Taalmethodes Lunteren 26 maart 2013

Wat is nieuw? Wat is oud? Opbrengstgericht werken Adaptief onderwijs

Het keuzeproces Hoe is het keuzeproces verlopen? Op welke gronden is uiteindelijk gekozen? Was achteraf de keuze een verantwoorde keuze?

De keuzewijzer Malmberg: 58 aspecten Heutink: 41 aspecten Noordhoff: 12 aspecten Bepaal criteria eerst zelf

Mijn criteria De lessen zijn opbrengstgericht bij taalbeschouwing, stellen en spellen en het moeten goede lessen zijn. De methode is evidence based. Lijn mondelinge taalvaardigheid beperkt. Woordenschat?

Even wachten nog…

1 t/m 3 Wie????

Geld speelt geen rol Taal actief het duurst

Referentieniveaus Wordt onderzocht door SLO, niet zelf doen Nog niet herkend bij CITO eindtoets TA, Staal en TIB meest ambitieus: 2F 2F algemeen maatschappelijk niveau

Referentieniveaus Taal op maat 2 biedt aan in groep 8 voor 2F: Woordenschat: 1 keer “vergelijkingen herkennen” Wat is hier 2F aan? Schrijven: “een overtuigende tekst schrijven” “een klachtenbrief schrijven”, “een verhaal met een opbouw schrijven”, “rekening houden met je lezer”. Luisteren en spreken: 5 keer Kijk op taal: 1 keer “alle zinsdelen benoemen” ( onderwerp, persoonsvorm, gezegde, lijdend voorwerp, meewerkend voorwerp)

Evidence based We doen maar wat…

Evidence based “In het onderwijs worden vaak nieuwe methoden en aanpakken geïntroduceerd zonder dat duidelijk is dat het nieuwe beter is dan het voorgaande. Denk aan een nieuw lesboek of aan een iets kleinere groepsgrootte. Aan de andere kant vindt beschikbare kennis over bijvoorbeeld bewezen effectieve taalmethoden maar langzaam haar weg naar de onderwijspraktijk. De wetenschap dat iets werkt is niet voldoende voor brede toepassing door onderwijsinstellingen. Kortom: er lijkt sprake te zijn van een zekere ’onbenutte ruimte’. Er wordt te weinig geprobeerd bewijs voor de effectiviteit van onderwijsmethoden te verzamelen en die kennis ook te verzilveren.” Uit Naar meer evidence based onderwijs Onderwijsraad 2006.

Taal in beeld Brochure blz. 4: “Taal in beeld heeft al het goede van zijn voorganger behouden. De nieuwe versie heeft een compleet nieuwe inhoud en enz….

Implementatie Moet je doen!

Thema’s Het moet ergens over gaan. De keuze voor de thema’s lijkt willekeurig. Vraag: is inhoud belangrijk?

Combinatiegroepen Taal in beeld: instructie stapelen Staal Taal: ene jaar groep 7, het andere groep 8 Staal spelling: niet te combineren

Jaarplanning Veel overeenkomsten, weinig verschillen: startweek, herhaling, planning op site

Tijd Taal: Gemiddeld 3 uur 45 minuten Minst: Taal in beeld Spelling: Taalverhaal 1 uur 40 min Taal actief 1 uur 20 min Staal 2 uur 5 min Taal op maat van 1 uur 20 min naar 2 uur Taal in beeld 1 uur

In één woord : Taalverhaal digitaal Taal actief rijk Staal ervaringsgericht/José Taal op maat midden Taal in beeld compact

Instructie Waar leren leerlingen het meest van: instructie of zelfstandig werken? Let op verhouding instructie/zelfstandig werken Verschillende modellen voor verschillende lessen?

Taal in beeld Taal in beeld in de media JSW over Taal in beeld: 'Geen enkele leerkracht heeft, voor het geven van de les, de handleiding nodig. Iedereen instrueert vanuit het taalboek van de leerling.'

