OGW in de klas: hoe maak ik het leren zichtbaar?! Juliette Vermaas Opdracht 1: wat is kenmerkend voor OGW en voor vakmanschap?

Opbrengsten gebruiken om: Reflectie op gang te brengen over onze manier van werken Verstandige beslissingen te nemen op basis van feiten Binnen de school elkaars prestaties te bespreken Landelijk elkaars prestaties te kunnen vergelijken De inspectie tevreden te houden Bewerking van Rob Mioch

Ervaringen op andere scholen Iedereen heeft hier zijn eigen didactiek. Dat is goed, want anders is er teveel eenheid, maar daardoor hebben we ook geen gezamenlijke afspraken over doelen en toetsen. Het bespreken van de examenresultaten en de Wolf-analyse gebeurt in de bovenbouw. De onderbouw-docenten zijn daar niet bij betrokken. Heel veel overleg gebeurt informeel. Dat is de kracht, maar ook meteen een valkuil. Daardoor bestaat het gevaar dat wat we bespreken niet wordt vastgelegd en niet leidt tot aanpassingen. Elkaar aanspreken op onze resultaten zien we soms nog als iets negatiefs, terwijl je dat juist kan gebruiken om jezelf te verbeteren.

Drie vragen: Wat is jouw effect op de leerlingen, wat zijn jouw opbrengsten? Ben je daar tevreden over? Hoe kan je je opbrengsten gebruiken om jouw effect op de leerlingen te vergroten? Door het leren zichtbaar te maken! = OGW

Mijn visie op OGW OGW = je opbrengsten gebruiken om gericht te werken aan de verbetering van je onderwijs. Hoe? Door samen doelen te stellen: wat willen we bereiken? Door te kijken of je die doelen realiseert en waar je moet bijsturen. Door samen te praten en te leren over je vak. Dus: Alleen opbrengsten in kaart brengen is niet genoeg, het gaat er om wat je er samen mee doet!

OGW = Cyclische aanpak Docenten/secties buigen zich regelmatig over de vraag wat de resultaten zeggen over de leerlingen en over het onderwijs en gebruiken de conclusies om hun aanpak gericht te verbeteren.  

Hoe? Door samen: Visie te hebben op leren en onderwijs waarin hoge verwachtingen van docenten en leerlingen centraal staan Visie te vertalen in heldere en meetbare (leer)doelen Onderwijs in te richten: keuze voor methode, onderwijsmaterialen, instructiemethode, opdrachten e.d. Te sturen op het realiseren van de gewenste doelen Vorderingen (zowel harde resultaten als zachte vaardigheden) te meten Vorderingen te analyseren: in hoeverre zijn doelen/normen bereikt, hoe is dat per klas/leerjaar/vak/docent en in vergelijking met vorig jaar? Resultaten te verklaren: waar ligt het aan? Resultaten te bespreken door feedback te geven en te krijgen Activiteiten/werkwijze bij te stellen.

y 9 stappen die op alle drie de niveaus in de school (locatieleiding, teamleiding, docenten) van belang zijn en samen leiden tot stap 10: een opbrengstgerichte school! Gaat om het systematisch inbedden van deze stappen in de organisatie NB: ontwikkeling Meetlat!!

Opdracht 1: De OGW-cyclus Welke fase van de cyclus is in jouw sectie op orde? Noteer hier een + of ++ Welke fase van de cyclus vraagt extra aandacht? Noteer hier een – of ± -> instrument 3

OGW Onderzoek (Hattie/Marzano) laat zien dat: Samen voorbereiden Duidelijke en uitdagende doelen stellen, Analyseren en Differentiëren, en Structureel feedback geven … …het meest bijdragen aan leerwinst & welzijn van leerlingen: Les sluit beter aan bij leerontwikkeling. Leerling wordt uitgedaagd. Leerling merkt dat hij vooruit gaat. Er ontstaan doorlopende leerlijnen.   OGW

1. Samenwerken aan voorbereiding Samen plannen, leren en evalueren is essentieel voor onderwijsontwikkeling: leidt tot positief verschil in de leerprestaties van leerlingen. Het eens zijn over de gewenste resultaten (dezelfde interpretatie van het onderwijsprogramma). Veel met elkaar praten: wat zijn leerdoelen en succescriteria, wat is waardevolle lesstof, welke vorderingen zien we/verwachten we. Samen effecten en opbrengsten beoordelen en bijstellen. -> instrumenten 7, 8 en 13   Wat wil ik deze periode met deze klas bereiken? Hoe ga ik dat realiseren/hoe ga ik ze motiveren? Wanneer ben ik tevreden? Leerlingen die werken vanuit uitdagende doelen en duidelijke succescriteria bereiken betere resultaten Wat verwachten de leerlingen van jou en van het onderwijs? Kunnen opstellen maandbudget voor een huishouden Kunnen toepassen van verschillende Engelse werkwoordstijlen. Vergroten woordenschat Hoe? Eind van les schrijfen leerlingen 5 moeilijke woorden met omschrijving in hun schrift en deze woorden herhalen we aan begin van volgende les Tevreden? Als leerlingen tussen cito 1 en cito 2 wat betreft woordenschat verbetering van 10% laten zien

