Studiedag 18 mei 2011 Docenten lerarenopleingen

Diversiteit – gelijke kansen – taalbeleid Project 1 Diversiteit – gelijke kansen – taalbeleid BASISONDERWIJS Rudi Boelen Barbara De Graeve Hilde Imberechts Eline Janssens

Strategie – project 1 Beschrijven van het werkterrein van experten In kaart brengen van goede praktijkvoorbeelden (EGP) op het gebied van diversiteit en taalbeleid Inventariseren van verklarende succesfactoren Ontwikkelen van analyse-instrumenten voor het taalbeleid en diversiteitsbeleid van de basisscholen Formuleren van beleidsadviezen

Staalkaart van partners/experten Begeleidingsdiensten GO!, Gem.O., DPB PRIC SDL Gent Integratiedienst Genk Rand- en taalgemeenten (RTG)

EGP: diversiteit – gelijke kansen Europaschool - Genk De Griffel - Houthalen De Triangel - Eisden De Schakel - Houthalen KS te Laak - Houthalen De Plank - Voeren Nieuwland - Borgloon Het mozaïek - Houthalen De zevensprong – Oostham Wegwijs - Halen

Succesfactoren Team Schoolstructuur Schoolvisie Aanbevelingen voor een innovatiestrategie Struikelblokken ->www.novelle.be

Spielgelinstrumenten voor de basisscholen Diversiteitsspiegel (97 respondenten) Diversiteitskader Taalbeleidsspiegel (209 respondenten) Taalbeleidsraster

Diversiteit? Diversiteit: alle mogelijk verschillen tussen individuen en groepen Geslacht, religie, leeftijd, afkomst, etnische achtergrond, functie, attitudes en interessen, karakter, inkomen, intelligentie, leerstijl… Opdracht school: leren omgaan met de diversiteit in de school en in de klas

Diversiteit: accenten Diversiteit zien als een normaal fenomeen waar iedereen mee te maken heeft. Vooroordelen en veralgemeningen vermijden; zich onthouden van elke vorm van discriminatie Gebeurtenissen, contexten en personen vanuit verschillende hoeken bekijken. Functioneren in verschillende contexten in wisselende omstandigheden Kiezen voor dialoog en samenwerking Leren van elkaars visie, ervaringen en team-competenties.

De diversiteitsspiegel Waar staat een school als het gaat om diversiteit? Digitaal screeningsinstrument met vier categorieën vragen: Schoolvisie Schoolstructuur Schoolteam Leerinhouden http://www.uhasselt.be/Documents/NOvELLe/Diversiteitsspiegel.pdf

Het diversiteitskader Dubbele doelstelling: Houvast bij het opzetten en verder uitwerken van een diversiteitsbeleid in de basisscholen Instrument om bestaande initiatieven in kaart te brengen en eventuele lacunes te situeren

Een diversiteitstraject Afnemen van de spiegel-vragenlijst Analyse van de resultaten Bespreken met het kernteam (ev.): lacunes, aandachtspunten, sterke aspecten Terugkoppelen naar het team Uitwerken van een aanpak van lacunes en werkpunten Evaluatie en bijsturing

Wat is taalbeleid? Het beleid = de manier van handelen die zo is vastgesteld dat een bepaalde doelstelling bereikt kan worden; De doelstelling van taalbeleid is alle kinderen de kans geven om hun taalvaardigheid maximaal te ontwikkelen; A.h.v. een taalbeleid wordt op een gestructureerde manier de taalvaardigheid van de kinderen verhoogd.

Waarom is er nood aan een taalbeleid? Alle kinderen dienen de kans te krijgen hun schoolse loopbaan met succes te vervullen en in hun dagelijkse communicatie, in de maatschappij te functioneren. De maatschappij is veranderd - van Vlaams naar internationaal - van eentalig naar meertalig. Via taalbeleid neem je maatregelen die het huidige (taal)onderwijs verbeteren.

Welke zijn de pijlers van taalbeleid? Context: school- en buurtkenmerken Pedagogisch project Onthaal- en vervolgbeleid Taal in de klas Taal rondom de klas Extra maatregelen Professionalisering

Hoe starten met een taalbeleid op je school? 3. de school heeft een goed doordacht, zorgvuldig geschreven taalbeleidsplan 2. de school ontwikkelt een taalbeleid 1. de school brengt de huidige situatie en de behoeften in kaart: screening

Instrumenten ontwikkeld door NOvELLe de taalbeleidsspiegel om sterktes en zwaktes in het taalonderwijs te detecteren, het taalbeleidsraster met gerichte vragen om te komen tot kernactiepunten. A.h.v. instrumenten bepaalt elke school zijn beginsituatie op het vlak van taalbeleid.

Een taalbeleidstraject Spiegel invullen Actiepunten verzamelen a.h.v. taalbeleidsraster Prioriteiten selecteren en ordenen per niveau Doelen formuleren en actieplan uittekenen Visietekst taalbeleid uitschrijven Taalbeleid verankeren in schoolbeleid Evalueren en actualiseren

Resultaten diversiteitsspiegel +Diversiteit heeft een eigen plaats in de schoolstructuur en -visie +Diversiteit komt voldoende aan bod in het klasgebeuren (inhouden, attit., vaardigh.) -Nood aan interne en externe ondersteuning en samenwerking met partners -Nood aan experimenteren met interactieve en cooperatieve werkvormen

Resultaten taalbeleidsspiegel +Leerkrachten zijn bereid om van mekaar te leren +Leerkrachten zijn tevreden over taalstrategieën in de klas, over leerlingvolgsystemen en het onthaalbeleid -Nood aan externe ondersteuning -Nood aan een taalbeleidsplan -Nood aan structureel taaloverleg

conclusie Diversiteitsbeleid > taalbeleid Maar: -representativiteit steekproef (300 resp.) -grote verschillen tussen scholen -GOK-cycli