Opbouw van een blok Veel overeenkomsten, maar er zijn verschillen

differentiatie IGDI Tempo en niveau Voor de top: Toptaalschrift, Plusboek, 4 routes,

toetsen Woordenschat en taalbeschouwing Plustoets (TA), domeintoets (TOM), toetssite (TIB)

remediëren Na de toets

leerlijnen De grote 4 Leesbevordering Leesbegrip Samenwerkend leren Presenteren

Verhouding leerlijnen Waar leg ik de nadruk? Evenwichtige verdeling? M.a.w. evenveel tijd nodig om op 2F te leren schrijven, spreken, taal te beschouwen of heel veel woorden te leren?

Stellen Kritiek Inspectie Verbeteringen? Taal actief : evalueren en beoordelen is verbeterd, meer de tijd nemen voor alle fasen van het schrijfproces, portfolio Staal neemt uitgebreid de tijd met het 5 fasenmodel

taalbeschouwing Gelet op de verhouding met de overige leerlijnen is taalbeschouwing een belangrijk onderdeel voor Taal actief en Taal op maat, Staal heeft een lijn Taal verkennen en grammatica is ondergebracht bij spellen. Kwaliteit van de lessen: vergelijking a.d.h.v. één onderwerp, bijvoorbeeld letterlijk/figuurlijk taalgebruik, meewerkend voorwerp, voegwoord.

Hoeveelheid leerstof TIB: In blok 2 t/m7 wordt nieuwe leerstof aangeboden, dit betekent per schooljaar bijvoorbeeld 18 lessen taalbeschouwing waarin nieuwe leerstof wordt aangeboden In een maandje te doen?

Woordenschat Iedereen is verliefd op Marianne en Dirkje. Is de aanpak bewezen effectief?

woordenschat Wat bepaalt de kwaliteit van de leerlijn woordenschat: 1 tijd 2 hoeveelheid woorden 3 belangrijkheid van de woorden 4 semantiseren 5 consolideren 6 controleren

strategieën Welk bewijs is er dat het aanleren van strategieën een bijdrage levert aan een grotere woordenschat

vergelijking tv ta s tom tib Tijd 24 % 90 uur 28 % 160/320 uur 15 % 20 % 120 uur 19 % Woorden Groep 4-8 3000 Zwak : 2400 Basis: 2000 Plus: 480 Basis: 1680 Preteaching: 1200 Plus: 1200 1300 Basis : 800 Software: 4000 Belangrijke woorden? Semanti-seren Digi Consoli-deren Veel herhalen Terug in alle leerlijnen Terug in alle leerlijnen? Controleren Ja

Mondelinge taalvaardigheid Hoe minder de methode er tijd voor inruimt, hoe beter.

Onderzoek We weten niks over WAT kinderen moeten leren of wat belangrijk is. Eén onderzoek naar onderwijsleermateriaal(1996) Eén construerend onderzoek (1999) Slotzin: Het is niet mogelijk om uit het schaarse en fragmentarische onderzoek naar mondelinge taalvaardigheid een duidelijk totaalbeeld of duidelijke tendensen te destilleren.

Spelling 0ngeveer 40 categorieën (behalve TIB)

Tijd groep 4-8 Taalverhaal 266 uur Taal actief 213 uur Staal 333 uur Taal op maat 277 uur Taal in beeld 240 uur

integratie Een leerlijn die helemaal losstaat van de methode of een leerlijn die juist zoveel mogelijk geïntegreerd is?

opmerkelijk Staal combineert grammatica met spelling Staal heeft géén remediëring. Taal actief komt met grote remediëringsmappen per jaargroep

En wat is nu de beste methode? Voor spelling kies ik voor José Staal, maar… Taalmethode Taal actief: meest sterke lijn taalbeschouwing, meest sterke lijn schrijven, meest sterke lijn woordenschat

Wimmeke Daniëls Alleen Archie, de man van …..