2. Duidelijke en uitdagende doelen Doelgericht leren: wat moet er in de lessen geleerd worden (leerdoelen) en hoe weten we of de gestelde doelen behaald zijn (succescriteria). Doelen zijn voldoende uitdagend, net boven/op het niveau. Betekent inzicht in beginniveau van iedere leerling (zowel resultaten als hun manier en niveau van werken/denken). Hoge verwachtingen & betrokkenheid van leraar en leerling. Betekent delen met de leerlingen van leerdoelen en succescriteria. Wat wil ik deze periode met deze klas bereiken? Hoe ga ik dat realiseren/hoe ga ik ze motiveren? Wanneer ben ik tevreden? Leerlingen die werken vanuit uitdagende doelen en duidelijke succescriteria bereiken betere resultaten Wat verwachten de leerlingen van jou en van het onderwijs? Kunnen opstellen maandbudget voor een huishouden Kunnen toepassen van verschillende Engelse werkwoordstijlen. Vergroten woordenschat Hoe? Eind van les schrijfen leerlingen 5 moeilijke woorden met omschrijving in hun schrift en deze woorden herhalen we aan begin van volgende les Tevreden? Als leerlingen tussen cito 1 en cito 2 wat betreft woordenschat verbetering van 10% laten zien

Checklist voor de leraar Waar staan mijn leerlingen nu? Waar stonden ze 1-2 maanden geleden? Waar moeten ze over 1-2 maanden zijn? Hoe ga ik dat aanpakken? Hoe ga ik het effect meten? Welk effect merk ik van mijn handelen? Wat vind ik van dat effect, ben ik tevreden? En wat vindt de leerling ervan? Welke conclusies verbind ik hieraan? Hoe vertaal ik die conclusies naar concreet handelen? -> instrumenten 9 en 12   Wat wil ik deze periode met deze klas bereiken? Hoe ga ik dat realiseren/hoe ga ik ze motiveren? Wanneer ben ik tevreden? Leerlingen die werken vanuit uitdagende doelen en duidelijke succescriteria bereiken betere resultaten Wat verwachten de leerlingen van jou en van het onderwijs? Kunnen opstellen maandbudget voor een huishouden Kunnen toepassen van verschillende Engelse werkwoordstijlen. Vergroten woordenschat Hoe? Eind van les schrijfen leerlingen 5 moeilijke woorden met omschrijving in hun schrift en deze woorden herhalen we aan begin van volgende les Tevreden? Als leerlingen tussen cito 1 en cito 2 wat betreft woordenschat verbetering van 10% laten zien

3. Analyseren en Differentiëren Op basis van de analyse de klas zo structureren, dat elke leerling op zijn niveau kan werken om de maximale kans te hebben de succescriteria te behalen. Activerend leren: leren is een sociale activiteit en vraagt om actieve bemoeienis van de leerling: dialoog, vragen stellen, leren van elkaar (uitwisseling, discussies). Adaptief onderwijs: differentiatie relateren aan verschillen in tempo. Vraagt om flexibiliteit in aanbod ipv routines. -> instrumenten 10 en 11

Voorbeeld klassenplan HELE KLAS Bijv. klassenplattegrond, afspraken rond zelfstandig werken, etc. DIFFERENTIATIE   LEESVAARDIGHEID Onder niveau: Boven niveau: WOORDENSCHAT REKENEN/WISKUNDE EIGEN VAK HANDELINGSPLANNEN: Weergave van individuele speerpunten. Wim: Graag bij Wim na de overgang van de Uitlegfase naar de Zelfstandig-Werk-fase checken of hij weet wat hij nu moet gaan doen. Zo nodig de opdracht kort en krachtig herhalen volgens een gestructureerd stappenplan. Klaas: Graag bij Klaas checken of hij zijn huiswerk heeft gemaakt.

4. Structurele feedback Eén van de krachtigste invloeden op prestaties, maar ook de meest variabele. Dus goed gebruiken! Om feedback effectief te laten zijn, moet je precies weten waar de leerlingen staan en waar ze horen te zijn. Feedback moet gericht, specifiek en helder zijn! Let dus op of en hoe leerlingen de feedback ontvangen! Wees je bewust van de verschillende vormen van feedback: op inhoud, op proces, op persoon. Houd positieve waardering en feedback over leren van elkaar gescheiden! Gezamenlijk formuleren van waarden die school belangrijk vindt voor veilig leerklimaat. Vervolgens gedrag dat hier bij hoort positief waarderen.

Feedback gericht op verkleinen kloof tussen bestaande kennis en gewenste resultaat -> instrument 12 Feed up: Waar ga ik naartoe? Feed back: Waar sta ik nu? Feed forward: Hoe gaan we nu verder? Gezamenlijk formuleren van waarden die school belangrijk vindt voor veilig leerklimaat. Vervolgens gedrag dat hier bij hoort positief waarderen.

OGW = Cultuur van verbeteren Bewust van invloed op leerling: nadruk op leren Hoge/uitdagende doelen en verwachtingen Structurele analyse en evaluatie van resultaten/impact Samen voorbereiden, evalueren en leren Dit vraagt om: Analyse & interpretatie Openheid & Vertrouwen Reflectie & Feedback   Geen toets- en afrekencultuur, maar open bespreek- en aanspreek cultuur, leerwinst centraal!!

Welkom op het Nietsche-Lyceum

Start januari 2014

Opdracht 2: Kernwaarden OGW Welke drie kernwaarden zijn voor jou het meest van belang? (instrument 4) Wat gaat al goed/wat niet?