokkenheid !!

1GEZIN1PLAN1GEZIN1PLAN Hoe ziet het format van het gezinsplan er uit?

1GEZIN1PLAN1GEZIN1PLAN Namen van de gezinsleden en de leeftijden van de kinderen: Belangrijkste doel(en) van het gezin: Telefoon nummer: Mailadres: Gezinsdoelen

1GEZIN1PLAN1GEZIN1PLAN Betrokkenen Naam:Relatie tot het gezin en/of werkzaam bij welke instantie: Op welke dagen goed bereikbaar: Telefoon nummer Mailadres Zorgcoördinator: Afspraken over afstemming:

1GEZIN1PLAN1GEZIN1PLAN Afsprakenlijst Doel:Wie doet:Wat:Start datum Geplande eind datum Doel bereikt?

Vraagbaakfunctie - dit is niet: u vraagt en wij draaien, - maar dit is: als u een vraag heeft helpen wij u een oplossing te vinden

Individuele diensten: -Regelmatige actieve benadering van ouders/jeugdigen (uniforme contactmomenten) -des te frequenter naarmate het kind jonger is -Huisbezoek bij de intake -Opvoed- en opgroei ondersteuning, zowel op vraag van ouders/jeugdigen als actieve signalering -Opbouwen van contact, relatie en vertrouwen -Inzicht in de thuis- en gezinssituatie

Individuele diensten: -Begeleidingscontacten, ook veelal in de vorm van huisbezoeken -Opvoed- en opgroeivragen, -Opvoedingsvragen t/m niveau 3 Positief Opvoeden -Opgroei- en verzorgingsvragen conform landelijke richtlijnen -Inzicht in de thuis- en gezinssituatie -Opbouwen van contact -Actieve benadering

Individuele diensten: -Specifieke vragen: -Begeleiding van prikkelbare (huil) baby’s -Video Home Training -Gefaseerde aanpak, in de thuissituatie, specifieke taak voor sommige jeugdverpleegkundigen -Aansluiting bij de vraag van ouders

Individuele diensten: -Opvoedspreekuren -Ouders hebben een vraag en zijn zich dit bewust -Steeds meer door pedagogen -Positief Opvoeden tot niveau…?

Individuele diensten: -VoorZorg -Intensieve en langerdurende verpleegkundige begeleiding bij jonge zwangeren met een hoog risico op opvoed- en opgroeiproblemen -Specifieke opleiding -Effectonderzoek in Nederland: -Borstvoeding -Roken -Huiselijk geweld

Groepsgerichte activiteiten, in samenwerking met partners, o.a.: -Prenatale Themabijeenkomsten -Groepstrainingen (cursussen) -Informatie-thema bijeenkomsten -Kennisvermeerdering -Sociale interactie/ vermindering isolement -Leren van elkaar Opvoedingsondersteuning regionaal conform Positief Opvoeden/Triple P