Handelingsgericht werken en de rol van de zorgcoördinator Alyce Zandbergen Spring, scholen in de praktijk www.burospring.nl

Van de site passend onderwijs: ‘Het accent verschuift van het medisch labelen van kinderen naar wat zij daadwerkelijk nodig hebben om onderwijs te kunnen volgen. De onderwijsbehoefte is vanaf nu het uitgangspunt. In de Wet passend onderwijs wordt expliciet gesproken over onderwijsondersteuning van leerlingen.’

Handelingsgericht werken in het VO

Handelingsgericht werken HGW concretiseert goed onderwijs en doel-treffende leerlingbegeleiding, zodat docenten beter kunnen omgaan met de overeenkomsten en verschillen tussen leerlingen in hun klas.

Breed en veelomvattend docentengedrag pedagogische houding klassenmangement goede instructie motiveren van leerlingen rol van voorzitter klassenbespreking leerlingbesprekingen lesobservaties gesprekken met samenwerken met leerlingen ouders verwijzingen naar een andere school HGW-cyclus in de klas zorgadviesteams oudercontacten

Centraal bij HGW Het gaat niet (alleen) om de vraag: ‘Wat heeft deze leerling?’ Maar vooral om de vraag: ‘Wat heeft deze leerling nodig?’ en ‘Wat ga ik nu doen?’ (handelen)

Centraal bij HGW Veel aandacht voor de rol van de docent: mentoren en docenten maken het verschil! Van onderwijsbehoeften leerlingen naar ondersteuningsbehoeften docenten

Centraal bij HGW Als je jezelf niet als onderdeel van het probleem ziet, dan neem je ook niet deel aan de oplossing. Daniel Kim

Kapstok HGW 1 2 3 4 5 6 7 uitgangspunten

Zeven uitgangspunten De werkwijze is doelgericht Het gaat om afstemming en wisselwerking Onderwijsbehoeften van leerlingen staan centraal Mentoren en docenten maken het verschil Positieve aspecten zijn van groot belang 6. Betrokkenen werken constructief samen 7. De werkwijze is systematisch en transparant

Reflectievragen In hoeverre werk je vanuit ‘wat een leerling nodig heeft’ in plaats van uit ‘wat de leerling heeft’? Is je begeleiding/ advisering gericht op alleen de leerling of gericht op interactie tussen leerling/ leraren? In hoeverre is je begeleiding/ advisering gericht op de leraar? Is je begeleiding/ advisering gericht op problemen of juist op het benutten van de positieve aspecten? In hoeverre betrek je leraren, ouders, leerling bij de advisering en aanpak? In hoeverre ben je gericht op het formuleren van haalbare doelen door de school, ouders en de leerling?

Systematisch en transparant Planmatig werken, stap voor stap: De cyclus van planmatig werken en de onderwijs- en begeleidingsroute Transparantie: duidelijk zijn (metacommunicatie)

Onderwijs- en begeleidingsroute bij HGW

Opdracht Welke rol speelt u in de verschillende cirkels? Bent u tevreden over die rol? Waar zou u meer/ minder bij betrokken willen zijn? Hoe kunt u dat realiseren?

Mentoren en docenten maken het verschil Van onderwijsbehoeften leerling  ondersteuningsbehoeften leraar Wat heeft deze leraar nodig om gewenste aanpak te kunnen bieden in haar/zijn klas?

Hulpzinnen Zelf kan ik … verder heb ik nodig … … kennis over …; vaardigheden m.b.t. … … ondersteuning bij … … extra materiaal voor … … een zorgcoördinator die .. … een directie die … … collega’s die …

Checklists docentvaardigheden (zie download acco.be) Een kader voor gesprek, observatie en reflectie Opdracht: Bekijk de checklists. Op welke wijze is deze te gebruiken in uw werk als zorgcoördinator?

Hgw is geen zaak van de zorgcoördinator alleen.

Waar kun je beginnen? wees bewaker van de vraag: Wat heeft de leerling nodig? denk oplossingsgericht ipv probleemgericht stel de vraag: wat kunnen wij doen om tegemoet te komen aan….? heb oog voor de ondersteuningsbehoeften van mentoren en docenten vraag de leerling (en) ouders naar onderwijsbehoeften nodig leerling (en) ouders uit bij besprekingen zorg voor een handelingsgerichte overdracht: geef door wat wél werkt, geef de onderwijsbehoeften/ de handreiking door

Implementatie Think big, act small Aandachtspunten: Eenduidig implementatietraject bestaat niet Ontwikkel eerst een gezamenlijke visie Rol van leidinggevenden is cruciaal Niet stapelen, maar puzzelen Pak structuur én cultuur aan 21