Contactgroep Algemeen Bestuursrecht Bijeenkomst 7 november 2012
Te behandelen Opvallende jurisprudentie Wet aanpassing bestuursprocesrecht Geen tijd voor Toepassingssituaties Wet Nadeelcompensatie en onrechtmatige besluiten
..ik heb (al) een boek… (geschreven) Maar eerst… ..ik heb (al) een boek… (geschreven)
Vanaf 1 oktober verkrijgbaar Jurisprudentie Awb, algemeen-juridische en omgevingsrechtelijke trends ISBN 9789491073519 www.berghauserpont.nl Vandaag: 1 boek te winnen door degene die juridische fout in power point als eerste ontdekt (“VLODROP”)
In aantocht: Wab Wet aanpassing bestuursprocesrecht, een greep voor de bestuurspraktijk: Stroomlijning artt. 6:18/6:19 Awb Verruiming toepassing artikel 6:22 Awb Mogelijkheid antwoordkaart in bezwaar Relativiteit (vanaf beroepsfase) Incidenteel beroep Grote Kamer Judiciële lus Aanwijzingen inhoud besluit na vernietiging
Jurisprudentie 1 Rb Almelo LJN BX8015: buitenwettelijke klantvriendelijkheid afgestraft Belanghebbende entiteiten: BX5229 (ond. ver.; effectieve bundeling belangen), BV6573 (vof, maatschap) Belanghebbende aanvrager: BX6788 (bomen op zeer korte afstand) Belanghebbende/afstand: (BX2556): 100 mtr – aard en omvang ruimt. ontw.
Jurisprudentie 2 Elektronisch best. verkeer: BX5972 (off. emailadres b.o. of van contactambtenaar), BW9831 (nooit laten weten), BV6514 (zienswijze langs niet-geopende weg) Handhaving: BX7685 (beginselplicht invordering), BX2610 (constateringsrapport verbeurde dwangsom)
Jurisprudentie 3 - UOV BX6014 (ambtshalve in afwijking van ontwerp besluiten) BX6471 (nadere motivering na afloop zienswijzentermijn) BX4690 (gebrekkige bezorging, Staatscourant, website) BW3033 (afspraak en mondeling ingediende zienswijze)
Jurisprudentie 4 – van rechtswege Wabo BW5007 (bij regulier altijd van rechtswege na 8 weken, ook bij toepassing artikel 4 Bijlage II Bor ) BU1267 (nimmer van rechtswege na 8 weken bij regulier als bouwplan onder UOV valt ) BA3787, BK3630 (reëel besluit treedt in plaats van fictief besluit als daartegen geen rechtsmiddelen zijn aangewend )
Waar gehakt wordt, vallen spaanders ..over nadeelcompensatie en schadevergoeding..
Hoe ver bent u met De voorbereiding van de invoering van de wet Nadeelcompensatie en schadevergoeding bij onrechtmatige besluiten? Wie is de “eigenaar” van deze wet ? Heffen we een recht ? Schakelen we een adviseur in ? Wat doen we met onze verzekeraar ?
Wake up - rechtspraak Guldemond: gewone rechter als restrechter Van Vlodrop: buitenwettelijk zuiver schadebesluit Raatgever: burgerlijke rechter tóch bevoegd Coffeeshop Venlo: formele rechtskracht staat verzoek om nadeelcompensatie o.g.v. égalité niet in de weg Asha: burgerlijke rechter heeft geen taak op gebied nadeelcompensatie, gezien ABRS Coffeeshop Venlo Vraagstuk “verdeling van rechtsmacht” (magische lijn) loopt dwars door rechtmatig/onrechtmatig
De praktijk - algemeen Burger ondervindt nadeel c.q. lijdt schade Oorzaak: rechtmatige of onrechtmatige overheidsdaad Verhaal: zeer divers Procedureel mijnenveld: enkel woord “aansprakelijk” sluit weg naar zuiver schadebesluit uit ABRS 07 juli 2006, LJN AX 7065 Eenvoudig briefje, vormvrij Uiteindelijk civiele rechter Door de wet voorgeschreven aanvraagprocedure Uiteindelijk: bestuursrechter
Typische begrippen Égalité devant les charges publiques Evenredigheid Ontwikkeld als ongeschreven recht Gelijkheid voor openbare lasten Gaat uit van “referentiegroep” Evenredigheid Ontstaan als algemeen beginsel in de AROB-rechtspraak Gecodificeerd in 1994: artikel 3:4 lid 2 Awb Gaat uit van “deze benadeelde”
(On)rechtmatige besluiten Rechtsmachtverdeling bestuursrechter – civiele rechter van 8 november 2006 tot 1 januari 2013 : (On)rechtmatige besluiten
Schadeveroorzakende handeling rechtmatig onrechtmatig niet-appellabel appellabel niet-appellabel appellabel 6:162 Bw zuiver schadebesluit 6:162 Bw égalité bestuursrechter bestuursrechter gewone rechter
In aantocht Algemene wettelijke regeling nadeelcompensatie én onrechtmatige besluiten Plaats: titels 4.5 en 8.4 Awb Status: wetsvoorstel (TK aanvaard 27 maart 2012) EK doet niet moeilijk, maar toch: Inwerkingtreding: …?
