Goede bedrijfsgezondheidszorg voor iedereen 30 Maart 2015 Frank van Dijk (met dank aan Gert van der Laan) Stichting Learning and Developing Occupational Health (LDOH)

Knelpunten arbeidsgerelateerde zorg Onvoldoende kennis over factor arbeid in reguliere zorg Onvoldoende samenwerking BA en reguliere zorg BA zijn onvoldoende gericht op opsporing beroepsziekten Onvoldoende instroom opleiding BA Onvoldoende toegankelijkheid BGZ Onvoldoende aandacht voor preventie Vertrouwen in BA probleem; onafhankelijkheid niet zonder meer gewaarborgd

Doelen 1.Complete en goede arbeidsgerelateerde zorg / bedrijfsgezondheidszorg Preventie, begeleiding, bevordering; hoge kwaliteit 2.BGZ voor werkenden/werknemers en werkgevers Met bescherming voor beide partijen; met inbreng en dus vertrouwen van beide partijen; onafhankelijk professioneel functioneren 3.Arbeidsgerelateerde zorg / BGZ voor de hele beroepsbevolking - ook voor zzp-ers, langdurig zieken, mantelzorgers, etc: nieuwe structuren in eerste lijn - reguliere zorg integreert arbeid in de zorg

Overwegingen 1. Reparatie aan gebouw is weinig zinvol bij rotte funderingen. Bij BGZ is reparatie nodig op systeemniveau, gericht op de basisstructuur Commerciële opzet diensten met structurele nadruk op verzuimcontrole ten koste van preventie, geen werknemers in bestuur, management niet primair inhoudelijk gemotiveerd, geen professional aan de leiding, onafhankelijk functioneren BA / andere experts niet goed geregeld, te weinig sectorale of regionale opzet, geen toezicht overheid. 2. Vertrouwen in BGZ is basis voor goede samenwerking met curatieve sector Wel meer aandacht voor inhoud, niet voor vertrouwen

Chroomhoudende verf, depressieve piloten, problemen met bloembollen, gebrek aan werkplekken voor mensen met diabetes of een kunstknie, toxisch management (Arthur, NZA), onzekerheid door flexcontracten, niets daarover. Waar staat de Arbowet uitgelegd?

Arbowet?, het gaat om ziekmeldingen

Register casemanager, verzuim teruggedrongen, klanttevredenheid is werkgevers tevredenheid

Arboportaal

SER Advies Betere zorg voor werkenden Uitgangspunten model Gert en Frank Drie vormen van zorg: – In-company/interne Arbodiensten – Sectorale/regionale Arbodiensten – Eerstelijn Ondersteuningsstructuur/ Kennisinfrastructuur 10

Drie niveaus van arbozorg met supportstructuur: 11 Interne Arbodienst, Conform ILO 161 Gemeenschappelijke Arbodienst Zo mogelijk branche/sector gericht Huisarts-plus model Eerstelijns arbeidsgeneeskundige zorg 2 e en 3 e - lijns Arbeids- geneeskundige Zorg

Interne Arbodienst, conform ILO 161 In grote bedrijven (Shell, Heineken, grote ziekenhuizen etc.) Vanaf ca werknemers Multidisciplinair, specialistisch, preventie-georiënteerd plus verzuim. Hoge kwaliteit Borging onafhankelijkheid van bedrijfsarts via ontslagbeschermingsconstructie, als bij OR In ILO 161 wordt de organisatie en het takenpakket van een dergelijke dienst beschreven 12

Gemeenschappelijke Arbodiensten zo mogelijk branche/sector gericht Karakter: preventie en verzuim in één hand Vanuit branches/ sectoren gericht stimuleren van ‘workers health’: aansluiten bij arbocatalogi en branche-initiatieven (bv ‘Healthy Hairdresser’, STIGAS). Ook regionale arbodiensten of combi is mogelijk; wel vertegenwoordiging van bedrijven (WG/WN’s) in bestuur Non-for-profit structuur; paritaire bestuursvorm; ‘professionals in the lead’ (duaal management). 13

Eerstelijns arbeidsgeneeskundige zorg Bestemd voor ZZP-ers, schoolverlaters, werklozen en vangnet voor werkenden die elders niet terecht kunnen (1-2 miljoen mensen). Ondersteuning van eerste lijn bij arbeidsgerelateerde problematiek. Structuur: binnen huisartsenorganisaties (op te leiden) kaderartsen arbeidsgeneeskunde, en arbeidsgeneeskundig verpleegkundigen/consulenten (conform organisatie diabeteszorg) Alternatief: bestaande experts werken in de eerste lijn met speciaal spreekuur en andere activiteiten: goed opzetten, experimenteren, evalueren Support systeem nodig 14

Ondersteunings- en Verwijzingsmogelijkheden : Support systeem met zorginfrastructuur: vanuit klinisch arbeidsgeneeskundige centra helpdesk, verwijs- en ondersteunings- mogelijkheden; kennisinfrastructuur Efficiënte IT-kennistransfer bijvoorbeeld via Helpdesk Nederlands Centrum voor Beroepsziekten, Q&A facilities. Derdelijns voorziening met mogelijkheid tot verwijzing: klinisch arbeidsgeneeskundige centra conform klinieken voor Occupational and Environmental Medicine in bv Scandinavië en Frankrijk 15

Kabinetsreactie Positief Meer aandacht voor preventie! Ambitie: brede zorg voor de hele beroepsbevolking Positieve houding t.a.v. sectoren Basiscontract met minimumgaranties type dienstverlening en professionaliteit (klachtenregeling) Recht arbeidsgeneeskundig spreekuur Werknemers meer zeggenschap in contracten Serieuze studie naar rol klinische arbeidsgeneeskunde Inspectie SZW eindelijk actief Toegang werkplek bedrijfsarts (sic)? Ondersteuning kennisinfrastructuur o.a. richtlijnen

Kabinetsreactie Negatief geen financiële dekking klinische arbeidsgeneeskunde Geen arboverpleegkundigen, arbeidshygiënisten, ergonomen, veiligheidskundigen, psychologen, maatschappelijk werkenden? Inspectie SZW niet voor kwaliteit/onafhankelijkheid/BIG registratie? Geen visie op funeste invloed van commercie op de positie en mentale instelling bij experts; geen professional in the lead; geen werkgevers en werknemers in het bestuur; geen onafhankelijkheid experts Geen visie op vertrouwenskwestie als één reden van de kloof tussen reguliere zorg en BGZ Afwachtend beleid instroom nieuwe bedrijfsartsen Geen visie op verbreding van BGZ / arbeidsgerelateerde zorg richting eerste lijn

Kantelpunten ? Beroepsorganisaties ontwerpen goed alternatief systeem, luisterend naar de sociale partners Geen vermenging van inhoudelijke discussie op langere termijn met korte-termijn commerciële belangen Experimenteren in eerste lijn met bedrijfsarts / bedrijfsverpleegkundige / arbeidsfysiotherapeut / arbeidspsycholoog; evaluatie onderzoek Reguliere zorg motiverend leren over belang van werk