Nadeelcompensatie (ontwerp-titel 4.5) Schadevergoeding bij rechtmatige overheidsdaad Normaal maatschappelijk risico overschreden Recht op nadeelcompensatie Dus: deel nadeel voor rekening burger (eigen risico) Égalité des individus devant les charges publiques Dus “referentiegroep” als toetssteen
Inhoud regeling nadeelcompensatie Titel 4.5 Nadeelcompensatie Rechtmatige uitoefening van publiekrechtelijke bevoegdheid of taak door bestuursorgaan leidt tot schade Abnormale last Buiten normaal maatschappelijk/bedrijfsrisico Speciale last Drukt onevenredig zwaar op beperkte groep burgers of bedrijven Toekenning schade (beschikking) Plus: redelijke kosten ter voorkoming/beperking Plus: redelijke kosten deskundige, leges, wettelijke rente
Begrenzing Wat is: rechtmatig Wat is: publiekrechtelijke bevoegdheid Wat is: publiekrechtelijke taak Indien ja: dan -> bestuursrechter bevoegd Indien nee: dan -> bestuursrechter onbevoegd -> HR Guldemond -> gewone rechter
Schade voor rekening aanvrager Risico-aanvaarding (actief of passief) Geen redelijke maatregelen getroffen ter voorkoming of beperking schade Vergoeding schade anderszins verzekerd (natura, andere regeling, verzekering) Vangnet-/sluitstukregeling
Verbetering ? Positief: codificatie, duidelijkheid Positief/negatief: “rechtmatige uitoefening publiekrechtelijke bevoegdheid of taak” Zal een boel jurisprudentie opleveren Toch onduidelijkheid “magische lijn” Negatief: burger wordt gebonden aan vormvoorschriftelijke procedure Negatief: competentieproblemen/magische lijn
Onrechtmatige besluiten Bereik: schadevergoeding die belanghebbende lijdt als gevolg van Onrechtmatig besluit Onrechtmatige handeling ter voorbereiding onrechtmatig besluit Niet tijdig nemen van een besluit Procedure: Dagvaarding (civiele rechter) Verzoekschrift (bestuursrechter)
Bevoegde rechter Bestuursrechter (bij uitzondering) Bij uitsluiting Wanneer Centrale Raad van Beroep of Belastingkamer Hoge Raad de bevoegde rechter zijn Gevraagde vergoeding ten hoogste € 25.000,-- met inbegrip van de op dat moment verschenen rente Gewone rechter (in hoofdzaak) Wanneer Centrale Raad van Beroep of Belastingkamer Hoge Raad NIET de bevoegde rechter zijn
Procedure verzoekschrift Verzoekschriftprocedure Eerst bestuursorgaan 8 weken de tijd geven om tot vergoeding te besluiten Zelfstandig of in het kader van (hoger) beroep tegen schadeveroorzakende besluit Vormvoorschriften Aanduiding schadeoorzaak Vermelding aard schade en (gespecificeerd) bedrag Gronden van het verzoek (rol en betekenis artikel 4:5 lid 1 bij bestuursorgaan ?!) Uitkomst: bij (gedeeltelijke) toewijzing, veroordeling tot schadevergoeding
rechtmatige besluiten Rechtsmachtverdeling bestuursrechter – civiele rechter vanaf 1 januari 2013 : rechtmatige besluiten
Bevoegde rechter: Bestuursrechter
Schadeoorzaak appellabel bij Centrale Raad van Beroep Hoge Raad/ fiscaal Overig Bestuursrechter Gevraagd bedrag >€25.000: gewone rechter Gevraagd bedrag <€25.000: Bestuursrechter of gewone rechter
Welke regels passen we straks toe ? Verplaatsen weekmarkt i.v.m. huldiging Epke, waardoor omzetschade Wijzigen leerlingenvervoer, waardoor inhuren extra personeel bedrijf ouders Vaststellen verordening “Centrum”, inhoudende verbod buiten winkel plaatsen van koopwaar Vormfouten UOV, waardoor vernietiging omgevingsvergunning